Menyang kontèn

Aborsi

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
(Kaelih saka Abortus)

Aborsi utawa bruwati[1] ya iku rampunging metengé wong déning ngilangi sawiji janin utawa èmbrio sadurungé janin iku mau panggah bisa urip ing njaba rahim.[note 1] Sawiji aborsi kang kedadéan kanthi spontan uga diarani keluron. Aborsi bisa sengaja kedadéan lan banjur diarani induced abortion, utawa arangé diarani "induced miscarriage" / (keluron kanthi sengaja). Tembung aborsi iku asringé digunakaké mung kanggo negesi induced abortion. Procedur kang persis sawisé janin isih bisa panggah bisa urip ing njaba rahim diarani "ngakiri meteng tuwa".[2]

Nalika diolèhaké déning ukum lokal, aborsi ing nagara maju iku salah sawijining prosedur paling aman ing donya kedokteran.[3][4] Metodhe-metodhe modhèren nggunakaké usada utawa operasi kanggo aborsi.[5] Obat kang jenengé mifepristone dicampur karo prostaglandin dadi obat kang padha aman lan èfèktifé kaya operasi nalika meteng ing trimèster kapisan, kapindho, lan paling akir.[5][6] Pil KB, kang awujud kaya ta kapsul utawa piranti intrauterine, bisa digunakaké langsung sawisé aborsi.[6] Nalika dilkuaké kanthi sah lan aman, induced abortions ora munggahaké résiko masalah fisik utawa mental jangka suwé.[7] Kuwalikané, aborsi kang ora aman njalari matiné 47,000 manungsa lan 5 yuta manungsa lumebu rumah sakit saben taun.[7][8] World Health Organization (WHO) nyaranaké aborsi kang aman lang sah supaya bisa dianakaké kanggo kabèh wong wédok.[9]

Kira-kia ana 56 yuta aborsi kedadéan saben taun ing donya,[10] kang kurang saka setengahé dilakuaké kanthi ora aman.[11] Angka aborsi owah sithik antara taun 2003 lan 2008,[11] kang sadurungé mudhun paling ora rong dékade kapungkur amarga aksès kanggo kulawarga berencana lan pil kb munggah.[12] Ing taun  2008 , 40% saka wong wédok ing donya iki dhuwé aksès kanggo aborsi kang sah tanpa winatesan alesan.[13] Nagara-nagara kang ngolèhaké aborsi dhuwé watesan-watesan kang béda-béda gumantung marang enom-tuané metengé wong supaya aborsi bisa dilakuaké.[13]

Rujukan

[besut | besut sumber]

Citations

[besut | besut sumber]
  1. Zoetmulder, P. J. (1972). Old Javanese-English Dictionary [Kamus Jawa Kuna-Inggris] (ing basa Kawi and Inggris). KITLV.
  2. Grimes, DA; Stuart, G (2010).
  3. Grimes, DA; Benson, J; Singh, S; Romero, M; Ganatra, B; Okonofua, FE; Shah, IH (2006).
  4. Raymond, EG; Grossman, D; Weaver, MA; Toti, S; Winikoff, B (November 2014).
  5. a b Kulier, R; Kapp, N; Gülmezoglu, AM; Hofmeyr, GJ; Cheng, L; Campana, A (9 November 2011).
  6. a b Kapp, N; Whyte, P; Tang, J; Jackson, E; Brahmi, D (September 2013).
  7. a b Lohr, PA; Fjerstad, M; Desilva, U; Lyus, R (2014).
  8. Shah, I; Ahman, E (December 2009).
  9. World Health Organization (2012).
  10. Sedgh, Gilda; Bearak, Jonathan; Singh, Susheela; Bankole, Akinrinola; Popinchalk, Anna; Ganatra, Bela; Rossier, Clémentine; Gerdts, Caitlin; Tunçalp, Özge; Johnson, Brooke Ronald; Johnston, Heidi Bart; Alkema, Leontine (May 2016).
  11. a b Sedgh, G.; Singh, S.; Shah, I. H.; Åhman, E.; Henshaw, S. K.; Bankole, A. (2012).
  12. Sedgh G, Henshaw SK, Singh S, Bankole A, Drescher J (September 2007).
  13. a b Culwell KR, Vekemans M, de Silva U, Hurwitz M (July 2010).

Cathetan

[besut | besut sumber]
  1. Definitions of abortion, as with many words, vary from source to source.