Upah-upah

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa

Upah-upah (diarani upa-upa ing basa Mandailing) ya iku adat tradisi kang ana ning masarakat Melayu lan Mandailing, Kabupatén Rokan Hulu, Provinsi Riau[1]. Tradisi iki kegolong tradisi kan unik sebab ana ning rong kabudayan[2]. Nanging ning artikel kien bakal dijelasi upah-upah kang ana ning budaya Melayu. Baka dideleng tujuan sing kegiyatané upah-upah laka kaitané karo makna tembung upah ning basa Indonésia.

Ning basa Melayu Rokan uga ning Mandailing bisa ditegesi minangka kegiyatan kanggo mbaliknang rasa sumanget ning awaké wong. Praktik upah-upah ya iku wong-wong ngupai tembung-tembung kang maknaé sumanget lan nasihat. Syarta-syarat kanggo tradisi iki ya iku sega putih atawa sega kunyit, endhog ayam rebus, ati ayam atawa ayam panggang, daging wedus, lan bahan-bahan sejené kang ditari ning pinggan. Barang-barang mau ditaro ning arepan wong kang arep diupah-upah atawa diangkat ning dhuwur endasé.

Upah-upah biasaé diselingi karo kenduren cilik atawa gedé lan ana doa slamet.

Jenisé upah-upah[besut | besut sumber]

Tradisi iki duwé jinis kang bisa dibagi papat:

  1. Upah-upah hajat tercapai ya iku upah-upah kang dilakonang minangka rasa sukur lantaran hajaté wis olih. Misalé kanggo kulawarga kang nembé baé lairan bayi sebab kulawarga iku wis lawas nemen ora duwé bayi.
  2. Upah-upah sembuh sakit ya iku upah-upah kang dilakonang minangka rasa sukur lantaran kang diarep-arep lan panjaluké supaya waras wis kewujud. Upah-upah iki dilakona karo wong kang waras sing gering mau.
  3. Upah-upah selamat ya iku upah-upah kang dilakonang minangka rasa sukur lantaran slamet sing blai atawa malapetaka. Misalé upah-upah kanggo wong kang slamet sing kintir ning kali.
  4. Upah-upah mirunggan ya iku upah-upah kang dilakonang nalika wong ngeliwati fase urip. Misalé wong disunat, kawinan, atawa dilantik mangku kalungguhan[1].

Rujukan[besut | besut sumber]

  1. a b Effendi, Irwan, dkk. (2008). Upah-upah: Tradisi Membangkit Semangat dalam Masarakat Melayu. Yogyakarta: Balai Kajian dan Pengembangan Budaya Melayu. ISBN 979-9246-94-6.
  2. Nasution, Rofina Istiqamah (Oktober 2016). "MAKNA SIMBOLIK TRADISI UPAH-UPAH TONDI BATAK MANDAILING DI KOTA PEKANBARU". JOM FISIP. Vol. 3 No. 2: 1. {{cite journal}}: |volume= has extra text (pitulung)