Deleng sumberé Ukiyo-e

{{rapèkaké}}

[[Gambar:Hokusai-fuji7.png|thumb|250px|"Fuji Abang" saking buku 36 ''Sesawangan Gunung Fuji'']]

{{nihongo|'''Ukiyo-e'''|浮世絵}} inggih punika sebatan teknik cukil [[kayu]] ingkang wonten ing [[Jepang]] <ref name="ukiyo-e0">[http://www.ukiyo-e.se/ The Pictures of the Floating World], (dipun''akses'' tanggal 11 Maret 2013)</ref> nalika [[jaman Edo]] ingkang dipun-ginakaken kanggé damel dobel [[lukisan]] sesawangan, kawontenan alam lan pagesangan padintenan ing [[masarakat]] <ref name="ukiyo-e1">[http://www.jpf.or.id/artikel/budaya/ukiyo-e UKIYO-e, Japan Foundation], (dipun''akses'' tanggal 11 Maret 2013)</ref>. Wonten ing [[basa Jepang]], "ukiyo" ateges "jaman sapunika" déné "e" ateges gambar utawi lukisan. Istilah ukiyo-e sapunika namung dipun-ginakaken kanggé lukisan manéka warni ([[nishiki-e]]) ingkang dipunasilaken [[teknik cukil kayu]] (''woodprinting''), nanging sajatosipun ing jaman rumiyin istilah ukiyo-e ugi dipun-ginakaken kanggé lukisan asli ingkang dipungambar mawi kuas.

== Sajarah ==
Wiwitanipun, ukiyo-e punika lukisan babagan "ukiyo" (kawontenan jaman) kados gesang ing padintenan, gaya busana lan sanèsipun. Pelukis ukiyo-e kapérang dados kalih aliran utama, inggih punika [[aliran Kanō]] lan [[aliran Tosa]]. Aliran Kanō sajatosipun sampun kawiwitan saking [[jaman Muromachi]], déné aliran Tosa punika saking [[jaman Heian]]. Pelukis ingkang dipunsingkiri saking aliran Kanō lajeng kathah tiyang ingkang ndhèrèk gabung kaliyan aliran Tosa.

=== Periode wiwitan ===
Periode wiiwtan ukiyo-e kalampahan saking ''[[Kebakaran besar jaman Meireki]]'' dumugi [[jaman Hōreki]]. Wujud wiwitan ukiyo-e punika lukisan asli ingkang dipungambar mawi kuas sarta lukisan asil ''reproduksi'' teknik cukil kayu mawi tinta satunggal warna (ireng). Ing tengahan dumugi pungkasan abad kaping 17, seniman ingkang nggambar lukisan asli kanggé tèknik cukil kayu dipunwastani {{nihongo|Hanshita-eshi|版下絵師|pelukis skétsa}}. [[Hishikawa Moronobu]] punika salah satunggaling pelukis skétsa ingkang kondhang ing jaman mau lan damel buku mawi gambar sarta ilustrasi kanggé buku [[Ukiyo-zōshi]]. Salah satunggaling karya Hishikawa Moronobu ingkang kawéntar sanget punika ingkang irah-irahan {{nihongo|Mikaeri Bijin-zu|見返り美人図||Wanita ayu nolèh dhateng wingking}}. Istilah "ukiyo-e" kapisan dipunsebat ing buku [[Kōshoku Ichidai Otoko]] (terbitan taun 1682) ingkang dipunserat déning [[Ihara Saikaku]]. Wonten ing cariyos dipunandharaken babagan tepas tekuk mawi balung 12 lan mawi rerenggan ukiyo-e <ref name="ukiyo-e1" />.

Ukiyo-e ingkang rumiyin punika lukisan ireng-putih dados manéka warni awit saking kréasi pelukis ukiyo-e saking [[Osaka]] kanthi nama [[Torii Kiyonobu]]. Padatanipun warna ingkang dipun-ginakaken punika tinta [[abang|abrit]] kanthi manéka swasana. Lukisan ingkang ngginakaken warna abrit-oranye kados warna yasan [[Torii]] punika dipunsebat Tan-e. Lukisan mawi tinta abrit tuwa dipunsebat Beni-e, déné Beni-e mawi tambahan 2 utawi 3 warna sanèsipun dipunsebat Benizuri-e<ref name="ukiyo-e1" />.

=== Periode tengahah ===
[[Gambar:Maple Leaves Koyo and Shamisen by Kitagawa Utamaro c1803.png|thumb|150px|"Edo no hana" wanita pemain Jōruri karya Kitagawa Utamaro]]
[[Gambar:Sharaku1.jpg|thumb|150px|Lukisan potret Ichikawa Omezō karya Tōshūsai Sharaku]]

Periode tengahan kanthi tandha wiyosipun Nishiki-e sakiwa-tengené taun 2 jaman [[Meiwa]] dumugi taun 3 jaman [[Bunka]]. Nalika taun [[1765]], kalènder mawi gambar ingkang dipunsebat E-goyomi kondhang ing kalangan penyair [[haiku]] ing [[Edo]], saéngga naté wonten pepanggihan kanggé ijolan kalènder mawi gambar. Pelukis ukiyo-e [[Suzuki Harunobu]] ''mengantisipasi''minat masarakat kanthi damel ukiyo-e mawi tinta ingkang manéka warna. Seni ukiyo-e dumugi jaman keemasan awit saking teknik cetak warna ukiyoe kanthi ''full-color''. Ing jaman [[Anei]], ukiyo-e ingkang nggambaraken wanita kanthi reaslistik ([[Bijinga]]) karya [[Kitao Shigemasa]] dados kondhang sanget. [[Katsukawa Shunshō]] nggambar lukisan potret aktor kabuki kondhang (Yakusha-e) dumugi mirib sanget kaliyan aslinipun. Pelukis ukiyo-e kanthi nama [[Kitagawa Utamaro]] nglairaken kathah karya ingkang wujud Bijinga lan Ōkubi-e (lukisan potret setengah awak aktor lan wanita ayu) ingkang detil sanget lan mawi gambar ingkang ''elegan''. nalika taun 2 jaman [[Kansei]] pamaréntah medalaken paugeran babagan bahan cithak ingkang matesi ''peredaran'' bahan-bahan cithak ing kalangan masarakat <ref name="ukiyo-e1" />.

Nalika taun 7 jaman Kansei, bibar sadaya raja kaya gadhahanipun dipunsita déning pamaréntah, penerbit ukiyo-e kanthi nama [[Tsutaya Jūzaburō]] gadhah upaya jumeneng malih. Tsutaya Jūzaburō ngempalaken arta kanthi cara nyadé lukisan ukiyo-e karya [[Tōshūsai Sharaku]]. Lukisan karya Tōshūsai Sharaku dados kawentar sanget awit saking pose aktor kabuki ingkang tansah dipungambar linuwih sanajan lukisanipun kirang payu. Kempalan lukisan aktor kabuki karya [[Utagawa Toyokuni]] ingkang kawéntar minangka {{nihongo|Yakusha Butai Sugata-e|役者舞台姿絵||lukisan potret aktor ing nginggilipun panggung}} malah langkung payu. Murid-murid Utagawa Toyokuni lajeng damel [[aliran Utagawa]] ingkang dados aliran paling ageng wonten ing seni ukiyo-e <ref name="ukiyo-e1" />.

=== Periode lajengipun ===

=== Periode pungkasan ===

== Cathetan suku ==
{{Reflist}}

== Pranala njawi ==
{{commons|Ukiyo-e|Ukiyo-e}}
* [http://221.191.65.126/list_f?clscd=2010220 Koleksi ukiyo-e Edo-Tokyo Museum] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070922234816/http://221.191.65.126/list_f?clscd=2010220 |date=2007-09-22 }}
* [http://www.ukiyoe-reproductions.com/html/history.html Sejarah ukiyo-e]

[[Kategori:Seni ing Jepang]]
[[Kategori:Seni grafis]]