Deleng sumberé Kabupatèn Pemalang

{{dati2| jeneng	= Kabupatèn Pemalang
| angka BPS     = 
| provinsi	= [[Jawa Tengah]]
|kutha krajan=[[Pemalang, Pemalang|Pemalang]]
| jembar	= 996,09 km²
| padunung	= 1.320.000 (2003)
| kapadhetan    = 1.325
|kacamatan=14
| cacah dati4	= 222
|kodearea= 0284
|dau=Rp. 330.900.000.000
|lambang=  [[Gambar:Logo Kabupaten Pemalang.png|120px]]
|petha  =  [[Gambar:Locator kabupaten pemalang.png]]
|koordinat=-
|dhasar ukum=UU No. 13/1950
|tanggal=-
|motto=Indah, Komunikatif, Hijau, Lancar, Aman, Sehat (IKHLAS)
|Sesanti="Pancasila Kaloka Panduning Nagari" (lima dhasar mashur/kawentar kanggo pedhoman/bimbingan, Nagara/laladan) 
|kepala laladan=[[Bupati]]
|nama kepala laladan= H. Junaedi, SH., M.M. (Bupati) lan Mukti Agung Wibowo, ST. (Wakil Bupati)
|alamat email=glomet_16@yahoo.com
|web=http://www.pemalangkab.go.id/
}}[[Gambar:Locator kabupaten pemalang.png|thumb|300px]] 
'''Kabupatèn Pemalang''' ([[Aksara Carakan|Carakan]]: ꦏꦧꦸꦥꦠꦺꦤ꧀ꦥꦼꦩꦭꦁ) iku kabupatèn kang ana ing [[Provinsi Jawa Tengah]].<ref name="internet1">[http://www.pemalangkab.go.id/index.php?option=com_content&task=view&id=13&Itemid=26 Situs Resmi Kabupatèn Pemalang] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110311001334/http://www.pemalangkab.go.id/index.php?option=com_content&task=view&id=13&Itemid=26 |date=2011-03-11 }} (diunduh tanggal 22 Maret 2011)</ref> Adohé kira-kira 135&nbsp;km mengulon saka [[Semarang]].<ref name="internet1"/> Kabupatèn iki wewatesan karo [[Sagara Jawa]] ing sisih lor, [[Kabupatèn Pekalongan]] ing sisih wétan, [[Kabupatèn Purbalingga]] ing sisih kidul, sarta [[Kabupatèn Tegal]] ing sisih kulon.

Kabupatèn Pemalang iki jembaré ana 111.530 Ha lan dibagi 14 Kecamatan. Kecamatan sing paling jembar yaiku Kecamatan Bantarbolang, jembaré 139,19 km2 lan kecamatan sing paling cilik jembaré 26,31 km2 yaiku Kecamatan Warungpring.

Cacahé warga Kabupaten Pemalang rikala taun 2013 yaiku : 1.279.596 wong. Urutan paling dhuwur yaiku saka  Kecamatan Pemalang cacahé 175.994 wong, Kecamatan Taman cacahé 160.277 wong mawa Kecamatan Petarukan ana 145.250 wong. Kecamatan Warungpring, Bodeh lan Pulosari yaiku telung kecamatan kang urutan  ngisor paling sethithik, yaiku para warga Kecamatan Warungpring cacahé 38.401 wong, Kecamatan Bodeh saakeh 53,912 wong lan Kecamatan Pulosari 55.253 wong.

Laju tuwuhan para warga Kabupatèn Pemalang saben taun sajroné sapuluh taun paling akhir yaiku saka taun 2000-2010 kurang luwih 0,004 persen. Laju tuwuhan iki kalebu cendhèk yèn dibandingna karo laju tuwuhan taun 1990-2000 sing gedhéné 1,28 persen, artiné ana pamudhunan laju tuwuhan para warga sing cukup signifikan. Iki bisa diartekné menawa program pamaréntah Kabupatèn Pemalang nyakaké laju tuwuhan para warga ana kasilé.<ref>{{Cite web|url=https://sippa.ciptakarya.pu.go.id/sippa_online/ws_file/dokumen/rpi2jm/DOCRPIJM_1505188978BAB_4_PROFIL_KABUPATEN.pdf|title=Profil Kabupaten Pemalang|last=Kabupaten Pemalang|first=Admin|website=Kementrian PU|access-date=2021-10-11|archive-date=2021-10-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20211027182755/https://sippa.ciptakarya.pu.go.id/sippa_online/ws_file/dokumen/rpi2jm/DOCRPIJM_1505188978BAB_4_PROFIL_KABUPATEN.pdf|url-status=dead}}</ref>

== Sajarah ==
Anané Pemalang ing abad XVI bisa digayutaké karo cathetan [[Rijkloff van Goens]] lan dhata ing buku W. Fruin-Mees sing njlèntrèhaké manawa ing taun 1575 Pemalang iku dadi salah siji saka 14 laladan kang mardika ing Pulo Jawa, sing dipanggedhèni déning pangéran utawa ratu. Ing perkembangané, Sénopati lan Panembahan Sedo Krapyak saka [[Mataram]] nelukaké laladan-laladan kasébut, ing antarané Pemalang. Wiwit iku Pemalang dadi laladan vasal Mataram sing dipréntah déning pangéran utawa ratu vasal.<ref name="internet1"/>

Pemalang lan [[Kendhal, Kendhal|Kendhal]] ing mangsa sadurungé abad XVII iku laladan sing luwih wigati tinimbang [[Tegal]], [[Pekalongan]] lan [[Semarang]]. Amarga saka iku dalan gedhé sing ngubungaké laladan pasisir lor karo laladan pedalaman Jawa Tengah (Mataram) sing ngliwati Pemalang lan [[Wiradésa, Pekalongan|Wiradésa]] dianggep dalan tuwa dhéwé sing ngubungaké rong kawasan mau.

Populasi sing ndunungi minangka pemukiman ing padésan sing wis tumata muncul ing kalamangsa abad wiwitan Masehi nganti abad XIV lan XV, lan sabanjuré tuwuh ngrembaka ing abad XVI, yaiku ing ing sajeroning mangsa perkembangan Islam ing Jawa sangisoré Krajan [[Demak]], [[Cirebon]] lan [[Mataram]].

== Kagunan Kabudayan ==
[[Gambar:Sintren.jpg|thumb|right|Kesenian tradhisional Sintren]]
* [[Sintren]], kesenian iki nggambaraké laku uripé bocah wadon sing isih gadhis, dilakokaké déning gadhis sing isih prawan lan durung akil balik.<ref name="internet3">[http://www.mail-archive.com/artculture-indonesia@yahoogroups.com/msg03875.html Budaya] (diunduh tanggal 23 April 2011)</ref>
* [[Ebeg|Jaran Ebleg]]
* [[Wayang Kulit]]
* [[Wayang Golèk]]
* Penganten Pemalangan utawi Penganten Sintren
* Jogèd Slendhang Pemalang
* Jogèd ATBM, sawijiné jogèd cekakan saka ukara ''Piranti Tenun Bukan Mesin'', jogèd kanggo mromosikake prodhuk unggulan Pemalang wujud [[sarung]] tenun lurik asil kerajinan masarakat ing [[Taman, Pemalang|Kacamatan Taman]].
* Baritan

== Géografi ==
Kabupatèn Pemalang wewatesan:
{{Wates LKKW
|lor= [[Sagara Jawa]]
|kidul= [[Kabupatèn Purbalingga]]
|kulon= [[Kabupatèn Tegal]]
|wétan= [[Kabupatèn Pekalongan]]
}}

== Pembagian Laladan Administratif ==
Kabupatèn Pemalang dibagi dadi 14 [[kacamatan]],<ref name="internet1"/> lan dibagi manèh dadi pirang-pirang [[désa]] lan [[kalurahan]]. Pusat pemerintahané ing Kacamatan [[Pemalang, Pemalang|Pemalang]].

Kejaba Pemalang, kutha-kutha kacamatan liyané sing cukup signifikan perkembanganané yaiku Comal, Petarukan, Ulujami, Randudongkal lan Moga.

Kacamatan ing Kabupatèn Pemalang yaiku:
* [[Moga, Pemalang|Moga]]
* [[Pulosari, Pemalang|Pulosari]]
* [[Belik, Pemalang|Belik]]
* [[Watukumpul, Pemalang|Watukumpul]]
* [[Bodhèh, Pemalang|Bodhèh]]
* [[Bantarbolang, Pemalang|Bantarbolang]]
* [[Randhudhongkal, Pemalang|Randhudhongkal]]
* [[Pemalang, Pemalang|Pemalang]]
* [[Taman, Pemalang|Taman]]
* [[Petarukan, Pemalang|Petarukan]]
* [[Ampèlgadhing, Pemalang|Ampèlgadhing]]
* [[Comal, Pemalang|Comal]]
* [[Ulujami, Pemalang|Ulujami]]
* [[Warungpring, Pemalang|Warupring]]

Kabupatèn Pemalang akèhé saka suku Jawa. Ing sisih kulon lan kidul, pendunungé ngomongé nganggo basa Jawa dhialèk [[Tegal]] lan [[Banyumas]], ing sisih wétan kaya ing Petarukan, Comal, Ulujami, Ampelgading lan Bodeh nganggo basa Jawa dhialèk [[Pekalongan]].<!-- 
[[Berkas:Pembagian administratif kabupatèn pemalang.png|250px|thumb|left|Pembagian administratif Kabupatèn Pemalang]]
-->

==Indhustri Rumah Tangga<ref name="internet1"/>==
* ATBM, Industri cilik krajinan Tenun ATBM akèh ditemoni ing Désa Wanarejan, Désa Bèji Kec. Taman Kabupatén Pemalang. Prodhuksi sing dihasilké awujud sarung kemabang / goyor sarung palekat kain lurik kas Pemalang Prodhuksi sarung goyor mau wis akèh sing ngerti lan pemasarané nganti luar laladan lan manca nganti tekan Afrika Timur lan Timur Tengah.<ref name="internet1"/>
* Konveksi ing Ulujami.
* Sapu Glagah ing Majalangu.
* Krajinan Kulit Ula ing Comal.

==Panggonan Pariwisata<ref name="internet1"/>==
* Pasisir Widuri. Obyèk wisata iki dadi andhalané Pemalang ing sèktor pariwisata, dumunung ing désa Widuri Kacamatan Pemalang. Pasisir iki duwé sesawangan sing éndah, mligi ing wektu ''sunset'' (srengéngé arep kangslup) lan ''sunrise'' (srengéngé arep njedhul).<ref name="internet2">[http://www.wisatamelayu.com/id/news.php?a=Z2tKTi8g= Pasisir Widuri Pemalang Memiliki Keunikan Tersendiri]{{Pranala mati|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} (diunduh tanggal 23 April 2011)</ref>
* Kolam Renang dan Peristirahatan Moga
* Cepaka Wulung
* Curug Sibedil
* Curug Sipendok
* Telaga Silating
* Curug Bengkawah
* Gunung Gajah
* Goa Gunung Wangi
* Pasisir Joko Tingkir
* Pasisir Blendung
* Pasisir Widuri
* Bukit Mendelem
* Curug Lawang
* Curug Barong
* Telaga Rengganis
* Bèji Bening

== Kuliner ==
Panganan kas saka Pemalang yaiku grombyang, lonthong dhekem, kamir, lan apem Comal.

== Tokoh Kawentar saka Pemalang ==
* Jenderal Pulisi (Purn) Drs. [[Sutanto]], mantan [[Kepala Kepulisian Nagara Republik Indonesia|Kapolri]] kalamangsa 8 Juli 2005-30 September 2008, kepala [[Badan Intelijen Nagara]] 21 Oktober 2009-saiki.<ref name="internet7">[http://archive.kaskus.us/thread/5662184 Daftar Kapolri dari Dulu Hingga Sekarang] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110504163810/http://archive.kaskus.us/thread/5662184 |date=2011-05-04 }} (diunduh tanggal 24 April 2011)</ref>
* [[Torro Margens]], aktor.<ref name="internet7"/>
* [[Hendra Setiawan]], atlet badminton.<ref name="internet5">[http://www.koni.or.id/index.php/section/athletes/name/Hendra Setiawan/id/107 Hendra_Setiawan]{{Pranala mati|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} (diunduh tanggal 24 April 2011)</ref>
* [[Kristina]], penyanyi dangdut.<ref name="internet6">[http://pemalang.biz/?p=9&cpage=1 Jebul Artis Kristina Wong Pemalang]{{Pranala mati|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} (diunduh tanggal 24 April 2011)</ref>
* [[Dulmatin]], salah sijiné dhalang [[Bom Bali 2002|Bom Bali]] taun 2002, tiwas ing penggerebekan teroris di [[Pamulang]], [[Tangerang Selatan]].<ref name="internet4">[http://www.antaranews.com/berita/1268212523/keluarga-tunggu-jenazah-dulmatin Keluarga Tunggu Jenazah Dulmatin] (diunduh tanggal 24 April 2011)</ref>
* [[Muammar Z.A.]], qari lan [[hafiz]] internasional.<ref name="internet8">[http://www.2lisan.com/read/al-qur-an-h-muammar al-qur-an-h-muammar]{{Pranala mati|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} (diunduh tanggal 24 April 2011)</ref>

== Cathetan suku ==
{{reflist}}

== Pranala njaba ==
* [http://pemalang.t35.com Pemalang Membangun, karya pribumi Pemalang] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080609064904/http://pemalang.t35.com/ |date=2008-06-09 }}
* [http://www.pemalangkab.go.id Situs wèb resmi Pamaréntah Kabupatèn Pemalang]
* [http://pemalang.biz Pemalang Blog] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180510042715/http://pemalang.biz/ |date=2018-05-10 }}
{{Kabupatèn Pemalang}}
{{jateng}}

[[Kategori:Kabupatèn ing Jawa Tengah|Pemalang]]
[[Kategori:Kabupatèn ing Indonésia|Pemalang]]
[[Kategori:Kabupatèn Pemalang| ]]