Deleng sumberé Furisode

{{rapèkaké}}

[[Gambar:Furisode.JPG|thumb|Wanita enèm ngagem furisode]]

{{nihongo|'''''Furisode'''''|振袖}} inggih punika [[kimono]] mawi lengen wiyar ingkang dipunagem déning wanita enèm ingkang dèrèng manten <ref name="furisode1">[http://imotho.student.umm.ac.id/download-as-doc/student_blog_article_9.doc. kimono]{{Pranala mati|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, (dipun''akses'' tanggal 12 Fèbruari 2013)</ref>, Dipundamel saking bahan kanthi warni ingkang cerah, motif kain wujud [[kembang]] lan tuwuhan, kaÈndahan mangsa, [[kéwan]] utawi [[manuk|peksi]] ingkang dipungambar ngginakaken [[tangan|asta]] mawi teknik [[yuzen]]. Kain ugi saged langkung mewah kanthi tambahan bordiran benang emas. Bikakan ing pérangan lengen celak kaliyan kèlèk dipunwastani {{nihongo|''furiyatsuguchi''|振八つ口}}. Bikakan mau sengaja boten dipunjait dumugi mbentuk kantong lengen busana ingkang dipunsebat {{nihongo|''tamoto''|袂}} dumugi pérangan pucuk lengen. Wiyaripun ''tamoto'' ing furisode dumugi 114&nbsp;cm utawi ''menjuntai'' dumugi sakiwa-tengené ''pergelangan suku''.

Miturut urutaning tingkat formalitas, furisode punika kimono ingkang paling formal <ref name="furisode2">[http://forum.kompas.com/teras/43997-keseksian-gadis-berkimono-dan-jinis-jinis-kimono.html Jinis-jinis kimono]{{Pranala mati|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, (dipun''akses'' tanggal 12 Fèbruari 2013)</ref> sejajar kaliyan [[kurotomesode]], [[irotomesode]], lan [[homongi]]. Furisode dipunagem minangka busana ingkang saé piyambak kanggé pista mantenan (nalika dugi minangka tamu utawi minangka busana penganten wanita), ''[[miai]]'', lan upacara resmi, kados ta ''[[seijin shiki]]'', [[wisuda]], utawi resepsi bibar wisuda (''shaonkai''). Alas suku kanggé furisode punika [[zōri]] mawi hak inggil.

== Jinis ==
Adhedhasar wiyaripun lengen, furisode kapérang dados tigang jinis inggih punika:
* ''ōburisode'' (furisode ageng, wiyaripun lengen kirang langkung 114&nbsp;cm),
* ''chūburisode'' (furisode sedengan, wiyaripun lengen saking 90&nbsp;cm dumugi 102&nbsp;cm), lan
* ''koburisode'' (furisode alit, wiyaripun lengen saking 70&nbsp;cm dumugi 80&nbsp;cm).

Jinis furisode ingkang paling umum inggih punika ''chūburisode''. Wanita kanthi yuswa 20 taun ngagem ''chūburisode'' nalika dugi ing ''[[seijin shiki]]''. Nalika dipunulemi dhateng pista mantenan, tamu ngagem ''chūburisode'' mawi warni ingkang langkung peteng lan nyingkiri warni ingkang cerah. Pista ingkang boten formal lan [[upacara ngunjuk th]] (''[[hatsugama]]'') para tamu ngginakaken ''koburisode''.

== Sajarah ==
Bikakan ing pérangan lengen kimono (''furiyatsugichi'') wiwitanipun asalipun saking kimono (''kosode'') kanggé lare ingkang sengaja dipunbikak kanthi wiyar ing pérangan kelek. Klambi kanggé lare boten ing pérangan kelek boten dipunjait supados lare langkung bébas gerak katandingan kaliyan tiyang ageng. Wonten ing lukisan Chigotaishi saking [[jaman Kamakura]] katingal satunggaling lare ngagem ''kosode'' ingkang gadhah ''furiyatsuguchi''.

Model kimono saking [[Cina]] wiwitanipun mawi lengen ingkang sempit. Pérangan lengen awujud pipa kados lengen klambi busana kilenan (Barat). Kimono mawi lengen ingkang sempit kirang nyaman dipun-ginakaken wonten ing [[Jepang]] ingkang gadhah iklim lembab. Begayan lengen lajeng dipundamel sansaya wiyar supados angin saged mlebet. Furisode mawi lengen ingkang wiyar dipunkenal tiyang jaman sapunika asalipun saking model furisode wiwitan [[jaman Edo]]. Kala punika furisode dipundamel kanthi nyonto kostum mawi lengen wiyar ingkang dipunagem para penari.

Nalika paruh kapisan jaman Edo, wanita enem ngagem kimono kanthi pérangan lengen (''tamoto'') ingkang dipundamel sansaya wiyar miturut pangembangan mode. Saking taun 1658 dumugi 1672, wiyaripun ''tamoto'' kirang langkung 45&nbsp;cm, nanging saking 1684 dumugi 1687 sansaya wiyar dumugi 60&nbsp;cm. Wonten ing periode 1716-1735, wiyaripun dados 75&nbsp;cm, lajeng tambah wiyar dumugi 87&nbsp;cm antawisipun taun 1751 lan 1763. Bibar gesangipun rakyat ing tengahan jaman Edo sansasya makmur, furisode kondhang minangka busana ing kalangan tiyang èstri anak saking panguwais. Sanajan makaten, nembé saking [[jaman Meiji]], furisode dipuntampi kanti wiyar minangka busana formal wanita enèm ingkang dèrèng manten.

== Cathetan suku ==
{{reflist}}

== Pranala njawi ==
* {{ja}} [http://iroha-japan.net/iroha/B01_clothes/01_furisode.html Furisode]

[[Kategori:Busana Jepang]]