Deleng sumberé Angger-Angger Baku Indonésia

{{Tata Nagara Républik Indonésia}}
{{Politics of Indonesia}}
'''Angger-Angger Baku Indonésia''' ({{Lang-id|Undang-Undang Dasar Negara Republik Indonesia Tahun 1945}}), utawa dicekak '''AAB 1945,''' yaiku [[ukum dhasar tinulis]] (''basic law''), [[konstitusi]] papréntahan nagara [[Républik Indonésia]].<ref>http://asnic.utexas.edu/asnic/countries/indonesia/ConstIndonésia.html{{Pranala mati|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Constitution of Indonésia</ref>

UUD 1945 disahaké minangka undhang-undhang dhasar nagara déning [[PPKI]] ing tanggal [[18 Agustus]] [[1945]]. Wiwit tanggal [[27 Dhésèmber]] [[1949]], ing Indonésia lumaku [[Konstitusi Sementara Républik Indonésia Sarékat|Konstitusi RIS]], lan wiwit tanggal [[17 Agustus]] [[1950]] lumaku [[Undhang-Undhang Dhasar Sauntara Républik Indonésia|UUDS 1950]]. [[Dekrit Présidhèn 1959|Dekrit Présidhèn]] [[5 Juli]] [[1959]] bali menyang UUD 1945, kanthi dikukuhaké kanthi aklamasi déning [[Dewan Perwakilan Rakyat|DPR]] ing tanggal [[22 Juli]] [[1959]].

Sajeroning kurun wektu taun [[1999]]-[[2002]], UUD 1945 ngalami owah-owahan (amandemen) kaping papat, sing dikukuhaké sajeroning Sidang Umum lan Sidang Taunan MPR:
* Sidang Umum MPR 1999, tanggal [[14 Oktober|14]]-[[21 Oktober]] [[1999]] → [[Owah-owahan Pisanan UUD 1945]]
* Sidang Taunan MPR 2000, tanggal [[7 Agustus|7]]-[[18 Agustus]] [[2000]] → [[Owah-owahan Kapindho UUD 1945]]
* Sidang Taunan MPR 2001, tanggal [[1 November|1]]-[[9 November]] [[2001]] → [[Owah-owahan Katelu UUD 1945]]
* Sidang Taunan MPR 2002, tanggal [[1 Agustus|1]]-[[11 Agustus]] [[2002]] → [[Owah-owahan Kapapat UUD 1945]]

UUD 1945 dipunsahkèn dados undang-undang dhasar nagara déning [[PPKI]] ing tanggal [[18 Agustus]] [[1945]]. awit tanggal [[27 Dhésèmber]] [[1949]], ing Indonésia kalampahan [[Konstitusi Sementara Républik Indonésia Serikat|Konstitusi RIS]], lan awit tanggal [[17 Agustus]] [[1950]] ing Indonésia kalampahan [[Undang-Undang Dasar Sementara Républik Indonésia|UUDS 1950]]. [[Dekrit Présidhèn 1959|Dekrit Présidhèn]] [[5 Juli]] [[1959]] ngginakaken malih  UUD 1945, kaliyan dipunkukuhaken kanthi aklamasi déning [[Dewan Perwakilan Rakyat|DPR]] padha tanggal [[22 Juli]] [[1959]].

ing kurun wekdal taun [[1999]]-[[2002]], UUD 1945 ngalami 4 kali kaubahan (amandemen),ingkang ngubah susunan lembaga-lembaga ing sistem ketatanagaraan Républik Indonésia.
manawi ing nagara ukum, papréntahan Indonésia cenderung nglampahi diskriminasi kaliyan pinten-pinten penduduk, mliginipun penduduk Indonésia bersuku Tionghoa.manawi sampun dados  penduduk Indonésia resmi, diskriminasi kaliyan undang-undang kalebet UUD 1945 wonten. Diskriminasi limrahipun tuladhané inggih punika penduduk marga Tionghoa asring kadamel kesulitan ingkang damel KTP. Pelanggaran UUD 1945 tuladhané inggih punika pelanggaran ing kebebasan beragama (Bab XI), pelanggaran ing kebebasan berpendidikan lan ndalami kabudayan kados ta kabudayan Tionghoa (Bab XIII), lan pelanggaran ing Hak Asasi Manungsa (Bab X dan XA). Pelanggaran Hak Asasi Manungsa kadadosan punika kathah ing mangsa Soeharto lan ngantos sapunika ugi. Pelanggaran HAM ingkang amat berat, nanging boten karampungaken ngantos sapunika inggih punika pelanggaran HAM ing Haruhara Mèi 1998.
-->
== Naskah Undang-Undang Dasar 1945 ==
Sadèrèngipun dipunlampahi Owah-owahan, UUD 1945 kapérang saking Pembukaan, Batang Tubuh (16 bab, 37 pasal, 65 ayat (16 ayat berasal dari 16 pasal ingkang namung kapérang saking 1 ayat lan 49 ayat asalipun saking 21 pasal ingkang kapérang saking 2 ayat utawi langkung), 4 pasal Aturan Peralihan, lan 2 ayat Aturan Tambahan), sarta njelenterehaken.

Sak sampune dipunjlentrehake 4 kali owahan, UUD 1945 gadhah 20 bab, 37 pasal, 194 ayat, 3 pasal Aturan Peralihan, lan 2 pasal Aturan Tambahan.

ing Risalah Sidang Tahunan MPR Taun 2002, dipunterbitaken '''Undang-Undang Dasar Nagara Républik Indonésia Taun 1945 ing satunggal Naskah''', dados Naskah Perbantuan lan Kompilasi Tanpa wonten Opini.
== Sajarah ==
=== Sajarah Wiwitipun ===
Badan Penyelidik Usaha Persiapan Kemerdekaan Indonésia (BPUPKI) ingkang dumadi ing tanggal 29 April 1945 inggih punika badan ingkang nyusun rancangan UUD 1945. ing mangsa sidang kawiwitan ingkang kalangsung saking tanggal 28 Mèi ngantos 1 Juni 1945, Ir. [[Soekarno]] nyampaikaken gagasan babagan "Dasar Nagara" ingkang dipunparingi asma Pancasila. ing tanggal [[22 Juni]] [[1945]], 38 anggota BPUPKI minangka Panitia Sembilan ingkang kapérang saking 9 tiyang kanggé ngerancang [[Piagam Jakarta]] ingkang badhé dados naskah Pembukaan UUD 1945. sasampunipun dipunilangaken anak ukara "kaliyan kuwajiban njalanaken syariah Islam kanggé pemeluk-pemeluknya" mila naskah Piagam Jakarta dados naskah Pembukaan UUD 1945 ingkang dipunsahken ing tanggal 18 Agustus 1945 déning Panitia Persiapan Kemerdekaan Indonésia (PPKI). Pengesahan UUD 1945 dikukuhkan déning Komite Nasional Indonésia Pusat (KNIP) ingkang bersidang ing tanggal 29 Agustus 1945. Naskah rancangan UUD 1945 Indonésia disusun padha mangsa Sidang Kedua Badan Penyelidik Usaha Persiapan Kemerdekaan (BPUPKI). Asma Badan punika tanpa tembung "Indonésia" amargi namunga diperuntukaken kanggé tanah Jawi kémawon. ing Sumatera wonten BPUPKI kanggé Sumatera. Masa Sidang kaping kalih tanggal [[10 Juli|10]]-[[17 Juli]] [[1945]]. Tanggal [[18 Agustus]] [[1945]], [[PPKI]] ngesahaken UUD 1945 dados Undang-Undang Dasar Républik Indonésia.
=== Periode nganggé UUD 1945 (18 Agustus 1945-27 Dhésèmber 1949) ===
ing wekdal 1945-1950, UUD 1945 boten saged kalampahan ingkang jangkep amargi Indonésia nembé dipunsibukaken kaliyan perjuangan nahanaken kemerdekaan. Maklumat Wakil Présidhèn Nomor X ing tanggal [[16 Oktober]] [[1945]] mutusaken manawi [[KNIP]] dipunserahi kekuasaan lègislatif, amargi MPR lan DPR dèrèng dumadi. Tanggal [[14 November]] [[1945]] dumadi Kabinet Semi-Presidensial ("Semi-Parlementer") ingkang wiwitan, nganti pristiwa punika owahan sistem papréntahan supados kaanggep langkung dhémokratis.

== Réferènsi ==
{{reflist}}

== Pranala njaba ==
{{wikisource|Undang-Undang Dasar Républik Indonésia 1945}}
* [http://www.indonesia.go.id/id/files/UUD45/satunaskah.pdf Unduh naskah UUD 1945] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081230151716/http://www.indonesia.go.id/id/files/UUD45/satunaskah.pdf |date=2008-12-30 }}

{{Sajarah Konstitusi Indonésia}}

{{Peraturan Perundhang-undhangan}}

[[Kategori:UUD 1945]]
[[Kategori:Konstitusi|I]]