Naraguna:The tortoiseshell cat/Lapuran Wikimania 2018

Wikimania ya iku adicara taunan kang dianakaké déning Yeyasan Wikimédia, kang punjeré ana ing San Francisco, Amérika Sarékat. Wikimania iki wujudé konferènsi utawa pasamuwan agung kanggo sarana kumpul wong wong ing saindenging donya kang kalebu dadi pérangané Wikimedia Movement lan aktif ana ing proyèk-proyèké Wikimédia, kaya ta Wikipédia, Wiktionary, Wikidata, lan sapanunggalané.

Wikimania taun 2018 iku Wikimania ka-15 kang dianakaké ing Cape Town, Afrika Kidul. Suwéné Wikimania iki 3 dina, saka tanggal 20-22 Juli 2018, lan sadurungé konferènsiné diwiwiti, uga ana acara pra-konferènsi saka tanggal 18-19 Juli 2018. Irahané Wikimania 2018 iki “Bridging Knowledge Gaps: The Ubuntu Way Forward”, kang intiné kanggo ngrembug bab-bab wigati apa waé sing isih kurang utawa durung dadi pérangan saka Wikimedia Movement kang ancase saprelu andum maneka kawruh, kanggo sapa waé, ana endi waé, kanthi mardika. Bab-bab iki kaya ta, bab babagan kawruh saka wewengkon-wewengkon ing donya iki sing durung bisa kacaritakaké amarga sumber rujukan utawa dhokumèntasiné kang ora ana, utawa durung ana, saéngga kawruh sing ana akèh-akèhé amung kawruh kang Western Centered utawa kawruh kang sumberé saka Donya Kulon, bab-bab liyané, kalebu bab basa, literasi, pastisipasi lan kontribusi, paguyuban, kwalitas kontèn, uga aturan-aturan utawa pakem kang ana.

Ing taun 2018 iki, ana wong loro saka Indonésia, lan leloroné saka Wikipédia Jawa, kang diwènèhi béasiswa langsung déning Yeyasan Wikimedia kanggo mabur menyang Cape Town saprelu mèlu Wikimania.

Lelakon

15 Juli 2018 – 16 Juli 2018

Aku mangkat menyang Cape Town tanggal 15 Juli 2018, anggoné lelungan suwéné ana luwih saka 24 jam yèn digunggung, amarga ana béda wektu antarané Indonésia karo Afrika Kidul. Amarga iku, anggoné tekan Cape Town tanggal 16 Juli 2018. Papan konferènsiné ana ing Hotèl Southern Sun Cape Sun, kang uga minangka papan panginepan kanggoné panyarta Wikimania2018.

17 Juli 2018

Aku mèlu rombongan panyarta Wikimania2018 liya mlaku-mlaku menyang Pasisir Boulders saprelu ndelok pinguwin. Rombongan iki dumadi saka wong-wong kang asalé saka manéka warna nagara. Saka Pasisir Boulders, banjur aku lan rombongan mlaku-mlaku manèh menyang Tanjung Harapan, utawa sing kaloka minangka jeneng Cape of Good Hope. Saka kéné rombongan bisa nonton srengèngè (mudhun), banjur padha mulih lan tekan hotèl jam 9 bengi.

18 Juli 2018

Konferènsi "Decolonizing the Internet" #1

Aku mèlu salah sawijining adicara pra-konferènsi Wikimania2018 kang wujudé uga konferènsi, kanthi irahan “Decolonizing the Internet” kang kaanakaké déning saklompok wong sing perduli marang represèntasi kawruh sing ana ing internet, utamané ing proyèk-proyèké Wikimédia. Wong-wong iki nganakaké kampanyé global kang diarani Whose Knowledge? Sapa waé bisa mèlu dadi pérangan saka Whose Knowledge? kanthi sukalila. (kaca meta lan web)

Ing konferènsi iki, aku éntuk akèh élmu lan uga kenalan karo akèh wong anyar kang ngagumaké. Panyarta konferènsi dipérang dadi udakara 9-10 klompok, lan saben klompok kudu ngrembug sawenèh bab sing ana gegayutané karo “Decolonizing the Internet”. Ing klompokku ana wong 8 karo aku dhéwé sing asalé saka Indonésia lan makili Komunitas Wikipédia Jawa.

-         Stacey, sawijining juru pustaka saka Kanada sing nduwé kawigatèn marang cara andum kawruh sacara bébas.

-         Caroline, saka Uganda nanging dhèwèké manggon ana ing Tanzania, lan dhèwèké nduwé pengalaman kerja karo wong-wong sing kapinggiraké, sing ora nduwé aksès marang téknologi apa manèh internet.

-         Virginia, saka Wikimédia Spanyol. Dhèwèké nduwé kawigatèn marang bab-bab sing ana gegayutané karo féminismé.

-         Maame, saka Ghana. Dhèwèké crita bab dhokumèntasi féminis saka Afrika.

-         Venkat, sawijining ahli sains. Dhèwèké crita bab arsip lan sajarah, uga gegayutané marang sains.

-         Shun-Ling, saka Taiwan sing nduwé kawigatèn marang Open Culture, lan komunitas indigenous ing Taiwan.

-         Stefanie, sawijining juru pustaka saka Jerman nanging manggon ana Johannesburg lan makarya ana Goethe Institut. Dhèwèké nduwé kawigatèn babagan sitiran lésan.

Saka konferènsi iki, ana pitakon-pitakon sing durung bisa kajawab, kaya ta: Apa sing dimaksud “kawruh” iku?, “Kawruh” iku satemené sapa sing nduwé, lan kanggo sapa waé ta?, “Kawruh” kaya apa ta sing bisa, lan pantes kanggoné didum marang liyan?

19 Juli 2018

Konferènsi Decolonizing the Internet #2

Aku mèlu konferènsi “Decolonizing the Internet” dina kapindho. Ing dina iki, panyarta kudu ngrembug bab anyar sing luwih kusus tinimbang dina sadurungé, saéngga klompoké diganti manèh, supaya anggoné rembugan bisa luwih fokus.

Ing dina kapindho iki, aku milih mlebu ing klompok kang ngrembug bab “Story Representation” utawa (pertalané). Ing klompok sing anyar, aku ketemu wong-wong anyar sing uga ngagumaké, ya iku: Rachel saka Kénya, Stanley saka San Diégo, Leslie saka Kanada, Sailesh saka India, Meral saka Turki, Caroline saka Tanzania, lan Liang saka Taiwan.

Ing klompok iki awakdhéwé andum manéka warna carita lan pengalaman dhéwé-dhéwé kang ana gegayutané karo “Decolonize the Internet”.

Welcome Reception

Iki minangka acara kanggo nyambut panyarta Wikimania2018. Acara iki kaanakaké ana ing salah sawijining papan plesiran ing sacedhaké hotel kana, ya iku ing sawijining akuarium. Nalika mangsané mulih menyang hotel, aku lungguh ana ing bis karo sawijining wong saka Afrika Kidul kang jebul bisa Basa Indonésia, amarga biyèn dhèwèké tau kuliyah ing Indonésia, jenengé Bobby. Dhèwèké saka Wikimedia Afrika Kidul.

20 Juli 2018

Konferènsi Wikimania diwiwiti. Konferènsi dibukak kanthi ngisi menti, lan kenalan karo sing lungguh ana ing ngarepé, mburiné, utawa sandhingé. Aku kenalan karo

What Tools Do We Need for Small Wikis to Increase Content and Quality?

Ing sèsi iki dijlèntrèhaké bab piranti-piranti utawa cara-cara kang bisa diterapaké ana ing Wikipédia sing isih “cilik”. Cara-cara kang bisa dilakoni antarané bot kanggo nglebokaké kategori, bot kanggo nglebokaké cithakan “rintisan”, piranti kanggo mertal cithakan, piranti kanggo nggawé kaca dhisambiguasi, lan kothak info uga rujukan sing nggayut menyang Wikidata.

Real Time Collaborative Community

Ing sèsi iki diwedharaké babagan tèknis kanggoné mbesut utawa nulis artikel sing padha, kanthi bebarengan utawa disebut kolaborasi, migunakaké sawijining piranti kusus. Contoné ya iku sawijining kolaborasi nggunakaké sawijining piranti (yèn ora salah jenengé CollabPad Visual Editor) kang diwiwiti déning sawijining panganggo. Dhèwèké miwiti nulis artikel bab astronomi, banjur ngajak wong-wong sing kagabung ana ing ProyèkWiki Astronomi kanggo mèlu ngembangaké artikel kasebut. Nanging isih ana sawenèh bab sing kudu dirembug.

The Quotation of Oral Sources in A Decolonization Context

Ing sèsi iki panyarta diajak rembugan bab cuplikan saka sumber-sumber lésan kang utamané, utawa akèh-akèhé awujud carita saka wong-wong lokal saka daérah tartamtu, utawa saka simbah lan wong tuwané awakdhéwé. Sumber-sumber lésan sing asal sumberé saka wewengkon-wewengkon lokal iki, akèh-akèhé gegayutan karo budaya.

Writing a Wikipedia Manual

Ing sèsi iki diwedharaké cara-cara kang éfèktif kanggoné nulis buku pitulung bab Wikipédia kanggo wong sing lagi waé ajar nulis ing Wikipédia. Sing paling penting kanggoné nyusun buku pitulung, ya iku nuduhaké “piyé carané sing bener” nanging aja fokus marang “apa sing ora éntuk ditindakaké”.

Coolest African Projects

Ing sèsi iki ana prèsentasi bab proyèk-proyèk Wikimédia ing Afrika sing paling apik, ing antarané Wikimedia Fan Club ing Nigeria, Africa Wikimedia Developers Project, WikiMasaq-Algeria, Classes Wikipedia-Cote d’Ivoire, Neighborhoods of Yaounde in Wikipédia-Kamerun, WikiWomen 2018 (WikiGap)-Tanzania, lan isih akèh manèh proyèk liyané.

Coolest Projects of Wikimedia Chapters

Sèsi iki sèsi présentasi bab proyèk-proyèk Wikimédia sing paling apik, lan sing metu dadi juwara proyèk Wikimedia sing paling apik ya iku proyèk WikiGap sing dianakaké karo Wikimedia Swèdhen lan kolaborasi karo Wikimedia Chapters liyané ing saindenging donya.

Centering Knowledge from the Margins: A “Whose Knowledge?” Discussion With Communities from Around the World

Sèsi iki diisi karo wong-wong saka Whose Knowledge? ya iku Anasuya karo Siko, sing nuntun mlakuné sèsi. Ing sèsi iki ana wong 5 sing makili klompok wong-wong sing kapinggiraké saka manéka warna papan. Wong-wong iki andum carita bab wong-wongé dhéwé, lan carané ngupadi supaya “kawruh” (kaya ta basa lan budaya) saka wong-wongé dhéwé sing kapinggiraké bisa dimangertèni wong akèh, utamané liwat internet.

Wikimedia Asian Meetup

Iki adicara kumpul-kumpul panyarta Wikimania kang asalé saka wewengkon-wewengkon ing Asia. Ing kéné utamané ngrembug bab Konferènsi Wikimedia taun 2018, lan uga konferènsi ESEAP 2018. Sawisé bubar, banjur padha foto bareng.

Posters and Arts Exhibition

Ana paméran poster kang ana gegayutané karo Wikipédia. Ana sawenèh poster kang narik kawigatènku. Ing antarané poster saka Klompok Panganggo Wikimedia Basque, ya iku poster bab Program Pandhidhikan Wikipédia Basque, uga poster bab sawenèh basa lokal saka Taiwan kang Wikipédiané lagi dikembangaké.

21 Juli 2018

Dr. Sean Jacobs: The Decolonizing Debate: Social Media as Source Archive and Wikipedia

Wikipedia in Indigenous Community

Ing sèsi iki, ana présentasi bab “indigenous knowledge” lan carané supaya “indigenous knowledge” kuwi bisa karéprésentasèkaké ana ing Wikipédia, amarga “indigenous knowledge” kuwi minangka samubarang sing dianggep “penting” kanggoné wong-wong tartamtu, nanging durung karuan dimangertèni karo liyan.

Wikipedia in Schools: Activating the Next Generation

Ing sèsi iki, ana sawenèh presenter, kang wis nduwé pengalaman nglakokaké proyèk-proyèk Wikimédia kang ana gegayutané karo pandhidhikan. Proyèk-proyèk iki ngélokaké sekolah-sekolah, utamané murid-muridé supaya nduwé kawruh babagan Wikipédia, lan bisa mèlu aktif andum manéka warna kawruh (utamané kawruh lokal) marang liyan sarana Wikipédia lan uga proyèk-proyèk Wikimedia liyané.

Bridging Knowledge Gaps: Wikipedia and Bhutan Can Learn from Each Other

Ing sèsi iki, présènteré medharaké proyèk sing acasé kanggo ngenalaké Wikipédia marang wong-wong ing Bhutan, sawijining wewengkon ing Pagunungan Himalaya. Bhutan nduwé akèh bab utawa kawruh kang bisa diangkat menyang Wikipédia, saéngga proyèk iki ancasé uga kanggo ningkataké partisipasi lan kontribusi saka wong-wong lokal ing Bhutan ing Wikipédia, suaya kawruh sing ana ing kana bisa dimangertèni karo liyan.

Katherine Maher: Wikimedia and the spirit of Ubuntu: The Power of Unity in Action

Ing sèsi iki, Dirèktur Éksekutif saka Yeyasan Wikimédia, Katherine Maher, awèh présentasi.

Promote Wikipedia in Austronesian Language

Rembugan karo wong-wong saka Pusat Studi Basa Aboriginal lan ketemu Amir Aharoni saprelu ngrembug bab Wikipédia Jawa lan basa Jawa.

22 Juli 2018

Strategy Discussion: Regional and Thematic Groups Meetup

Ngrembug babagan siyasat kanggoné sesambungan lan kolaborasi antarané klompok-klompok saka wewengkon-wewengkon tartamtu.

ESEAP Meetup

Ngrembug babagan ESEAP 2019 kang rencanané arep dianakaké ing Fremantle, Ustrali Kulon.

Wiki Women Lunch

Iki adicara maem awan kusus kanggoné panyarta Wikimania2018 sing wédok-wédok. Ing kéné aku ketemu lan sempet rembugan karo sawijining kurator musiyum saka Turki. Aku uga ngobrol karo sawijining jurnalis wédok saka Suriah kang banjur nyaritakaké bab cengkah lan perang sipil ing Suriah lan akibat saka cengkah kasebut tumrap wong-wong Suriah, utamané wong wédok lan bocah-bocah. Caritané banget nrenyuhaké lan aku dadi éntuk kawruh anyar, amarga carita kuwi kacaritakaké déning sawijining wong sing pancèn asalé saka wewengkon ing Suriah kang dadi salah sawijining punjeré cengkah.

Interviewed

Aku éntuk kasempatan diwawancara karo wong 2 saka Yeyasan Wikimedia, ya iku Abby lan Alex, kanggo kabutuhan panelitèn saprelu ngembangaké Yeyasan Wikimedia. Aku carita bab pengalaman 2 taun dadi wong sukalila ing Wikipédia Jawa, lan ngurusi adicara-adicara sing ana gegayutané karo Wikipédia, kaya ta WikiLatih utawa Kopdhar.

Closing Party

Ing adicara panutup Wikimania2018 iki, para panyarta digawa menyang sawijining rèstoran kang nyuguhaké manéka warna kagunan, lan budaya Afrika, kaya ta musik, kagunan gambar, jejogedan, piranti main musik, uga panganan.

23 Juli 2018 – 24 Juli 2018

Aku mulih menyang Indonésia. Nalika aku ngetèni montor mabur ana ing Papan Anggegana Internasional Cape Town, aku karo Dhani éntuk kasempatan kanggo didhokumèntasi karo sawijining wong saka WikiTongue, jenengé Subhashish. Subhashish njaluk aku karo Dhani supaya rembugan biyasa bab carita-carita medèni kang biyasané dicaritakaké déning simbah, wongtuwa, utawa kanca-kanca jaman cilik biyèn, nganggo Basa Jawa! Rembuganku karo Dhani direkam karo Subhashish lan bakal dadi sawijining dhokumèntasi Basa Jawa lésan.

Asil

1. Lelakon kang daklakoni nalikané Wikimania 2018 banget migunani tumrap proyèk kang bakal daktindakaké wiwit sasi Juli 2018, ya iku Wikipédia Menyang Sekolah (Wikipedia Goes to School). Proyèk iki minangka proyèk bab pandhidhikan kang pisanan banget katindakaké déning Wikimedia Indonesia. Nalika mèlu Wikimania 2018, aku teka ing manéka sèsi kang ana gegayutané karo program utawa proyèk Wikimedia bab pandhidhikan (Education program). Saka kéné aku éntuk akèh èlmu lan uga sinau carané nindakaké proyèk kang ana sesambungané karo sekolah, utawa pawiyatan luhur. Salah sijiné ya iku program pandhidhikan kang katindakaké déning Wikimedia ZA, WikiAfrica Schools. Aku dadi ngerti yèn sawijining piranti kang digunakaké kanggo nyengkuyung program iki, ya iku WikiFundi kang bisa digunakaké mbesut Wikipédia sanajan ora ana sambungan internèt. Aku ngudharaké iki nalikané rapat ing acara Team Building saka Wikimedia Indonesia, dina Jumuwah, 10 Agustus 2018 kapungkur. Aku njlèntrèhaké bab piranti iki kang miturut panemuku uga bakal migunani kanggo nggladhi bab Wikipédia ing proyèk-proyèk Wikimedia Indonesia sing saiki, uga sing sabanjuré, amarga akèh wewengkon utawa papan ing Indonésia kang sambungan internèté isih durung apik. Saka kéné, Wikimedia Indonesia bisa nimbang-nimbang supaya bisa nduwé aksès menyang WikiFundi utawa piranti kang mèmpèr karo WikiFundi kang bisa mbiyantu program-program sing ana sesambungané karo gladhèn nulis ana ing Wikipédia, utamané ing wewengkon kang ora ana sambungan internèté. Saliyané kuwi, uga ana wedharan saka program Kelas Wikipedia utawa Wikipedia Classes ing Cote d'Ivoire sing njlèntrèhaké bab masalah kan ditemoni nalika nindakaké program iki sing pranyata ora béda adoh saka masalah kang asring ditemoni ing Indonésia nalika nggladhi Wikipédia. Aku uga medharaké iki ing sèsi rapat Wikimedia Indonesia nalika team building. Saka wedharan iki, Wikimedia Indonesia uga bisa awèh saran utawa évaluasi kang bisa mbiyantu supaya program Wikipédia Menyang Sekolah kang lagi pisanan kaanakaké iki bisa nggayuh asil kang apik. Wikimania 2018 uga wis dadi sarana kanggoku ketemu sawenèh wong sing wis tau nganakaké program pandhidhikan bab Wikipédia, kaya ta Daria saka Inggris, Walaa saka Mesir, lan Isla saka Afrika Kidul. Aku dadi bisa sesambungan karo wong-wong kasebut sarana layang èlektronik saprelu takon bab program pandhidhikan Wikipédia.
2. Sawisé nonton manéka warna postèr nalikané pamèran poster ing tanggal 20 Juli 2018, dina kapisan Wikimania, Wikipédia Jawa uga dadi nimbang-nimbang kanggo gawé poster kang nggambaraké bab lelakoné Wikipédia Jawa, utawa proyèk-proyèké Wikipédia Jawa kang sabanjuré bisa dipamèraké ana ing Ruwang Paguyuban Wikipedia Jawa, utawa uga ing konferènsi-konferènsi utawa pasamuwan Wikimedia sabanjuré.
3. Saliyané iku, amarga nalika Wikimania 2018 aku éntuk kasempatan kanggo diwawancara déning Alex lan Abbey (wong-wong saka Yeyasan Wikimedia), aku bisa andum crita lelakonku ing Wikipedia Jawa 2 taun iki. Aku uga wis sarujuk saperlu bisa mèlu panelitèné Abbey karo Alex kanggo Yeyasan Wikimedia kang jaréné bakal katindakaké sasi Novèmber utawa Dhésèmber taun iki.