Deleng sumberé Anafilaksis

{{Infobox disease
 | Name = Anafilaksis 
 | Image = Angioedema2010.JPG 
 | Caption         = [[Angioedema]] ing rai nganti bocah iki ora bisa mbukak mripate. Reaksi iki kedadeyan amarga ketaman [[alergen]].
 | DiseasesDB      = 29153
 | ICD10           = {{ICD10|T|78|2|t|66}}
 | ICD9            = {{ICD9|995.0}}
 | ICDO            =
 | OMIM            =
 | MedlinePlus     = 000844
 | eMedicineSubj   = med
 | eMedicineTopic  = 128
 | MeshID          = D000707
}}
<!--Definisi, gejala, lan panyebab  -->
'''Anafilaksis''' ya iku [[reaksi alergi]] abot kang dumadakan kedadeyan lan bisa njalari panandhang nemahi pati.<ref name=Tint10>{{cite book |author=Tintinalli, Judith E. |title=Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide (Emergency Medicine (Tintinalli))|publisher=McGraw-Hill Companies |location=New York |year=2010 |pages=177–182 |isbn=0-07-148480-9 |oclc=|doi= |accessdate=}}</ref> [[Penyakit]] iki lumrahé nuwuhaké pirang-pirang tandha-tandha kaya ta [[kulit]] [[abang]] gatel, gorokan abuh, lan [[tekanan darah]] cendhèk. Panyebab lumrahé tumrap reaksi iki ya iku dicokot/diantup [[gegremet]], pangan, lan [[obat]].

<!--Patofisiologi, diagnosis, lan tata laksana  -->
Ing tataran [[patofisiologi]], anafilaksis disebabake déning lepase mediator saka jinis [[sèl darah putih]] tinamtu kang bisa disengka déning mekanisme [[sistem imum|imunologis]] utawa non-imunologis. Lara iki didiagnosis miturut tandha-tandha lan tandha kang tuwuh. Pangobatan utama ya iku lumantar injeksi [[epinefrin]], lan cara pangrumatan liyané kanggo tambahan bae.

<!--Epidemiologi lan sejarah  -->
Prakira 0,05-2% wong sadonya duwé anafilaksis ing sawijining wektu  uripé  lan cacahé kaya-kaya saya tambah. Tembung anafilaksis asalé saka tembung [[basa Yunani|Yunani]] ya iku ἀνά ana, ''mungsuh'', lan φύλαξις filaksis,''bètèng kasarasan''.
{{TOC limit|3}}

== Tandha lan tandha-tandha ==
[[Gambar:Signs_and_symptoms_of_anaphylaxis.png|thumb|250px|Tandha lan tandha-tandha Anafilaksis.]]
Anafilaksis lumrahé muncul ing manéka tandha-tandha kang sasuwéné pirang menit utawa jam<ref>{{cite journal |author=Oswalt ML, Kemp SF |title=Anaphylaxis: office management and prevention |journal=Immunol Allergy Clin North Am |volume=27 |issue=2|pages=177–91, vi |year=2007 |pmid=17493497 |doi=10.1016/j.iac.2007.03.004|quote=Clinically, anaphylaxis is considered likely to be present if any one of three criteria is satisfied within minutes to hours}}</ref><ref name=Review09/>. Yèn disebabake déning zat kang lumebu ing aliran getih (intravena), rata-ratane laku kedadeyan ya iku 5 nganti 30&nbsp;menit. Yèn disebabake déning pangan, bisa nganti 2&nbsp;jam.<ref name=Rosen2010/> Bageyane badan kang paling kerep kena akibate ya iku: kulit (80–90%), saluran napas (70%), saluran cerna (30–45%), jantung lan pembuluh getih (10–45%), lan sistem syaraf pusat (10–15%)<ref name=Review09/>. Lumrahé loro utawa luwih pérangan kang mèlu ketaman.<ref name=World11/>

=== Kulit ===
[[Gambar:Rash on the chest of a person with anaphylaxis.jpg|thumb|kiwa|[[Biduren]] lan abang-abang ing gegere pawongan kang kena anafilaksis]]
Tandha-tandha kang tuwuh lumrahé kaya ta [[biduren|biduren biyasa]], [[pruritus|gatel-gatel]], [[Kulit abang (fisiologi)|rai lan kulit abang]] utawa lambe kang dadi njedhir.<ref name=Diag06>{{cite journal |author=Sampson HA, Muñoz-Furlong A, Campbell RL, ''et al.''|title=Second symposium on the definition and management of anaphylaxis: summary report—Second National Institute of Allergy and Infectious Disease/Food Allergy and Anaphylaxis Network symposium |journal=J. Allergy Clin. Immunol.|volume=117 |issue=2 |pages=391–7 |year=2006 |pmid=16461139|doi=10.1016/j.jaci.2005.12.1303}}</ref> Pérangan-pérangan kang abuh utawa kang diarani [[angioedema]] iku malah rasané panas ing kulit kaya kobong dudu gatel.<ref name=Rosen2010/> Ilat lan gorokan abuh kedadeyan ing punjul 20% kasus.<ref name=Shock10/> Kaanan liyané bisa uga kaya irung meler lan abuhe membran mukosa ing mata lan tlapukan mata [[konjungtiva]].<ref name=Aus06/> Kulit uga bisa dadi malih [[sianosis|biru]] amarga [[Hipoksia (medis)|kurang oksigèn]].<ref name=Aus06/>

=== Saluran napas ===
Tandha-tandha lan tandha ing saluran napas kalebu ambegan cendhak, [[mengi]] utawa [[seseg]].<ref name=Diag06/> Mengi mau disebabake déning spasme/kram otot [[bronkial]] <ref name=Cardio08/> , yèn seseg ana gegayutane karo bumpete dalan napas kang dadi akibat abuh mau.<ref name=Aus06>{{cite journal|last=Brown|first=SG|coauthors=Mullins, RJ, Gold, MS|title=Anaphylaxis: diagnosis and management.|journal=The Medical journal of Ostrali|date=2006 Sep 4|volume=185|issue=5|pages=283–9|pmid=16948628}}</ref> Serak, lara nalika ngeleg, utawa watuk uga bisa tuwuh.<ref name=Rosen2010/>

=== Jantung ===
Pembuluh getih jantung bisa dumadakan kontraksi [[Spasme arteri koroner]] banjur diterusake karo [[infark miokardium]]utawa sèl jantung mati, [[disritmia jantung|disritmiautawa]] denyut jantung kang kecepeten utawa kerendheten, utawa jantung bisa mandeg greg [[henti jantung]]<!--  dalah ora nganggo obat epinefrin -->.<ref name=Review09/><ref name=World11/> Sing sadurungé wis naté duwé lelara jantung duwé risiko luwih gedhé ketaman efek anafilaksis tumrap jantunge.<ref name=Cardio08/> Lelakoné spasme koroner ana gegayutane karo sèl kang nglepas histamin ing jantung.<ref name=Cardio08/> Kedadeyan [[takikardia|denyut jantung rikat]] kang diakibatake déning tekanan darah cendhèk sejatine luwih akèh,<ref name=Aus06/> nanging [[refleks Bezold–Jarisch]] tinemu ing 10% kasus anafilaksis, ya iku wujud kombinasi denyut jantung rendhet [[bradikardia|denyut jantung rendhet]] lan tekanan darah cendhèk [[hipotensi|tekanan darah cendhèk]].<ref name=CEA11/> Mudune tekanan darah [[tekanan darah]] utawa [[syok (sirkulasi)|syok]] (bisa [[syok distributif|distributif]] utawa [[syok kardiogenik|kardiogenik]]) bisa njalari rasa ngelu utawa semaput [[ora sadar]].<ref name=Cardio08/> Déné arang lelakoné, tekanan darah kang kecendheken.<ref name=Shock10/>

=== Liyane ===
Tandha-tandha ing weteng karo usus bisa kalebu kram [[lara weteng]], diare, lan mutah.<ref name=Diag06/> Panandhang bisa rumangsa bingung, ora bisa ngatur nguyuh, utawa lara ing cethik kang memper kram [[uterus|kandhungan]].<ref name=Diag06/><ref name=Aus06/> Malihing pembuluh getih ing utek dadi luwih amba bisa njalari [[mumet]].<ref name=Rosen2010/> Panandhang bisa ngalami rasa [[kuwatir]] utawa rasa arep nemahi pati.<ref name=World11/>

== Panyebab ==
Anafilaksis bisa tuwuh amarga awak kang nanggepi arep sakabehing zat asing.<ref name=His11/> Sing kalebu pemicu umum antarané [[wisa]]ne [[cokotan utawa antupan gegremet]], pangan, lan [[obat]].<ref name=CEA11/><ref>{{cite journal|last=Worm|first=M|title=Epidemiology of anaphylaxis.|journal=Chemical immunology and allergy|year=2010|volume=95|pages=12–21|pmid=20519879|doi=10.1159/000315935}}</ref> Pangan ya iku pemicu kang paling umum ing bocah lan remaja, déné obat lan cokotan utawa antupan gegremet paling kerep kedadeyan ing wong diwasa.<ref name=World11/> Panyebab kang arang antarané: faktor fisik, agensia biologis kaya ta [[mani]], lateks, owahing kaanan hormonal, bahan tambahan pangan kaya ta monosodium glutamat lan teres, lan usada kang dileletake ing kulit (pangobatan topikal).<ref name=Aus06/> Faktor fisik kaya ta ulah raga (kang diarani anafilaksis amarga ulah raga) utawa suhu (panas utawa adhem) uga bisa tumindak minangka pemicu lumantar efek langsunge marang [[sèl mast]].<ref name=World11/><ref name=APLS07>{{cite book|last=editors|first=Marianne Gausche-Hill, Susan Fuchs, Loren Yamamoto,|title=The pediatric emergency medicine resource|year=2007|publisher=Jones & Bartlett|location=Sudbury, Mass.|isbn=978-0-7637-4414-4|pages=69|edition=Rev. 4. ed.|url=http://books.google.ca/books?id=lLVfDC2dh54C&pg=PA69}}</ref> Kedadeyan anafilaksis amarga ulah raga racaké ana gegayutane karo bubaring memangan sawijining pangan.<ref name=Rosen2010/> Yèn lelakoné nalika panandhang lagi di[[anastesi]], jalaran kang paling kerep ya iku usada kang mènèhi efek nglumpuhake utawa [[obat penghambat syaraf otot]], antibiotik, lan [[lateks]].<ref>{{cite journal|last=Dewachter|first=P|coauthors=Mouton-Faivre, C, Emala, CW|title=Anaphylaxis and anesthesia: controversies and new insights.|journal=Anesthesiology|date=2009 Nov|volume=111|issue=5|pages=1141–50|pmid=19858877|doi=10.1097/ALN.0b013e3181bbd443}}</ref> Ing 32-50% kasus, panyebabe anafilaksis ora dimangerteni (arane "anafilaksis idiopatik").<ref name="editor 2010 223">{{cite book|last=editor|first=Mariana C. Castells,|title=Anaphylaxis and hypersensitivity reactions|year=2010|publisher=Humana Press|location=New York|isbn=978-1-60327-950-5|pages=223|url=http://books.google.ca/books?id=bEvnfm7V-LIC&pg=PA223}}</ref>

=== Pangan ===
Akeh jinis pangan kang bisa micu anafilaksis; malah bisa kedadeyan ing sapisanan ngeleg sawijining pangan.<ref name=CEA11/> Pangan kang bisa micu iki manéka rupa jinisé ing saindhenging donya. Ing kabudayan barat, jalaran kang paling kerep ya iku memangan utawa senggolan karo rupané kacang, gandum, rupa kacang saka wit,[[kerang]], iwak banyu, susu, lan ndhog.<ref name=Review09/><ref name=World11/> Ing Timur Tengah, [[wijen]] ya iku pangan kang paling kerep dadi pemicu. Déné ing Asia, beras lan [[kacang Arab]] kerep tinemu dadi sumbering anafilasksis.<ref name=World11/> Kasus abot kedadeyan nalika pangan pamicu mau keleg dipangan,<ref name=CEA11/> nanging ana uga wong kang langsung nuduhaké reaksi parah nalika senggolan karo pangan mau. Nalika gedhé, alergi ing bocah bisa  suwé - suwé  ilang. Ing umur 16 taun, 80% bocah kang duwé anafilaksis kelawan susu lan ndhog lan 20% kang ngalami kasus tunggal anafilaksis marang kacang, akhire bisa ngonsumsi pangan mau tanpa nuwuhaké masalah.<ref name=His11/>

=== Pangobatan ===
Saben obat bisa nuwuhaké anafilaksis. Sing paling umum ya iku [[antibiotik β-laktam]] (kaya ta[[penisilin]]) banjur [[aspirin]] lan [[OAINS]] utawa Obat Antiinflamasi Non Steroid/NSAID.<ref name=Review09/><ref name=Book2009>{{cite book|last=Volcheck|first=Gerald W.|title=Clinical allergy: diagnosis and management|year=2009|publisher=Humana Press|location=Totowa, N.J.|isbn=978-1-58829-616-0|pages=442|url=http://books.google.ca/books?id=pWZLkZB7EW8C&pg=PA442}}</ref> Jinis [[antibiotik]] liyané ora patiya kerep katut, déné reaksi tumrap OAINS sipate mirunggan marang jinis tinemtu tegesé yèn wong alergi marang salah sijining OAINS, racaké dhèwèké bisa migunakaké jinis liyané tanpa njalari anafilaksis.<ref name=Book2009/> Panyebab liyané kang rada kerep kaya ta [[kemoterapi]], [[vaksin]], [[protamin]] lan jejamon.<ref name=World11/><ref name=Book2009/> Sapérangan obat (antarané [[vankomisin]], [[morfin]],[[radiokontras|agen radiokontras]] utawa obat kang gunané kanggo nerangake asil foto ronsen) njalari anafilaksis kanthi micu langsung lelakoné degranulasi sèl mast.<ref name=CEA11/>

Kereping reaksi tumrap obat tinemtu sapérangan gumantung karo kerep orane nganggo obat mau lan sapérangan karo sipat kerjane obat ing jero badan.<ref name=Drug01>{{cite journal|last=Drain|first=KL|coauthors=Volcheck, GW|title=Preventing and managing drug-induced anaphylaxis.|journal=Drug safety: an international journal of medical toxicology and drug experience|year=2001|volume=24|issue=11|pages=843–53|pmid=11665871}}</ref> Anafilaksis amarga penisilin utawa[[sefalosporin]] mung tuwuh yèn usada mau tetalenan karo protéin ing njero badan. Sapérangan obat luwih gampang tetalen tinimbang obat liyané.<ref name=Rosen2010/> Ing saben 2.000 nganti 10.000 wong kang olèh pangobatan saka penisilin nuwuhaké siji anafilaksis. Sing nemahi pati amarga obat iki mung siji saben 50.000 pangobatan nganggo penisilin.<ref name=Rosen2010/> Kedadeyan anafilaksis marang aspirin lan OAINS kira-kira ana siji ing saben 50.000 wong.<ref name=Rosen2010/> Yèn ana wong kang nuduhaké reaksi marang penisilin, biayasane reaksi wong mau marang sefalosporin luwih kuwat, nanging lelakoné isih kurang saka siji ing saben wong 1000.<ref name=Rosen2010/> Obat kang biyèn minangka gawé gambar foto sinar-X luwih cetha njalari reaksi ing 1% kasus, déné kang jinis anyar kang osmolaritase luwih endhek njalari reaksi ing 0,04% kasus.<ref name=Drug01/>

=== Wisa ===
Wisa saka gegremet kang ngantup utawa nyokot kaya ta bangsane [[Himenoptera]] (ya iku bangsane tawon) utawa [[Triatominae]] (gegremet kang ngisep getih) bisa micu lelakoné anafilaksis marang wong-wong kang rentan.<ref name=Review09/><ref name="Klotz">{{cite journal|last=Klotz|first=JH|coauthors=Dorn, PL, Logan, JL, Stevens, L, Pinnas, JL, Schmidt, JO, Klotz, SA|title="Kissing bugs": potential disease vectors and cause of anaphylaxis.|journal=Clinical infectious diseases: an official publication of the Infectious Diseases Society of America|date=2010 Jun 15|volume=50|issue=12|pages=1629–34|pmid=20462351|doi=10.1086/652769}}</ref> Yèn wis tau ngalami [[Penyakit sistemik|reaksi sistemik]], kang wujudé punjul reaksi mligi ing titik antupan, wong mau duwé risiko kena anafilaksis manèh emben buri;<ref>{{cite journal|last=Bilò|first=MB|title=Anaphylaxis caused by Hymenoptera stings: from epidemiology to treatment.|journal=Allergy|date=2011 Jul|volume=66 Suppl 95|pages=35–7|pmid=21668850|doi=10.1111/j.1398-9995.2011.02630.x}}</ref><ref>{{cite journal|last=Cox|first=L|coauthors=Larenas-Linnemann, D, Lockey, RF, Passalacqua, G|title=Speaking the same language: The World Allergy Organization Subcutaneous Immunotherapy Systemic Reaction Grading System.|journal=The Journal of allergy and clinical immunology|date=2010 Mar|volume=125|issue=3|pages=569–74, 574.e1-574.e7|pmid=20144472|doi=10.1016/j.jaci.2009.10.060}}</ref> ewasemono, separone kasus kematian amarga anafilaksis ora nuduhaké reaksi sistemik sadurungé.<ref>{{cite journal|last=Bilò|first=BM|coauthors=Bonifazi, F|title=Epidemiology of insect-venom anaphylaxis.|journal=Current opinion in allergy and clinical immunology|date=2008 Aug|volume=8|issue=4|pages=330–7|pmid=18596590|doi=10.1097/ACI.0b013e32830638c5}}</ref>

=== Faktor risiko ===
Wong kang duwé lelara[[atopi]] kaya ta [[asma]], [[eksim]], utawa [[rinitis alergi]] duwé risiko kang dhuwur kena anafilaksis amarga pangan, [[lateks]], lan agen [[radiokontras]]. Ewasemono, wong-wong iku ora duwé risiko luwih gedhé marang obat injeksi utawa antupan.<ref name=World11/><ref name=CEA11/> Salah sijining panaliten tumrap bocah-bocah cilik tinemu yèn 60% bocah duwé riwayat lelara atopi, lan punjul 90% kang nemahi pati amarga anafilaksis duwé asma.<ref name=CEA11/> Wong kang duwé kelainan amarga cacahing sèl mast kang kakehan ing jero jaringan utawa [[mastositosis]] utawa wong kang duwé[[status sosial lan ékonomi]] kang luwih dhuwur duwé risiko kang luwih dhuwur uga.<ref name=World11/><ref name=CEA11/> Saya  suwé  wektune kawit kena agen jalaran anafilaksis kang paling keri, saya cilik risiko nuwuhaké reaksi anyar.<ref name=Rosen2010/>

== Mekanisme ==
Anafilaksis ya iku[[reaksi alergi]] parah kang lelakoné dumadakan lan ngenani seakehing [[sistem badan]].<ref name=Tint10/><ref name=Khan11>{{cite journal|last=Khan|first=BQ|coauthors=Kemp, SF|title=Pathophysiology of anaphylaxis.|journal=Current opinion in allergy and clinical immunology|date=2011 Aug|volume=11|issue=4|pages=319–25|pmid=21659865|doi=10.1097/ACI.0b013e3283481ab6}}</ref> Penyakit iki disebabake déning lepase [[mediator inflamasi]] lan [[sitokin]] saka sèl mast lan [[basofil]]. Panglepasan iki lumrahé disebabake déning [[sistem imun|reaksi sistem imun]] nanging kadhangkala uga disebabake déning mekanisme kang ora ana gegayutane karo reaksi imun.<ref name=Khan11/>

=== Imunologi ===

Ing sajeroning mekanisme imunologi, [[imunoglobulin E]] (IgE) tetalenan karo [[antigen]] (benda asing kang nyurung lelakoné reaksi alergi). IgE kang wis tetalenan karo antigen mau banjur ngaktifake reseptor [[FcεRI]] ing sèl mast lan basofil. Akibate seal mast lan basofil nglepas mediator inflamasi kaya [[histamin]]. Mediator mau banjur ningkatake kontraksi [[otot polos]]bronkus, njalari pembuluh getih dadi amba utawa [[vasodilatasi]], ningkatake bocoring cuwèran saka pembuluhing getih nyababake kerjane otot jantung luwih abot.<ref name=Rosen2010/><ref name=Khan11/> Ana uga mekanisme imunologi kang ora gumantung karo IgE, nanging durung dimangerteni yèn mekanisme mau kedadeyan ing manungsa.<ref name=Khan11/>

=== Non-imunologi ===
Nalika anafilaksis ora disebabake karo respon imun utawa mawa sipat non-imunologi, mekanisme iki ngatutake zat kang langsung njalari [[degranulasi]] utawa ngrusak sèl mast lan basofil saéngga kekaro nglepas histamin lan senyawa liya kang lumrahé gegayutan karo reaksi alergi.<!-- <ref name=Khan11/> --> Mekanisme mau antarané kang disebabake karo agensia kaya [[zat kontras kanggo sinar-X]], [[opioid]], suhu (panas utawa adhem), lan kedher.<ref name=APLS07/><ref name=Khan11/>

== Diagnosis ==
Anafilaksis didiagnosis gumantung karo tandha-tandha klinis.<ref name=World11/> Yèn tuwuh salah sijining telung tandha-tandha ing ngisor iki ing itungan wektu menit/jam sawisé kena alergen, bisa dipesthekake yèn wong mau kena anafilaksis:<ref name=World11/>
# Tandha-tandha ing kulit utawa jaringan mukosa tambah seseg utawa [[tekanan darah]] cendhèk
# Tuwuhing loro utawa luwih tandha-tandha ing ngisor iki:-
#: a. Tandha-tandha ing kulit utawa mukosa
#: b. Seseg
#: c. Tekanan darah cendhèk
#: d. Tandha-tandha saluran cerna
# Tekanan darah cendhèk sawising kena alergen

Yèn panandhang nuduhaké reaksi abot sawisé diantup gegremet utawa nginum obat tinemtu, tes getih kanggo nguji kadhar [[triptase]] utawa [[histamin]] (kang dilepasake déning sèl mast) bakal nulung banget ing diagnosis anafilaksis.<!-- <ref name=World11/> --> Nanging, tes iki ora bakal mandi yèn panyebabe anafilaksis ya iku pangan utawa yèn [[tekanan darah]]tetep normal,<ref name=World11/> lan tes-tes mau ora [[sensitifitas lan spesifisitas|spesifik]] kanggo diagnosis anafilaksis.<ref name=His11/>

== Klasifikasi ==
Ana telung klasifikasi utama anafilaksis. Syok anafilaktik gegayutan karo [[vasodilatasi]]sistemik kang njalari [[hipotensi|tekanan darah cendhèk]] nganti wetara 30% luwih cendhek tinimbang tekanan darah normale panandhang utawa malah sangisore manèh.<ref name=Shock10>{{cite journal|last=Limsuwan|first=T|coauthors=Demoly, P|title=Acute symptoms of drug hypersensitivity (urticaria, angioedema, anaphylaxis, anaphylactic shock).|journal=The Medical clinics of North America|date=2010 Jul|volume=94|issue=4|pages=691–710, x|pmid=20609858|url=http://smschile.cl/documentos/cursos2010/MedicalClinicsNorthAmerica/Acute%20Symptoms%20of%20Drug%20Hypersensitivity%20(Urticaria,%20Angioedema,%20Anaphylaxis,%20Anaphylactic%20Shock).pdf|doi=10.1016/j.mcna.2010.03.007|access-date=2013-08-12|archive-date=2012-04-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20120426041514/http://smschile.cl/documentos/cursos2010/MedicalClinicsNorthAmerica/Acute%20Symptoms%20of%20Drug%20Hypersensitivity%20(Urticaria,%20Angioedema,%20Anaphylaxis,%20Anaphylactic%20Shock).pdf|url-status=dead}}</ref> Anafilaksis bifasik ya iku yèn tandha-tandha kang maune kedadeyan tuwuh manèh sawisé 1-72 jam dalah ora tinemu manèh barang kang njalari alergi.<ref name=World11/> Lapuran insiden bisa warna-warna, sapérangan panaliten nyebutake lelakoné nganti 20% kasus.<ref name=BI05/> Kedadeyan kang kapindho iku mau lumrahé tuwuh ing sajeroning wektu 8 jam.<ref name=CEA11/> Tandha-tandha kang kapindho iki uga ditangani mawa cara kang padha karo anafilaksis kang kapisan.<ref name=Review09/> Pseudoanafilaksis utawa reaksi anafilaktoid ya iku jeneng lawase anafilaksis kang ora ngatutake reaksi alergi nanging disebabake langsung déning cidrane sèl mast [[degranulasi]].<ref name=CEA11>{{cite journal|last=Lee|first=JK|coauthors=Vadas, P|title=Anaphylaxis: mechanisms and management.|journal=Clinical and experimental allergy: journal of the British Society for Allergy and Clinical Immunology|date=2011 Jul|volume=41|issue=7|pages=923–38|pmid=21668816|doi=10.1111/j.1365-2222.2011.03779.x}}</ref><ref name=His10/> Saiki, pseudoanafilaksis diarani anafilaksis non-imun miturut [[Organisasi Alergi Donya]]<ref name=His10/>. Sapérangan wong nyaranake yèn istilah lawas ing ndhuwur mau ora digunakaké manèh.<ref name=CEA11/>

=== Tes Alergi ===
[[Gambar:Allergy_skin_testing.JPG|thumb|[[Tes alergi kulit]] dijajal ing tangan tengan]]
[[Tes alergi]] bisa mbantu nemtokake pemicu. [[Tes alergi kulit]] (kaya [[Tes tempel (obat)|tes tempel]]) wis sumadhiya kanggo pangan lan wisa tinemtu.<ref name=His11/> Tes getih kanggo IgE mirunggan bisa migunani kanggo negesake alergi kang disebabake karo susu, ndhog, kacang, kacang-kacangan kang saka wit, lan iwak banyu.<ref name=His11/> Tes kulit ana uga kang sumadhiya kanggo nguji alergi [[penisilin]] nanging kang kanggo usada saliyané durung ana.<ref name=His11/> Anafilaksis kang kagolong ing reaksi non-imun mung bisa ditemtokake lumantar riwayat paparan tumrap alergen kang kegayut, ora bisa ditemtokake saka tes kulit utawa getih.<ref name=His10/>

=== Diagnosis bandhing ===
Kadhangkala, angèl mbedakake anafilaksis karo [[asma]], semaput asebab kurang oksigèn utawa [[sinkop]], lan [[serangan panik]].<ref name=World11/> Ewasemono, panandhang asma biayasane ora nuwuhaké tandha-tandha gatel-gatel utawa saluran cerna. Yèn semaput, pakulitane wong mesthi pucet ora abang-abang mruntus. Déné yèn kena serangan panik, pakulitane wong bisa semu abang nanging mesthi ora plenthing-plenthing abang lan gatel <ref name=World11/> Kaanan liya kang bisa nuwuhaké ciri kang memper antarané: [[keracunan pangan saka iwak banyu bosok|scrombroidosis]] lan infeksi amarga parasit tinemtu [[anisakiasis]].<ref name=CEA11/>

=== Panemon Pos-mortem ===
Saka wong kang mati amarga anafilaksis, tinemu "jantung kosong" ing sajeroning prosès [[otopsi]] kang disebabake déning kurange vena mbalik amarga [[vasodilatasi]] lan mbaliking getih intravaskuler saka pérangan pusat tumuju ing pérangan-pérangan perifer.<ref>Anaphylaxis, Author: Stephen F Kemp, MD, FACP; Chief Editor: Michael A Kaliner, MD;http://emedicine.medscape.com/article/135065-overview#showall</ref> Tandha liyané kalebu kebeking banyu kang ora lumrah ing pérangan gorokan (laryngeal edema), cacahing eosinofil tambah akèh (eosinofilia) ing paru, jantung lan jaringan, lan tandha yèn otot jantung kentekan getih amarga kurange aliran getih (hipoperfusi myokardial).<ref name=DaBroi/> Miturut tes laborat, kadheteksi ana paningkatan kadhar serum [[triptase]], paningkatan gunggunge kadhar serum lan serum IgE mirunggan.<ref name=DaBroi>{{cite journal|last=Da Broi|first=U|coauthors=Moreschi, C|title=Post-mortem diagnosis of anaphylaxis: A difficult task in forensic medicine.|journal=Forensic Science International|date=2011 Jan 30|volume=204|issue=1-3|pages=1–5|pmid=20684869|doi=10.1016/j.forsciint.2010.04.039}}</ref>

== Panyegahan ==
Cara kang disaranake kanggo nyegah anafilaksis ya iku nginggati sesenggolan karo samubarang kang njalari reaksi.<!-- <ref name=World11/> --> Yèn angèl, ana obat kang bisa nyegah reaksi awak marang alergen tinemtu (desensitisasi).<!-- <ref name=World11/> --> [[Imunoterapi]] utawa pangobatan cara imun nganggo wisa [[Hymenoptera]] efektif ngudhunake sensitifitas (desensitisasi) nganti 80–90% ing wong diwasa lan 98% ing bocah nglawan alergi [[tawon madu]], [[tawon]],[[tawon suk]], [[tawon yellowjacket]], lan [[semut geni]].<!-- <ref name=World11/> --> Imunoterapi oral bisa uga efektif ing ngudhunake sensitifitas sapérangan wong marang susu, ndhog, kekacangan lan kacang; ewasemono cara iki asring njalari efek samping kang ngerugekake.<!-- <ref name=World11/> --> Desensitisasi uga bisa ditrapake kanggo manéka obat liyané, ewasemono panandhang luwih becik cukup nginggati nganggo obat kang njalari masalah mau.<!-- <ref name=World11/> --> Kanggo wong-wong kang alergi marang lateks, wigati banget nginggati pepanganan kang nuwuhaké reaksi silang kaya ta alpokat, gedhang, lan kenthang.<ref name=World11/>

== Tata Laksana ==
Anafilaksis ya iku kaanan [[darurat medis]] kang merlokake tumindak kanggo nylametake nyawa utawa [[resusitasi]] kaya ta [[nangani dalan ambegan]], nyiapake oksigèn, banyu [[infus intravena]] kang volumene akèh, lan pangawasan raket.<ref name=Review09/> Obat epinefrin diwènèhake kanggo obat pilihan tambah antihistamin lan steroid kang lumrahé digunakaké bareng epinefrin.<ref name=World11/> Yèn panandhang wis mbalik normal manèh, prayogane tetep mondhok ing rumah sakit supaya tetep bisa diawasi sasuwéné nganti 2 - 24 jam ngawati bokmenawa kedadeyan anafilaksis bifasik.<ref name=Rosen2010/><ref name=CEA11/><ref name=BI05/><ref name=UK08>{{cite web|url=http://www.resus.org.uk/pages/reaction.pdf |title=Emergency treatment of anaphylactic reactions – Guidelines for healthcare providers | year=2008 |accessdate=2008-04-22 |format=PDF |work= |publisher=Resuscitation Council (UK)}}</ref>

=== Epinefrin ===
[[Gambar:Epipen.jpg|thumb|Suntik mandhiri EpiPen versi lawas]]
[[Epinefrin]] (adrenalin) ya iku pangobatan utama anafilaksis tanpa [[kontraindikasi mutlak]] ing panggunane.<ref name=Review09/> Prayogane epinefrin disuntikake ing otot utawa kaaran [[intramuskular]] pas nggon pupu tengah sisih anterolateral nalika tinemu diagnosis anafilaksis.<!-- <ref name=World11/> --> Suntikan mau bisa dibaleni saben 5 - nganti 15 menit yeng panandhang ora weneh tanggepan apik marang obat mau.<ref name=World11/> Dosis kapindho lumrahé diperlokake ing 16 nganti 35% kasus<ref name=CEA11/> nanging tetep arang punjul rong dosis diwènèhake.<ref name=World11/> Suntik kang ngarah njero otot luwih diprayogakake tinimbang suntik ing sangisoring lapis kulit utawa [[subkutan]] amarga suntik ing ngisor kulit bisa-bisa ora rikat diserep.<ref name=Epi10>{{cite journal|last=Simons|first=KJ|coauthors=Simons, FE|title=Epinephrine and its use in anaphylaxis: current issues.|journal=Current opinion in allergy and clinical immunology|date=2010 Aug|volume=10|issue=4|pages=354–61|pmid=20543673|doi=10.1097/ACI.0b013e32833bc670}}</ref> Akibat entheng saka panggunan epinefrin kaya ta [[ndredheg]], [[was-was]], mumet, lan dheg-dhegan utawa [[palpitasi]].<ref name=World11/>

Panandhang kang nginum obat kang mageli reseptor beta utawa [[β-blocker]] bisa ora mandi yèn diwenenhi epinefrin.<ref name=CEA11/> Ing kaanan kaya mangkono, nalika epinefrin ora efektif, mula suntik intravena [[glukagon]] bisa dilakoni. Glukagon darbe mekanisme aksi kang ora prelu ngatut-ngatutake [[reseptor β]].<ref name=CEA11/>

Yèn perlu, epinefrin uga bisa disuntikake [[terapi intravena|intravena]] migunakaké larutan epinefrin kang diencerake. Nanging, epinefrin kang disuntikake intravena kerep dihubung-hubungake karo tuwuhe dheging jantung kang ora teratur utawa [[disritmia kardiak|disritmia]] lan srangan jantung utawa [[infark miokard]].<ref>{{cite journal|last=Mueller|first=UR|title=Cardiovascular disease and anaphylaxis.|journal=Current opinion in allergy and clinical immunology|date=2007 Aug|volume=7|issue=4|pages=337–41|pmid=17620826|doi=10.1097/ACI.0b013e328259c328}}</ref> [[Injektor mandhiri epinefrin]]kang bisa digunakaké kanthi mandhiri karo panandhang lumrahé sumadhiya ing rong dosis, siji kanggo wong diwasa utawa bocah kang boboté 25&nbsp;kg luwih lan sijiné manèh kanggo bocah kang boboté 10 nganti 25&nbsp;kg.<ref>{{cite journal|last=Sicherer|first=SH|coauthors=Simons, FE, Section on Allergy and Immunology, American Academy of, Pediatrics|title=Self-injectable epinephrine for first-aid management of anaphylaxis.|journal=Pediatrics|date=2007 Mar|volume=119|issue=3|pages=638–46|pmid=17332221|doi=10.1542/peds.2006-3689}}</ref>

=== Tata laksana tambahan ===
[[Antihistamin]] (ya iku [[antihistamin H1|H1]] lan [[antagoni H2|H2]] sakloron), sanajan umum digunakaké lan pandugane efektif miturut waton téyori, nanging pambuktene mung sethithik. Ing [[kajian Cochrane]] taun 2007, ora tinemu panaliten kang kualitase apik kang bisa dadi waton kang prayoga kanggo obat mau.<ref>{{cite journal |author=Sheikh A, Ten Broek V, Brown SG, Simons FE |title=H1-antihistamines for the treatment of anaphylaxis: Cochrane systematic review |journal=Allergy|volume=62 |issue=8 |pages=830–7 |year=2007 |pmid=17620060 |doi=10.1111/j.1398-9995.2007.01435.x|url=}}</ref> Antihistamin dipercaya ora bisa ngatasi kebaking banyu ing dalan ambegan utawa kram otot dalam napas.<ref name=CEA11/> [[Kortikosteroid]] kaya-kaya ora bakal ngaruh apa-apa nalika panandhang ana ing serangan anafilaksis, nanging isih bisa minangka ngurangi risiko anafilaksis bifasik, sanajan efektifitase ing nyegah risiko mau durung pesthi.<ref name=BI05>{{cite journal |author=Lieberman P |title=Biphasic anaphylactic reactions |journal=Ann. Allergy Asthma Immunol. |volume=95 |issue=3 |pages=217–26; quiz 226, 258 |year=2005 |pmid=16200811|doi= 10.1016/S1081-1206(10)61217-3|url=}}</ref> [[Salbutamol]] diwènèhake lumantar terapi inhalasi utawa [[nebulizer]] kanggo tandha-tandha [[bronkospasme]]nalika epinefrin ora mandi.<ref name=CEA11/> [[Metilen biru]] uga wis naté digunakaké tumrap panandhang kang ora nanggepi pangobatan liya amarga dipandugani yèn metilen biru bisa nglemesake otot polos.<ref name=CEA11/>

=== Siyaga ===
Wong kang gampang kena anafilaksis prayogane duwé "rancana aksi alergi", lan wong tuwa kudu ngabari sekolahé bab alergi anak-anaké lan apa kang kudu dilakoni yèn kedadeyan darurat anafilaksis.<ref name=Mart08/> Rancana aksi mau lumrahé nglebokaké pangguna [[injektor mandhiri epinefrin]], wasita prayoga supaya nganggo [[gelang pameling medis]], lan sesuluh babagan nginggati pamicu.<ref name=Mart08>{{cite journal|last=Martelli|first=A|coauthors=Ghiglioni, D, Sarratud, T, Calcinai, E, Veehof, S, Terracciano, L, Fiocchi, A|title=Anaphylaxis in the emergency department: a paediatric perspective.|journal=Current opinion in allergy and clinical immunology|date=2008 Aug|volume=8|issue=4|pages=321–9|pmid=18596589|doi=10.1097/ACI.0b013e328307a067}}</ref> [[Imunoterapi alergen|Imunoterapi]] utawa pangobatan supaya badan ora kliwat sensitif marang samubarang kang marahi alergi wis sumadhiya kanggo pamicu-pamicu tinemtu. Terapi kaya mangkono bisa nyegah tuwuhing anafilaksis ing mangsa emben. Desensitisasi subkutan kang dilakoni nganti pirang-pirang taun wis kabukten efektif nglawan gegremet kang ngantup, déné desensitisasi oral efektif kanggo manéka jinis pangan.<ref name=Review09/>

== Harapan ==

Para panandhang kang langsung ngerti panyebabe lan langsung olèh pangupakara, harapan  uripé  apik.<ref>{{cite book|last=Harris|first=edited by Jeffrey|title=Head and neck manifestations of systemic disease|year=2007|publisher=Informa Healthcare|location=London|isbn=978-0-8493-4050-5|pages=325|url=http://books.google.ca/books?id=31yUl-V90XoC&pg=PA325|coauthors=Weisman, Micheal S.}}</ref> Sanajan panyebabe ora paham, nanging yèn ana pangobatan panyegah kang cocog, lumrahé harapan  uripé  tetep apik.<ref name=Rosen2010/> Yèn nganti nyawa oncat, lumrahé disebabake déning prakara dalan ambegan (lumrahé amarga [[asphyxia]]) utawa bumpeting dalan napas utawa prakara kardiovaskuler ([[syok (sirkulatori)|syok]]).<ref name=CEA11/><ref name=Khan11/> Anafilaksis njalari pati nganti 0,7&ndash;20%.<ref name=Rosen2010>{{cite book |title=Rosen's emergency medicine: concepts and clinical practice 7th edition |last=Marx|first=John |authorlink= |year=2010 |publisher=Mosby/Elsevier |location=Philadelphia, PA|isbn=978-0-323-05472-0 |page=15111528 }}</ref><ref name=Cardio08>{{cite journal|last=Triggiani|first=M|coauthors=Patella, V, Staiano, RI, Granata, F, Marone, G|title=Allergy and the cardiovascular system.|journal=Clinical and experimental immunology|date=2008 Sep|volume=153 Suppl 1|pages=7–11|pmid=18721322|url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2515352/?tool=pubmed|pmc=2515352|doi=10.1111/j.1365-2249.2008.03714.x}}</ref> Ana kasus-kasus mati kang kedadeyan ing itungan menit.<ref name=World11/> Ing panandhang anafilaksis kang disebabake karo kegiyatan fisik, lumrahé tinemu asil kang apik. Sansaya tuwa, kedadeyan anafilaksis saya kurang lan saya entheng.<ref name="editor 2010 223"/>

== Peluang Kedadeyan ==
Insidens anafilaksis ya iku ana 4&ndash;5 saben 100.000 wong saben taun,<ref name=CEA11/> kanthi [[insidens kumulatif|risiko saumuring urip]] kira-kira 0,5&ndash;2%.<ref name=World11>{{cite journal|last=Simons|first=FE|coauthors=World Allergy, Organization|title=World Allergy Organization survey on global availability of essentials for the assessment and management of anaphylaxis by allergy-immunology specialists in health care settings.|journal=Annals of allergy, asthma & immunology: official publication of the American College of Allergy, Asthma, & Immunology|date=2010 May|volume=104|issue=5|pages=405–12|pmid=20486330|url=http://www.csaci.ca/include/files/WAO_Anaphylaxis_Guidelines_2011.pdf|doi=10.1016/j.anai.2010.01.023|access-date=2013-08-12|archive-date=2012-04-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20120426002319/http://www.csaci.ca/include/files/WAO_Anaphylaxis_Guidelines_2011.pdf|url-status=dead}}</ref> Angka mau kaya-kaya tansaya nambah. Ing taun 1980, kira-kira mung ana 20 saben 100.000 wong saben taun, déné ing taun 1990 malih dadi 50 saben 100.000 wong saben taun.<ref name=Review09>{{cite journal |author=Simons FE |title=Anaphylaxis: Recent advances in assessment and treatment |journal=J. Allergy Clin. Immunol. |volume=124 |issue=4 |pages=625–36; quiz 637–8 |year=2009 |pmid=19815109 |doi=10.1016/j.jaci.2009.08.025 |url=https://secure.muhealth.org/~ed/students/articles/JAClinImmun_124_p0625.pdf |access-date=2013-08-12 |archive-date=2013-06-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130627084618/https://secure.muhealth.org/~ed/students/articles/JAClinImmun_124_p0625.pdf |url-status=dead }}</ref> Panambahan mau kaya-kaya mligi kedadeyan saka anafilaksis kang disebabake déning pangan.<ref>{{cite journal|last=Koplin|first=JJ|coauthors=Martin, PE, Allen, KJ|title=An update on epidemiology of anaphylaxis in children and adults.|journal=Current opinion in allergy and clinical immunology|date=2011 Oct|volume=11|issue=5|pages=492–6|pmid=21760501|doi=10.1097/ACI.0b013e32834a41a1}}</ref> Risiko gedhé dhéwé tuwuh ing wong-wong enom lan wanita.<ref name=Review09/><ref name=CEA11/>

Saiki, anafilaksis bisa njalari pati nganti 500-1000 cacahé saben taun (2,4 saben sejuta) ing Amérikah Sarékat. Déné ing Inggris, ana 20 kasus pati saben taune (0,33 saben sejuta), lan ing Australia, ana 15 kepaten saben taun (0,64 saben sejuta).<ref name=CEA11/> Angka kematian wis mudhun ing antarané taun 1970-an lan 2000-an.<ref>{{cite journal|last=Demain|first=JG|coauthors=Minaei, AA, Tracy, JM|title=Anaphylaxis and insect allergy.|journal=Current opinion in allergy and clinical immunology|date=2010 Aug|volume=10|issue=4|pages=318–22|pmid=20543675|doi=10.1097/ACI.0b013e32833a6c72}}</ref> Ing Australia, kepaten amarga anafilaksis saka pangan lumrahé tuwuh mligi ing bangsa wanita. Déné kepaten akibat cokotan gegremet mligi tuwuh ing bangsa priya.<ref name=CEA11/> Kepaten amarga anafilaksis paling umum disebabake déning usada.<ref name=CEA11/>

== Sajarah ==
Istilah "aphylaxis" tinemu déning [[Charles Richet]] ing taun 1902 banjur sawisé digenti dadi "anafilaksis" amarga luwih apik pangocapane.<ref name=His11>{{cite journal|last=Boden|first=SR|coauthors=Wesley Burks, A|title=Anaphylaxis: a history with emphasis on food allergy.|journal=Immunological reviews|date=2011 Jul|volume=242|issue=1|pages=247–57|pmid=21682750|doi=10.1111/j.1600-065X.2011.01028.x}}</ref> Amarga panemon iki, dhèwèké nampa [[Penghargaan Nobel ing Pangobatan lan Fisiologi]] kanggo ngopahi upayane neliti anafilaksis ing 1913.<ref name=Rosen2010/> Ewasemono, fenomena anafilaksis sejatine wis dirasakake wiwit jaman kuna.<ref name=His10>{{cite journal|last=Ring|first=J|coauthors=Behrendt, H, de Weck, A|title=History and classification of anaphylaxis.|journal=Chemical immunology and allergy|year=2010|volume=95|pages=1–11|pmid=20519878|url=http://media.wiley.com/product_data/excerpt/42/04708611/0470861142.pdf|doi=10.1159/000315934}}</ref> Tembung mau asalé saka [[basa Yunani|Yunani]] ya iku tembung ἀνά ana, ''klawan'', lan φύλαξις phylaxis, ''perlindhungan''.<ref name=Dict>{{cite web|url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/anaphylaxis|title=anaphylaxis|accessdate=2009-11-21|publisher=merriam-webster.com }}</ref>

== Riset ==
Pangupaya isih dilakoni kanggo ngembangaké epinefrin kang bisa diwènèhake saka ngisor ilat utawa [[sublingual]] kanggo obat anafilaksis.<ref name=CEA11/> [[Suntikan subkutan]] antobodi anti-IgE [[omalizumab]] isih diteliti kanggo cara nyegah tuwuhing manèh (rekurensi) reaksi. Tekan saiki asil paneliten mau durung dadi rekomendasi.<ref name=World11/><ref>{{cite journal|last=Vichyanond|first=P|title=Omalizumab in allergic diseases, a recent review.|journal=Asian Pacific journal of allergy and immunology / launched by the Allergy and Immunology Society of Thailand|date=2011 Sep|volume=29|issue=3|pages=209–19|pmid=22053590}}</ref>

== Rujukan ==
{{Reflist|colwidth=30em}}

== Pranala njaba ==
{{Commons category|Anaphylaxis}}
* {{dmoz|Health/Conditions_and_Diseases/Allergies/Anaphylaxis/}}

{{artikel pilihan}}

[[Kategori:Alergi]]
[[Kategori:Penyakit saluran napas]]