Ricikan gamelan Jawa

Aksara Latin

ꦗꦮ

Ricikan gamelan Jawa iku kathah-kathahipun / lumrahipun dipundamel saking tosan (logam) antawisipun: wesi, tembaga campur rejasa (nikel), utawa perunggu, mligi wilahé. Yèn grobogané utawa rancakané umum saka kayu. Bahan tambahan sanesipun inggih menika pring, kulit (kanggo kendhang) lan liyané. Ricikan gamelan kang ora ana kandhutan tosan iku mung kendhang, gambang, rebab, suling, siter uga tabuhé.

Kelompok ricikan

Ricikan gamelan bisa dikelompokake dados 4 pérangan inggih menika:

• Gongan: kempyang, kethuk, kempul, kenong lan gong
• Balungan: saron panerus, saron barung, demung, slenthem lan slentho
• Panerusan: bonang, gendér, gambang, siter, celempung, suling lan rebab
• Kendhang: kendhang lan bedhug.

Kelompokan ing dhuwur iku duwé fungsi piyambak-piyambak kangge ndamel swanten ingkang harmonis. sanèsipun kelompok kang uga ngeto'aké swara ning dudu saka ricikan, kelompok iki ya iku: gerong, sindhèn, alok, senggakan lan keplok.

Urutan ricikan gamelan miturut fungsiné kawiwitan saka garap ngarep, inggih menika:

• Rebab
• Kendhang
  • Kendhang Gedhé
  • Kendhang batangan
  • Kendhang wayangan
  • Kendhang ketipung
• Gendér barung
• Gendér panerus
• Bonang barung
• Bonang panerus
• Slenthem
• Demung
• Saron
  • Saron Barung
  • Saron panerus / peking
• Kethuk
• Kempyang
• Kenong
• Kempul
  • Gong suwukan
  • Gong ageng
• Suling
• Gambang
• Siter / Celempung
• Keprak

Ricikan mligi

Ricikan mligi ing ngandhap puniki boten wènten ing sedaya gamelan; ricikan puniki utaminipun wènten ing gamelan kagungan dalem Karaton Ngayogyakarta lan Surakarta Hadiningrat:

• Bedhug
• Bendhé
• Bonang panembung
• Cluring
• Engkuk kemong
• Gambang gangsa
• Kemanak
• Klinthing robyong
• Penonthong
• Rojèh
• Slentho