Tarsius bangka
| Tarsius bancanus | |
|---|---|
| |
| Seekor Tarsius bancanus | |
| Klasifikasi ngèlmiah | |
| Karajan: | Animalia |
| Filum: | Chordata |
| Klas: | Mammalia |
| Ordho: | Primata |
| Subordho: | Haplorrhini |
| Infraordho: | Tarsiiformes Gregory, 1915 |
| Famili: | Tarsiidae Gray, 1825 |
| Génus: | Tarsius Storr, 1780 |
| Spésies tipe | |
| Tarsius bancanus Horsfield, 1821 | |
| |
| Sinonim | |
|
T. b. boreanus:
| |
Tarsier bancanus utawa mentilin minangka salah sawijining jinis tarsius. Primata endemik ing Sumatra lan Kalimantan, Indonesia, adhedhasar Keputusan Menteri Dalam Negeri (Kepmdagri) nomer 522.53-958 / 2010, ditetepake minangka fauna identitas propinsi Bangka Belitung . [1]
Tarsier bancanus ing basa Inggris kerep diarani Horsfield Tarsier utawa Western Tarsier.
Katrangan[besut | besut sumber]
Bancanus tarsier duwe ciri lan tindak tanduk kaya jinis tarsier liyane. Dawane udakara 12-15cm kanthi bobot awak udakara 128 gram (lanang) lan 117 gram (wanita). Rambut awak mentilin coklat semu abang kanti abu-abu coklat. [2] unike ing kewan iki yaiku mripat sing bunder kanthi diameter 16 milimeter. [3] Kasunyatan unik sing anduweni Mentilin yaiku mripat sing bunder belok-belok lan ora bisa ngelirik, kanggo ndeleng nengen utawa ngiwa ndase bisa muter nganti 180 derajat. Sikil mburi bisa diarani luwih dawa, sikile mentilin dawane tikel loro saka dawane awake, kanggo pindah saka wit siji menyang wit liyane. Kajaba sikil, Mentilin uga duwe buntut dawa 18-22 cm, malah luwih dawa tinimbang awake. [2] Rumus untu tarsier yaiku 2: 1: 3: 3 ing rahang ndhuwur lan 1: 1: 3: 3 ing rahang ngisor. [4] Spesies iki duwe rong cakar petan (kanggo njupuk parasit kanthi wulu lan kulit mati) ing saben sikil. Driji kasebut dawa banget lan duwe bantalan ing pucuke. Driji sikil duwe kuku sing rata kajaba driji sikil kaloro lan katelu ing sikil mburi, sing duwe kuku kaya cakar. [5]
Panyebaran[besut | besut sumber]
Bancanus tarsier sumebar ing Indonesia ( Kalimantan, Sumatra, lan pulau-pulau sekitare kayata Bangka, Belitung, lan Karimata), Malaysia Timur ( Sabah lan Sarawak ), lan Brunei Darussalam . [2] Panyebaran iki bisa diarani cukup jembar saka Pulo Sumatra nganti Pulo Natuna. Panyebaran iki nyebabake beda morfologi lan nyebabake pambagi papat sub-spesies.
Subspesies[besut | besut sumber]
Ana papat subspesies bancanus Tarsius, yaiku:
- Tarsius bancanus bancanus [bagéan saka Sumatra lan Bangka]
- Tarsius bancanus borneanus [ Kalimantan lan Pulo Karimata, Brunei Darussalam, lan Malaysia ]
- Tarsius bancanus natunensis [ Pulo Natuna lan Pulo Subi ]
- Pangatus asin bancanus [ Pulo Belitung ] [3]
Tingkah laku[besut | besut sumber]
Mentilin punika nocturnal kewan sing mung aktif ing wayah wengi lan biasane menek ing cabang wit sing duwe dhuwur luweh saka 5 meter. Anehe kewan iki beda karo kewan nokturnal liyane, yen kewan nokturnal biasane duwe daerah pemantul cahya ing matane (tapetum lucidum ) nanging Mentilin ora duwe. Lan uga Mentili duwe fovea sing jarang diduweni kewan nokturnal.
Saliyane nokturnal tarsier uga duwe sifat insektivora sing mung mangan serangga lan kewan vertebrata. Biasane Tarsius nyekel mangsane kanthi mlumpat. Iki minangka fungsi dawane sikil sing dawane tikel loro saka awake. Tarsier mung mangan kewan, mula bisa diarani Tarsier iki minangka kewan karnivora. Mangsané yaiku ula, coro, manuk, lowo woh lan kalamangga. Gumantung saka ukurane, mentilin mung mangan kewan sing luwih cilik tinimbang dheweke.
Mentilin ing babagan petan, beda banget karo primata liyane. Mentilin luwih individualis nalika metani tumo. Dheweke mung metani anake. Lan uga mung metani awake dewe, endase biasane dioser-oserno ing wit-witan lan iki minangka salah sawijining cara kanggo nguatake ikatan sosial. [6]
Kaancam bakal punah[besut | besut sumber]
Amarga deforestasi ing kepulauan Bangka sing bisa diarani wiwit taun 1700, diwiwiti karo babat alas kanggo penambangan timah, mula ing taun 1995 ana pambukaan lahan kanggo perkebunan kelapa sawit lan mrica, [1] mula Mentilin saiki diklasifikasikake minangka kewan terancam punah adhedhasar Permen LHK nomer P. 106/2018, [3] lan uga Peraturan Pemerintah nomer 7 taun 1999. [2] miturut lembaga konservasi dunia [IUCN] uga kalebu spesies Tarsius bancanus ing status Vulnerable / VU. Miturut agensi perdagangan internasional CITES, Mentili kalebu ing Apendiks II sing tegese diancam kepunahan. [2]
Referensi[besut | besut sumber]
- ↑ a b Mentilin, Fauna Identitas Bangka Belitung yang Terancam Punah, mongabay, Nopri Ismi. Akses : 09-06-2021.
- ↑ a b c d e Saepuloh, Uus (2016-06-01). "Tarsius bancanus". Pusat Studi Satwa Primata. Dibukak ing 2021-09-18.
- ↑ a b c Supardi, Ahmad (2021-01-28). "Namanya Mentilin, Matanya Bulat dan Suka Keluar Malam Hari". Mongabay. Dibukak ing 2021-09-18.
- ↑ Nowak, R.M (1999). Walker's Primates of the World. Baltimore: Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-6251-5.
- ↑ Payne, J.; Francis, C. M.; Phillipps, K (1994). A Field guide to the Mammals of Borneo. Petaling Jaya: The Sabah Society.
- ↑ Niemitz, Carsten (1984). "An investigation and review of the territorial behaviour and social organisation of the genus Tarsius". Ing C. Niemitz (èd.). Biology of Tarsiers. Stuttgart: Gustav Fischer Verlag. ISBN 0-89574-182-2.