Serangan Gas Kimiya ing Halabja

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Serangan Gas Kimiya ing Halabja
Péranganing Kampanye Al-Anfal lan Operation Zafar 7
(nalikané Perang Iran–Irak)
Titimangsa16 Maret 1988
Pernah35°11′N 45°59′E / 35.183°N 45.983°E / 35.183; 45.983 (Halabja Poison Gas Attack)Koordhinat: 35°11′N 45°59′E / 35.183°N 45.983°E / 35.183; 45.983 (Halabja Poison Gas Attack)
Halabja, Kurdhistan Irak
Asil Péhak kang menang Irak, wong Kurdhi ngalih saka Halabja, lan kuthané dilebur karo wadyabala Irak
Péhak kang perang
 Irak

 Iran
PUK

KDP
Kurban
3.200–5.000 wong kaperjaya; 7.000–10.000 wong ketaton

Serangan Gas Kimiya ing Halabja (Kurdish: Kîmyabarana Helebce کیمیابارانی ھەڵەبجە), uga dikenal minangka Panumpes Halabja utawa Bloody Friday,[1] ya iku sawijining panumpesan wong- wong Kurdhi sing kadadéyan tanggal 16 Maret 1988, nalikané dina pamungkasing Perang Iran–Irak ing sawijining kutha Kurdhi, Halabja ing Irak. Serangan iki minangka bagéyan saka kampanye Al-Anfal ing Irak pérangan lor, lan uga minangka sawijning pambudidayané Irak kanggo nglawan Operasi Zafar 7 déning Iran. Prastawa iki suwéné watara 48 jam sawisé kutha kuwi dikuwasani déning wadyabala Iran.

Serangan iki merjaya udakara wong 3.200 nganti 5.000 wong lan natoni luwih saka 10.000 wong, sing dadi kurban, akèh-akèhé warga sipil.[1][2] Lapuran saka survei sing pisanan nuduhaké yèn angka penyakit kanker lan cacad saka lair mundhak cukup dhuwur, ing wewengkon sing kena serangan kuwi.[3] Prastawa kasebut, minangka prastawa serangan migunakaké senjata kimiya gedhèn-gedhèn ing sajarah, sing katujokaké marang wewengkoné warga sipil[4]. Serangan kuwi uga uwis ditetepaké minangka panumpes gedhèn gedhèn marang wong Kurdhi ing Irak déning Supreme Iraqi Criminal Tribunal.[5]

Serangan Halabja iku béda saka prastawa Génosidha Anfal ditujokaké kanggo merjaya wong Kurdhi déning pamaréntah Irak sangisoré Saddam Hussein. Iraqi High Criminal Court netepaké panumpesan Halabja minangka sawijining génosidha ing 1 Maret 2010, sawijining putusan sing disarujuki déning Pamaréntah Wewengkon Kurdhistan. Serangan iki uga dikecam minangka tumindak durjana marang manungsa déning Parlemèn Kanada.[6]

Rujukan[besut | besut sumber]

  1. a b "BBC ON THIS DAY | 16 | 1988: Thousands die in Halabja gas attack". BBC News. Dibukak ing 2013-08-28.
  2. "Halabja, the massacre the West tried to ignore". The Times. Dibukak ing 2013-08-28.
  3. "Kurds look back with fear". BBC News. 2002-07-22. Dibukak ing 2013-08-28.
  4. "Chemical Weapons Programs – Iraq Special Weapons Facilities". Federation of American Scientists. Dibukak ing 2013-08-28.
  5. 1988 Kurdish massacre labeled genocide, United Press International (UPI), 8 March 2010
  6. "House adopts Karygiannis Motion on Halabja Gassing as a Crime Against Humanity". 2010-03-16. Diarsip saka sing asli ing 2011-07-13. Dibukak ing 2010-03-19.