Menyang kontèn

Pamulyaran

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
(Kaelih saka Radhiyasi)
Telung jinis pamulyaran ion kang bisa nembus benda-benda padet: kertas, aluminium lan timbal

Ing fisika, pamulyaran utawa panguwungan (radiation) jléntréhakè kabèh prakara nalika kayang (energy) ngliwati pangantara utawa ngliwati lowohan, lan pungkasane kaserap déning barang liyan.[1] Wong kang nembé ngerti racaké nutug tembung pamulyaran ionisasi (tuladhané, ana ing nuklir, reaktor nuklir, lan zat radhioaktif), nanging uga bisa ngrujuk ing pamulyaran èlèktromagnètik (yaiku, alunan radio, cahya inframerah, cahya ketingal, cahya ultra violet, lan X-ray), pamulyadan akustik, utawa kanggo prosès liya kang luwih jelas.[1] Ing nyebabake radhiyasi yaiku nalika ènergi dipancarake (yaiku, obah metu menyang kabèh arah) saka sawijining sumber.[1] geometri iki kanthi alami ngarah ing sistem pengukuran lan unit fisik kang padha kanggo kabèh jinis radhiyasi.[1]

Radhiyasi ionisasi

[besut | besut sumber]

Ana jinis radhiyasi duwé ènergi kang cukup kanggo ionisasi partikel.[2] Lumrahé, prakara mau nglibatake elektron kang 'terlempar' saka thothok atom elektron, kang arep mènèhi momotan (positif).[2] Perkara iki sok ngganggu ana ing sisitem biologi, lan bisa nyebabake mutasi lan kanker.[2] Jinis radhiyasi racaké kadadéan ana ing limbah radhioaktif peluruhan radhioaktif lan sampah.[2] Telung jinis utama radhiyasi tinemu déning Ernest Rutherford, Alfa, Beta, lan sinar gamma.[2] Radhiyasi mau tinemu ana ing panjajalan prasaja, Rutherford nggunakaké sumber radioaktif lan nemu yèn sinar ngasilaké telung laladan kang béda.[2]

Radhiyasi non-ionisasi

[besut | besut sumber]

Radhiyasi non-ionisasi, ngacu ing jinis radhiyasi kang ora nggawa ènergi kang cukup per foton kanggo ngionisasi atom utawa molekul.[2] Jinis radhiyasi non-ionisasi yaiku[2]:

Pranala njaba

[besut | besut sumber]

Cathetan suku

[besut | besut sumber]