Pakubuwana IV
| Sri Susuhunan Pakubuwana IV | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Susuhunan Surakarta | |||||
| Panjenengan | 1788 – 1820 | ||||
| Leluhur | Susuhunan Pakubuwana III | ||||
| Penerus | Susuhunan Pakubuwana V | ||||
| Gubernur Jenderal | Willem Arnold Alting Pieter van Overstraten Johannes Siberg Albertus Wiese Herman Willem Daendels Jan Willem Janssens G.A.G.Ph. van der Capellen | ||||
| Gubernur Letnan Inggris | Lord Minto Thomas Stamford Raffles John Fendall | ||||
| Lair | 2 Sèptèmber 1768 Cithakan:Country data Hindhia Walanda Surakarta, Koloni VOC Walanda | ||||
| Surud | Oktober 2, 1820 (umur 52) Cithakan:Country data Hindhia Walanda Surakarta, Hindhia Walanda | ||||
| |||||
| Wangsa | Wangsa Mataram | ||||
| Bapa | Susuhunan Pakubuwana III | ||||
| Ibu | GKR. Kencana | ||||
| Agama | Islam | ||||
Sri Susuhunan Pakubuwana IV utawi Sampéyandalem Ingkang Sinuhun Kangjeng Susuhunan Pakubuwana Ingkang Jumeneng kaping Sekawan (Carakan: ꦯꦩ꧀ꦥꦺꦪꦤ꧀ꦢꦊꦩ꧀ꦲꦶꦁꦏꦁꦯꦶꦤꦸꦲꦸꦤ꧀ꦑꦁꦗꦼꦁꦯꦸꦯꦸꦲꦸꦤ꧀ꦤꦤ꧀ꦦꦑꦸꦨꦸꦮꦟ꧇꧔꧇)(lair: Surakarta, 1768 – séda: Surakarta, 1820) iku raja katelu Kasunanan Surakarta kang maréntah antarané taun 1788 – 1820. Pakubuwana IV dijuluki Sunan Bagus, jalaran jumeneng nata ing yuswa kang isih anom lan uga jalaran pasuryané kang bagus.
Awal pamaréntahan[besut | besut sumber]
Asma asliné ya iku Radèn Mas Subadya, putra Pakubuwana III kang lair saka garwa padmi katurunan sultan Demak. Panjenengané dilairaké tanggal 2 Sèptèmber 1768 lan jumeneng nata tanggal 29 Sèptèmber 1788, ing yuswa 20 taun.
Pakubuwana IV iku raja Surakarta kang dhuwur gegayuhan lan kuwanèné, béda karo ramané kang misuwur ringkih lan kurang pracéka. Panjenengané kapéncut marang paham Kajawèn lan ngangkat para tokoh golongan mau sajeroning pamaréntahan. Bab iki ora disarujuki déning para pejabat Islam kang wis mapan ing kraton.
Para tokoh Kajawèn mau njurung Pakubuwana IV supaya uwal saka VOC lan ndadèkaké Surakarta minangka nagari paling utama ing Jawa, ngalahaké Ngayogyakarta.
Prastawa Pakepung[besut | besut sumber]
Kaanan Surakarta tansaya adreng. Para pejabat kang kasisih ngupaya ngajak VOC ngadhepi raja. Pakubuwana IV dhéwé gething marang VOC mligi saka lakuning résidhèn Surakarta aran W.A. Palm kang korup.
Résidhèn Surakarta panggantiné Palm kang aran Andries Hartsinck kabukti nganakaké pepanggihan rahasya karo Pakubuwana IV. VOC wiwit kuwatir lan nyana manawa Hartsinck dimanfaataké déning Pakubuwana IV minangka piranti kang ngrusak saka njero.
VOC wusanané kekancan karo Hamengkubuwana I lan Mangkunagara I kanggo ngadhepi Pakubuwana IV. Ing wulan Novèmber 1790 bebarengan ngepung Kraton Surakarta. Saka jeron kraton dhéwé, para pejabat senior kang kasisih mèlu meksa Pakubuwana IV supaya nyingkiraké para juru nasékat rohaniné. Prastawa iki diarani Pakepung.
Pakubuwana IV wusanané ngaku kalah tanggal 26 Novèmber 1790 kanthi nyerahaké para juru nasékaté kang duwé paham Kajawèn supaya dibuwang déning VOC.
Cathetan[besut | besut sumber]
Saliyané Pakubuwana V, ana loro manèh putra Pakubuwana IV kang dadi raja Surakarta, ya iku Pakubuwana VII lan Pakubuwana VIII.
Kapustakan[besut | besut sumber]
- Andjar Any. 1980. Raden Ngabehi Ronggowarsito, Apa yang Terjadi? Semarang: Aneka Ilmu
- M.C. Ricklefs. 1991. Sajarah Indonesia Modern (terj.). Yogyakarta: Gadjah Mada University Press
- Purwadi. 2007. Sajarah Raja-Raja Jawa. Yogyakarta: Media Ilmu
Uga delengen[besut | besut sumber]
| Gelar kabangsawanan | ||
|---|---|---|
| Didhisiki déning: Pakubuwana III |
Susuhunan Surakarta 1788-1820 |
Diganti déning: Pakubuwana V |
| |||||||||||||
 | Artikel biografi Indonésia iki minangka artikel rintisan. Kowé bisa ngéwangi Wikipédia ngembangaké. |