Odessa
Odesa (Одеса) Odessa (Одесса) | |||||
---|---|---|---|---|---|
![]() Potemkin Stairs | |||||
| |||||
Negara | ![]() | ||||
Kotamadya | ![]() | ||||
didirikan | 2 September 1794 | ||||
Pamaréntahan | |||||
• Walikota | Gennady Trukhanov[1] | ||||
Laladan | |||||
• City | 236,9 km2 (915 sq mi) | ||||
Élepasi | 40 m (130 ft) | ||||
Highest elevation | 65 m (213 ft) | ||||
Lowest elevation | −4,2 m (−138 ft) | ||||
Cacah warga (1 Juli 2011) | |||||
• City | 1,003,705 | ||||
• Pepadhet | 6.141/km2 (15,910/sq mi) | ||||
• Métro | 1,191,0001 | ||||
• Demonim | Basa Ukrania: Одесит, одеситка | ||||
Zona wektu | EET (UTC+2) | ||||
• Usum panas (DST) | EEST (UTC+3) | ||||
Kode Pos | 65000–65480 | ||||
Kodhe laladan | +380 48 | ||||
Situs wèb | www.odessa.ua | ||||
1 Populasi metropolitan pada tahun 2001. |
jmpl| Odessa utawa Odésa (Basa Ukrania: Одеса; Rusia: Одесса) iku pusat administratif saka Prowinsi Odessa kang ana ing sisih kidul Ukrayina. Kutha iki wujud pelabuhan utama kang ana ing pasisir lor-kulon Laut Ireng lan kutha gedhé dhéwé nomer papat ing Ukrayina kanthi gunggung kang ndunungi 1.029.000 (kaya kang kacathet ing sensus 2001).[2]
Geografi
[besut | besut sumber]Odessa ana (46°28′N 30°44′E / 46.467°N 30.733°E) ing gumuk bertingkat kang madhep pelabuhan cilik ing Segara Ireng ing teluk Odessa, sawatara 31 km (19 mil) lor muara kali Dniester lan sawatara 443 km (275 mil) kiduling ibukutha Ukraina, Kiev. Kainggilan rata-rata ing endi kutha iki papan sawatara 50 meter (160 sikil), dene maksimum 65 meter (213 sikil) lan minimum (ing pantai) sacacah 4,2 meter (13,8 sikil) ing dhuwur permukaan segara.
Iklim
[besut | besut sumber]Odessa nduweni iklim "panas lembab musim panas" (Köppen: dfa). Kutha iki biyasane ngalami musim adem kang garing lan adem, kang relatif entheng menawa dibandhingake karo saperangan gedhe ukraina amarga dheweke kabeh ditandhani dening suhu kang arang mudhun ing ngisor -10°C (14 °F). Musim panas ing sisih liya pancen ngalami peningkatan tingkat Curah Udan, lan kutha iki asring ngalami cuaca anget karo suhu kang asring nggayuh 20an dhuwur lan 30an endhep. Lapisan salju asring entheng utawa lagi, lan layanan kutha arang ngalami masalah kang padha kang asring tinemu ing kutha-kutha liya ing Ukraina. Iki saperangan gedhe amarga suhu musim adem kang luwih dhuwur lan lokasi pantai odessa nyegah mudhune salju kang signifikan. saliyane iku kutha iki meh ora tau ngadhepi fenomena pembekuan segara.
Dhata iklim Odessa (1981–2010) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sasi | Jan | Fèb | Mar | Apr | Mèi | Jun | Jul | Agu | Sèp | Okt | Nov | Dhès | Taun |
Cathetan paling dhuwur °C (°F) | 15.1 (59.2) |
18.6 (65.5) |
24.1 (75.4) |
29.4 (84.9) |
33.3 (91.9) |
35.6 (96.1) |
39.3 (102.7) |
38.0 (100.4) |
32.4 (90.3) |
30.5 (86.9) |
26.0 (78.8) |
16.3 (61.3) |
39.3 (102.7) |
Rerata suhu sing dhuwur °C (°F) | 2.2 (36) |
2.7 (36.9) |
6.6 (43.9) |
13.0 (55.4) |
19.5 (67.1) |
24.0 (75.2) |
27.0 (80.6) |
26.5 (79.7) |
21.0 (69.8) |
15.0 (59) |
8.4 (47.1) |
3.7 (38.7) |
14.1 (57.4) |
Rerata per dina °C (°F) | −0.5 (31.1) |
−0.2 (31.6) |
3.5 (38.3) |
9.4 (48.9) |
15.6 (60.1) |
20.0 (68) |
22.6 (72.7) |
22.3 (72.1) |
17.2 (63) |
11.6 (52.9) |
5.7 (42.3) |
1.1 (34) |
10.7 (51.3) |
Rerata suhu sing dhuwur °C (°F) | −2.8 (27) |
−2.6 (27.3) |
1.0 (33.8) |
6.6 (43.9) |
12.1 (53.8) |
16.3 (61.3) |
18.5 (65.3) |
18.2 (64.8) |
13.5 (56.3) |
8.6 (47.5) |
3.2 (37.8) |
−1.2 (29.8) |
7.6 (45.7) |
Cathetan paling asor °C (°F) | −26.2 (−15.2) |
−28.0 (−18.4) |
−16.0 (3.2) |
−5.9 (21.4) |
0.3 (32.5) |
5.2 (41.4) |
7.5 (45.5) |
7.9 (46.2) |
−0.8 (30.6) |
−13.3 (8.1) |
−14.6 (5.7) |
−19.6 (−3.3) |
−28.0 (−18.4) |
Rerata curah udan mm (inches) | 34 (1.34) |
37 (1.46) |
32 (1.26) |
27 (1.06) |
36 (1.42) |
49 (1.93) |
47 (1.85) |
39 (1.54) |
41 (1.61) |
35 (1.38) |
41 (1.61) |
35 (1.38) |
453 (17.83) |
Average rainy days | 9 | 7 | 10 | 11 | 12 | 13 | 10 | 8 | 9 | 10 | 13 | 10 | 122 |
Rerata dina salju | 11 | 10 | 6 | 0.4 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0.2 | 4 | 9 | 41 |
Kalembaban relatif rerata (%) | 83 | 81 | 78 | 74 | 71 | 70 | 66 | 65 | 72 | 77 | 82 | 84 | 75 |
Mean monthly sunshine hours | 77 | 80 | 125 | 186 | 265 | 291 | 314 | 302 | 240 | 169 | 77 | 57 | 2.183 |
Sumber #1: Pogoda.ru[3] | |||||||||||||
Sumber #2: NOAA (sun 1961–1990)[4] |
Ekonomi
[besut | besut sumber]
Ekonomi Odessa saperangan gedhe asale saka perane dadi kutha pelabuhan. Lawase periode Uni Sovyet (nganti 1991) kutha iki fungsi dadi pelabuhan perdhagangan paling gedhe Uni Sovyet. Pelabuhan isi fasilitas transfer lan panyimpenan lenga lan gas, area penanganan kargo lan pelabuhan penumpang kang gedhe. ing 2007, pelabuhan Odessa nangani 31.368.000 ton kargo.[5][6] Pelabuhan Odessa uga ya iku salah siji saka Angkatan Segara Ukraina lan pangkalan paling wigati ing Segara Ireng. Transportasi sepur yaiku sektor ekonomi wigati liyane ing Odessa, saperangan gedhe amarga perane jero ngirimake barang lan impor menyang lan saka pelabuhan kutha
Demografi
[besut | besut sumber]Historical population | ||
---|---|---|
Year | Pop. | ±% p.a. |
1795 | 2.349 | — |
1800 | 6.000 | +20.63% |
1802 | 9.000 | +22.47% |
1813 | 35.000 | +13.14% |
1829 | 52.000 | +2.51% |
1832 | 60.000 | +4.89% |
1844 | 77.800 | +2.19% |
1858 | 104.200 | +2.11% |
1863 | 118.900 | +2.67% |
1873 | 193.513 | +4.99% |
1880 | 217.000 | +1.65% |
1885 | 240.600 | +2.09% |
1891 | 297.600 | +3.61% |
1897 | 403.815 | +5.22% |
1907 | 449.700 | +1.08% |
1910 | 506.000 | +4.01% |
1912 | 635.000 | +12.02% |
1914 | 481.500 | −12.92% |
1920 | 454.200 | −0.97% |
1925 | 325.354 | −6.45% |
1936 | 534.000 | +4.61% |
1939 | 601.651 | +4.06% |
1956 | 607.000 | +0.05% |
1959 | 667.182 | +3.20% |
1964 | 721.000 | +1.56% |
1970 | 892.000 | +3.61% |
1981 | 1.072.000 | +1.69% |
1989 | 1.115.371 | +0.50% |
1991 | 1.100.700 | −0.66% |
1998 | 1.027.600 | −0.98% |
2001 | 1.029.049 | +0.05% |
2008 | 994.739 | −0.48% |
2013 | 1.014.900 | +0.40% |
2018 | 1.011.494 | −0.07% |
2019 | 1.013.159 | +0.16% |
[7][8][9][10] |
Manut sensus taun 2001, Ukraina iku mayoritas (62%) saka pandhudhuk Odessa, bareng karo etnis minoritas Rusia (28%).[11]
Ucul saka mayoritas Ukraina ing Odessa, basa Rusia yaiku basa kang dominan ing kutha. Ing 2015, basa utama kang digunakake yaiku basa Rusia sawatara 78% saka total populasi ditumuti dening [[basa Ukraina|Ukraina] sagedhe 6%, lan kombinasi kang padha watara Ukraina lan Rusia, 15%.[12]
Komposisi etnis
[besut | besut sumber]- 1897 [13]
- Rusia: 198,233 manungsa (49.09%)
- Yahudi: 124,511 manungsa (30.83%)
- Ukraina: 37,925 manungsa (9.39%)
- Polandia: 17,395 manungsa (4.31%)
- Jerman: 10,248 manungsa (2.54%)
- Yunani: 5,086 manungsa (1.26%)
- Tatar Krimea: 1,437 manungsa (0.36%)
- Armenia: 1,401 manungsa (0.35%)
- Belarusia: 1,267 manungsa (0.31%)
- Prancis: 1,137 manungsa (0.28%)
- 1926 [14]
- Rusia: 162,789 manungsa (39.97%)
- Yahudi: 153,243 manungsa (36.69%)
- Ukraina: 73,453 manungsa (17.59%)
- Polandia: 10,021 manungsa (2.40%)
- Jerman: 5,522 manungsa (1.32%)
- Belarusia: 2,501 manungsa (0.60%)
- Armenia: 1,843 manungsa (0.44%)
- Yunani: 1,377 manungsa (0.33%)
- Bulgaria: 1,186 manungsa (0.28%)
- Moldova: 1,048 manungsa (0.25%)
- 1939 [15]
- Yahudi: 200,961 manungsa (33.26%)
- Rusia: 186,610 manungsa (30.88%)
- Ukraina: 178,878 manungsa (29.60%)
- Polandia: 8,829 manungsa (1.46%)
- Jerman: 8,424 manungsa (1.39%)
- Bulgaria: 4,967 manungsa (0.82%)
- Moldova: 2,573 manungsa (0.43%)
- Armenia: 2,298 manungsa (0.38%)
- 2001 [16]
- Ukraina: 622,900 manungsa (61.6%)
- Rusia: 292,000 manungsa (29.0%)
- Bulgaria: 13,300 manungsa (1.3%)
- Yahudi: 12,400 manungsa (1.2%)
- Moldova: 7,600 manungsa (0.7%)
- Belarusia: 6,400 manungsa (0.6%)
- Armenia: 4,400 manungsa (0.4%)
- Polandia: 2,100 manungsa (0.2%)
Odessa uga ya iku omah nggo klompok etnis minoritas liyane, kalebu Albania, Armenia, Azerbaijan, Tatar Krimea, Bulgaria, Georgia, Yunani, Yahudi, Polandia, Romawi, Turki, lan liya-liya. [ 10 ] [ 16 ] Nganti awal 1940-an kutha iki nduweni populasi Yahudi kang gedhe. Dadi kasil saka deportasi massal menyang kamp-kamp pemusnahan lawase Perang Donya II, populasi Yahudi ing kutha iku mudhun drastis. Wiwiting taun 1970-an, mayoritas populasi Yahudi kang kaengah beremigrasi menyang Israel lan nagara-nagara liya.
Réferènsi
[besut | besut sumber]- ↑ "Incumbent Odesa Mayor Trukhanov declared winner in Sunday mayoral election". interfax.com.ua.
- ↑ "About number and composition population of UKRAINE by All-Ukrainian Population Census 2001 data". State Statistics Committee of Ukraine. Diarsip saka sing asli ing 2006-01-09. Dibukak ing 2006-07-30.
- ↑ Погода и Климат – Климат Одессы [Weather and Climate – The Climate of Odessa] . Weather and Climate (Погода и климат). Dibukak ing 23 May 2013.
- ↑ "Odessa Climate Normals 1961–1990". National Oceanic and Atmospheric Administration. Dibukak ing 10 September 2015.
- ↑ Ассоциация портов Украины и всего Чёрного моря: члены Archived 29 February 2012 at the Wayback Machine.
- ↑ "Ports of Ukraine". Diarsip saka sing asli ing 9 November 2007.
- ↑ Численность населения Одессы по Всеукраинской переписи населения 2001
- ↑ "Одесса в Большой советской энциклопедии". Diarsip saka sing asli ing 7 January 2007.
- ↑ Численность населения городов Украины по Всеукраинской переписи населения 2001
- ↑ "Статья в журнале "Держава" "Сколько действительно населения в Одессе?"". Diarsip saka sing asli ing 30 September 2007.
- ↑ "Ukrcensus for Odessa". 2001-12-06. Dibukak ing 14-07-2020.
{{cite web}}
: Check date values in:|access-date=
(pitulung) - ↑ "Ukrainian Municipal Survey, March 2–20, 2015" (PDF). IRI.
- ↑ "Демоскоп Weekly – Приложение. Справочник статистических показателей". demoscope.ru.
{{cite web}}
: line feed character in|title=
at position 57 (pitulung) - ↑ "Данные Всесоюзной переписи населения 1926 года по регионам республик СССР". Demoscope.ru. Dibukak ing 22 May 2014.
- ↑ "Всесоюзная перепись населения 1939 года. Национальный состав населения районов, городов и крупных сел союзных республик СССР". Demoscope.ru. Dibukak ing 15 April 2015.
- ↑ "Всеукраїнський перепис населення 2001 - English version - Results - General results of the census - National composition of population - Odesa region". ukrcensus.gov.ua.
Pranala njaba
[besut | besut sumber]![]() |
Wikimedia Commons duwé médhia ngenani Odessa. |
- 2odessa.com Archived 2022-02-11 at the Wayback Machine.
- Odessa Archived 2014-10-30 at the Wayback Machine.
![]() | Artikel géografi Ukraina iki minangka artikel rintisan. Kowé bisa ngéwangi Wikipédia ngembangaké. |