Wong Banjar: Béda antara owahan

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Luru sajarah
← Besutan sadurungéBesutan sawisé →
Konten dihapus Konten ditambahkan
VisualTèks wiki
Tanpa ringkesan besutan
c mbenakaké éjaan using AWB
Larik 101: Larik 101:


Yen ngeluk wong kang seumuran, bisa gunakake ''ikam'', lan uga bisa gunakake tembung ''aku'' kangge nuduhaken awake dhewe. Dhewe kangge ngurmati utawa nyeluk kang luwih tuwa, gunakaken tembung ''pian'', lan tembung ''ulun'' kangge nuduhake awake dhewe.
Yen ngeluk wong kang seumuran, bisa gunakake ''ikam'', lan uga bisa gunakake tembung ''aku'' kangge nuduhaken awake dhewe. Dhewe kangge ngurmati utawa nyeluk kang luwih tuwa, gunakaken tembung ''pian'', lan tembung ''ulun'' kangge nuduhake awake dhewe.



=== Gegaman Tradisional ===
=== Gegaman Tradisional ===
Larik 135: Larik 134:


=== Populasi Suku Banjar ing Kalimantan Kidul ===
=== Populasi Suku Banjar ing Kalimantan Kidul ===
Miturut [[sènsus]] [[pedunung]] taun [[2000]] déning Badan Pusat Statistik (BPS), [[populasi]] suku Banjar ing Kalimantan Kidul ana 2.271.586 jiwa, sing kadistribusi ing sawetara [[kabupatèn]] lan [[kutha]], yaiku :
Miturut [[sènsus]] [[padunung]] taun [[2000]] déning Badan Pusat Statistik (BPS), [[populasi]] suku Banjar ing Kalimantan Kidul ana 2.271.586 jiwa, sing kadistribusi ing sawetara [[kabupatèn]] lan [[kutha]], yaiku :
* 142.731 jiwa ing kabupatèn [[Kabupatèn Tanah Laut|Tanah Laut]]
* 142.731 jiwa ing kabupatèn [[Kabupatèn Tanah Laut|Tanah Laut]]
* 154.399 jiwa ing kabupatèn [[Kota Baru]] (klebu kab. [[Kabupatèn Tanah Bumbu|Tanah Bumbu]])
* 154.399 jiwa ing kabupatèn [[Kota Baru]] (klebu kab. [[Kabupatèn Tanah Bumbu|Tanah Bumbu]])
Larik 159: Larik 158:
* Drs. [[Saadillah Mursjid]], MPA, mantan Menteri Sekretaris Kabinet Pembangunan VII
* Drs. [[Saadillah Mursjid]], MPA, mantan Menteri Sekretaris Kabinet Pembangunan VII
* [[Djohan Effendi]], mantan Menteri Sekretaris Kabinet era Gus Dur, panulis pidhato Presiden Soeharto.
* [[Djohan Effendi]], mantan Menteri Sekretaris Kabinet era Gus Dur, panulis pidhato Presiden Soeharto.
* [[Syamsul Mu'arif]], mantan Menteri Negara Komunikasi dan Informasi Kabinet Gotong Royong
* [[Syamsul Mu'arif]], mantan Menteri Nagara Komunikasi dan Informasi Kabinet Gotong Royong
* [[Taufiq Effendi]], mantan menteri Menteri Negara Pendayagunaan Aparatur Negara dan Reformasi Birokrasi Kabinet Indonesia Bersatu
* [[Taufiq Effendi]], mantan menteri Menteri Nagara Pendayagunaan Aparatur Nagara dan Reformasi Birokrasi Kabinet Indonesia Bersatu
* [[Muhammad Zaini Abdul Ghani]], ulama lan tokoh [[Islam]] Indonesia.
* [[Muhammad Zaini Abdul Ghani]], ulama lan tokoh [[Islam]] Indonesia.
* K.H. [[Muhammad Arifin Ilham]], Ketua Majelis Zikra
* K.H. [[Muhammad Arifin Ilham]], Ketua Majelis Zikra
* [[Denny Indrayana]], Akademisi lan Wakil Menteri Hukum dan Hak Asasi Manusia, Guru Besar Hukum Tata Negara Universitas Gajah Mada
* [[Denny Indrayana]], Akademisi lan Wakil Menteri Hukum dan Hak Asasi Manusia, Guru Besar Hukum Tata Nagara Universitas Gajah Mada
* [[Olla Ramlan]], sawijining modhel lan pemeran Indonesia.
* [[Olla Ramlan]], sawijining modhel lan pemeran Indonesia.
* [[Ian Kasela]], vokalis grup band Radja.
* [[Ian Kasela]], vokalis grup band Radja.
Larik 185: Larik 184:
* Arthum Artha, Naskah Kitab Undang Undang Sultan Adam 1825, Banjarmasin: Penerbit Murya Artha, 1988
* Arthum Artha, Naskah Kitab Undang Undang Sultan Adam 1825, Banjarmasin: Penerbit Murya Artha, 1988
* Tim Haeda, ''Islam Banjar; Tentang Akar Kultural dan Revitalisasi Citra Masyarakat Religius'', (Banjarmasin: Lekstur, 2009)
* Tim Haeda, ''Islam Banjar; Tentang Akar Kultural dan Revitalisasi Citra Masyarakat Religius'', (Banjarmasin: Lekstur, 2009)



== Rujukan ==
== Rujukan ==
Larik 195: Larik 193:
* {{id}} [http://melayusemarang.blogspot.com/ Kampung Melayu (eks Kelurahan Mlayu Darat) dan Kampung Banjar (eks Kelurahan Banjarsari)]
* {{id}} [http://melayusemarang.blogspot.com/ Kampung Melayu (eks Kelurahan Mlayu Darat) dan Kampung Banjar (eks Kelurahan Banjarsari)]
* {{id}} [http://ibnubanjar.wordpress.com/2008/04/14/urang-banjar-ing-manado-bumi-nyiur-melambai/ Banjar Sulawesi Lor]
* {{id}} [http://ibnubanjar.wordpress.com/2008/04/14/urang-banjar-ing-manado-bumi-nyiur-melambai/ Banjar Sulawesi Lor]

* {{id}} [http://www.kalsel.go.id/ Pemerintah Provinsi Kalimantan Kidul]
* {{id}} [http://www.kalsel.go.id/ Pemerintah Provinsi Kalimantan Kidul]
* {{id}}[http://osdir.com/ml/culture.region.Indonésia.ppi-india/2005-02/msg00171.html Urang Banjar dan Etnisitas ing Kalimantan Kidul]
* {{id}}[http://osdir.com/ml/culture.region.Indonésia.ppi-india/2005-02/msg00171.html Urang Banjar dan Etnisitas ing Kalimantan Kidul]

Révisi kala 27 Fèbruari 2016 17.39

Banjar
Gunggung cacah jiwa
(4.8 yuta)
Tlatah mawa cacah jiwa akèh
Indonesia (sènsus 2000)3,500,000[1]
        Kalimantan Kidul2,271,586
        Kalimantan Tengah435,758
        Kalimantan Wétan340,381
        Riau179,380
        Sumatra Lor111,886
Basa
Banjar, Indonésia lan Melayu.
Agama
Islam
Golongan ètnik magepokan
Melayu, Kutai, Jawa, Dayak (Dayak Bukit, Bakumpai, Ngaju, Ma'anyan, Lawangan)

Wong Banjar utawa Sukubangsa Banjar [2] iku suku bangsa sing manggon sapérangan gedhé wilayah Provinsi Kalimantan Kidul, lan wiwit abad kaping-17 wiwit manggon ing sebagéyan Kalimantan Tengah lan sebagéyan Kalimantan Wétan utamané kawasan dhataran lan bagéyan hilir saka Daerah ilèn Kali (DAS) ing wilayah kasebut.

Sistem paseduluran

Waring
↑
Sanggah
↑
Datu
↑
Kai (simbah kakung) + Nini (simbah putri)
↑
Abah (bapak) + Uma (ibu)
↑
Kakak < ULUN > Ading
↓
Anak
↓
Cucu
↓
Buyut
↓
Intah/Muning

Kaya sistem paseduluran umume, masarakat Banjar ngenali istilah-istilah tartemtu minangka panyelukan sajroning kulawarga. Skema mau punjere saka ULUN minangka panyebute.

ULUN uga ana celukan kanggo sedulur saka bapak lan ibu. sedulur paling tuwa sinebut Julak, sedulur kaping pindho sinebut Gulu, sedulur candhake sinebut Tuha, sedulur tengah saka bapak lan ibu sinebut Angah, lan liyane sinebut Pakacil (paman muda/kecil) lan Makacil (bibi muda/kecil), dene paling enom sinebut Busu. Yen nyeluk sedulur saka kai lan nini padha wae, semana uga kanggo sedulur datu.

Saliyane istilah ing dhuwun, uga ana sebutan liyane, yaiku :
 · minantu (bojo saka anake ULUN)
 · pawarangan (bapak / ibu saka minantu)
 · mintuha (bapak / ibu saka bojone ULUN)
 · mintuha lambung (sedulur mintuha saka ULUN)
 · sabungkut (wong kang siji Datu karo ULUN)
 · mamarina (sebutan umum kanggo sedulure bapak/ibu saka ULUN)
 · kamanakan (anake kakang/adhi saka ULUN)
 · sapupu sakali (anake mamarina saka ULUN)
 · maruai (bojo wadon karo bojo wadone seduluran)
 · ipar (sedulur saka bojo saka ULUN)
 · panjulaknya (sedulur paling tuwa saka ULUN)
 · pambusunya (sedulur paling cilik saka ULUN)
 · badangsanak (sedulur kandhung)

Yen ngeluk wong kang seumuran, bisa gunakake ikam, lan uga bisa gunakake tembung aku kangge nuduhaken awake dhewe. Dhewe kangge ngurmati utawa nyeluk kang luwih tuwa, gunakaken tembung pian, lan tembung ulun kangge nuduhake awake dhewe.

Gegaman Tradisional

Adhedhasar asil wawancara langsung karo wong kang tau gunakake, gaman tradisional suku banjar kang padhatan digunakake saben dina ing antarane:

  • 1. Serapang

Serapang yaiku tombak mawa mata lima. Patang mata mekar kayata cakar elang kanthi bait pengait ing saben pucuke. Siji mata maneh ana ing tengahing bait, kang sinebut “besi lapar” kang dipercaya bisa ngrubuhake wong kang duweni elmu kebal.

  • 2. Tiruk

Tiruk yaiku tombak dawa lurus tanpa bait digunakake kanggo golek iwak gabus lan toman ing kali.

  • 3. Pangambangan

Pangambangan yaiku tombak lurus mawa mata siki kanthi bait ing sakloron sisine.

  • 4. Duha

Duha yaiku lading mata loro ingkang biyasa digunakake kangge bedhag babi.

Populasi suku Banjar

Suku Banjar minangka suku ka-8 paling akeh ing Indonésia Miturut sensus BPS taun 2000 populasi suku Banjar kira-kira semene:

Miturut situs "Joshua Project" cacahing suku Banjar ana

Populasi Suku Banjar ing Kalimantan Kidul

Miturut sènsus padunung taun 2000 déning Badan Pusat Statistik (BPS), populasi suku Banjar ing Kalimantan Kidul ana 2.271.586 jiwa, sing kadistribusi ing sawetara kabupatèn lan kutha, yaiku :

Wong Banjar Hulu Sungai sing micara Basa Banjar Hulu ana ing 6 kabupatèn (Banua Enam) yaiku :

Tokoh-tokoh Banjar

Deleng uga

Literatur

  • Alfani Daud, Islam dan Masyarakat Banjar; Deskripsi dan Analisa Kebudayaan Banjar, (Jakarta: Rajawali Press, 1997).
  • J.J. Rass, Hikajat Bandjar:A Study in Malay Histiography, (The Hague : Martinus Nijhoff), 1968
  • Tjilik Riwut, Kalimantan Memanggil, Djakarta:Penerbit Endang, 1957.
  • Idwar Saleh, Sejarah bandjarmasin:Selajang Pandang Mengenai Bnagkitnja Keradjaan Bandjarmasin, Posisi, Funksi dan Artinja Dalam Sedjarah Indonésia Dalam Abad Ketudjuh Belas. Bandung: Balai Pendidikan Guru. 1958
  • Rumah Tradisional Banjar: Rumah Bubungan Tinggi, Departemen Pendididkan dan Kebudayaan, Museum Negeri Lambung Mangkurat, 1984
  • M. Gazali Usman, Kerajaan Banjar:Sejarah Perkembangan Politik, Ekonomi, Perdagangan dan Agama Islam, Banjarmasin: Lambung Mangkurat Press, 1994.
  • Jurnal Kebudayaan:KANDIL, Melintas Tradisi, Edisi 6, Tahun II, Agustus-Oktober, 2004 ISSN: 1693-3206
  • Arthum Artha, Naskah Kitab Undang Undang Sultan Adam 1825, Banjarmasin: Penerbit Murya Artha, 1988
  • Tim Haeda, Islam Banjar; Tentang Akar Kultural dan Revitalisasi Citra Masyarakat Religius, (Banjarmasin: Lekstur, 2009)

Rujukan

  1. ↑ Leo Suryadinata; Evi Nurvidya Arifin; Aris Ananta. (2003). Indonesia's Population: Ethnicity and Religion in a Changing Political Landscape. Institute of Southeast Asian Studies. ISBN 9812302123.{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  2. ↑ Banjar of Indonesia

Pranala jaba

Dijupuk saka "https://jv.wikipedia.org/w/index.php?title=Wong_Banjar&oldid=958370"