Proklamasi kamardikan Indonésia: Béda antara owahan

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Konten dihapus Konten ditambahkan
Legobot (parembugan | pasumbang)
c Bot: Migrating 7 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1661772 (translate me)
c mbenakaké éjaan using AWB
Larik 1: Larik 1:
[[Gambar:Indonesia declaration of independence 17 August 1945.jpg|thumb|Soekarno maca naskah Proklamasi sing wis diketik Sajuti Melik lan wis ditandatangani Soekarno-Hatta]]
[[Gambar:Indonesia declaration of independence 17 August 1945.jpg|thumb|Soekarno maca naskah Proklamasi sing wis diketik Sajuti Melik lan wis ditandatangani Soekarno-Hatta]]


'''Proklamasi Kamardikan Indonesia''' Jumat, 17 Agustus 1945 Taun Masehi, utawa 17 Agustus 2605 miturut [[taun Jepang]], utawa 17 Ramadan 1365 Taun Hijriah diwacakaké déning Ir. [[Soekarno]] sing didhampingi déning Drs. [[Mohammad Hatta]] ing Dalan Pegangsaan Wétan 56, Jakarta Pusat. Prosès kanggo nggayuh proklamasi iki ora gampang. Sadurungé wis dibentuk sawijining panitia panyelidik, banjur ganti jeneng dadi panitia persiapan, sing diadani déning pamaréntah [[Jepang]]. Ing pungkasan [[Perang Donya II]] yaiku tanggal [[12 Agustus]] [[1945]], Marsekal Terauchi wis ngandaraké marang Soekarno, Hatta lan Radjiman yèn pamaréntah Jepang bakal énggal mènèhi kamardikan marang Indonesia lan proklamasi kamardikan bisa dilaksanakaké jroning sawetara dina, gumantung cara kerja [[PPKI]]. Nanging para pemuda Indonésia wis ora sranta, saéngga kedadéyan Prastawa Rengasdengklok yakuwi 'penculikan' Soekarno saperlu didhesek supaya énggal ngumumaké kamardikan.
'''Proklamasi Kamardikan Indonesia''' Jumat, 17 Agustus 1945 Taun Masehi, utawa 17 Agustus 2605 miturut [[taun Jepang]], utawa 17 Ramadan 1365 Taun Hijriah diwacakaké déning Ir. [[Soekarno]] sing didhampingi déning Drs. [[Mohammad Hatta]] ing Dalan Pegangsaan Wétan 56, Jakarta Pusat. Prosès kanggo nggayuh proklamasi iki ora gampang. Sadurungé wis dibentuk sawijining panitia panyelidik, banjur ganti jeneng dadi panitia persiapan, sing diadani déning pamaréntah [[Jepang]]. Ing pungkasan [[Perang Donya II]] yaiku tanggal [[12 Agustus]] [[1945]], Marsekal Terauchi wis ngandaraké marang Soekarno, Hatta lan Radjiman yèn pamaréntah Jepang bakal énggal mènèhi kamardikan marang Indonesia lan proklamasi kamardikan bisa dilaksanakaké jroning sawetara dina, gumantung cara kerja [[PPKI]]. Nanging para pemuda Indonésia wis ora sranta, saéngga kedadéyan Prastawa Rengasdengklok yakuwi 'penculikan' Soekarno saperlu didhesek supaya énggal ngumumaké kamardikan.


== Latar wuri ==
== Latar wuri ==
Larik 7: Larik 7:


[[Gambar:Indonesian flag raised 17 August 1945.jpg|thumb]]
[[Gambar:Indonesian flag raised 17 August 1945.jpg|thumb]]
Soekarno, Hatta minangka pimpinan [[PPKI]] lan [[Radjiman Wedyodiningrat]] minangka mantan ketua [[BPUPKI]] dimaburaké menyang Dalat, 250 km ing sisih wétan segara [[Saigon]], [[Vietnam]] kanggo ketemu [[Terauchi|Marsekal Terauchi]]. Ana kabar yèn pasukan Jepang pinuju ana ing jurang kakalahan lan bakal mènèhaké kamardikan marang Indonesia. Sauntara kuwi ing [[Indonesia]], ing tanggal [[14 Agustus]] [[1945]], [[Sutan Syahrir]] wis krungu warta liwat radhio yèn Jepang wis nyerah marang Sekutu. Para pejuang gerilya siap-siap mroklamasèkaké kamardikan RI, lan nulak bentuk kamardikan minangka hadiah Jepang.
Soekarno, Hatta minangka pimpinan [[PPKI]] lan [[Radjiman Wedyodiningrat]] minangka mantan ketua [[BPUPKI]] dimaburaké menyang Dalat, 250 km ing sisih wétan segara [[Saigon]], [[Vietnam]] kanggo ketemu [[Terauchi|Marsekal Terauchi]]. Ana kabar yèn pasukan Jepang pinuju ana ing jurang kakalahan lan bakal mènèhaké kamardikan marang Indonesia. Sauntara kuwi ing [[Indonesia]], ing tanggal [[14 Agustus]] [[1945]], [[Sutan Syahrir]] wis krungu warta liwat radhio yèn Jepang wis nyerah marang Sekutu. Para pejuang gerilya siap-siap mroklamasèkaké kamardikan RI, lan nulak bentuk kamardikan minangka hadiah Jepang.


Ing tanggal [[12 Agustus]] [[1945]], [[Jepang]] liwat Marsekal Terauchi ing Dalat, Vietnam, ngandaraké marang Soekarno, Hatta lan Radjiman yèn pamaréntah Jepang bakal énggal mènèhi kamardikan marang Indonesia lan proklamasi kamardikan bisa dilaksanakaké jroning sawetara dina, gumantung cara kerja PPKI.<ref>[http://sejarahkita.blogspot.com/2006/07/sekitar-proklamasi-1.html Sekitar Proklamasi 1 oleh Rushdy Hoesein]</ref> Senadyan mangkono Jepang ménginaké kamardikan Indonesia ing tanggal 24 Agustus.
Ing tanggal [[12 Agustus]] [[1945]], [[Jepang]] liwat Marsekal Terauchi ing Dalat, Vietnam, ngandaraké marang Soekarno, Hatta lan Radjiman yèn pamaréntah Jepang bakal énggal mènèhi kamardikan marang Indonesia lan proklamasi kamardikan bisa dilaksanakaké jroning sawetara dina, gumantung cara kerja PPKI.<ref>[http://sejarahkita.blogspot.com/2006/07/sekitar-proklamasi-1.html Sekitar Proklamasi 1 oleh Rushdy Hoesein]</ref> Senadyan mangkono Jepang ménginaké kamardikan Indonesia ing tanggal 24 Agustus.
Larik 15: Larik 15:


[[Gambar:Indonesia flag raising witnesses 17 August 1945.jpg|thumb]]
[[Gambar:Indonesia flag raising witnesses 17 August 1945.jpg|thumb]]
Ing tanggal [[14 Agustus]] [[1945]] Jepang nyerah marang [[Sekutu]]. Tentara lan [[Angkatan Laut Jepang]] isih kuwasa ing Indonesia amarga Jepang wis janji bakal mbalèkaké kakuwasan ing Indonesia marang Sekutu. Sutan Sjahrir, Wikana, Darwis, lan Chaerul Saleh krungu kabar iki liwat radhio [[BBC]]. Sawisé krungu desas-desus Jepang bakal bertekuk lutut, golongan muda ndhesak golongan tuwa supaya énggal mroklamasèkaké kamardikan Indonesia. Nanging golongan tuwa ora kepingin kesusu lan ora gelem ana wutah getih nalika proklamasi. Konsultasi diayahi jroning wangun rapat PPKI. Golongan muda ora nyetujoni rapat iku, ngèlingi PPKI iku sawijining badan sing dibentuk déning Jepang. Golongan muda kepingin kamardikan saka usaha bangsa kita dhéwé, dudu pawèwèh Jepang.
Ing tanggal [[14 Agustus]] [[1945]] Jepang nyerah marang [[Sekutu]]. Tentara lan [[Angkatan Laut Jepang]] isih kuwasa ing Indonesia amarga Jepang wis janji bakal mbalèkaké kakuwasan ing Indonesia marang Sekutu. Sutan Sjahrir, Wikana, Darwis, lan Chaerul Saleh krungu kabar iki liwat radhio [[BBC]]. Sawisé krungu desas-desus Jepang bakal bertekuk lutut, golongan muda ndhesak golongan tuwa supaya énggal mroklamasèkaké kamardikan Indonesia. Nanging golongan tuwa ora kepingin kesusu lan ora gelem ana wutah getih nalika proklamasi. Konsultasi diayahi jroning wangun rapat PPKI. Golongan muda ora nyetujoni rapat iku, ngèlingi PPKI iku sawijining badan sing dibentuk déning Jepang. Golongan muda kepingin kamardikan saka usaha bangsa kita dhéwé, dudu pawèwèh Jepang.


Soekarno lan Hatta nekani panguwasa militer Jepang (''Gunsei'') kanggo konfirmasi ing kantoré ing ''Koningsplein'' (Medan Merdeka). Ananging kantor kasebut kothong.
Soekarno lan Hatta nekani panguwasa militer Jepang (''Gunsei'') kanggo konfirmasi ing kantoré ing ''Koningsplein'' (Medan Merdeka). Ananging kantor kasebut kothong.


Soekarno lan Hatta bebarengan Soebardjo sabanjuré lunga menyang kantor ''Bukanfu'', [[Maeda Tadashi|Laksamana Muda Maeda]], ing Dalan Medan Merdeka Utara (Rumah Maeda ing Jl Imam Bonjol 1). Maeda nyambut kerawuhan rombongan iki kanthi ucapan slamet wis kasil ing Dalat. Sinambi njawab yèn dhèwèké durung nampa konfirmasi sarta isih nunggu instruksi saka Tokyo. Samulihé saka Maeda, Soekarno lan Hatta énggal nyiapaké patemon Panitia Persiapan Kamardikan Indonesia (PPKI) ing jam 10 pagi 16 Agustus ésuké ing kantor Jalan Pejambon No 2 kanggo ngrembug sing magepokan karo persiapan Proklamasi Kamardikan.
Soekarno lan Hatta bebarengan Soebardjo sabanjuré lunga menyang kantor ''Bukanfu'', [[Maeda Tadashi|Laksamana Muda Maeda]], ing Dalan Medan Merdeka Utara (Rumah Maeda ing Jl Imam Bonjol 1). Maeda nyambut kerawuhan rombongan iki kanthi ucapan slamet wis kasil ing Dalat. Sinambi njawab yèn dhèwèké durung nampa konfirmasi sarta isih nunggu instruksi saka Tokyo. Samulihé saka Maeda, Soekarno lan Hatta énggal nyiapaké patemon Panitia Persiapan Kamardikan Indonesia (PPKI) ing jam 10 pagi 16 Agustus ésuké ing kantor Jalan Pejambon No 2 kanggo ngrembug sing magepokan karo persiapan Proklamasi Kamardikan.


Sedina sawisé kuwi, gejolak tekanan sing ménginaké ''pengambilalihan'' kakuwasan déning Indonesia tansaya ndadra, dilancaraké déning para pemuda saka manéka golongan. Rapat PPKI ing 16 Agustus jam 10 ésuk ora dilaksanakaké amarga Soekarno lan Hatta ora teka. Peserta rapat ora ngerti yèn wis kedadéyan [[prastawa Rengasdengklok]].
Sedina sawisé kuwi, gejolak tekanan sing ménginaké ''pengambilalihan'' kakuwasan déning Indonesia tansaya ndadra, dilancaraké déning para pemuda saka manéka golongan. Rapat PPKI ing 16 Agustus jam 10 ésuk ora dilaksanakaké amarga Soekarno lan Hatta ora teka. Peserta rapat ora ngerti yèn wis kedadéyan [[prastawa Rengasdengklok]].


==== Prastawa Rengasdengklok ====
==== Prastawa Rengasdengklok ====
Para pemuda pejuang, klebu [[Chaerul Saleh]], [[Sukarni]], lan [[Wikana]] sing kobong semangat heroismené sawisé dhiskusi karo [[Tan Malaka|Ibrahim gelar Datuk Tan Malaka]] sing kagabung jroning gerakan pendhem kélangan kasabaran, lan ésuk umun=umun tanggal [[16 Agustus]] [[1945]] bebarengan Shodanco Singgih, salah siji anggota PETA, lan pemuda liya, nggawa Soekarno (karo [[Fatmawati]] lan [[Guntur]] sing isih umur 9 bulan) lan Hatta, menyang Rengasdengklok, sing sabanuré misuwur minangka [[prastawa Rengasdengklok]]. Tujuané yakuwi supaya Ir. Soekarno lan Drs. Moh. Hatta ora kapengaruhan déning Jepang. Jroning patemon kuwi para pemuda ngupaya ngyakinaké Soekarno yèn Jepang wis takluk lan para pejuang wis siap kanggo nglawan Jepang, kanthi résiko apa waé.
Para pemuda pejuang, klebu [[Chaerul Saleh]], [[Sukarni]], lan [[Wikana]] sing kobong semangat heroismené sawisé dhiskusi karo [[Tan Malaka|Ibrahim gelar Datuk Tan Malaka]] sing kagabung jroning gerakan pendhem kélangan kasabaran, lan ésuk umun=umun tanggal [[16 Agustus]] [[1945]] bebarengan Shodanco Singgih, salah siji anggota PETA, lan pemuda liya, nggawa Soekarno (karo [[Fatmawati]] lan [[Guntur]] sing isih umur 9 bulan) lan Hatta, menyang Rengasdengklok, sing sabanuré misuwur minangka [[prastawa Rengasdengklok]]. Tujuané yakuwi supaya Ir. Soekarno lan Drs. Moh. Hatta ora kapengaruhan déning Jepang. Jroning patemon kuwi para pemuda ngupaya ngyakinaké Soekarno yèn Jepang wis takluk lan para pejuang wis siap kanggo nglawan Jepang, kanthi résiko apa waé.
<!--
<!--
Di Jakarta, golongan muda, Wikana, dan golongan tua, yaitu [[Ahmad Subardjo|Mr. Ahmad Soebardjo]] melakukan perundingan. Mr. Ahmad Soebardjo nyetujoni kanggo memproklamasikan kamardikan Indonesia di Jakarta. maka diutuslah Yusuf Kunto kanggo mengantar Ahmad Soebardjo ke [[Rengasdengklok]]. Mereka menjemput Ir. Soekarno dan Drs. Moh. Hatta kembali ke Jakarta. Mr. Ahmad Soebardjo berhasil meyakinkan para pemuda kanggo ora terburu - buru memproklamasikan kamardikan. Sewis tiba di Jakarta, mereka pulang kerumah masing-masing. Mengingat bahwa hotel Des Indes (sekarang kompleks pertokoan di Harmoni) ora dapat digunbakal kanggo patemon sewis pukul 10 malam, maka tawaran Laksamana Muda Maeda kanggo menggunbakal rumahnya (sekarang gedung museum perumusan teks proklamasi) minangka tempat rapat PPKI diterima déning para tokoh Indonesia.
Di Jakarta, golongan muda, Wikana, dan golongan tua, yaitu [[Ahmad Subardjo|Mr. Ahmad Soebardjo]] melakukan perundingan. Mr. Ahmad Soebardjo nyetujoni kanggo memproklamasikan kamardikan Indonesia di Jakarta. maka diutuslah Yusuf Kunto kanggo mengantar Ahmad Soebardjo ke [[Rengasdengklok]]. Mereka menjemput Ir. Soekarno dan Drs. Moh. Hatta kembali ke Jakarta. Mr. Ahmad Soebardjo berhasil meyakinkan para pemuda kanggo ora terburu - buru memproklamasikan kamardikan. Sewis tiba di Jakarta, mereka pulang kerumah masing-masing. Mengingat bahwa hotel Des Indes (sekarang kompleks pertokoan di Harmoni) ora dapat digunbakal kanggo patemon sewis pukul 10 malam, maka tawaran Laksamana Muda Maeda kanggo menggunbakal rumahnya (sekarang gedung muséum perumusan teks proklamasi) minangka tempat rapat PPKI diterima déning para tokoh Indonesia.


==== Patemon Soekarno/Hatta dengan Jenderal Mayor Nishimura dan Laksamana Muda Maeda ====
==== Patemon Soekarno/Hatta dengan Jenderal Mayor Nishimura dan Laksamana Muda Maeda ====



Malam dinanya, Soekarno dan Hatta kembali ke Jakarta. Mayor Jenderal [[Moichiro Yamamoto]], Kepala Staf Tentara ke XVI (Angkatan Darat) sing dadi Kepala pamaréntahan militer Jepang (''Gunseikan'') di [[Hindia Belanda]] ora mau menerima Sukarno-Hatta sing diantar déning [[Maeda Tadashi]] dan memerintahkan agar Mayor Jenderal [[Otoshi Nishimura]], Kepala Departemen Urusan Umum pamaréntahan militer Jepang, kanggo menerima kedatangan rombongan tersebut. Nishimura mengemukbakal bahwa sejak siang dina tanggal [[16 Agustus]] [[1945]] wis diterima perintah dari Tokio bahwa Jepang harus menjaga ''status quo'', ora dapat memberi ijin kanggo mempersiapkan proklamasi Kamardikan Indonesia minangkamana wis dijanjikan déning Marsekal Terauchi di Dalat, Vietnam. Soekarno dan Hatta menyesali keputusan itu dan menyindir Nishimura apakah itu sikap seorang perwira sing bersemangat Bushido, ingkar janji agar dikasihani déning Sekutu. Akhirnya Sukarno-Hatta meminta agar Nishimura jangan menghalangi kerja PPKI, mungkin dengan cara pura-pura ora tau. Melihat perdebatan sing panas itu Maeda dengan diam-diam meninggalkan ruangan karena diperingatkan déning Nishimura agar Maeda mematuhi perintah Tokio dan dia mengetahui minangka perwira penghubung Angkatan Laut (Kaigun) di daerah Angkatan Darat (Rikugun) dia ora punya wewenang memutuskan.
Malam dinanya, Soekarno dan Hatta kembali ke Jakarta. Mayor Jenderal [[Moichiro Yamamoto]], Kepala Staf Tentara ke XVI (Angkatan Darat) sing dadi Kepala pamaréntahan militer Jepang (''Gunseikan'') di [[Hindia Belanda]] ora mau menerima Sukarno-Hatta sing diantar déning [[Maeda Tadashi]] dan memerintahkan agar Mayor Jenderal [[Otoshi Nishimura]], Kepala Departemen Urusan Umum pamaréntahan militer Jepang, kanggo menerima kedatangan rombongan tersebut. Nishimura mengemukbakal bahwa sejak siang dina tanggal [[16 Agustus]] [[1945]] wis diterima perintah dari Tokio bahwa Jepang harus menjaga ''status quo'', ora dapat memberi ijin kanggo mempersiapkan proklamasi Kamardikan Indonesia minangkamana wis dijanjikan déning Marsekal Terauchi di Dalat, Vietnam. Soekarno dan Hatta menyesali keputusan itu dan menyindir Nishimura apakah itu sikap seorang perwira sing bersemangat Bushido, ingkar janji agar dikasihani déning Sekutu. Akhirnya Sukarno-Hatta meminta agar Nishimura jangan menghalangi kerja PPKI, mungkin dengan cara pura-pura ora tau. Melihat perdebatan sing panas itu Maeda dengan diam-diam meninggalkan ruangan karena diperingatkan déning Nishimura agar Maeda mematuhi perintah Tokio dan dia mengetahui minangka perwira penghubung Angkatan Laut (Kaigun) di daerah Angkatan Darat (Rikugun) dia ora punya wewenang memutuskan.
Larik 47: Larik 46:
[[Gambar:Proklamasi.png|thumb|right|350px|Naskah asli proklamasi]]
[[Gambar:Proklamasi.png|thumb|right|350px|Naskah asli proklamasi]]


Ing tanggal 18 Agustus 1945, Panitia Persiapan Kamardikan Indonesia (PPKI) mengambil keputusan, mengesahkan dan menetapkan Undang-Undang Dasar (UUD) minangka dasar nagara Republik Indonesia, sing selanjutnya dikenal minangka [[UUD 45]]. Dengan demikian terbentuklah Pamaréntahan Negara Kesatuan Indonesia sing berbentuk Republik (NKRI) dengan kedaulatan di tangan rakyat sing dilakukan sepenuhnya déning Majelis Permusyawaratan Rakyat (MPR) sing bakal dibentuk kemudian.

Ing tanggal 18 Agustus 1945, Panitia Persiapan Kamardikan Indonesia (PPKI) mengambil keputusan, mengesahkan dan menetapkan Undang-Undang Dasar (UUD) minangka dasar negara Republik Indonesia, sing selanjutnya dikenal minangka [[UUD 45]]. Dengan demikian terbentuklah Pamaréntahan Negara Kesatuan Indonesia sing berbentuk Republik (NKRI) dengan kedaulatan di tangan rakyat sing dilakukan sepenuhnya déning Majelis Permusyawaratan Rakyat (MPR) sing bakal dibentuk kemudian.


Sewis itu Soekarno dan M.Hatta terpilih atas usul dari Oto Iskandardinata dan persetujuan dari PPKI minangka presiden dan wakil presiden Republik Indonesia sing pertama. Presiden dan wakil presiden bakal dibantu déning sawijining Komite Nasional.
Sewis itu Soekarno dan M.Hatta terpilih atas usul dari Oto Iskandardinata dan persetujuan dari PPKI minangka presiden dan wakil presiden Republik Indonesia sing pertama. Presiden dan wakil presiden bakal dibantu déning sawijining Komite Nasional.
Larik 56: Larik 54:
[[File:Indonesian_Rupiah_proclamation_of_independence_1945.png|thumb|right|200px|Proklamasi Kemerdekaan pada Indonesia Rupiah uang kertas (Rp100000).]]
[[File:Indonesian_Rupiah_proclamation_of_independence_1945.png|thumb|right|200px|Proklamasi Kemerdekaan pada Indonesia Rupiah uang kertas (Rp100000).]]
Isi tèks [[proklamasi]] kamardikan sing cekak iki yakuwi:
Isi tèks [[proklamasi]] kamardikan sing cekak iki yakuwi:



:''Kami bangsa Indonesia dengan ini menjatbakal kamardikan Indonesia.{{br}}
:''Kami bangsa Indonesia dengan ini menjatbakal kamardikan Indonesia.{{br}}
Larik 66: Larik 63:
:::''Atas jeneng bangsa Indonesia.''{{br}}
:::''Atas jeneng bangsa Indonesia.''{{br}}
:::''Soekarno/Hatta''{{br}}
:::''Soekarno/Hatta''{{br}}



Tinulis ing kéné taun 05 amarga iki miturut [[Kalender Jepang|taun Jepang]] sing wektu iku taun 2605.
Tinulis ing kéné taun 05 amarga iki miturut [[Kalender Jepang|taun Jepang]] sing wektu iku taun 2605.
Larik 90: Larik 86:
== Pèngetan 17 Agustus ==
== Pèngetan 17 Agustus ==


Saben taun ing tanggal 17 Agustus, rakyat Indonesia mèngeti Dina Proklamasi Kamardikan iki kanthi meriah. Wiwit saka [[Panjat pinang|lomba panjat pinang]], [[mbakal kerupuk|lomba mbakal kerupuk]], nganti upacara militer ing [[Istana Merdeka]], kabèh bagéan saka masarakat mèlu partisipasi nganggo carané dhéwé-dhéwé.
Saben taun ing tanggal 17 Agustus, rakyat Indonesia mèngeti Dina Proklamasi Kamardikan iki kanthi meriah. Wiwit saka [[Panjat pinang|lomba panjat pinang]], [[mbakal kerupuk|lomba mbakal kerupuk]], nganti upacara militer ing [[Istana Merdeka]], kabèh bagéan saka masarakat mèlu partisipasi nganggo carané dhéwé-dhéwé.


=== Lomba-lomba tradisional ===
=== Lomba-lomba tradisional ===

Révisi kala 27 Fèbruari 2016 12.18

Soekarno maca naskah Proklamasi sing wis diketik Sajuti Melik lan wis ditandatangani Soekarno-Hatta

Proklamasi Kamardikan Indonesia Jumat, 17 Agustus 1945 Taun Masehi, utawa 17 Agustus 2605 miturut taun Jepang, utawa 17 Ramadan 1365 Taun Hijriah diwacakaké déning Ir. Soekarno sing didhampingi déning Drs. Mohammad Hatta ing Dalan Pegangsaan Wétan 56, Jakarta Pusat. Prosès kanggo nggayuh proklamasi iki ora gampang. Sadurungé wis dibentuk sawijining panitia panyelidik, banjur ganti jeneng dadi panitia persiapan, sing diadani déning pamaréntah Jepang. Ing pungkasan Perang Donya II yaiku tanggal 12 Agustus 1945, Marsekal Terauchi wis ngandaraké marang Soekarno, Hatta lan Radjiman yèn pamaréntah Jepang bakal énggal mènèhi kamardikan marang Indonesia lan proklamasi kamardikan bisa dilaksanakaké jroning sawetara dina, gumantung cara kerja PPKI. Nanging para pemuda Indonésia wis ora sranta, saéngga kedadéyan Prastawa Rengasdengklok yakuwi 'penculikan' Soekarno saperlu didhesek supaya énggal ngumumaké kamardikan.

Latar wuri

Ing tanggal 6 Agustus 1945 sawijining bom atom ditibakaké ing sadhuwuring kutha Hiroshima Jepang déning Amérika Sarékat sing wiwit mudhunaké moral semangat tentara Jepang ing saindhenging jagad. Sedina sawisé kuwi Badan Penyelidik Usaha Persiapan Kamardikan Indonesia BPUPKI, utawa "Dokuritsu Junbi Cosakai", ganti jeneng dadi PPKI (Panitia Persiapan Kamardikan Indonesia) utawa disebut uga Dokuritu Junbi Inkai jroning basa Jepang, kanggo luwih negasaké kepinginan lan angkah nggayuh kamardikan Indonesia. Ing tanggal 9 Agustus 1945, bom atom kaloro ditibakaké ing sadhuwuring Nagasaki saéngga nyebabaké Jepang nyerah marang Amérika Sarékat lan sekutuné. Momèn ini pun dimanfaataké déning Indonesia kanggo mroklamasèkaké kamardikané.

Soekarno, Hatta minangka pimpinan PPKI lan Radjiman Wedyodiningrat minangka mantan ketua BPUPKI dimaburaké menyang Dalat, 250 km ing sisih wétan segara Saigon, Vietnam kanggo ketemu Marsekal Terauchi. Ana kabar yèn pasukan Jepang pinuju ana ing jurang kakalahan lan bakal mènèhaké kamardikan marang Indonesia. Sauntara kuwi ing Indonesia, ing tanggal 14 Agustus 1945, Sutan Syahrir wis krungu warta liwat radhio yèn Jepang wis nyerah marang Sekutu. Para pejuang gerilya siap-siap mroklamasèkaké kamardikan RI, lan nulak bentuk kamardikan minangka hadiah Jepang.

Ing tanggal 12 Agustus 1945, Jepang liwat Marsekal Terauchi ing Dalat, Vietnam, ngandaraké marang Soekarno, Hatta lan Radjiman yèn pamaréntah Jepang bakal énggal mènèhi kamardikan marang Indonesia lan proklamasi kamardikan bisa dilaksanakaké jroning sawetara dina, gumantung cara kerja PPKI.[1] Senadyan mangkono Jepang ménginaké kamardikan Indonesia ing tanggal 24 Agustus.

Rong dina sabanjuré, wektu Soekarno, Hatta lan Radjiman bali menyang tanah air saka Dalat, Sutan Syahrir ndhesek supaya Soekarno énggal mroklamasèkaké kamardikan amarga nganggep asil patemon ing Dalat minangka tipu muslihat Jepang, amarga Jepang sawektu-wektu wis kudu nyerah marang Sekutu lan kanggo nyelaki anané perpecahan jroning kubu nasionalis, antara sing anti lan pro Jepang. Hatta nyritakaké marang Syahrir bab asil partemon ing Dalat. Soekarno durung yakin yèn Jepang pancèn wis nyerah, lan proklamasi kamardikan RI wektu iku bisa ndadèkaké wutahing getih sing akèh, lan bisa duwé akibat fatal yèn para pejuang Indonesia durung siap. Soekarno ngélingaké Hatta yèn Syahrir ora duwé hak mroklamasèkaké kamardikan amarga iku haké Panitia Persiapan Kamardikan Indonesia (PPKI). Sauntara kuwi Syahrir nganggep PPKI arupa badan gawéyan Jepang lan proklamasi kamardikan déning PPKI mung ateges 'hadiah' saka Jepang (sic).

Ing tanggal 14 Agustus 1945 Jepang nyerah marang Sekutu. Tentara lan Angkatan Laut Jepang isih kuwasa ing Indonesia amarga Jepang wis janji bakal mbalèkaké kakuwasan ing Indonesia marang Sekutu. Sutan Sjahrir, Wikana, Darwis, lan Chaerul Saleh krungu kabar iki liwat radhio BBC. Sawisé krungu desas-desus Jepang bakal bertekuk lutut, golongan muda ndhesak golongan tuwa supaya énggal mroklamasèkaké kamardikan Indonesia. Nanging golongan tuwa ora kepingin kesusu lan ora gelem ana wutah getih nalika proklamasi. Konsultasi diayahi jroning wangun rapat PPKI. Golongan muda ora nyetujoni rapat iku, ngèlingi PPKI iku sawijining badan sing dibentuk déning Jepang. Golongan muda kepingin kamardikan saka usaha bangsa kita dhéwé, dudu pawèwèh Jepang.

Soekarno lan Hatta nekani panguwasa militer Jepang (Gunsei) kanggo konfirmasi ing kantoré ing Koningsplein (Medan Merdeka). Ananging kantor kasebut kothong.

Soekarno lan Hatta bebarengan Soebardjo sabanjuré lunga menyang kantor Bukanfu, Laksamana Muda Maeda, ing Dalan Medan Merdeka Utara (Rumah Maeda ing Jl Imam Bonjol 1). Maeda nyambut kerawuhan rombongan iki kanthi ucapan slamet wis kasil ing Dalat. Sinambi njawab yèn dhèwèké durung nampa konfirmasi sarta isih nunggu instruksi saka Tokyo. Samulihé saka Maeda, Soekarno lan Hatta énggal nyiapaké patemon Panitia Persiapan Kamardikan Indonesia (PPKI) ing jam 10 pagi 16 Agustus ésuké ing kantor Jalan Pejambon No 2 kanggo ngrembug sing magepokan karo persiapan Proklamasi Kamardikan.

Sedina sawisé kuwi, gejolak tekanan sing ménginaké pengambilalihan kakuwasan déning Indonesia tansaya ndadra, dilancaraké déning para pemuda saka manéka golongan. Rapat PPKI ing 16 Agustus jam 10 ésuk ora dilaksanakaké amarga Soekarno lan Hatta ora teka. Peserta rapat ora ngerti yèn wis kedadéyan prastawa Rengasdengklok.

Prastawa Rengasdengklok

Para pemuda pejuang, klebu Chaerul Saleh, Sukarni, lan Wikana sing kobong semangat heroismené sawisé dhiskusi karo Ibrahim gelar Datuk Tan Malaka sing kagabung jroning gerakan pendhem kélangan kasabaran, lan ésuk umun=umun tanggal 16 Agustus 1945 bebarengan Shodanco Singgih, salah siji anggota PETA, lan pemuda liya, nggawa Soekarno (karo Fatmawati lan Guntur sing isih umur 9 bulan) lan Hatta, menyang Rengasdengklok, sing sabanuré misuwur minangka prastawa Rengasdengklok. Tujuané yakuwi supaya Ir. Soekarno lan Drs. Moh. Hatta ora kapengaruhan déning Jepang. Jroning patemon kuwi para pemuda ngupaya ngyakinaké Soekarno yèn Jepang wis takluk lan para pejuang wis siap kanggo nglawan Jepang, kanthi résiko apa waé.

Isi Teks Proklamasi

Proklamasi Kemerdekaan pada Indonesia Rupiah uang kertas (Rp100000).

Isi tèks proklamasi kamardikan sing cekak iki yakuwi:

Kami bangsa Indonesia dengan ini menjatbakal kamardikan Indonesia.
Hal-hal jang mengenai pemindahan kekoeasaan d.l.l., diselenggarbakal
dengan tjara seksama dan jroning tempo jang sesingkat-singkatnja.
Djakarta, dina 17 boelan 8 tahoen 05
Atas jeneng bangsa Indonesia.
Soekarno/Hatta

Tinulis ing kéné taun 05 amarga iki miturut taun Jepang sing wektu iku taun 2605.

Naskah Otentik

Tèks ing ndhuwur minangka kasil ketikan saka Sayuti Melik (utawa Sajoeti Melik), salah siji tokoh pemuda sing mèlu andil jroning persiapan proklamasi.

Proklamasi
Kami bangsa Indonesia dengan ini menyatbakal kamardikan Indonesia.
Hal-hal sing mengenai pemindahan kakuwasan d.l.l., diselenggarbakal
dengan cara saksama dan jroning tempo sing sesingkat-singkatnya.
Jakarta, dina 17, bulan 8, taun 45
Wakil2 bangsa Indonesia.

Pèngetan 17 Agustus

Saben taun ing tanggal 17 Agustus, rakyat Indonesia mèngeti Dina Proklamasi Kamardikan iki kanthi meriah. Wiwit saka lomba panjat pinang, lomba mbakal kerupuk, nganti upacara militer ing Istana Merdeka, kabèh bagéan saka masarakat mèlu partisipasi nganggo carané dhéwé-dhéwé.

Lomba-lomba tradisional

Perlombaan sing kerep ana jroning pèngetan Dina Proklamasi Kamardikan RI ing kampung-kampung/ padésan déning warga saenggon lan dikoordinir déning pengurus kampung/ pemuda désa

Pèngetan Dhetik-dhetik Proklamasi

Pèngetan detik-detik Proklamasi ing Istana Merdeka dipimpin déning Presiden RI minangka Inspektur Upacara. Pèngetan iki biasané digiyaraké sacara langsung déning kabèh stasiun televisi. Acara-acara ing ésuk klebu: panembakan mriem lan sirene, pangibaran gendéra Sang Saka Merah Putih (Gendéra Pusaka), maca naskah Proklamasi, lll. Ing wayah soré ana acara penurunan bendera Sang Saka Merah Putih.

Rujukan

Deleng uga

Pranala jaba

Cithakan:Dina gedhe Indonesia