Paramasastra Jawa: Béda antara owahan
c Meursault2004 memindahkan halaman Paramasastra ke Paramasastra basa Jawa: Luwih trep |
|||
| Larik 31: | Larik 31: | ||
==Pranala jaba== |
==Pranala jaba== |
||
[[kategori:Paramasastra]] |
[[kategori:Paramasastra| ]] |
||
[[kategori:Basa Jawa]] |
|||
Révisi kala 7 Agustus 2015 19.21
Paramasastra iku ngèlmu tata basa lan sastra, utamané basa Jawa. Wis akèh kitab kang nganggo irah-irahan "Paramasastra" kang dianggit déning sawetara pujangga. Tembung iki dijupuk saka parama (tata basa) lan sastra. Tata basa Jawa akeh njupuk seka Sansekerta. Tata basa iki katurunaké manèh déning Panini. Ing jaman Jawa anyar, Ranggawarsita uga gawé Serat Paramasastra Jawi kang umumé digunaaké saiki.
Konsèpsi dhasar
Tata pikir wong Jawa wiwit jaman biyèn wis ngenali anané "cipta-rasa-karsa". Dhèskripsi filsafat bab basa dumadi saka tataran "madubasa-madurasa-madubrata" sing nyakup "purwa-madya-wasana". Madubasa, kuwi kawruh bab sopan-santun lan adat-istiadat nalika migunakaké basa. Madurasa, kuwi ngenani tepasalira, tepa-tepi, unggah-ungguh, éguh-tangguh, tuju-panuju, empan-papan, kala-mangsa lan duga-prayoga. Déné madubrata, ngenani bab éling lan waspada, nawung kridha lan pangastuti.[1]
Struktur basa
Minangka alat komunikasi, stuktur basa Jawa katata jroning aksara lan tembung sing karangké dadi ukara, kanthi migatèkaké paugeran kang gumathok miturut konsèpsi dhasar ing dhuwur. Kanggo milah struktur basa kanthi luwih jero dipigunakaké sawetara èlmu sing tansah dipatrapaké nalika nyinau basa, yakuwi antara liya:
- Widya aksara (fonologi)
- Widya tembung (morfologi)
- Widya ukara (sintaksis)
- Widya makna (semantik)
Undha-usuk basa
Nalika cecaturan nganggo basa Jawa, ora mung kudu migatèkaké kaidah basa, nanging uga kudu miturut unggah-ungguhing basa, yakuwi kudu ngetrapaké tataran basa sing cocog marang wong sing diajak wicara. Marang sepadha-padha utawa kanca saumuran, bisa dianggo tataran basa ngoko. Nanging marang wong sing luwih tuwa utawa kinurmatan, kudu nganggo tataran basa krama.
Delengen uga
Referensi
- ↑ Paramasastra Bahasa Jawa, Dr. Aryo Bimo Setiyanto, SH, Panji pustaka Yogyakarta ISBN 979-25-2732-X
Wacan
- Tata Bahasa Jawa, Dr. Poerwadi, M. Hum, et al, Media Abadi Yogyakarta, 2005, ISBN 979-3525-50-9
- Paramasastra Bahasa Jawa, Dr. Aryo Bimo Setiyanto, SH, Panji pustaka Yogyakarta, 2007, ISBN 979-25-2732-X
- Salah Kaprah Bahasa Jawa, Mulyana, et al, Narasi, Yogyakarta,2007, ISBN 979-168-004-3
- Pepak lan wasis Basa Jawa, Febyardini Dian P.R., SS, et al, Indnesiatera, Yogyakarta, 2008, ISBN 978-775-052-0
- Belajar Praktis Bahasa Jawa, Dr. Purwadi, LÉRes PRESS, Solo, 2007, ISBN 979-98471-0-7