Konsili Vatikan I: Béda antara owahan

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Konten dihapus Konten ditambahkan
MerlIwBot (parembugan | pasumbang)
Legobot (parembugan | pasumbang)
c Bot: Migrating 36 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q190857 (translate me)
Larik 57: Larik 57:
[[Kategori:Tahta Suci]]
[[Kategori:Tahta Suci]]
[[Kategori:Artikel mawi basa krama]]
[[Kategori:Artikel mawi basa krama]]

[[ar:المجمع الفاتيكاني الأول]]
[[ca:Concili Vaticà I]]
[[cs:První vatikánský koncil]]
[[da:Det første Vatikankoncil]]
[[de:Erstes Vatikanisches Konzil]]
[[en:First Vatican Council]]
[[eo:Unua Vatikana Koncilio]]
[[es:Concilio Vaticano I]]
[[fi:Vatikaanin ensimmäinen kirkolliskokous]]
[[fr:Premier concile œcuménique du Vatican]]
[[ga:An Chéad Comhairle Vatacáine]]
[[gl:Concilio Vaticano Primeiro]]
[[hr:Prvi vatikanski sabor]]
[[hu:Első vatikáni zsinat]]
[[id:Konsili Vatikan I]]
[[it:Concilio Vaticano I]]
[[ja:第1バチカン公会議]]
[[ko:제1차 바티칸 공의회]]
[[la:Concilium Vaticanum Primum]]
[[lb:Éischt Vatikanescht Konzil]]
[[nl:Eerste Vaticaans Concilie]]
[[no:Første Vatikankonsil]]
[[pl:Sobór watykański I]]
[[pt:Concílio Vaticano I]]
[[ro:Conciliul Vatican I]]
[[ru:Первый Ватиканский собор]]
[[sh:Prvi vatikanski sabor]]
[[sk:Prvý vatikánsky koncil]]
[[sl:Prvi vatikanski koncil]]
[[sr:Prvi vatikanski sabor]]
[[sv:Första Vatikankonciliet]]
[[sw:Mtaguso wa kwanza wa Vatikano]]
[[tr:Birinci Vatikan Konsili]]
[[uk:Перший Ватиканський собор]]
[[war:Syahan nga Konsilyo Vaticano]]
[[zh:第一次梵蒂岡大公會議]]

Révisi kala 14 Maret 2013 12.09

Konsili Ékumènis Vatikan I
Gambar ingkang nedahaken Konsili Vatikan I
Wekdal 1869-1870
(sacara formal dipuntutup nalika taun 1960 sadèrèngipun Konsili Vatikan II)
Dipunakeni déning Sedaya Katulik, kejawi Gréja Katulik Lami
Konsili sadèrèngipun Konsili Trente
Konsili sasampunipun Konsili Vatikan II
Dipunimpunaken déning Paus Pius IX
Dipunpimpin déning Paus Pius IX
Peserta 744
Topik pambahasan rasionalisme, liberalisme, matérialisme; inspirasi Injil; infalibilitas Paus
Dhokumèn Dei Filius, Pastor Aeternus
Dhaptar kronologis konsili ékumènis

Konsili Vatikan I dipunimpunaken déning Paus Pius IX lumantar bula kapausan Aeterni Patris nalika tanggal 29 Juni 1868. Sidhang Sepindhah dipunleksanaaken ing Basilika Santo Petrus tanggal 8 Desember 1869. Konsili puniki arupi konsili ékumènis kaping kalih dasa kanggé Gréja Katulik Roma, ingkang dipundhatengi mèh 800 pimpinan gréja.

Tujuan utami Paus ngimpunaken Konsili puniki inggih punika kanggé pikantuk konfirmasi dhumateng sikap ingkang sampun dipuntetepakenipun salebetipun Syllabus Errorum (1864), ingkang ngutuk sarangkéan aliran rasionalisme, liberalisme, lan materialisme.

Tujuan Konsili puniki sasanèsipun pangutukan puniku, inggih punika kanggé ndhéfinisiaken dhoktrin perkawis gréja. Salami tigang Sidhang, kelampahan dhiskusi lan pasarujukan dhumateng namung kalih konstitusi: Dei Filius (Konstitusi Dhogmatis perkawis Iman Katulik, ingkang isinipun ing antawisipun iman Katulik bilih Alkitab dipuninpirasiaken déning Allah) lan Pastor Aeternus (Konstitusi Dhogmatik Sepindhah Gréja perkawis Kristus, njlèntrèhaken perkawis kautaman lan infalibilitas Uskup Roma nalika saweg maringaken dhogma).

Dhéfinisi infalibilitas paus sanès arupi agèndha orisinil kanggé dipundhiskusiaken (Pius IX rumaos bilih boten pantes kanggé panjenenganipun kanggé nglebetaken topik kasebut salebetipun agèndha), ananging énggal-énggal dipuntambahaken sasampunipun konsili dipunwiwiti. Perkawis puniki dados kontrovèrsial, boten amargi kathah ingkang boten pitados bilih Paus boten saged salah, ananging amargi kathah-kathahipun rumaos bilih dhoktrin kasebat bèoten kedahipun dipundadosaken minangka dhogma resmi. John Henry Newman, minangka conto, nélakaken bilih dhéfinisi formal kados puniku saged nyebabaken kathah tiyang bakal nilar imanipun. Sapérangan kuwatos bilih perkawis puniki badhé mijilaken kacubriyan énggal bilih tiyang Katulik gadhah kasetyan gandha. Pandhangan puniki dipunajengaken déning kalih pratiga Uskup Amérika Sarékat lan kathah saking Prancis lan Jerman.

Kathahipun 60 anggota Konsili salajengipun mundhut sikap absèn kanthi nilar Roma sedinten sadèrèngipun pamundhutan swantun. Uskup Agung Antonio Maria Claret (ing tembe wingking ingkanonisasi), ssatunggiling tiyang saking pangadilan karajaan Spanyol lan pangadeg saking Misionaris Putra-Putra Manah Maria Imakulata (Misionaris Claretian), kanthi keras ngutuk "pangujatan lan bidhah ingkang dipunpocapaken ing inggil lanté salebetipun Konsili puniki," lan arupi salah satunggal pambéla paling kiyat saking isu infalibilitas paus lan kautaman Tahta Suci Roma. Panjenenganipun inggih punika satunggal-satunggalipun anggota Konsili ingkang dipunkanonisasi dados Santo (dipunbéatifikasi taun 1934 lan dipunkanonisasi déning Paus Pius XII taun 1950). Salajengipun panjenenganipun tilar donya ing biara Cistercian ing Fontroide, Prancis, tanggal 24 Oktober 1870. Pirembagan lan pasetujon perkawis konstitusi kasebat mijilaken kontrovèrsi sérius ingkang mbeta dhumateng pangunduran dhiri saking tiyang-tiyang ingkang ing tembé wingking dipuntepangi minangka Gréja Katulik Lami.

Pecahipun perang Prancis-Prussia dumados ing tengah-tengahipun mangsa Konsili, nyebabaken dipuntundha akibat dhawahipun Roma, lan Konsili puniki pungkasanipun boten naté dipunterasaken. Konsili puniki sacara resmi boten naté dipuntutup dumugi mapuluh-puluh taun salajengipun, lan sacara resmi dipuntutup nalika weldal persiapan Konsili Vatikan II. Asil saking Konsili Vatikan I puniki nedahaken kamenangan gerakan Ultramontanisme ingkang nyengkuyung pamaréntahan séntral Vatikan kanggé Gréja Katulik. Paningkatan kasadharan dhumateng idhèntitas dhiri minangka kaum Katulik Roma ugi lajeng kathah mijil ing saindhenging donya, sairing kaliyan ningkatipun gunggung lapangan pedamelan ing kagesangan réligius lan kapasturan, sesarengan kaliyan aktivitas pulitik pro-Katulik ingkang cetha ing saben nagari.

Pirsani ugi

Pranala njawi