Kanker: Béda antara owahan
Tanpa ringkesan besutan |
Tanpa ringkesan besutan |
||
Larik 1: | Larik 1: | ||
[[Gambar:Tumor Mesothelioma2 legend.jpg|thumb|right|Kanker katingal saking CT scan]] |
|||
[[Berkas:Normal cancer cell division from NIH.png|thumb|right|Nalika sel normal (A) rusak utawi sepuh (2), mengalami [[apoptosis]] (1); sel kanker (B) nebihi [[apoptosis]] saha terus membelah diri.]] |
|||
'''Puru ayal''' utawi '''kanker''' utawi [[neoplasma]] ganas inggih menika [[penyakit]] kang dipun tengeri kanthi kasanesan [[siklus sel]] khas kang nyebabaken kamampuan [[sel]] kanggé: |
'''Puru ayal''' utawi '''kanker''' utawi [[neoplasma]] ganas inggih menika [[penyakit]] kang dipun tengeri kanthi kasanesan [[siklus sel]] khas kang nyebabaken kamampuan [[sel]] kanggé: |
||
* gesang mboten terkendali(pembelahan sel ngelangkungi wates normal) |
* gesang mboten terkendali(pembelahan sel ngelangkungi wates normal) |
||
Larik 10: | Larik 10: | ||
== Panyebab Kanker == |
== Panyebab Kanker == |
||
Kanker dipun sebabaken saking pinten-pinten faktor, inggih menika: |
Kanker dipun sebabaken saking pinten-pinten faktor, inggih menika: |
||
===Faktor keturunan=== |
|||
Faktor genetik nyebabaken pinten-pinten kaluwarga kagungan risiko langkung inggil kanggé ngalami kanker menawi dipun jejeraken kaliyan kaluwarga sanésipun. Mliginipun kanker ingkang bektaan genetik inggih menika, [[kanker payudara]], [[kanker indung telur]], [[kanker kulit]] saha [[kanker usus besar]]. |
Faktor genetik nyebabaken pinten-pinten kaluwarga kagungan risiko langkung inggil kanggé ngalami kanker menawi dipun jejeraken kaliyan kaluwarga sanésipun. Mliginipun kanker ingkang bektaan genetik inggih menika, [[kanker payudara]], [[kanker indung telur]], [[kanker kulit]] saha [[kanker usus besar]]. |
||
===Faktor Lingkungan=== |
|||
*Ngrokok sigaret saged ningkataken risiko kadadosan [[kanker paru-paru]],[[kanker mulut]], [[kanker laring]] (pita suara), saha [[kandung kemih]]. |
*Ngrokok sigaret saged ningkataken risiko kadadosan [[kanker paru-paru]],[[kanker mulut]], [[kanker laring]] (pita suara), saha [[kandung kemih]]. |
||
*Sinar Ultraviolet saking srengéngé. |
*Sinar Ultraviolet saking srengéngé. |
||
*Radiasi ionisasi. |
*Radiasi ionisasi. |
||
===Faktor panganan ingkang ngewrat bahan kimia=== |
|||
panganan ugi saged dados faktor penting ing kaknker, kautama [[kanker pencernaan]]. |
panganan ugi saged dados faktor penting ing kaknker, kautama [[kanker pencernaan]]. |
||
Tuladha panganan ingkang saged nyebabaken kanker inggih menika: |
Tuladha panganan ingkang saged nyebabaken kanker inggih menika: |
||
Larik 23: | Larik 23: | ||
* Logam berat kadasta [[merkuri]] ingkang asring wonten ing panganan ''seafood'' kang tercemar kadasta: kerang, [[ulam]], lsp. |
* Logam berat kadasta [[merkuri]] ingkang asring wonten ing panganan ''seafood'' kang tercemar kadasta: kerang, [[ulam]], lsp. |
||
* panganan (manis,tepung) kang dipun proses sacara langkung. |
* panganan (manis,tepung) kang dipun proses sacara langkung. |
||
=== Virus === |
|||
Virus kang dipun curigani nyebabaken kanker, inggih menika: |
Virus kang dipun curigani nyebabaken kanker, inggih menika: |
||
*Virus Papilloma nyebabaken kutil alat kelamin(genitalis), minangka salah satunggaling panyebab kanker leher rahim wonten ing tiyang éstri. |
*Virus Papilloma nyebabaken kutil alat kelamin(genitalis), minangka salah satunggaling panyebab kanker leher rahim wonten ing tiyang éstri. |
||
Larik 30: | Larik 30: | ||
*Virus Epstein - Bar(ing [[Afrika]]) nyebabaken Limfoma Burkitt, ing [[Cina]] virus menika nyebabaken [[kanker hidung]] saha [[kanker tenggorokan]]. |
*Virus Epstein - Bar(ing [[Afrika]]) nyebabaken Limfoma Burkitt, ing [[Cina]] virus menika nyebabaken [[kanker hidung]] saha [[kanker tenggorokan]]. |
||
*Virus Retro wonten ing manungsa mliginipun virus HIV nyebabaken limfoma saha kanker darah sanésipun. |
*Virus Retro wonten ing manungsa mliginipun virus HIV nyebabaken limfoma saha kanker darah sanésipun. |
||
===Infeksi=== |
|||
*Parasit Schistosoma (bilharzia) nyebabaken [[kanker kandung kemih]] amargi kadadosan iritasi wonten ing kandung kemih. |
*Parasit Schistosoma (bilharzia) nyebabaken [[kanker kandung kemih]] amargi kadadosan iritasi wonten ing kandung kemih. |
||
*Infeksi dening Clonorchis nyebabaken [[kanker pankreas]] saha saluran empedu. |
*Infeksi dening Clonorchis nyebabaken [[kanker pankreas]] saha saluran empedu. |
||
*Helicobacter Pylori menika bakteri kang nyebabaken kanker lambung. |
*Helicobacter Pylori menika bakteri kang nyebabaken kanker lambung. |
||
===Faktor perilaku=== |
|||
*ngrokok, ngonsumsi panganan kang kathah [[lemak]], ombénan alkohol ugi minangka faktor perilaku. |
*ngrokok, ngonsumsi panganan kang kathah [[lemak]], ombénan alkohol ugi minangka faktor perilaku. |
||
*perilaku seksual inggih menika nglakokaken hubungan intim ing usia dini saha gantos-gantos pasangan. |
*perilaku seksual inggih menika nglakokaken hubungan intim ing usia dini saha gantos-gantos pasangan. |
||
===Gangguan kaseimbangan hormonal=== |
|||
Hormon estrogen fungsinipun ngrangsang gesanganing [[sel]] kang cenderung nyebabaken kanker, progesteron nglindungi pagesanganing sel kang langkung, biyasanipun nyebabaken risiko kanker payudara, kanker leher rahim, kanker rahim saha kanker prostat saha buah zakar ing tiyang jaler. |
Hormon estrogen fungsinipun ngrangsang gesanganing [[sel]] kang cenderung nyebabaken kanker, progesteron nglindungi pagesanganing sel kang langkung, biyasanipun nyebabaken risiko kanker payudara, kanker leher rahim, kanker rahim saha kanker prostat saha buah zakar ing tiyang jaler. |
||
===Faktor kejiwaan, emosional=== |
|||
Stres, nyebabaken ganggguan kaseimbangan seluler sarira. |
Stres, nyebabaken ganggguan kaseimbangan seluler sarira. |
||
===Radikal bebas=== |
|||
Radikal bebas inggih menika atom, gugus atom, utawi molekul ingkang kagungan electron bebas kang mboten pasangan ing bundheran sekitaripun.<ref name="internet 3"{{id}} |
Radikal bebas inggih menika atom, gugus atom, utawi molekul ingkang kagungan electron bebas kang mboten pasangan ing bundheran sekitaripun.<ref name="internet 3">{{id}}[http://www.cancerhelps.com/penyebab-kanker.htm Panyebab Kanker] (dipun unduh 01 November 2012) </ref> |
||
==Cathethan Suku== |
==Cathethan Suku== |
Révisi kala 1 Novèmber 2012 16.09
Puru ayal utawi kanker utawi neoplasma ganas inggih menika penyakit kang dipun tengeri kanthi kasanesan siklus sel khas kang nyebabaken kamampuan sel kanggé:
- gesang mboten terkendali(pembelahan sel ngelangkungi wates normal)
- nyerang jaringan biologis wonten ing caketipun.
- pindhah ing jaringan sarira sanés lumantar sirkulasi rah utawi sistem limfatik, dipun wastani metastasis.
Tiga sipat ganas menika ingkang bentenaken kanker saking tumor jinak.saged mbentuk tumor, wonten ugi ingkang mboten , kadasta leukimia.[1]
Bentenipun tumor kaliyan kanker
Bentenipun tumor kaliyan kanker inggih menika: Tumor kaperang dados kalih inggih menika tumor ganas kaliyan tumor jinak. Tumor jinak namung gesang saha wujudipun éwah ageng, boten sanget bahaya, saha boten nyebar ing jaringan. Menawi tumor ganas inggih menika kanker ingkang gesang kathi cepet, boten terkendali saha ngrusak jaringan sanésipun.[2]
Panyebab Kanker
Kanker dipun sebabaken saking pinten-pinten faktor, inggih menika:
Faktor keturunan
Faktor genetik nyebabaken pinten-pinten kaluwarga kagungan risiko langkung inggil kanggé ngalami kanker menawi dipun jejeraken kaliyan kaluwarga sanésipun. Mliginipun kanker ingkang bektaan genetik inggih menika, kanker payudara, kanker indung telur, kanker kulit saha kanker usus besar.
Faktor Lingkungan
- Ngrokok sigaret saged ningkataken risiko kadadosan kanker paru-paru,kanker mulut, kanker laring (pita suara), saha kandung kemih.
- Sinar Ultraviolet saking srengéngé.
- Radiasi ionisasi.
Faktor panganan ingkang ngewrat bahan kimia
panganan ugi saged dados faktor penting ing kaknker, kautama kanker pencernaan. Tuladha panganan ingkang saged nyebabaken kanker inggih menika:
- panganan kang dipun asap utawi dipun asemaken (awujud acar), ningkataken kadadosanipun kanker lambung.
- jat warna pakéan.
- Logam berat kadasta merkuri ingkang asring wonten ing panganan seafood kang tercemar kadasta: kerang, ulam, lsp.
- panganan (manis,tepung) kang dipun proses sacara langkung.
Virus
Virus kang dipun curigani nyebabaken kanker, inggih menika:
- Virus Papilloma nyebabaken kutil alat kelamin(genitalis), minangka salah satunggaling panyebab kanker leher rahim wonten ing tiyang éstri.
- Virus Sitomegalo nyebabaken Sarkoma Kaposi (kanker sistem pembuluh darah kang dipun tengeri lesi kulit warnanipun abrit).
- Virus Hepatitis B nyebabaken kanker hati.
- Virus Epstein - Bar(ing Afrika) nyebabaken Limfoma Burkitt, ing Cina virus menika nyebabaken kanker hidung saha kanker tenggorokan.
- Virus Retro wonten ing manungsa mliginipun virus HIV nyebabaken limfoma saha kanker darah sanésipun.
Infeksi
- Parasit Schistosoma (bilharzia) nyebabaken kanker kandung kemih amargi kadadosan iritasi wonten ing kandung kemih.
- Infeksi dening Clonorchis nyebabaken kanker pankreas saha saluran empedu.
- Helicobacter Pylori menika bakteri kang nyebabaken kanker lambung.
Faktor perilaku
- ngrokok, ngonsumsi panganan kang kathah lemak, ombénan alkohol ugi minangka faktor perilaku.
- perilaku seksual inggih menika nglakokaken hubungan intim ing usia dini saha gantos-gantos pasangan.
Gangguan kaseimbangan hormonal
Hormon estrogen fungsinipun ngrangsang gesanganing sel kang cenderung nyebabaken kanker, progesteron nglindungi pagesanganing sel kang langkung, biyasanipun nyebabaken risiko kanker payudara, kanker leher rahim, kanker rahim saha kanker prostat saha buah zakar ing tiyang jaler.
Faktor kejiwaan, emosional
Stres, nyebabaken ganggguan kaseimbangan seluler sarira.
Radikal bebas
Radikal bebas inggih menika atom, gugus atom, utawi molekul ingkang kagungan electron bebas kang mboten pasangan ing bundheran sekitaripun.[3]
Cathethan Suku
- ↑ (ing basa Indonésia)Pangertosan Kanker (dipun unduh 01 November 2012)
- ↑ (ing basa Indonésia)Bentenipun tumor kaliyan kanker(dipun unduh 01 November 2012)
- ↑ (ing basa Indonésia)Panyebab Kanker (dipun unduh 01 November 2012)
Delengen Uga
Wikimedia Commons duwé médhia ngenani Cancer (illness). |
Pranala Jaba
- Yayasan Kanker Indonesia—organisasi nirlaba yang bertujuan mengupayakan penanggulangan kanker di Indonesia.
- CancerHelps.co.id—Portal Informasi/Pengobatan Kanker dan Tumor Indonesia.
- Kenapa Orang Bisa Kena Kanker?—Kenapa Orang Bisa Kena Kanker?.