Ménaka

Menaka
Lukisan Menaka menggoda Wiswamitra, karya Raja Ravi Varma.
Déwanagari:	मेनका
Golongan:	Bidadari
Sisihan:	Wiswamitra

Ing mitologi Hindu, Menaka (basa Sanskerta: मेनका; Ménakā) yaiku jeneng sawijining widadari saka kahyangan kang ayu banget. Sebagian crita uripe ana ing Ramayana lan Adiparwa. Ing Ramayana, Menaka minangka widadari kang nggoda Wiswamitra, dene ing Adiparwa, Menaka dicritakake minangka ibu saka Sakuntala.

Menaka lan Wiswamitra

Sawijining dina, dheweke diutus dening Indra, Raja para Dewa, supaya nggagalake tapa kang ditindakake dening Wiswamitra. Nanging dheweke dadi wedi nindakake tugase kanthi dhewean, amarga dheweke ngerti yen kutukane Wiswamitra kang lagi nesu medeni banget. Pungkasane Indra njamin yen dheweke dikancani dening Dewa Bayu lan Dewa Kama. Sawise yakin kanthi jaminan Indra, Menaka numuju ing papan partapaan Wiswamitra.

Sawise teka ing papan patujon, Dewa Bayu nyebarake wewanginane Menaka kanggo mancing asmara Wiswamitra. Sawise Wiswamitra melèk, Dewa Bayu nyingkap kain kang dienggo Menaka. Nalika kuwi, Dewa Kama manah Wiswamitra nganggo panah asmara. Pangkasane, nepsu asmara Wiswamitra thukul kanggo nyenengi Menaka. Wis pirang-pirang taun kekarone sesambungan, nanging Wiswamitra pungkasane sadar yen Menaka mung sawijining godan kang diwenehake dening Indra kanggo nggoda tapane. Kanthi soroting mripat kang mancarake kamuntaban, Wiswamitra mandeng Menaka. Menaka gemetar kawedèn lan njaluk pangapura marang Wiswamitra supaya ora dikutuk, amarga dheweke mung nindakake tugas.

Wiswamitra ora ngutuk Menaka, nanging dheweke kuciwa jalaran pantangan kang wis ditaati pirang-pirang dilanggar amarga njalin sesambungan karo widadari Menaka. Pungkasane Wiswamitra lunga ninggalake Pushkara lan tumuju Himalaya saperlu nerusake tapane. Pirang-pirang versi ngandakake yen Wiswamitra ngutuk Menaka supaya nglalekake sekabehe sesambungane.

Amarga wis rampung anggone ngrampungake tugase, Menaka bali ana kahyangan, ananging dheweke uga mbobot sawise njalin sesambungan karo Wiswamitra. Ing hulu kali Malini kang dumung ing siki Gunung Himalaya, Menaka nglairake sawijining bayi wadon. Bayi mau mung ditinggalake dene ibu munggah ana kahyangan. Banjur Bagawan Kanwa kang lagi ana ing sacedhake kali Malini nemokake bayi mau kang dijaga manuk Sakuni. Amarga melas, bayi mau dipungut banjur dijenengi "Sakuntala", amarga dheweke diopeni manuk Sakuni. Sakuntala banjur kawin karo Duswanta, lan nglairake sawijining raja misuwur kang jenenge Bharata.

Delengen uga

• Wiswamitra
• Sakuntala