Srikandhi: Béda antara owahan
c typo sithik |
Tanpa ringkesan besutan |
||
| Larik 14: | Larik 14: | ||
==Lairé Srikandhi== |
==Lairé Srikandhi== |
||
Dewi Srikandhi iku dumadi saka geni kang dipuja dening [[Prabu Drupada]].<ref name="buku2"> Subardi. 2000. ''Mutyara Rinonce Budi pekerti ing Pewayangan''. Jakarta </ref> drupada tumindak mangkono kanggo golèk cara males wirang marang [[Bambang Kumbayana]] (Pandita Durna). <ref name="buku2"/> Prabu Drupada tau diwirang - wirangaké déning para muride Durna yaiku Kurawa.<ref name="buku2"/> Prabu Drupada dilarak – larak kaya wong sudra. <ref name="buku2"/> Durna tumindak mangkono kanggo males lara atiné nalika dipulasara Gandamana (patihe Drupada) jalaran nalika semana Durna anggone matur marang prabu Drupada amung njangkar (ora basa). <ref name="buku2"/> Gandamana nesu lan Bambang Kumbayana dipala nganti rusak awaké. <ref name="buku2"/> Amarga lara atine, Prabu Drupada muja geni. <ref name="buku2"/> Saka tengahé geni katon bayi loro, lanang lan wadon. <ref name="buku2"/> Banjur bayi mau pinaringan asma Srikandhi lan [[Arya Dresthajumena]].<ref name="buku2"/> Sakliyane iku Srikandhi uga duwe sedulur wadon asma [[Dewi Drupadi]], kang ora liya garwane Puntadewa. <ref name="buku2"/> Yen ing carita wayang, Srikandhi digambaraké minangka prajurit wanita sing peng – pengan. <ref name="internet1"/> Nalika isih enom dheweke merguru manah marang Raden Arjuna.<ref name="buku1"/> Banjur dheweke dipek bojo dening Raden [[Arjuna]].<ref name="buku1"/> |
Dewi Srikandhi iku dumadi saka geni kang dipuja dening [[Prabu Drupada]].<ref name="buku2"> Subardi. 2000. ''Mutyara Rinonce Budi pekerti ing Pewayangan''. Jakarta </ref> drupada tumindak mangkono kanggo golèk cara males wirang marang [[Bambang Kumbayana]] (Pandita Durna). <ref name="buku2"/> Prabu Drupada tau diwirang - wirangaké déning para muride Durna yaiku Kurawa.<ref name="buku2"/> Prabu Drupada dilarak – larak kaya wong sudra. <ref name="buku2"/> Durna tumindak mangkono kanggo males lara atiné nalika dipulasara Gandamana (patihe Drupada) jalaran nalika semana Durna anggone matur marang prabu Drupada amung njangkar (ora basa). <ref name="buku2"/> Gandamana nesu lan Bambang Kumbayana|[[Bambang Kumbayana]] dipala nganti rusak awaké. <ref name="buku2"/> Amarga lara atine, Prabu Drupada muja geni. <ref name="buku2"/> Saka tengahé geni katon bayi loro, lanang lan wadon. <ref name="buku2"/> Banjur bayi mau pinaringan asma Srikandhi lan [[Arya Dresthajumena]].<ref name="buku2"/> Sakliyane iku Srikandhi uga duwe sedulur wadon asma [[Dewi Drupadi]], kang ora liya garwane Puntadewa. <ref name="buku2"/> Yen ing carita wayang, Srikandhi digambaraké minangka prajurit wanita sing peng – pengan. <ref name="internet1"/> Nalika isih enom dheweke merguru manah marang Raden Arjuna|[[Raden Arjuna]].<ref name="buku1"/> Banjur dheweke dipek bojo dening Raden [[Arjuna]].<ref name="buku1"/> |
||
Dèwi Srikandhi tau dilamar dening [[Prabu Jungku Mardea]] saka negara [[Parangkubarja]].<ref name="internet1"/> [[Drupada|Prabu Drupada]], bapake Srikadhi seneng karo lamarane Jungku Mardea, nanging Srikandhi ora seneng. Banjur dhèwèké madul marang Arjuna.<ref name="internet1"/> Arjuna mbela Srikandhi, banjur Srikandhi dhaup karo Arjuna.<ref name="internet1"/> |
Dèwi Srikandhi tau dilamar dening [[Prabu Jungku Mardea]] saka negara [[Parangkubarja]].<ref name="internet1"/> [[Drupada|Prabu Drupada]], bapake Srikadhi seneng karo lamarane Jungku Mardea, nanging Srikandhi ora seneng. Banjur dhèwèké madul marang Arjuna.<ref name="internet1"/> Arjuna mbela Srikandhi, banjur Srikandhi dhaup karo Arjuna.<ref name="internet1"/> |
||
| Larik 22: | Larik 22: | ||
==Patemon Klawan Arjuna== |
==Patemon Klawan Arjuna== |
||
Prabu Drupada nganakaké sayembara kanggo ngrebutaké [[Drupadi|Dèwi Drupadi]]. <ref name="buku3"> [Kresna, Ardian.2011.Panah Srikandhi. Yogyakarta: DIVA Press] </ref> Sapa sira sing bisa nglawan [[Patih Gandamana]] bakal dadi bojoné Dèwi Drupadi. <ref name="buku3"/>Ing sawijining dina [[Werkudara]] maju tandhing klawan Patih Gandamala dikancani dening Arjuna.<ref name="buku3"/> Sanadyan Werkudara kang maju tandhing, ananging Dèwi Drupadi mau digarwa dening [[Puntadewa]]. <ref name="buku3"/> |
Prabu Drupada nganakaké sayembara kanggo ngrebutaké [[Drupadi|Dèwi Drupadi]]. <ref name="buku3"> [Kresna, Ardian.2011.Panah Srikandhi. Yogyakarta: DIVA Press] </ref> Sapa sira sing bisa nglawan [[Patih Gandamana]] bakal dadi bojoné Dèwi Drupadi. <ref name="buku3"/>Ing sawijining dina [[Werkudara]] maju tandhing klawan Patih Gandamala|[[Patih Gandamala]] dikancani dening Arjuna.<ref name="buku3"/> Sanadyan Werkudara kang maju tandhing, ananging Dèwi Drupadi mau digarwa dening [[Puntadewa]]. <ref name="buku3"/> |
||
Katon semburat abang ning pipiné Srikandhi nalika satriya gantheng saka [[Astinapura]] iku katon ngematke polah tingkahé Srikandhi sinambi mèsem. <ref name="buku3"/> |
Katon semburat abang ning pipiné Srikandhi nalika satriya gantheng saka [[Astinapura]] iku katon ngematke polah tingkahé Srikandhi sinambi mèsem. <ref name="buku3"/> |
||
Ésuké Puntadewa karo adhi – adhiné lan ibuné, [[Kunthi|Dèwi Kunthi]] mara manèh ing Negara [[Pancalaretna]] kanggo nglamar Dèwi Drupadi. Nalika iku Dèwi Srikandhi golèk cara kanggo cedhak karo Arjuna.<ref name="buku3"/> Pungkasané Srikandhi meguru manah marang Arjuna. Malah sabanjuré Srikandhi digarwa déning Radèn Arjuna. Srikandhi Suwita ing Pandhawa. <ref name="buku2"/> |
Ésuké Puntadewa karo adhi – adhiné lan ibuné, [[Kunthi|Dèwi Kunthi]] mara manèh ing Negara [[Pancalaretna]] kanggo nglamar Dèwi Drupadi. Nalika iku Dèwi Srikandhi golèk cara kanggo cedhak karo Arjuna.<ref name="buku3"/> Pungkasané Srikandhi meguru manah marang Arjuna. Malah sabanjuré Srikandhi digarwa déning Radèn Arjuna. Srikandhi Suwita ing Pandhawa. <ref name="buku2"/> |
||
| Larik 28: | Larik 28: | ||
==Senopati Perang Wanita== |
==Senopati Perang Wanita== |
||
Srikandhi iku prajurit wanodya kang cukat, trengginas, omongane ladak, kumresek, nanging ngantasi karya, jujur, setya marang garwa, tata kramane genep. <ref name="buku2"/> Polahe Srikandhi ora beda kaya satriya perang. <ref name="buku4"> [Marsono, Hendrosaputro, Waridi. 1999. Ensiklopedi Bahasa Jawa. Yogyakarta: Lembaga Studi Jawa] </ref> Kajaba iku Srikandhi pinter perang lan olah panah. <ref name="buku4"/> Dadi ora kleru yen para Pandawa ngangkat Srikandhi dadi Senopati perang ndampingi Arjuna nalika perang Bharatayuda ing lapangan Kurusetra. <ref name="buku3"/> |
Srikandhi iku prajurit wanodya kang cukat, trengginas, omongane ladak, kumresek, nanging ngantasi karya, jujur, setya marang garwa, tata kramane genep. <ref name="buku2"/> Polahe Srikandhi ora beda kaya satriya perang. <ref name="buku4"> [Marsono, Hendrosaputro, Waridi. 1999. Ensiklopedi Bahasa Jawa. Yogyakarta: Lembaga Studi Jawa] </ref> Kajaba iku Srikandhi pinter perang lan olah panah. <ref name="buku4"/> Dadi ora kleru yen para Pandawa ngangkat Srikandhi dadi Senopati perang ndampingi Arjuna nalika perang Bharatayuda ing lapangan Kurusetra. <ref name="buku3"/> |
||
Ing perang [[Bharatayudha]], Dewi Srikandhi diutus dadi senapati perange Pandawa, nggenteni [[Resi Seta]], satriya saka Wirata kang seda nalika perang tandhing lawan Resi [[Bisma]], senapati saka [[Kurawa]].Bhisma kaget nalika wewayangan Dewi Amba nyawiji ing ragane Srikandhi.<ref name="buku2"/> Mesthi wae Srikandhi dudu tandhingane. <ref name="buku2"/> Srikandhi mulat sigra nyekel panah Pasopati. <ref name="buku2"/> Panah diloloske, banjur disaut dening Dewi Amba ditamakake ing jajane Bhisma. <ref name="buku2"/> Getih muncrat, nyawa pegat. <ref name="buku2"/> |
Ing perang [[Bharatayudha]], Dewi Srikandhi diutus dadi senapati perange Pandawa, nggenteni [[Resi Seta]], satriya saka Wirata kang seda nalika perang tandhing lawan Resi [[Bisma]], senapati saka [[Kurawa]].Bhisma kaget nalika wewayangan Dewi Amba|[[Dewi Amba]] nyawiji ing ragane Srikandhi.<ref name="buku2"/> Mesthi wae Srikandhi dudu tandhingane. <ref name="buku2"/> Srikandhi mulat sigra nyekel panah Pasopati|''pasopati''. <ref name="buku2"/> Panah diloloske, banjur disaut dening Dewi Amba ditamakake ing jajane Bhisma. <ref name="buku2"/> Getih muncrat, nyawa pegat. <ref name="buku2"/> |
||
<ref name="internet1"/> Kadadean iku padha karo kutukane [[Amba|Dewi Amba]], putri Prabu [[Darmahambara]], raja negara Giyantipura, kang mati dening Resi Bisma.<ref name="internet1">{{id}}[http://ki-demang.com/gambar_wayang/index.php?option=com_content&task=view&id=1062&Itemid=1071 Dewi Srikandhi], situs wèb ki-demang.com (diakses tanggal 5 Maret 2011).</ref> |
<ref name="internet1"/> Kadadean iku padha karo kutukane [[Amba|Dewi Amba]], putri Prabu [[Darmahambara]], raja negara Giyantipura|[[Giyantipura]], kang mati dening Resi Bisma|[[Resi Bisma]].<ref name="internet1">{{id}}[http://ki-demang.com/gambar_wayang/index.php?option=com_content&task=view&id=1062&Itemid=1071 Dewi Srikandhi], situs wèb ki-demang.com (diakses tanggal 5 Maret 2011).</ref> |
||
== Cathetan Suku == |
== Cathetan Suku == |
||
Révisi kala 11 Juni 2012 09.38
| Srikandhi | |
 Srikandi jroning pewayangan Jawa | |
| Déwanagari: | शिकण्ढी |
| Éjaan Sanskerta: | Śikhaṇḍin; Śikhaṇḍinī |
| Jeneng liya: | Sikandin; Sikandini;Bismahanta |
| Asal: | Kerajaan Panchala |
Srikandhi utawa Dèwi Srikandhi, utawa Wara Srikandhi (Sangskreta Śikhaṇḍī) iku sawijining paraga ing wiracarita Mahabharata. Srikandhi iku putriné Prabu Drupada (jeneng enomé Sucitra), raja saka negara Cempalaraja.[1]
Srikandhi kondhang minangka prajurit èstri. Kedadéyan iku nalika Srikandhi mlaku metu saka kraton, banjur nemokaké kalung kembang teraté sing ana ing gapura kraton. Kembang iku arupa kembang sing ditinggal déning Dèwi Amba ana ing negara Pancala minangka pratandha dendam, sapa waé kan migunakaké kalung iku, wong iku sing bakal merjaya Begawan Bisma.
Lairé Srikandhi
Dewi Srikandhi iku dumadi saka geni kang dipuja dening Prabu Drupada.[2] drupada tumindak mangkono kanggo golèk cara males wirang marang Bambang Kumbayana (Pandita Durna). [2] Prabu Drupada tau diwirang - wirangaké déning para muride Durna yaiku Kurawa.[2] Prabu Drupada dilarak – larak kaya wong sudra. [2] Durna tumindak mangkono kanggo males lara atiné nalika dipulasara Gandamana (patihe Drupada) jalaran nalika semana Durna anggone matur marang prabu Drupada amung njangkar (ora basa). [2] Gandamana nesu lan Bambang Kumbayana|Bambang Kumbayana dipala nganti rusak awaké. [2] Amarga lara atine, Prabu Drupada muja geni. [2] Saka tengahé geni katon bayi loro, lanang lan wadon. [2] Banjur bayi mau pinaringan asma Srikandhi lan Arya Dresthajumena.[2] Sakliyane iku Srikandhi uga duwe sedulur wadon asma Dewi Drupadi, kang ora liya garwane Puntadewa. [2] Yen ing carita wayang, Srikandhi digambaraké minangka prajurit wanita sing peng – pengan. [3] Nalika isih enom dheweke merguru manah marang Raden Arjuna|Raden Arjuna.[1] Banjur dheweke dipek bojo dening Raden Arjuna.[1]
Dèwi Srikandhi tau dilamar dening Prabu Jungku Mardea saka negara Parangkubarja.[3] Prabu Drupada, bapake Srikadhi seneng karo lamarane Jungku Mardea, nanging Srikandhi ora seneng. Banjur dhèwèké madul marang Arjuna.[3] Arjuna mbela Srikandhi, banjur Srikandhi dhaup karo Arjuna.[3]
Paraga
Dewi Srikandhi mripaté jahitan, irunge mbangir, rainé rada ndhangak, nuduhaké dhèwèkée putri kang nduwèni swara dencing.[1] Dewi Srikandhi nganggo sanggul, arané Sanggul Gedhé.[1] Nduwèni jamang kanthi garudané mengguri.[1] Sebagian rambuté diumbaraké polos.[1] Kalunge awujud bulan sabit.[1] Anggone kain dodot putrèn.[1]
Patemon Klawan Arjuna
Prabu Drupada nganakaké sayembara kanggo ngrebutaké Dèwi Drupadi. [4] Sapa sira sing bisa nglawan Patih Gandamana bakal dadi bojoné Dèwi Drupadi. [4]Ing sawijining dina Werkudara maju tandhing klawan Patih Gandamala|Patih Gandamala dikancani dening Arjuna.[4] Sanadyan Werkudara kang maju tandhing, ananging Dèwi Drupadi mau digarwa dening Puntadewa. [4] Katon semburat abang ning pipiné Srikandhi nalika satriya gantheng saka Astinapura iku katon ngematke polah tingkahé Srikandhi sinambi mèsem. [4] Ésuké Puntadewa karo adhi – adhiné lan ibuné, Dèwi Kunthi mara manèh ing Negara Pancalaretna kanggo nglamar Dèwi Drupadi. Nalika iku Dèwi Srikandhi golèk cara kanggo cedhak karo Arjuna.[4] Pungkasané Srikandhi meguru manah marang Arjuna. Malah sabanjuré Srikandhi digarwa déning Radèn Arjuna. Srikandhi Suwita ing Pandhawa. [2]
Senopati Perang Wanita
Srikandhi iku prajurit wanodya kang cukat, trengginas, omongane ladak, kumresek, nanging ngantasi karya, jujur, setya marang garwa, tata kramane genep. [2] Polahe Srikandhi ora beda kaya satriya perang. [5] Kajaba iku Srikandhi pinter perang lan olah panah. [5] Dadi ora kleru yen para Pandawa ngangkat Srikandhi dadi Senopati perang ndampingi Arjuna nalika perang Bharatayuda ing lapangan Kurusetra. [4] Ing perang Bharatayudha, Dewi Srikandhi diutus dadi senapati perange Pandawa, nggenteni Resi Seta, satriya saka Wirata kang seda nalika perang tandhing lawan Resi Bisma, senapati saka Kurawa.Bhisma kaget nalika wewayangan Dewi Amba|Dewi Amba nyawiji ing ragane Srikandhi.[2] Mesthi wae Srikandhi dudu tandhingane. [2] Srikandhi mulat sigra nyekel panah Pasopati|pasopati. [2] Panah diloloske, banjur disaut dening Dewi Amba ditamakake ing jajane Bhisma. [2] Getih muncrat, nyawa pegat. [2] [3] Kadadean iku padha karo kutukane Dewi Amba, putri Prabu Darmahambara, raja negara Giyantipura|Giyantipura, kang mati dening Resi Bisma|Resi Bisma.[3]
Cathetan Suku
- ↑ a b c d e f g h i (ing basa Indonésia) Hardjowirogo. 1982. Sejarah Wayang Purwa. Jakarta: Balai Pustaka (halaman 199-200)
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Subardi. 2000. Mutyara Rinonce Budi pekerti ing Pewayangan. Jakarta
- ↑ a b c d e f (ing basa Indonésia)Dewi Srikandhi, situs wèb ki-demang.com (diakses tanggal 5 Maret 2011).
- ↑ a b c d e f g [Kresna, Ardian.2011.Panah Srikandhi. Yogyakarta: DIVA Press]
- ↑ a b [Marsono, Hendrosaputro, Waridi. 1999. Ensiklopedi Bahasa Jawa. Yogyakarta: Lembaga Studi Jawa]