Jagat Anyar: Béda antara owahan

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Konten dihapus Konten ditambahkan
TracySurya (parembugan | pasumbang)
anyar, seka id
 
TracySurya (parembugan | pasumbang)
c nerusake mertal sithik
Larik 2: Larik 2:
'''Donya Anyar''' iku salah siji tembung sing dipigunakaké kanggo ngrujuk marang [[bawana Amérika]]. Nalika tembung sing kaping pisan muncul ing [[abad kaping-15]] iki dipigunakaké, bawana Amérika arupa sawijining panggonan anyar lan asing kanggo wong [[Eropah]], sing sadurungé nganggep yèn [[donya]] mung kapérang saka Eropah, [[Asia]], lan [[Afrika]] (diarani uga kanthi jeneng [[Donya Lawas]]). Istilah "Donya Anyar" béda karo "Donya Modhèrn"; "Donya Modhèrn" ngrujuk marang sawijining mangsa sajarah, dudu sawijining papan.
'''Donya Anyar''' iku salah siji tembung sing dipigunakaké kanggo ngrujuk marang [[bawana Amérika]]. Nalika tembung sing kaping pisan muncul ing [[abad kaping-15]] iki dipigunakaké, bawana Amérika arupa sawijining panggonan anyar lan asing kanggo wong [[Eropah]], sing sadurungé nganggep yèn [[donya]] mung kapérang saka Eropah, [[Asia]], lan [[Afrika]] (diarani uga kanthi jeneng [[Donya Lawas]]). Istilah "Donya Anyar" béda karo "Donya Modhèrn"; "Donya Modhèrn" ngrujuk marang sawijining mangsa sajarah, dudu sawijining papan.


<!--[[Christopher Columbus]] pulang ke Eropa pada tahun [[1493]] dari perjalanan pertamanya ke Benua Amerika dan pada tanggal 1 November di tahun yang sama [[Peter Martyr d'Anghiera]] menyebut Columbus dalam sebuah surat sebagai penemu dari "Dunia Baru" (''novi orbis'').).<ref>O'Gorman, Edmundo. The Invention of America. 1961. p. 84.</ref> Satu tahun kemudian di surat yang lain, untuk kedua kalinya kata "Dunia Baru" (''orbo novo'') digunakan untuk merujuk pada Benua Amerika.<ref>Zerubavel, Eviatar. Terra Cognita: The Mental Discovery of America. 2003. p. 72. Citing Thacher, John B. Christopher Columbus. 1903. vol. 1. p. 62.</ref> Dan pada tahun [[1516]] Martyr menerbitkan sebuah karya yang judulnya diberi awalan ''De orbe novo'' ("''Dunia Baru''").
[[Christopher Columbus]] bali menyang Eropah nalika taun [[1493]] saka lelaku pisanané menyang bawana Amérika lan tanggal 1 November ing taun sing padha [[Peter Martyr d'Anghiera]] nyebut Columbus jroning sawijining layang minangka panemu saka "Donya Anyar" (''novi orbis'').).<ref>O'Gorman, Edmundo. The Invention of America. 1961. p. 84.</ref> Setaun sabanjuré ing layang sing liya, kanggo kaping loroné tembung "Donya Anyar" (''orbo novo'') dipigunakaké kanggo ngrujuk marang bawana Amérika.<ref>Zerubavel, Eviatar. Terra Cognita: The Mental Discovery of America. 2003. p. 72. Citing Thacher, John B. Christopher Columbus. 1903. vol. 1. p. 62.</ref> Lan nalika taun [[1516]] Martyr nerbitaké sawijining karya sing judhulé diwènèhi awalan ''De orbe novo'' ("''Donya Anyar''").


Kata ini juga digunakan oleh [[Giovanni da Verrazzano]] pada tahun [[1524]] sebagai catatan perjalanannya di tahun yang sama melalui pantai yang saat ini berada di wilayah yang saat ini merupakan negara [[Amerika Serikat]] dan [[Kanada]].<ref>[http://bc.barnard.columbia.edu/~lgordis/earlyAC/documents/verrazan.htm The Written Record of the Voyage of 1524 of Giovanni da Verrazzano as recorded in a letter to Francis I, King of France, July 8th, 1524]</ref>
Tembung iki uga dipigunakaké déning [[Giovanni da Verrazzano]] nalika taun [[1524]] minangka cathetan lelakuné ing taun sing padha liwat pesisir sing saiki ana ing wilayah [[Amérika Sarékat]] lan [[Kanada]].<ref>[http://bc.barnard.columbia.edu/~lgordis/earlyAC/documents/verrazan.htm The Written Record of the Voyage of 1524 of Giovanni da Verrazzano as recorded in a letter to Francis I, King of France, July 8th, 1524]</ref>


"Dunia Baru" dalam konteks [[sejarah]] dapat digunakan untuk membicarakan hal-hal yang berkaitan dengan petualangan [[Christopher Columbus]], penaklukan Yukatan oleh Spanyol, dan lain-lain. Sementara dalam konteks [[biologi]], kata "Dunia Baru" dan "Dunia Lama" digunakan untuk mengelompokan spesies (misalnya: [[Monyet Dunia Lama]]).
"Donya Anyar" jroning kontèks [[sajarah]] bisa dipigunakaké kanggo ngomongaké perkara-perkara sing magepokan karo petualangan [[Christopher Columbus]], panelukan Yukatan déning Spanyol, lan liya-liyané. Sauntara jroning kontèks [[biologi]], tembung "Donya Anyar" lan "Donya Lawas" dipigunakaké kanggo nglompokaké spesies (contoné: [[Munyuk Donya Lawas]]).


Interpretasi liya saka tembung iki yaiku yèn "Donya Anyar" iku "anyar" jroning kabèh kontèks sing magepokan karo manungsa; sacara manungsa wis ngrembaka lan urip luwih suwé ing Donya Lawas adoh sadurungé bawana Amérika dipanggoni manungsa; dadi, bisa ditélakaké yèn [[manungsa]] pisanan sing tekan bawana Amérika iku sing nemokaké "Donya Anyar".
Interpretasi lain dari kata ini adalah bahwa "Dunia Baru" adalah "baru" dalam semua konteks yang berhubungan dengan manusia; secara manusia telah berkembang dan hidup lebih lama di Dunia lama jauh sebelum Benua Amerika ditinggali manusia; jadi, dapat dikatakan bahwa [[manusia]] pertama yang mencapai Benua Amerikalah yang menemukan "Dunia Baru".


{{cquote|<center>''Penemuan Benua Amerika{{br}} lebih dari sekedar proses{{br}} ilmiah; dan menjadi romansa —ketimbang{{br}} spekulasi dan mimpi tentang{{br}} keberadaan sebuah pulau emas{{br}} di ujung laut barat yang semula{{br}} mendorong manusia{{br}} untuk berlayar ke sana''.</center>
<!--{{cquote|<center>''Penemuan Benua Amerika{{br}} lebih dari sekedar proses{{br}} ilmiah; dan menjadi romansa —ketimbang{{br}} spekulasi dan mimpi tentang{{br}} keberadaan sebuah pulau emas{{br}} di ujung laut barat yang semula{{br}} mendorong manusia{{br}} untuk berlayar ke sana''.</center>
<small><center>[[Lewis Spence]], 1913</center></small>}}
<small><center>[[Lewis Spence]], 1913</center></small>}}
[[Berkas:CartedAmerique.jpeg|thumb|right|257px|''Carte d'Amérique'', [[Guillaume Delisle]], 1722.]]
[[Berkas:CartedAmerique.jpeg|thumb|right|257px|''Carte d'Amérique'', [[Guillaume Delisle]], 1722.]]

Révisi kala 18 Fèbruari 2011 14.56

Frontispiece saka Peter Martyr d'Anghiera's De orbe novo ("Ing Donya Anyar").

Donya Anyar iku salah siji tembung sing dipigunakaké kanggo ngrujuk marang bawana Amérika. Nalika tembung sing kaping pisan muncul ing abad kaping-15 iki dipigunakaké, bawana Amérika arupa sawijining panggonan anyar lan asing kanggo wong Eropah, sing sadurungé nganggep yèn donya mung kapérang saka Eropah, Asia, lan Afrika (diarani uga kanthi jeneng Donya Lawas). Istilah "Donya Anyar" béda karo "Donya Modhèrn"; "Donya Modhèrn" ngrujuk marang sawijining mangsa sajarah, dudu sawijining papan.

Christopher Columbus bali menyang Eropah nalika taun 1493 saka lelaku pisanané menyang bawana Amérika lan tanggal 1 November ing taun sing padha Peter Martyr d'Anghiera nyebut Columbus jroning sawijining layang minangka panemu saka "Donya Anyar" (novi orbis).).[1] Setaun sabanjuré ing layang sing liya, kanggo kaping loroné tembung "Donya Anyar" (orbo novo) dipigunakaké kanggo ngrujuk marang bawana Amérika.[2] Lan nalika taun 1516 Martyr nerbitaké sawijining karya sing judhulé diwènèhi awalan De orbe novo ("Donya Anyar").

Tembung iki uga dipigunakaké déning Giovanni da Verrazzano nalika taun 1524 minangka cathetan lelakuné ing taun sing padha liwat pesisir sing saiki ana ing wilayah Amérika Sarékat lan Kanada.[3]

"Donya Anyar" jroning kontèks sajarah bisa dipigunakaké kanggo ngomongaké perkara-perkara sing magepokan karo petualangan Christopher Columbus, panelukan Yukatan déning Spanyol, lan liya-liyané. Sauntara jroning kontèks biologi, tembung "Donya Anyar" lan "Donya Lawas" dipigunakaké kanggo nglompokaké spesies (contoné: Munyuk Donya Lawas).

Interpretasi liya saka tembung iki yaiku yèn "Donya Anyar" iku "anyar" jroning kabèh kontèks sing magepokan karo manungsa; sacara manungsa wis ngrembaka lan urip luwih suwé ing Donya Lawas adoh sadurungé bawana Amérika dipanggoni manungsa; dadi, bisa ditélakaké yèn manungsa pisanan sing tekan bawana Amérika iku sing nemokaké "Donya Anyar".


Pirsani uga

Réferènsi

  1. O'Gorman, Edmundo. The Invention of America. 1961. p. 84.
  2. Zerubavel, Eviatar. Terra Cognita: The Mental Discovery of America. 2003. p. 72. Citing Thacher, John B. Christopher Columbus. 1903. vol. 1. p. 62.
  3. The Written Record of the Voyage of 1524 of Giovanni da Verrazzano as recorded in a letter to Francis I, King of France, July 8th, 1524