Paramasastra Jawa: Béda antara owahan

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Konten dihapus Konten ditambahkan
Pras (parembugan | pasumbang)
→‎Wacan: + wacan liya
Pras (parembugan | pasumbang)
Larik 5: Larik 5:


==Struktur basa==
==Struktur basa==
Minangka alat komunikasi, stuktur basa Jawa katata jroning [[aksara]] lan [[tembung]] sing karangké dadi [[ukara]], kanthi migatèkaké paugeran kang gumathok miturut konsèpsi dhasar ing dhuwur.
Minangka alat komunikasi, stuktur basa Jawa katata jroning [[aksara]] lan [[tembung]] sing karangké dadi [[ukara]], kanthi migatèkaké paugeran kang gumathok miturut konsèpsi dhasar ing dhuwur. Kanggo milah struktur basa kanthi luwih jero dipigunakaké sawetara èlmu sing tansah dipatrapaké nalika nyinau basa, yakuwi antara liya:
* [[Widya aksara]] (''fonologi'')
* [[Widya tembung]] (''morfologi'')
* [[Widya ukara]] (''sintaksis'')
* [[Widya makna]] (''semantik'')


==Undha-usuk basa==
==Undha-usuk basa==

Révisi kala 16 April 2010 22.19

Paramasastra iku ngelmu tata basa lan sastra, utamane basa Jawa. Wis akeh kitab kang nganggo irah-irahan "Paramasastra" kang dianggit dening sawetara pujangga. Tembung iki dijupuk seka parama (tata basa) lan sastra. Tata basa Jawa akeh njupuk seka Sansekerta. Tata basa iki katurunake maneh dening Panini. Ing jaman Jawa anyar, Ranggawarsita uga gawe Serat Paramasastra Jawi kang umume digunaake saiki.

Konsèpsi dhasar

Tata pikir wong Jawa wiwit jaman biyèn wis ngenali anané "cipta-rasa-karsa". Dhèskripsi filsafat bab basa dumadi saka tataran "madubasa-madurasa-madubrata" sing nyakup "purwa-madya-wasana". Madubasa, kuwi kawruh bab sopan-santun lan adat-istiadat nalika migunakaké basa. Madurasa, kuwi ngenani tepasalira, tepa-tepi, unggah-ungguh, éguh-tangguh, tuju-panuju, empan-papan, kala-mangsa lan duga-prayoga. Déné madubrata, ngenani bab éling lan waspada, nawung kridha lan pangastuti.[1]

Struktur basa

Minangka alat komunikasi, stuktur basa Jawa katata jroning aksara lan tembung sing karangké dadi ukara, kanthi migatèkaké paugeran kang gumathok miturut konsèpsi dhasar ing dhuwur. Kanggo milah struktur basa kanthi luwih jero dipigunakaké sawetara èlmu sing tansah dipatrapaké nalika nyinau basa, yakuwi antara liya:

Undha-usuk basa

Nalika cecaturan nganggo basa Jawa, ora mung kudu migatèkaké kaidah basa, nanging uga kudu miturut unggah-ungguhing basa, yakuwi kudu ngetrapaké tataran basa sing cocog marang wong sing diajak wicara. Marang sepadha-padha utawa kanca saumuran, bisa dianggo tataran basa ngoko. Nanging marang wong sing luwih tuwa utawa kinurmatan, kudu nganggo tataran basa krama.

Delengen uga

Referensi

  1. Paramasastra Bahasa Jawa, Dr. Aryo Bimo Setiyanto, SH, Panji pustaka Yogyakarta ISBN 979-25-2732-X

Wacan

  • Tata Bahasa Jawa, Dr. Poerwadi, M. Hum, et al, Media Abadi Yogyakarta, 2005, ISBN 979-3525-50-9
  • Paramasastra Bahasa Jawa, Dr. Aryo Bimo Setiyanto, SH, Panji pustaka Yogyakarta, 2007, ISBN 979-25-2732-X
  • Salah Kaprah Bahasa Jawa, Mulyana, et al, Narasi, Yogyakarta,2007, ISBN 979-168-004-3
  • Pepak lan wasis Basa Jawa, Febyardini Dian P.R., SS, et al, Indnesiatera, Yogyakarta, 2008, ISBN 978-775-052-0
  • Belajar Praktis Bahasa Jawa, Dr. Purwadi, LÉRes PRESS, Solo, 2007, ISBN 979-98471-0-7

Pranala jaba