Racun: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan

Salarik

Révisi kala 4 Fèbruari 2021 04.32

Racun bisa awujud zat padat, cair, utawa gas, kang bisa ngganggu uripé sél kang ana ing sawijining organisme.^[1] Zat racun bisa mlebu ana ing njero awak. Yoiku liwat oral (mulut) lan uga topikal (lumah tubuh).^[1] Gandhengane karo ngèlmu biologi, racun yaiku zat kang bisa nyebabake luka, lara, lan mati organisme, racaké ana reaksi kimia utawa aktivitas liyané ing skala molekul.^[1] Bapak Toksikologi, Paracelsus, nyebutna yèn kabèh iku racun lan ora ana kang ora nganggo racun.^[1] Dosis kang ndadèkaké prakara mau ora dadi racun (Dosis solum facit venum).^[1]

Terminologi

Racun duwé arti padha karo tembung toksin lan bisa, nanging maksud béda-béda.^[1] tembung "toksin" tegesé racun kang diasilke saka prosès biologi, utawa karan biotoksin.^[1] Bisa tegesé cuwèran kang mengandung racun kang diasilke déning kéwan nalika prosès jaga awak utawa nyerang kéwan liyané nganggo cokotane.^[1]

Klasifikasi

Ana ing buku forensik medis kang ditulis déning JL Casper, racun dibédakaké dadi 5 golongan, yaiku:

Racun iritan, yaiku racun kang bisa nyebabake iritasi lan radang, tuladhané asem mineral, fungi beracun, lan preparasi arsenik.^[2]
Racun kang nyebabke hiperemia, racun narkotik, kang akibate bisa fatal ing polo, paru-paru, lan jantung.^[2] Tuladha opium, tembakau, konium, dogitalis, lsp.^[2]
Racun kang nglumpuhake saraf, ngracuni darah, organ pusat saraf bisa lumpuh lan lan nyebabke wong bisa mati.^[2] Tuladha asem hidrosianat, sianida seng, lan kloroform.^[2]
Racun kang nyebakake marasmus, racaké sipaté kronis lan alon-alon bisa ndadèkaké fatal kanggo keséhatan.^[2] Tuladha: bismut putih, beluk timbal, merkuri, lan arsenik.^[2]

Penawar racun

Penawar racun iku obat kang bisa nglawan èfèk saka racun.^[3] Sawetara penawar racun kang kerrep dianggo yaiku:

Racun	Penawar
Asetominofen	NAC(N-asetilsistein).^[4]
Antikolinergik	Fisostigmin
Antikoagulan (warfarin/coumadin, heparin)	Vitamin K1, protamin.
Benzodiazepina	Perawatan pendukung, flumazenil
Botulisme	Antitoksin botulinum
Penyekat beta	Glukagon
Penyekat saluran kanal kalsium	Kalsium, Glukagon
Kolinergik	Atropin, Pralodixime dalam organofosfat dengan dosis berlebih
Karbon monoksida	Oksigèn, Oksigèn hiperbarat
Sianida	Amil Nitrat, Natrium Nitrat, Natrium Thiosulfat, Hidroksikobalamin
Digitoksin	Antibodi Fab digoksin
Besi	Deferoksamin
Isoniazid	Piridoksin
Timbal	BAL, EDTA, DMSA
Methemoglobinemia	Methelene Biru
Opiod	Nalokson
Alkokol beracun	Dialisis, Etanol Drip. Kemungkinan juga dapat menggunakan inhibitor enzim.
antidepresan trisiklik	Natrium bikarbonat

Cathetan suku

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Indonesian to Indonesian (Dipuntingali tanggal 17 Juni 2011)
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Berbagai Racun Mematikan di Sekeliling Kita (Dipuntingali tanggal 17 Juni 2011)
↑ Merriam-Webster Online Dictionary.
↑ www.uic.edu. "Antidotes to Common Poisons". {{cite news}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (pitulung)

Artikel iki minangka artikel rintisan. Kowé bisa ngéwangi Wikipédia ngembangaké.

[internet1-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Indonesian to Indonesian (Dipuntingali tanggal 17 Juni 2011)

[internet2-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Berbagai Racun Mematikan di Sekeliling Kita (Dipuntingali tanggal 17 Juni 2011)

[test-3] Merriam-Webster Online Dictionary.

[ad-4] www.uic.edu. "Antidotes to Common Poisons". {{cite news}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (pitulung)

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Larik 1: / Larik 1: @@
 [[Gambar:Skull and Crossbones.svg|thumb|Simbol bahan beracun]]
-'''Racun''' bisa awujud zat padat, cair, utawa gas, kang bisa ngganggu uripé [[sél]] kang ana ing sawijining [[organisme]].<ref name="internet1">[http://www.artikata.com/arti-346651-racun.html Indonesian to Indonesian ] (Dipuntingali tanggal 17 Juni 2011)</ref> Zat racun bisa mlebu ana ing njero awak. Yoiku liwat [[oral]] (mulut) lan uga [[topikal]] (lumah tubuh).<ref name="internet1"/> Gandhengane karo ngèlmu [[biologi]], '''racun''' ya iku zat kang bisa nyebabake [[luka]], [[lara]], lan mati [[organisme]], racaké ana [[reaksi kimia]] utawa aktivitas liyané ing skala [[molekul]].<ref name="internet1"/> Bapak [[Toksikologi]], [[Paracelsus]], nyebutna yèn kabèh iku racun lan ora ana kang ora nganggo racun.<ref name="internet1"/> [[Dosis]] kang ndadèkaké prakara mau ora dadi racun (''Dosis solum facit venum'').<ref name="internet1"/>
+'''Racun''' bisa awujud zat padat, cair, utawa gas, kang bisa ngganggu uripé [[sél]] kang ana ing sawijining [[organisme]].<ref name="internet1">[http://www.artikata.com/arti-346651-racun.html Indonesian to Indonesian ] (Dipuntingali tanggal 17 Juni 2011)</ref> Zat racun bisa mlebu ana ing njero awak. Yoiku liwat [[oral]] (mulut) lan uga [[topikal]] (lumah tubuh).<ref name="internet1"/> Gandhengane karo ngèlmu [[biologi]], '''racun''' yaiku zat kang bisa nyebabake [[luka]], [[lara]], lan mati [[organisme]], racaké ana [[reaksi kimia]] utawa aktivitas liyané ing skala [[molekul]].<ref name="internet1"/> Bapak [[Toksikologi]], [[Paracelsus]], nyebutna yèn kabèh iku racun lan ora ana kang ora nganggo racun.<ref name="internet1"/> [[Dosis]] kang ndadèkaké prakara mau ora dadi racun (''Dosis solum facit venum'').<ref name="internet1"/>
 == Terminologi ==
@@ Larik 6: / Larik 6: @@
 == Klasifikasi ==
-Ana ing buku forensik medis kang ditulis déning [[JL Casper]], racun dibédakaké dadi 5 golongan, ya iku:
+Ana ing buku forensik medis kang ditulis déning [[JL Casper]], racun dibédakaké dadi 5 golongan, yaiku:
-# Racun iritan, ya iku racun kang bisa nyebabake iritasi lan radang, tuladhané [[asem mineral]], [[fungi beracun]], lan [[preparasi arsenik]].<ref name="internet2">[http://www.lintasberita.com/Lifestyle/Keséhatan/berbagai-racun-mematikan-di-sekeliling-kita_2 Berbagai Racun Mematikan di Sekeliling Kita ] (Dipuntingali tanggal 17 Juni 2011)</ref>
+# Racun iritan, yaiku racun kang bisa nyebabake iritasi lan radang, tuladhané [[asem mineral]], [[fungi beracun]], lan [[preparasi arsenik]].<ref name="internet2">[http://www.lintasberita.com/Lifestyle/Keséhatan/berbagai-racun-mematikan-di-sekeliling-kita_2 Berbagai Racun Mematikan di Sekeliling Kita ] (Dipuntingali tanggal 17 Juni 2011)</ref>
 # Racun kang nyebabke [[hiperemia]], racun narkotik, kang akibate bisa fatal ing [[polo]], [[paru-paru]], lan [[jantung]].<ref name="internet2"/> Tuladha [[opium]], [[tembakau]], [[konium]], [[dogitalis]], lsp.<ref name="internet2"/>
 # Racun kang nglumpuhake [[saraf]], ngracuni [[darah]], organ pusat saraf bisa lumpuh lan lan nyebabke wong bisa mati.<ref name="internet2"/> Tuladha [[asem hidrosianat]], [[sianida seng]], lan [[kloroform]].<ref name="internet2"/>
@@ Larik 13: / Larik 13: @@
 == Penawar racun ==
-Penawar racun iku obat kang bisa nglawan èfèk saka racun.<ref name="test">[http://www.merriam-webster.com/medical/antidote Merriam-Webster Online Dictionary].</ref> Sawetara penawar racun kang kerrep dianggo ya iku:
+Penawar racun iku obat kang bisa nglawan èfèk saka racun.<ref name="test">[http://www.merriam-webster.com/medical/antidote Merriam-Webster Online Dictionary].</ref> Sawetara penawar racun kang kerrep dianggo yaiku:
 {| class="wikitable" border="1" cellpadding="3" cellspacing="0" align="center"