Ketéla pohung: Béda antara owahan
→Sajarah lan prabawa ékonomi: ganti isi, replaced: dikenalaké → kawanuhaké |
ganti isi, replaced: Tetanduran → Tetuwuhan, tetanduran → tetuwuhan (3) |
||
Larik 20: | Larik 20: | ||
[[Gambar:YosriUbiKayu.jpg|thumb|right]] |
[[Gambar:YosriUbiKayu.jpg|thumb|right]] |
||
'''Ketéla pohung''' utawa '''singkong''' utawa '''kaspé''', utawa sajeroning [[Basa Indonésia]] '''ubi kayu''' utawa '''ubi pohon''', iku [[ |
'''Ketéla pohung''' utawa '''singkong''' utawa '''kaspé''', utawa sajeroning [[Basa Indonésia]] '''ubi kayu''' utawa '''ubi pohon''', iku [[tetuwuhan]] taunan tropika lan subtropika saka kulawarga [[Euphorbiaceae]]. [[Uwi]]né dikenal minangka [[panganan pokok]] sing ngasilaké [[karbohidrat]] lan [[godhong]]é minangka [[janganan]]. |
||
Téla pohong ing tlatah [[Surabaya]] karan ''menyok'', ing tlatah [[Banyumasan]] diarani ''bodin'', yèn ing tlatah [[Kulon Praga]] sisih lor lan sapérangan [[Magelang]] sinebut ''jendal'' ya iku jinis |
Téla pohong ing tlatah [[Surabaya]] karan ''menyok'', ing tlatah [[Banyumasan]] diarani ''bodin'', yèn ing tlatah [[Kulon Praga]] sisih lor lan sapérangan [[Magelang]] sinebut ''jendal'' ya iku jinis tetuwuhan kang biyasa ditandur ana ing [[tegalan]] ing [[mangsa rendheng]]. Tela kang ditandur ing taun tropika lan subtropika asalé saka kulawarga [[Euphorbiaceae]]. [[Umbi]]né mumpangaté akèh, salah sijiné bisa kanggo bahan panganan pokok lan ngasilaké [[karbohidrat]] lan [[godhong]] bisa kanggo [[sayuran]]. Godhong téla iku jenengé jlegur. Umbi téla kang ana ing lemah (siti) mertandhakaké, tetuwuhan iki kagolong ing suku palakepedhem, duwé oyot kang dadi pohung utawa umbi. Kanthi duwé titikan wujudé rata-rata gilig lan [[lonjong]]. Ing pohong duwé garis tengah kurang luweh 2–3 cm lan dawané kira-kira 50–80 cm. Dawa lan gedhené téla bisa diprabawai saka jinisé kang ditandur ana ing tegalan. Werniné tela ana loro [[putih]] lan [[kuning]]. |
||
== Sajarah lan prabawa ékonomi == |
== Sajarah lan prabawa ékonomi == |
||
Larik 120: | Larik 120: | ||
[[Kategori:Euphorbiaceae]] |
[[Kategori:Euphorbiaceae]] |
||
[[Kategori: |
[[Kategori:Tetuwuhan]] |
||
[[Kategori:Uwi]] |
[[Kategori:Uwi]] |
Révisi kala 29 Juni 2018 06.34
Ketéla pohung (singkong) | |
---|---|
Gambar deskriptif singkong saka Koehlers Medizinischepflanzen | |
Klasifikasi ngèlmiah | |
Karajan: | Plantae |
Dhivisi: | Magnoliophyta |
Klas: | Magnoliopsida |
Ordho: | Malpighiales |
Famili: | Euphorbiaceae |
Subfamili: | Crotonoideae |
Tribe: | Manihoteae |
Génus: | Manihot |
Spésies: | M. esculenta |
Jeneng binomial | |
Manihot esculenta Crantz |
Ketéla pohung utawa singkong utawa kaspé, utawa sajeroning Basa Indonésia ubi kayu utawa ubi pohon, iku tetuwuhan taunan tropika lan subtropika saka kulawarga Euphorbiaceae. Uwiné dikenal minangka panganan pokok sing ngasilaké karbohidrat lan godhongé minangka janganan.
Téla pohong ing tlatah Surabaya karan menyok, ing tlatah Banyumasan diarani bodin, yèn ing tlatah Kulon Praga sisih lor lan sapérangan Magelang sinebut jendal ya iku jinis tetuwuhan kang biyasa ditandur ana ing tegalan ing mangsa rendheng. Tela kang ditandur ing taun tropika lan subtropika asalé saka kulawarga Euphorbiaceae. Umbiné mumpangaté akèh, salah sijiné bisa kanggo bahan panganan pokok lan ngasilaké karbohidrat lan godhong bisa kanggo sayuran. Godhong téla iku jenengé jlegur. Umbi téla kang ana ing lemah (siti) mertandhakaké, tetuwuhan iki kagolong ing suku palakepedhem, duwé oyot kang dadi pohung utawa umbi. Kanthi duwé titikan wujudé rata-rata gilig lan lonjong. Ing pohong duwé garis tengah kurang luweh 2–3 cm lan dawané kira-kira 50–80 cm. Dawa lan gedhené téla bisa diprabawai saka jinisé kang ditandur ana ing tegalan. Werniné tela ana loro putih lan kuning.
Sajarah lan prabawa ékonomi
Jinis ketéla pohung Manihot esculenta sepisanan dikenal ing Amérika Kidul banjur tumangkar ing mangsa pra-sajarah ing Brasil lan Paraguay. Jinis-jinis modhèren saka spésies sing wis dibudidaya bisa tinemu tuwuh ing Brasil kidul. Sanadyan spésies Manihot sing alasan akèh, kabèh varitas M. esculenta bisa dibudidaya.
Prodhuksi ketéla pohung donya dikira-kira ngancik 184 yuta ton ing taun 2002. Sapérangan gedhé prodhuksi diasilaké ing Afrika 99,1 yuta ton lan 33,2 yuta ton ing Amérika Latin lan Kapuloan Karibia. Téla ditandur ing Indonésia kanggo panganan pokok (mangsa iku Hindhia Walanda) lan didol ing taun 1810[1], lan sadurungé kawanuhaké karo wong Portugis ing abad kaping 16 ning Nuswantara saka Brasil.
Prodhuksi donya
Posisi | Nagara | Gunggung Ton |
---|---|---|
1 | Niger | 44.582.000 |
2 | Thailand | 27.565.636 |
3 | Brasil | 25.877.918 |
4 | Indonésia | 21.593.052 |
5 | Républik Dhémokratik Kongo | 15.019.430 |
6 | Ghana | 9.650.000* |
7 | Vietnam | 9.395.800 |
8 | India | 9.053.900 |
9 | Angola | 8.840.000* |
10 | Tanzania | 6.600.000* |
11 | Uganda | 5.072.000 |
12 | Mozambik | 5.038.623* |
13 | Paraguay | 4.800.000* |
14 | Républik Rakyat Cina | 4.361.573* |
15 | Kamboja | 3.676.232 |
Sedunia | 232.950.180 |
Kagunan
Minangka panganan sing bahan dasaré saka téla
Bahan bakar
Ing sawetara nagara, ketéla pohung wis akèh digawé bahan bakar ethanol, lan ketéla pohung dadi bahan bakar wigati [3].
Panganan kéwan
Ketéla pohung biyasa kanggo panganan kéwan. Damèn godhong ketéla pohung sing wis digaringaké sadina utawa rong dina dianggo panganan kéwan kaya déné sapi, wedhus utawa wedhus gibas.
Obat tradhisional
- Jinis sing godhongé rasané pait lumrah kanggo tamba lelara hipertènsi, sirah ngelu lan nyeri.
- Wong Kuba biyasa migunakaké ketéla pohung kanggo nambani lara weteng.
Uga delengen
Rujukan umum
- FAO, June 2003 cassava market assessment, 2003
- Cereda, M.P. and Mattos, M.C.Y. (1996). "Linamarin-The Toxic Compound of Cassava". Journal of Venomous Animals and Toxins (online) 2 (1), 6-12; ISSN 0104-7930 [1]
Cathetan sikil
Pranala njaba
Wikimedia Commons duwé médhia ngenani Manihot esculenta. |