Radèn Wijaya: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan

Salarik

Révisi kala 8 Maret 2018 02.57

Radèn Wijaya (lair: ? - séda: Majapait, 1309) iku kang ngadegaké Kraton Majapait uga ratu pisanan kang mréntah ing taun 1293-1309, mawa gelar Prabu Kertarajasa Jayawardana. Nararya Sanggramawijaya Sri Maharaja Kertajasa Jayawardhana. Miturut Nagarakretagama, Raden Wijaya séda taun 1309 lan disarèkaké ing Antahpura lan didadèkaké candhi ing Simping minangka Harihara, utawa nyawijiné antara Wisnu lan Siwa. Radèn Wijaya digantèkaké déning Jayanagara minangka ratu sabanjuré.

Asma Asli

Radèn Wijaya iku asma kang lumrah dianggo déning para sejarawan kanggo nyebut pangadeg Kraton Majapait. Asma iki ana sajeroning Pararaton kang tinulis watara pungkasan abad angka 15. Kadhangkala Pararaton uga nulis kanthi pepak, ya iku Raden Harsawijaya. Kamangka miturut bukti-bukti prasasti, ing mangsa kauripan Wijaya (abad angka 13 utawa 14) gelar raden durung kondhang.

Nagarakretagama kang tinulis ing mangsa tengahan abad angka 14 nyebut pangadeg Majapait ajeneng Dyah Wijaya. Sesebutan dyah arupa sesebutan kabangsawanan kang kondhang wektu semana lan dadi cikal bakal sesebutan Radèn. Istilah Radèn dhéwé dikira-kira asal saka tembung Ra Dyah utawa Ra Dyan utawa Ra Hadyan.

Jeneng asli pangadeg Majapait kang paling pas ya iku Nararya Sanggramawijaya, amarga jeneng iki ana ing prasasti Kudadu kang diwetokaké déning Wijaya dhéwé ing taun 1294. Sesebutan Nararya uga minangka sesebutan kabangsawanan, sanadyan sesebutan Dyah luwih kerep dianggo.

Asal-Usul

Miturut Pararaton, Radèn Wijaya iku putra Mahisa Campaka, pangéran saka Kraton Singhasari. Panjenengané gedhé ing lingkungan Kraton Singhasari.

Miturut Pustaka Rajya Rajya i Bhumi Nusantara, Radèn Wijaya iku putra pasangan Rakyan Jayadarma lan Dyah Lembu Tal. Ramané ya iku putra Prabu Guru Darmasiksa, ratu Kraton Sundha Galuh, déné ibuné ya iku putri Mahisa Campaka saka Kraton Singhasari. Kanthi mangkono, Radèn Wijaya minangka campuran getih Sundha lan Jawa. Sawisé Rakyan Jayadarma tiwas diracun mungsuhé, Lembu Tal bali menyang Singhasari nggawa Wijaya. Sejatiné, Radèn Wijaya dadi ratu angka 27 Kraton Sundha Galuh. Suwaliké panjenengané ngadegaké Majapait sawisé tiwasé ratu Kertanagara, ratu Singhasari pungkasan, kang uga sadulur ibuné.

Carita ing dhuwur mèmper karo carita ing Babad Tanah Jawi kang nyebut pangadeg Kraton Majapait ya iku Jaka Sesuruh putra Prabu Sri Pamekas ratu Kraton Pajajaran, kang uga dumunung ing kawasan Sundha. Jaka Sesuruh mlayu mangétan amarga dikalahaké déning sadulur kuwaloné kang jenengé Siyung Wanara. Panjenengané banjur yasa Kraton Majapait lan banjur numpes Siyung Wanara.

Carita mau béda karo Nagarakretagama kang nyebut Dyah Lembu Tal iku wong lanang, putra Narasinghamurti. Naskah iki muji Lembu Tal minangka prawira yuda kang gagah lan bapa saka Dyah Wijaya.

Uga delengen

Pratélan ratu Jawa

Kapustakan

Babad Tanah Jawi, Mulai dari Nabi Adam Sampai Tahun 1647. (terj.). 2007. Yogyakarta: Narasi
Marwati Poesponegoro & Nugroho Notosusanto. 1990. Sajarah Nasional Indonésia Jilid II. Jakarta: Balai Pustaka
R.M. Mangkudimedja. 1979. Serat Pararaton Jilid 2. Jakarta: Departemen Pendidikan dan Kebudayaan, Proyek Penerbitan Buku Sastra Indonesia dan Laladan
Slamet Muljana. 2005. Menuju Puncak Kemegahan (terbitan ulang 1965). Yogyakarta: LKIS
Slamet Muljana. 1979. Nagarakretagama dan Tapsir Sejarahnya. Jakarta: Bhratara

Didhisiki déning:
{{{pendahulu}}}

{{{jabatan}}}
1293–1309

Diganti déning:
Jayanagara

@@ Larik 1: / Larik 1: @@
 [[Gambar:Harihara, statue.jpg|thumb|Reca Harihara, déwa gabungan [[Siwa]] lan [[Wisnu]] minangka panggambaran [[Kertarajasa]]. Lokasi wiwitané ing Candhi Simping, [[Blitar]], saiki dadi kolèksi [[Musiyum Nasional Républik Indonésia]].]]
-'''Radèn Wijaya''' (lair: ? - séda: [[Majapahit|Majapait]], [[1309]]) iku sing ngadegaké [[Karajan Majapahit|Kraton Majapait]] uga ratu pisanan sing mréntah ing taun [[1293]]-[[1309]], mawa gelar '''Prabu Kertarajasa Jayawardana. Nararya Sanggramawijaya Sri Maharaja Kertajasa Jayawardhana'''.
+'''Radèn Wijaya''' (lair: ? - séda: [[Majapahit|Majapait]], [[1309]]) iku kang ngadegaké [[Karajan Majapahit|Kraton Majapait]] uga ratu pisanan kang mréntah ing taun [[1293]]-[[1309]], mawa gelar '''Prabu Kertarajasa Jayawardana. Nararya Sanggramawijaya Sri Maharaja Kertajasa Jayawardhana'''.
 Miturut ''[[Kakawin Nagarakretagama|Nagarakretagama]]'', Raden Wijaya séda taun [[1309]] lan disarèkaké ing Antahpura lan didadèkaké candhi ing Simping minangka Harihara, utawa nyawijiné antara [[Wisnu]] lan [[Siwa]].
 Radèn Wijaya digantèkaké déning [[Jayanagara]] minangka ratu sabanjuré.
 == Asma Asli ==
-Radèn Wijaya iku asma sing lumrah dianggo déning para sejarawan kanggo nyebut pangadeg [[Krajan Majapait|Kraton Majapait]]. Asma iki ana sajeroning ''[[Pararaton]]'' kang tinulis watara pungkasan abad angka 15. Kadhangkala ''Pararaton'' uga nulis kanthi pepak, ya iku '''Raden Harsawijaya'''. Kamangka miturut bukti-bukti prasasti, ing mangsa kauripan Wijaya (abad angka 13 utawa 14)  gelar ''raden'' durung kondhang.
+Radèn Wijaya iku asma kang lumrah dianggo déning para sejarawan kanggo nyebut pangadeg [[Krajan Majapait|Kraton Majapait]]. Asma iki ana sajeroning ''[[Pararaton]]'' kang tinulis watara pungkasan abad angka 15. Kadhangkala ''Pararaton'' uga nulis kanthi pepak, ya iku '''Raden Harsawijaya'''. Kamangka miturut bukti-bukti prasasti, ing mangsa kauripan Wijaya (abad angka 13 utawa 14)  gelar ''raden'' durung kondhang.
-''[[Nagarakretagama]]'' kang tinulis ing mangsa tengahan abad angka 14 nyebut pangadeg Majapait ajeneng '''Dyah Wijaya'''. Sesebutan ''dyah'' arupa sesebutan kabangsawanan sing kondhang wektu semana lan dadi cikal bakal sesebutan ''Radèn''. Istilah ''Radèn'' dhéwé dikira-kira asal saka tembung ''Ra Dyah'' utawa ''Ra Dyan'' utawa ''Ra Hadyan''.
+''[[Nagarakretagama]]'' kang tinulis ing mangsa tengahan abad angka 14 nyebut pangadeg Majapait ajeneng '''Dyah Wijaya'''. Sesebutan ''dyah'' arupa sesebutan kabangsawanan kang kondhang wektu semana lan dadi cikal bakal sesebutan ''Radèn''. Istilah ''Radèn'' dhéwé dikira-kira asal saka tembung ''Ra Dyah'' utawa ''Ra Dyan'' utawa ''Ra Hadyan''.
-Jeneng asli pangadeg Majapait sing paling pas ya iku '''Nararya Sanggramawijaya''', amarga jeneng iki ana ing [[prasasti Kudadu]] sing diwetokaké déning Wijaya dhéwé ing taun [[1294]]. Sesebutan ''Nararya'' uga minangka sesebutan kabangsawanan, sanadyan sesebutan ''Dyah'' luwih kerep dianggo.
+Jeneng asli pangadeg Majapait kang paling pas ya iku '''Nararya Sanggramawijaya''', amarga jeneng iki ana ing [[prasasti Kudadu]] kang diwetokaké déning Wijaya dhéwé ing taun [[1294]]. Sesebutan ''Nararya'' uga minangka sesebutan kabangsawanan, sanadyan sesebutan ''Dyah'' luwih kerep dianggo.
 == Asal-Usul ==
 Miturut ''[[Pararaton]]'', Radèn Wijaya iku putra [[Mahisa Campaka]], pangéran saka [[Krajan Singhasari|Kraton Singhasari]].  Panjenengané gedhé ing lingkungan Kraton Singhasari.
-Miturut ''[[Pustaka Rajya Rajya i Bhumi Nusantara]]'', Radèn Wijaya iku putra pasangan [[Rakyan Jayadarma]] lan [[Dyah Lembu Tal]]. Ramané ya iku putra [[Prabu Guru Darmasiksa]], ratu [[Krajan Sundha Galuh|Kraton Sundha Galuh]], déné ibuné ya iku putri [[Mahisa Campaka]] saka [[Krajan Singhasari|Kraton Singhasari]]. Kanthi mangkono, Radèn Wijaya minangka campuran getih [[Wong Sundha|Sundha]] lan [[Wong Jawa|Jawa]]. Sawisé Rakyan Jayadarma tiwas diracun mungsuhé, Lembu Tal bali menyang Singhasari nggawa Wijaya. Sejatiné, Radèn Wijaya dadi ratu angka 27 [[Krajan Sundha Galuh|Kraton Sundha Galuh]]. Suwaliké panjenengané ngadegaké [[Majapait]] sawisé tiwasé ratu [[Kertanagara]], ratu [[Singhasari]] pungkasan, sing uga sadulur ibuné.
+Miturut ''[[Pustaka Rajya Rajya i Bhumi Nusantara]]'', Radèn Wijaya iku putra pasangan [[Rakyan Jayadarma]] lan [[Dyah Lembu Tal]]. Ramané ya iku putra [[Prabu Guru Darmasiksa]], ratu [[Krajan Sundha Galuh|Kraton Sundha Galuh]], déné ibuné ya iku putri [[Mahisa Campaka]] saka [[Krajan Singhasari|Kraton Singhasari]]. Kanthi mangkono, Radèn Wijaya minangka campuran getih [[Wong Sundha|Sundha]] lan [[Wong Jawa|Jawa]]. Sawisé Rakyan Jayadarma tiwas diracun mungsuhé, Lembu Tal bali menyang Singhasari nggawa Wijaya. Sejatiné, Radèn Wijaya dadi ratu angka 27 [[Krajan Sundha Galuh|Kraton Sundha Galuh]]. Suwaliké panjenengané ngadegaké [[Majapait]] sawisé tiwasé ratu [[Kertanagara]], ratu [[Singhasari]] pungkasan, kang uga sadulur ibuné.
-Carita ing dhuwur mèmper karo carita ing  ''[[Babad Tanah Jawi]]'' sing nyebut pangadeg Kraton Majapait ya iku '''Jaka Sesuruh''' putra Prabu Sri Pamekas ratu [[Krajan Pajajaran|Kraton Pajajaran]], sing uga dumunung ing kawasan [[Sundha]]. Jaka Sesuruh mlayu mangétan amarga dikalahaké déning sadulur kuwaloné sing jenengé [[Ciung Wanara|Siyung Wanara]]. Panjenengané banjur yasa [[Krajan Majapait|Kraton Majapait]] lan banjur numpes Siyung Wanara.
+Carita ing dhuwur mèmper karo carita ing  ''[[Babad Tanah Jawi]]'' kang nyebut pangadeg Kraton Majapait ya iku '''Jaka Sesuruh''' putra Prabu Sri Pamekas ratu [[Krajan Pajajaran|Kraton Pajajaran]], kang uga dumunung ing kawasan [[Sundha]]. Jaka Sesuruh mlayu mangétan amarga dikalahaké déning sadulur kuwaloné kang jenengé [[Ciung Wanara|Siyung Wanara]]. Panjenengané banjur yasa [[Krajan Majapait|Kraton Majapait]] lan banjur numpes Siyung Wanara.
-Carita mau béda karo ''[[Nagarakretagama]]'' sing nyebut Dyah Lembu Tal iku wong lanang, putra [[Narasinghamurti]]. Naskah iki muji Lembu Tal minangka prawira yuda sing gagah lan bapa saka Dyah Wijaya.
+Carita mau béda karo ''[[Nagarakretagama]]'' kang nyebut Dyah Lembu Tal iku wong lanang, putra [[Narasinghamurti]]. Naskah iki muji Lembu Tal minangka prawira yuda kang gagah lan bapa saka Dyah Wijaya.
 <!--
 == Silsilah Kulawarga ==
@@ Larik 69: / Larik 69: @@
 * R.M. Mangkudimedja. 1979. ''Serat Pararaton Jilid 2''. Jakarta: Departemen Pendidikan dan Kebudayaan, Proyek Penerbitan Buku Sastra Indonesia dan Laladan
 * [[Slamet Muljana]]. 2005. ''Menuju Puncak Kemegahan'' (terbitan ulang 1965). Yogyakarta: LKIS
-* Slamet Muljana. 1979. ''Nagarakretagama dan Tafsir Sejarahnya''. Jakarta: Bhratara
+* Slamet Muljana. 1979. ''Nagarakretagama dan Tapsir Sejarahnya''. Jakarta: Bhratara
 {{kotak wiwit}}