Bètléhem

Greja Kalahiran, sawijining wangunan wigati ing Betlehem

Betlehem (Arab بيت لحم Bayt Laḥm "omah daging"; Ibrani Standar בית לחם "omah roti", Bet léḥem / Bet láḥem; Ibrani Tiberias Bêṯ léḥem / Bêṯ lāḥem) (Yunani: Βηθλεέμ) (Latin: Bethleem) iku kutha Palestina ing Gisik Kulon lan minangka punjer budaya Palestina lan indhustri pariwisata. Sing ndunungi watara 29.019 jiwa (2005).

Kutha iki duwé teges wigati tumrap umat Kristen amarga dipercaya minangka panggonan kalairan Yesus saka Nazaret. Kuburan Rahel kang wigati sajeroning agama Yahudi dumunung ing pinggiran kutha iki. Betlehem uga minangka panggonan kanggoné komunitas Kristen Palestina gedhé dhéwé ing Timur Tengah. Kutha iki dumunung watara 10 km kidulé kutha Yerusalem, kanthi elevasi udakara 765m (2.510 kaki) saka lumahing segara. Kutha raya Betlehem uga nyakup kutha cilik Beit Jala lan Beit Sahour.

Greja Kalahiran, diwangun déning Konstantin Agung (330), ngadeg ing tengahing kutha Betlehem, sadhuwuré guwa kang sajeroning basa Inggris diarani Holy Crypt, lan kang miturut tradisi Kristen minangka panggonan Yesus dilahiraké. Iki minangka gréja Kristen tuwa dhéwé ing donya. Cedhak saka kono dumunung sawijining guwa liya, kang miturut carita Hieronimus, bapak Latin, ngentèkaké mangsa telung puluh taun uripé nerjemahké Alkitab saka basa Yunani menyang basa Latin (delengen Vulgata).

Ing Betlehem ana Universitas Betlehem [1], sawijining lembaga pendhidhikan gedhé Katulik Roma kang diadegaké kanthi arahan Vatikan.

Sajarah

Alkitab

Kutha iki dumunung ing "laladan perbukitan" saka Yehuda, kang wiwitané dijenengaké Efrata (Purwaning Dumadi 35:16, 19; 48:7; Rut 4:11). Laladan iki uga diarani Betlehem Efrata (Mikha 5:2), Betlehem-Yehuda (1 Samuel 17:12), lan "kutha Daud" (Lukas 2:4). Kutha iki pisanan dicathet sajeroning Kitab Suci minangka panggonan Rahel séda lan disarèkaké "ing dalan", persis sa-loré kutha iku (Purwaning Dumadi 48:7). Lembah ing sisih wétan ya iku panggonan kadadéan carita Rut wong Moab. Iki arupa ladang-ladang panggonan panèn gandum, lan dalan kang ditempuh nalika dhèwèké lan Naomi bali menyang kutha.

Kuthaa Daud

kang paling wigati, Betlehem iku papan panggonan kalahiran Daud, ratu kaloro Israèl. Kutha iki uga minangka papan dhèwèké diurapi dadi ratu déning Samuel (1 Samuel 16:4-13). Saka sumur Betlehem iki telu saka pahlawanné nggawa banyu kanthi wani ngorbanaké nyawa, nalika Daud ana sajeroning guwa Adulam (2 Samuel 23:13-17).

Uga delengen

• Beit Jala

Pranala njaba

• Situs web Pamaréntah Kota Bethlehem