Temulawak: Béda antara owahan

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎top: éjaan, replaced: jroning → sajeroning
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: kayata → kaya ta (3)
Larik 51: Larik 51:
Temulawak wis dimangertèni ngandhut senyawa kimia sing nduwèni aktivitas fisiologis, ya iku kurkuminoid lan [[lenga atsiri]].<ref name="internet3"/> Kurkuminoid mènèhi werna [[kuning]] ing rimpang kang sipaté anti-[[baktèri]], anti-[[kanker]], anti-[[tumor]], lan anti-radang, ngandhut anti-oksidan lan hypokolèsteromik.<ref name="internet3"/> Déné lenga atsiri nduwèni rasa lan ambu sing khas. Isi lenga atsiri ing rimpang temulawak 3-12%.<ref name="internet3"/>
Temulawak wis dimangertèni ngandhut senyawa kimia sing nduwèni aktivitas fisiologis, ya iku kurkuminoid lan [[lenga atsiri]].<ref name="internet3"/> Kurkuminoid mènèhi werna [[kuning]] ing rimpang kang sipaté anti-[[baktèri]], anti-[[kanker]], anti-[[tumor]], lan anti-radang, ngandhut anti-oksidan lan hypokolèsteromik.<ref name="internet3"/> Déné lenga atsiri nduwèni rasa lan ambu sing khas. Isi lenga atsiri ing rimpang temulawak 3-12%.<ref name="internet3"/>


Miturut éksplorasi, rimpang temulawak ngandhut akèh zat kimiawi sing mènèhi èfèk positif kanggo [[organ]] manungsa kayata [[empedhu]], [[ati]], lan [[pankréas]].<ref name="internet3"/> Prabawané kanggo empedu ya iku bisa nyegah kawanguné [[watu]] lan kolesistisis.<ref name="internet3"/> Ing ati, zat temulawak ngrangsang [[sèl]] ati nggawé empedhu, nyegah [[hépatitis]], lan lara ati, ngéwangi ngudhunaké kadar SGOT lan SGPT uga kanggo anti-hépatotoksik.<ref name="internet3"/> Kajaba iku, temulawak uga bisa ngrangsang fungsi penkréas, nambah seléra mangan, ngrangsang mlakuné sistem [[hormon]] métabolisme lan fisiologi awak.<ref name="internet3"/>
Miturut éksplorasi, rimpang temulawak ngandhut akèh zat kimiawi sing mènèhi èfèk positif kanggo [[organ]] manungsa kaya ta [[empedhu]], [[ati]], lan [[pankréas]].<ref name="internet3"/> Prabawané kanggo empedu ya iku bisa nyegah kawanguné [[watu]] lan kolesistisis.<ref name="internet3"/> Ing ati, zat temulawak ngrangsang [[sèl]] ati nggawé empedhu, nyegah [[hépatitis]], lan lara ati, ngéwangi ngudhunaké kadar SGOT lan SGPT uga kanggo anti-hépatotoksik.<ref name="internet3"/> Kajaba iku, temulawak uga bisa ngrangsang fungsi penkréas, nambah seléra mangan, ngrangsang mlakuné sistem [[hormon]] métabolisme lan fisiologi awak.<ref name="internet3"/>


== Komponèn Rimpang Temulawak ==
== Komponèn Rimpang Temulawak ==
Larik 78: Larik 78:
* Kanggo kasarasan untu
* Kanggo kasarasan untu


Anthorrhizol sing kaandhut ing rimpang temulawak apik banget kanggo antimikroba lan antibaktéri. Temulawak bisa digunakaké kanggo bèntèng pertahanan [[untu]]. Baktèri-baktèri kayata ''streptococcus'', ''actinomyces viscocus'' lan ''porphyromonas gingivalis'' sing gawé kroposé untu bisa dipatèni nganggo ekstrak temulawak.<ref name="internet5">[http://iklanpos.co.id/?p=4838 Manfaat Temulawak untuk Keséhatan]</ref>
Anthorrhizol sing kaandhut ing rimpang temulawak apik banget kanggo antimikroba lan antibaktéri. Temulawak bisa digunakaké kanggo bèntèng pertahanan [[untu]]. Baktèri-baktèri kaya ta ''streptococcus'', ''actinomyces viscocus'' lan ''porphyromonas gingivalis'' sing gawé kroposé untu bisa dipatèni nganggo ekstrak temulawak.<ref name="internet5">[http://iklanpos.co.id/?p=4838 Manfaat Temulawak untuk Keséhatan]</ref>


* Nyegah lara ''Osteoarthtritis''
* Nyegah lara ''Osteoarthtritis''
Larik 90: Larik 90:
* Nyegah manéka werna lelara
* Nyegah manéka werna lelara


Temulawak uga nduwèni khasiat kanggo nambani manéka werna lelara, kayata [[hépatitis]], bebelen(sembelit), mèncrèt (diaré), [[liver]], radang [[ginjel]], [[maag]], [[asma]], ambeien, rematik, lan pegel linu.<ref name="internet5"/>
Temulawak uga nduwèni khasiat kanggo nambani manéka werna lelara, kaya ta [[hépatitis]], bebelen(sembelit), mèncrèt (diaré), [[liver]], radang [[ginjel]], [[maag]], [[asma]], ambeien, rematik, lan pegel linu.<ref name="internet5"/>


* Nambah nafsu mangan
* Nambah nafsu mangan

Révisi kala 8 Agustus 2017 10.17

Temulawak
Temulawak
Klasifikasi ngèlmiah
Karajan: Plantae
Dhivisi: Magnoliophyta
Subdhivisi: Angiospermae
Klas: Monocotyledonae
Ordho: Zingiberales
Famili: Zingiberaceae
Génus: Curcuma
Spésies: Curcuma xanthorrhiza ROXB.
Jeneng binomial
Curcuma xanthorrhiza
L.
Godhong Temulawak
Kembang Temulawak

Temu lawak (Curcuma xanthorhiza L.) (en:Java Turmeric)[1] iku tanduran obat-obatan sing kagolong sajeroning suku pala kapendhem (temu-temuan) (Zingiberaceae). Tanduran iki asalé saka Indonésia, mliginé Pulo Jawa.

Ing Jawa, tanduran iki diarani temulawak, ing Sunda diarani koneng gede, déné ing Madura diarani temu labak.

Tanduran temu lawak bisa tuwuh dhuwuré nganti 2 m, nduwèni kembang awarna kuning. Oyod temulawak (rimpang) asring digunakaké minangka bahan obat-obatan tradhisional.

Morfologi

Temulawak kalebu tanduran Terne sing nduwèni gagang semu dhapuran, habitusé bisa nganti 2-2,5 mèter, saben dhapuran ana 3-9 anakan lan saben tanduran nduwèni 2-9 ron.[2]

  • Oyod

Oyod temulawak kang padatan diarani rimpang kawangun kanthi sampurna lan pangé kuat, wernané ijo peteng. Rimpang induk bisa nduwèni 3-4 rimpang.[3] Werna kulit rimpang coklat rada abang utawa kuning tuwa, déné werna dagingé oranye tuwa utawa kuning.[3] Rimpang temulawak kawangun ing jero lemah, jeroné udakara 16 cm. Padatan, saben dhapuran nduwèni 6 rimpang tuwa lan 5 rimpang enom.[3] Khasiat rimpang temulawak ya iku kanggo antiradang, nambah prodhuksi ASI, anti racun empedhu, ngudhunaké kolésterol, diurètik, tonikum, lan ngilangaké nyeri ing sendhi.[3]

  • Gagang

Temulawak kalebu jinis tanduran hèrba sing gagangé semu lan dhuwuré bisa nganti 2-2,5 mèter, wernané ijo utawa coklat peteng.[3] Godhongé padha nutupi nganti kawangun gagang.[3] Temulawak bisa urip apik ing dhaérah dhataran cendhèk nganti dhuwur 750 mèter sadhuwuré permukaan segara.[3]

  • Godhong

Saben gagang nduwèni godhong sing cacahé 2-9 kanthi wujud bunder ndawa kaya godhong gedhang, wernané ijo utawa coklat rada ungu, dawané 31–84 cm lan ambané 10–18 cm.[3]

  • Kembang

Temulawak nduwèni kembang sing bentuké nggrombol, cendhak lan amba, wernané putih utawa kuning tuwa lan bongkot kembangé wernané ungu.[3] Kembang majemuk bentuké bulir, bunder dawa, dawané 9–23 cm, ambané 4–6 cm. Kembang thukul kanthi cara giliran saka kantong-kantong godhong pengayom sing gedhé lan manéka werna ukurané uga wernané.[3] Mahkota kembang wernané abang, bentuké tabung (silinder) kanthi dawa 4,5 cm, mekrok ing wayah ésuk lan alum nalika soré.[3]

Fisiologi

Temulawak wis dimangertèni ngandhut senyawa kimia sing nduwèni aktivitas fisiologis, ya iku kurkuminoid lan lenga atsiri.[3] Kurkuminoid mènèhi werna kuning ing rimpang kang sipaté anti-baktèri, anti-kanker, anti-tumor, lan anti-radang, ngandhut anti-oksidan lan hypokolèsteromik.[3] Déné lenga atsiri nduwèni rasa lan ambu sing khas. Isi lenga atsiri ing rimpang temulawak 3-12%.[3]

Miturut éksplorasi, rimpang temulawak ngandhut akèh zat kimiawi sing mènèhi èfèk positif kanggo organ manungsa kaya ta empedhu, ati, lan pankréas.[3] Prabawané kanggo empedu ya iku bisa nyegah kawanguné watu lan kolesistisis.[3] Ing ati, zat temulawak ngrangsang sèl ati nggawé empedhu, nyegah hépatitis, lan lara ati, ngéwangi ngudhunaké kadar SGOT lan SGPT uga kanggo anti-hépatotoksik.[3] Kajaba iku, temulawak uga bisa ngrangsang fungsi penkréas, nambah seléra mangan, ngrangsang mlakuné sistem hormon métabolisme lan fisiologi awak.[3]

Komponèn Rimpang Temulawak

  • Pati 48.18% - 59.64% - mbantu prosès metabolisma lan fisiologi organ awak.[3]
  • Protin 29.00% - 30.00%[3]
  • Abu 5.26% - 7.07% [3]
  • Serat 2.58% - 4.83% - sipaté tonik [3]
  • Kurkumin 1.60% - 2.20% - nglancaraké prosès pencernaan ing badan [3]
  • Minyak asiri 6.00% - 10.00% - ningkataké fungsi ginjel [3]
  • Phelandren - nglancaraké prosès ngetokaké toksik ing sajeroné awak léwat banyu uyuh [3]
  • Kamfer [3]
  • Turmerol - mbantu prosès metabolisme [3]
  • Borneol - mbalèkaké kasarasan awak amarga lara [3]
  • Sineal [3]
  • Xanthorrhizol [3]

Khasiat

Temulawak wis kawentar dadi tanduran sing digunakaké kanggo nggawé jamu lan tamba manéka werna lelara. Temulawak nduwèni khasiat laktagoga, kolagoga, anti-inflamasi(anti radang), tonikum lan diuretik (ngluruhaké uyuh). Lenga atsiri temulawak uga nduwèni khasiat fungistatik ing akèh jinis jamur lan bakteriostatik ing mikroba Staphyllococcus sp. dan Salmonella sp.

  • Ngudhunaké kolesterol

Kontèn kolagoga saka temulawak nduwèni mupangat kanggo ningkataké prodhuksi lan sèrèksi empedu sing kerjané kolekinetik lan koleretik, diéwangi kanthi kerja kolekinetik dilakokaké déning fraksi kurkuminoid, déné kerja kolerotik dilakokaké déning komponèn saka fraksi lenga atsiri. Kasilé kanthi ningkataké prodhuksi cairan empedu, mula partikel padhet ing kandhung empedu bisa kélong. Kahanan iki ngelongi kolik empedu, weteng kembung amarga gangguan métabolisme lemak lan ngudhunaké kadhar kolèsterol getih sing dhuwur.[4]

  • Kanggo kasarasan untu

Anthorrhizol sing kaandhut ing rimpang temulawak apik banget kanggo antimikroba lan antibaktéri. Temulawak bisa digunakaké kanggo bèntèng pertahanan untu. Baktèri-baktèri kaya ta streptococcus, actinomyces viscocus lan porphyromonas gingivalis sing gawé kroposé untu bisa dipatèni nganggo ekstrak temulawak.[5]

  • Nyegah lara Osteoarthtritis

Osteoarthtritis ya iku saya tipisé sendi amarga mudhuné nilai glukosamin dan kandroitin ing balung enom sing bisa njalaraké radang sendi. Lara iki padatan nyerang wong sing wis tuwa (lansia). Temulawak bisa nyegah radang sendi amarga nduwèni èfèk anti inflamasi.[5]

  • Kanggo kulit

Kandhutan minyak atsiri ing temulawak bisa ngilangaké flèk-flèk ireng ing rai lan njaga élastisitas kulit. Temulawak bisa nyegah thukulé kukul (jerawat) lan uga bisa ngresiki noda ireng ing kulit rai amarga kukul mau.[5]

  • Nyegah manéka werna lelara

Temulawak uga nduwèni khasiat kanggo nambani manéka werna lelara, kaya ta hépatitis, bebelen(sembelit), mèncrèt (diaré), liver, radang ginjel, maag, asma, ambeien, rematik, lan pegel linu.[5]

  • Nambah nafsu mangan

Uga delengen

Empon-empon

Cathetan suku

Pranala njaba