Kendhang: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan

Salarik

Révisi kala 5 Mèi 2008 15.03

Kendhang iku salahsijining piranti gamelan Jawa sing ditabuh nganggo kombinasi antara tlapakan karo driji, dadi ora nganggo tabuh. Ing musik modhèrn, piranti iki digolongaké piranti perkusi. Kendhang disèlèhaké ing wadhah panyangga saka kayu sing wujudé mèmper huruf Y.

Wujud

Wujudé mèh silindher, simetris, ing salah siji sisih rada gedhé tinimbang sisih lawané. Bagéyan sing luwih gedhé umumé disèlèhaké ing tengening panabuh. Kendhang iki ukurané luwih cilik tinimbang bedhug.

Jinis

Ana 4 jinis kendhang sing umum dienggo ing gamelan yaiku: (urutan saka sing paling gedhé ukurané)

Kendhang gendhing utawa kendhang ageng, nduwé nadha swara paling cendhèk
Kendhang wayangan
Kendhang batangan utawa ciblon
Kendhang ketipung, nduwé nadha swara paling dhuwur

Fungsi

Piranti gamelan iki fungsiné kanggo ngatur irama utamané yèn arep ngowahi irama uga kanggo ngatur tempo musik supaya ajeg. Kendhang uga sok kanggo tengeran babak-babak ing reroncèn musik gamelan lan ing pérangan akir/panutup swara suwukan.

Jinis swara lan cara nabuh

Akèh jinis swara sing isa diasilaké saka piranti kendhang iki yaiku antarané:

Dlong: swara iki metu saka tengah bagéyan kendhang sing gedhé (kejaba kendhang ketipung), ditabuh nganggo kabèh driji lan sabagéyan tlapakan sing langsung diculaké. Swara iki nduwé nadha paling cendhèk.
Dhah: swara iki metu saka sisi utawa pinggir bagéyan kendhang sing gedhé (kejaba kendhang ketipung), ditabuh nganggo kabeh driji lan sabagéyan tlapakan tangan sing langsung diculaké.
Thung: swara iki metu saka tengah bagéyan kendhang sing gedhé, ditabuh nganggo driji sing langsung diculaké. Yèn ing kendhang ketipung, swara iki metu saka bagéyan kendhang sing gedhé ning ditabuh nganggo jempol utawa driji panuding sing langsung diculaké.
Ket: swara iki metu saka pérangan tengah kendhang sing gedhé, ditabuh nganggo pucuk driji utamané pucuk driji panuding, driji panunggul karo driji manis lan ora langsung diculaké (tetep nempèl) utawa nutup.
Tong: swara iki metu saka sisi utawa pinggir bagéyan kendhang sing cilik, ditabuh nganggo pucuk driji panunggul lan driji manis lan langsung diculaké.
Tak: swara iki metu saka bagéyan kendhang sing cilik, ditabuh nganggo kabeh driji lan sabagéyan tlapakan tangan lan ora diculaké utawa tetep nempèl, déné tlapakan tangan tengen nempèl ing bagéyan kendhang sing gedhé. Swara iki nduwé nadha paling dhuwur.
Deng: swara iki metu saka bagéyan kendhang sing gedhé, ditabuh nganggo kabèh driji ono ing sisih pinggir kendhang. Sumber : Hari Kendhang Kabupaten Madiun.

Notasi

Notasi swara kendhang sing umum dienggo yaiku:

Swara dlong diwakili simbol D
Swara dhah diwakili simbol b
Swara thung diwakili simbol p
Swara ket diwakili simbol k
Swara tong diwakili simbol o
Swara tak diwakili simbol t
Swara deng diwakili simbol B

@@ Larik 1: / Larik 1: @@
 [[Image:Traditional indonesian drums.jpg|thumb|240px|Kendhang]]
-'''Kendhang''' iku salahsijining piranti [[gamelan Jawa]] sing ditabuh nganggo kombinasi antara tlapakan karo driji, dadi ora nganggo [[tabuh]]. Ing musik modern, piranti iki digolongake piranti [[perkusi]]. Kendhang diso'ake neng wadah penyangga saka kayu sing wujude memper huruf '''Y'''.
+'''Kendhang''' iku salahsijining piranti [[gamelan Jawa]] sing ditabuh nganggo kombinasi antara tlapakan karo driji, dadi ora nganggo [[tabuh]]. Ing musik modhèrn, piranti iki digolongaké piranti [[perkusi]]. Kendhang disèlèhaké ing wadhah panyangga saka kayu sing wujudé mèmper huruf '''Y'''.
 ==Wujud==
-Wujude méh silinder, simetris, ing salah siji sisih radha gedhe dibanding sisih lawane. Bageyan sing luwih gedhe umume disoake ing sisih kanan penabuh. Kendhang iki ukurane luwih cilik dibanding [[bedhug]].
+Wujudé mèh silindher, simetris, ing salah siji sisih rada gedhé tinimbang sisih lawané. Bagéyan sing luwih gedhé umumé disèlèhaké ing tengening panabuh. Kendhang iki ukurané luwih cilik tinimbang [[bedhug]].
 ==Jinis==
-Ana 4 jinis kendhang sing umum dienggo neng gamelan yaiku: (urutan saka sing paling gedhe ukurane)
+Ana 4 jinis kendhang sing umum dienggo ing gamelan yaiku: (urutan saka sing paling gedhé ukurané)
-*[[Kendhang gendhing]] utawa [[kendhang ageng]], nduwe nada swara paling cendhek
+*[[Kendhang gendhing]] utawa [[kendhang ageng]], nduwé nadha swara paling cendhèk
 *[[Kendhang wayangan]]
 *[[Kendhang batangan]] utawa [[ciblon]]
-*[[Kendhang ketipung]], nduwe nada swara paling dhuwur
+*[[Kendhang ketipung]], nduwé nadha swara paling dhuwur
 ==Fungsi==
-Piranti [[gamelan]] iki fungsine kanggo ngatur irama utamane yen arep ngowahi irama uga kanggo ngatur tempo musik ben ajeg. Kendhang uga kadhang kanggo tandha babak-babak ing reroncèn musik gamelan lan ing pérangan  akhir/penutup swara [[suwukan]].
+Piranti [[gamelan]] iki fungsiné kanggo ngatur irama utamané yèn arep ngowahi irama uga kanggo ngatur tempo musik supaya ajeg. Kendhang uga sok kanggo tengeran babak-babak ing reroncèn musik gamelan lan ing pérangan  akir/panutup swara [[suwukan]].
 ==Jinis swara lan cara nabuh==
-Akeh jinis swara sing isa dikasilake saka piranti kendhang iki yaiku antarane:
+Akèh jinis swara sing isa diasilaké saka piranti kendhang iki yaiku antarané:
-*'''Dlong''': swara iki metu saka tengah bageyan kendhang sing gedhe (kejaba [[kendhang ketipung]]), ditabuh nganggo kabeh driji lan sebageyan tlapakan sing langsung diculake. Swara iki nduwe nada paling cendhek.
+*'''Dlong''': swara iki metu saka tengah bagéyan kendhang sing gedhé (kejaba [[kendhang ketipung]]), ditabuh nganggo kabèh driji lan sabagéyan tlapakan sing langsung diculaké. Swara iki nduwé nadha paling cendhèk.
-*'''Dhah''': swara iki metu saka sisi utawa pinggir bageyan kendhang sing gedhe (kejaba kendhang ketipung), ditabuh nganggo kabeh driji lan sebageyan tlapakan tangan sing langsung diculake.
+*'''Dhah''': swara iki metu saka sisi utawa pinggir bagéyan kendhang sing gedhé (kejaba kendhang ketipung), ditabuh nganggo kabeh driji lan sabagéyan tlapakan tangan sing langsung diculaké.
-*'''Thung''': swara iki metu saka tengah bageyan kendhang sing gedhe, ditabuh nganggo jari sing langsung diculake. Yen ing kendhang ketipung, swara iki metu saka bageyan kendhang sing gedhe ning ditabuh nganggo jempol utawa driji panuding sing langsung diculake.
+*'''Thung''': swara iki metu saka tengah bagéyan kendhang sing gedhé, ditabuh nganggo driji sing langsung diculaké. Yèn ing kendhang ketipung, swara iki metu saka bagéyan kendhang sing gedhé ning ditabuh nganggo jempol utawa driji panuding sing langsung diculaké.
-*'''Ket''': swara iki metu saka perangan tengah kendhang sing gedhe, ditabuh nganggo pucuk driji utamane pucuk driji panuding, driji panunggul karo driji manis lan ora langsung diculake (tetep nempel) utawa nutup.
+*'''Ket''': swara iki metu saka pérangan tengah kendhang sing gedhé, ditabuh nganggo pucuk driji utamané pucuk driji panuding, driji panunggul karo driji manis lan ora langsung diculaké (tetep nempèl) utawa nutup.
-*'''Tong''': swara iki metu saka sisi utawa pinggir bageyan kendhang sing cilik, ditabuh nganggo pucuk driji panunggul lan driji manis lan langsung diculake.
+*'''Tong''': swara iki metu saka sisi utawa pinggir bagéyan kendhang sing cilik, ditabuh nganggo pucuk driji panunggul lan driji manis lan langsung diculaké.
-*'''Tak''': swara iki metu saka bageyan kendhang sing cilik, ditabuh nganggo kabeh driji lan sebageyan tlapakan tangan lan ora diculake utawa tetep nempel, dene tlapakan tangan tengen nempel ing bageyan kendhang sing gedhe. Swara iki nduwe nada paling dhuwur.
+*'''Tak''': swara iki metu saka bagéyan kendhang sing cilik, ditabuh nganggo kabeh driji lan sabagéyan tlapakan tangan lan ora diculaké utawa tetep nempèl, déné tlapakan tangan tengen nempèl ing bagéyan kendhang sing gedhé. Swara iki nduwé nadha paling dhuwur.
-*'''Deng''': swara iki metu saka bagian kendhang sing gede, ditabuh nganggo kabeh driji ono ing sisih pinggir kendhan. Sumber : Hari Kendhang Kabupaten Madiun.
+*'''Deng''': swara iki metu saka bagéyan kendhang sing gedhé, ditabuh nganggo kabèh driji ono ing sisih pinggir kendhang. Sumber : Hari Kendhang Kabupaten Madiun.
 ==Notasi==

d r b Piranti gamelan Jawa
Pencon	Gong • (ageng • suwuk) • Kempyang • Kethuk • Kempul • Bonang (barung • panerus • panembung) • Kenong
Wilahan	Demung • Saron • Barung • Peking • Slenthem • Gendèr • (Barung • Panerus • Panembung) • Gambang • Slentho
Kendhang	(Gendhing • Batangan • Wayangan • Ketipung) • Bedhug
Liyane	Kecèr • Kepyak • Kemanak • Siter • Celempung • Suling • Rebab • Alok • Gerong • Sindhen