Wedhus: Béda antara owahan
éjaan, replaced: luar negeri → jaban rangkah, liyane → liyané, wedok → wédok (2), umure → umuré, sawise → sawisé, Saliyane → Saliyané, penyakit → lelara, nduwèni → duwé (14), kayata → kaya ta (2), isa → bisa, cepet → rikat... |
→Daging: éjaan, replaced: akéh → akèh |
||
| Larik 50: | Larik 50: | ||
Saka ''peternakan'' wedhus kang dijupuk asilé ya iku daging wedhus, daging wedhus biyasané di dol kiloan ing [[pasar]].<ref name="internet5"/> [[Daging]] wedhus bisa diolah dadi [[masakan]].<ref name="internet5"/> Masakan kang nganggo bahan dhasar daging wedhus ya iku, [[semur]], [[satè]] wedhus, [[empal]], [[sega pindhang]], [[sega gandhul]] lan akèh manéh liyané.<ref name="internet4">[http://www.resep-masakan.net/resep-sate.php resep-masakan.net](dipunundhuh tanggal 24 Mei 2011)</ref> |
Saka ''peternakan'' wedhus kang dijupuk asilé ya iku daging wedhus, daging wedhus biyasané di dol kiloan ing [[pasar]].<ref name="internet5"/> [[Daging]] wedhus bisa diolah dadi [[masakan]].<ref name="internet5"/> Masakan kang nganggo bahan dhasar daging wedhus ya iku, [[semur]], [[satè]] wedhus, [[empal]], [[sega pindhang]], [[sega gandhul]] lan akèh manéh liyané.<ref name="internet4">[http://www.resep-masakan.net/resep-sate.php resep-masakan.net](dipunundhuh tanggal 24 Mei 2011)</ref> |
||
Kanggo wong kang lara [[sroke]] lan [[hiperténsi]] utawa darah tinggi, kudu-ati-ati yèn mangan daging wedhus.<ref name="internet5"/> Daging wedhus ngandhut kadar lemak kang |
Kanggo wong kang lara [[sroke]] lan [[hiperténsi]] utawa darah tinggi, kudu-ati-ati yèn mangan daging wedhus.<ref name="internet5"/> Daging wedhus ngandhut kadar lemak kang akèh. Mulané yèn kakèyan mangan daging wedhus bakal nganggu [[kaséhatan]].<ref name="internet5"/> |
||
Yén kepengin mangan daging wedhus ananging tetep bisa njaga kaséhatan carané kudu milih daging wedhus saka wedhus kang wis dewasa.<ref name="internet5"/> Aja masak olahan saka daging wedhus kanthi rasa kang [[asin]] lan [[kentel]].<ref name="internet5"/> Saliyané iku bisa ngombinaséké olahan daging wedhus karo [[sayuran]], [[woh]]-wohan lan [[banyu]] [[putih]] kang cukup.<ref name="internet5">[http://keséhatan.liputan6.com/read/252704/cara_séhat_konsumsi_daging_kambing keséhatan.liputan6.com](dipunundhuh tanggal 24 Mei 2011)</ref> |
Yén kepengin mangan daging wedhus ananging tetep bisa njaga kaséhatan carané kudu milih daging wedhus saka wedhus kang wis dewasa.<ref name="internet5"/> Aja masak olahan saka daging wedhus kanthi rasa kang [[asin]] lan [[kentel]].<ref name="internet5"/> Saliyané iku bisa ngombinaséké olahan daging wedhus karo [[sayuran]], [[woh]]-wohan lan [[banyu]] [[putih]] kang cukup.<ref name="internet5">[http://keséhatan.liputan6.com/read/252704/cara_séhat_konsumsi_daging_kambing keséhatan.liputan6.com](dipunundhuh tanggal 24 Mei 2011)</ref> |
||
Révisi kala 7 Agustus 2017 10.02
| Wêdhus | |
|---|---|
| |
Cumbon
| |
| Klasifikasi ngèlmiah | |
| Karajan: | Animalia |
| Filum: | Chordata |
| Klas: | Mammalia |
| Ordho: | Artiodactyla |
| Famili: | Bovidae |
| Subfamili: | Caprinae |
| Génus: | Capra |
| Spésies: | C. aegagrus |
| Subspésies: | C. a. hircus |
| Trinomial name | |
| Capra aegagrus hircus (Linnaeus, 1758) | |
Wêdhus|Wèdus (Capra aegagrus hircus) iku subspesies saka wêdhus alasan (liar) ingkang jalaran alami kasêbar ing Asia Kidul-kulon (laladan "Bulan sabit yang subur" lan Turki) lan Éropah.[1] Wêdhus minangka kéwan memamah biak kang ukurané sêdhêng.[1] Wêdhus liar lanang utawa wadon duwé sungu sêpasang, nanging sungu ing wèdhus lanang|[[lanang] luwih gêdhé.[1] Umumé, wêdhus duwé jénggot, bathuk cêmbung, buntut rada munggah, lan akèh-akèhé duwé wulu kasar.[1]
Jinis
Wêdhus kacang
Wêdhus kacang ya iku wêdhus saka ras unggulan kang sêpisanan dikembangaké ing Indonésia.[1] Wêdhus jinis iki awaké cilik.[1] Dhuwuré gumba utawa jenggot ing wêdhus lanang kurang luwih 60 cm nganti 65 cm, ananging yèn wêdhus wédok mung 56 cm.[1] Boboté wêdhus lanang bisa nganti 25 kilogram, ananging wêdhus wédok mung 20 kg.[1] Wêdhus iki kupingé têgak, wuluné lurus lan cêkak.[1] Wêdhus lanang lan wêdhus wédok padha-padha nduwé sungu kang cacahé loro.[1]
Wêdhus Étawa
Wêdhus Étawa kalêbu wêdhus kang asalé saka India kang diarani wêdhus Jamnapari.[1] Awaké gêdhé, dhuwuré gumba nganti 90 cm nganti tekan 127 cm ing wedhus lanang, ananging wedhus wédok mung 92 cm.[1] Boboté wedhus lanang nganti 91 kilogram, lan wedhus wédok 63 kilogram.[1] Wedhus iki duwé kuping dawa lan madhep mengisor.[1] Bathuk lan irungé duwé wujud cembung.[1] Wedhus lanang apadéné wedhus wédok duwé sungu kang cekak.[1] Wedhus jinis iki bisa ngasilaké susu nganti telung liter saben dina.[1] Keturunan silangan utawa hibrida wedhus etawa lan wedhus lokal diarani wedhus peranakan etawa utawa PE. Wedhus PE ukurané méh padha karo wedhus étawa ananging luwih bisa adaptasi ing lingkungan lokal Indonésia.[1] Salah sijiné kunci suksés saka peternakan wedhus étawa ya iku kabisan kanggo ngawinaké wedhus ing wayah kang pas saéngga asilé bakal rikat ntuk anakan utawa kang diarani cempé.[2] Wedhus étawa betina wis bisa dikawinake nalika umuré 6 sasi.[2]
Wedhus Jawarandu
Wedhus Jawarandu ya iku wedhus asil persilangan antarané wedhus Étawa karo wedhus kacang.[1] Wedhus iki duwé ciri separo mirip wedhus wtawa lan separo mirip wedhus kacang.[1] Wedhus Jawarandu bisa ngasilaké susu kang akéhé 1,5 liter saben dina.[1]
Wedhus Saenen
Wedhus Saenen ya iku wedhus kang asalé saka Saenen, Swiss.[1] Wedhus jantan lan betina saka jinis iki leloroné ora nduwé sungu.[1] Wuluné awerna putih utawa krem pucet.[1] Irung lan kupingé wedhus Saenen duwé werna belang ireng.[1] Bathuké amba, nanging kupingé duwé ukuran kang ora patiya gedhé lan ora patiya cilik, kupingé duwé wujud tegak mendhuwur.[1] Wedhus iki kalebu jinis wedhus kang bisa ngasilaké susu.[1]
Wedhus Kacukan
Wedhus kacukan ya iku wedhus asil saka perkawinan wedhus kacang lan baka-baka saka jaban rangkah kaya ta Anglo Nubian, Jamnapari lan uga kacukan karo baka-baka kang bisa ngasilaké susu kaya ta Saanen,Toggenburg lan British Alpine.[3] Wedhus kang biyasané ana ing kampung-kampung ya iku wedhus kacukan.[3] Rupané wedhus iki mirip kaya induké, lan boboté kurang-luwih 23 nganti 35 kg yèn umuré wis setaun.[3] Wedhus kacukan kang déwasa uga duwé bobot kang luwih tinimbang wedhus kacang.[3] Nalika lahir boboté kurang luwih 2 kg nganti 2,5 kg saben wedhus.[3]
Wedhus Boer
Wedhus boer kalebu wedhus pedaging kang paling moncèr ing Indonésia.[4] Wedhus jinis iki rikat banget gedhé lan duwé kualitas kang apik.[4] Saliyané iku wedhus Boer uga duwé daging kang rendah kolésterol, ora gampang kaserang lelara, lan gampang anggoné adaptasi ing iklim lan sistem pemeliharaan.[4]
Wedhus Boer asalé saka [Afrika Selatan]].[5] Tembung Boer tegesé petani.[5] Wedhus boer kalebu wedhus pedaging kang rikat banget gedhé.[5] Boboté wedhus bisa nganti 35-45 kg nalika umuré lima nganti enem sasi.[5] Daging wedhus boer luwih akèh tinimbang wedhus lokal.[5] Dagingé kurang luwih nganti 40%-50% saka bobot awaké.[5]
Wedhus boer gampang dikenali, ciriné ya iku awaké dawa, amba, wuluné putih, sikilé cendhak, irungé cembung, kupingé dawa lan nggantung.[5] Sirahé wernané coklat rada abang utawa coklat enom, ana uga kang coklat tuwa.[5] Ana uga wedhus boer kang duwé garis putih mengisor ing rainé.[5] Kulité wernané coklat, iki kang bisa njaga saka kanker kulit kang disebabaké saka cahya srengéngé.[5] Wedhus boer senengané ndhédhé ing wayah awan.[5]
Saliyané iku, uga ana jinis kéwan liya kang diarani wedhus gembel kang saemper karo wedhus.
Daging
Saka peternakan wedhus kang dijupuk asilé ya iku daging wedhus, daging wedhus biyasané di dol kiloan ing pasar.[6] Daging wedhus bisa diolah dadi masakan.[6] Masakan kang nganggo bahan dhasar daging wedhus ya iku, semur, satè wedhus, empal, sega pindhang, sega gandhul lan akèh manéh liyané.[7]
Kanggo wong kang lara sroke lan hiperténsi utawa darah tinggi, kudu-ati-ati yèn mangan daging wedhus.[6] Daging wedhus ngandhut kadar lemak kang akèh. Mulané yèn kakèyan mangan daging wedhus bakal nganggu kaséhatan.[6] Yén kepengin mangan daging wedhus ananging tetep bisa njaga kaséhatan carané kudu milih daging wedhus saka wedhus kang wis dewasa.[6] Aja masak olahan saka daging wedhus kanthi rasa kang asin lan kentel.[6] Saliyané iku bisa ngombinaséké olahan daging wedhus karo sayuran, woh-wohan lan banyu putih kang cukup.[6]
Susu
Susu wedhus' iku bisa kanggo obat keséhatan. Kayata asma, bronchitis, TBC, lan liya-liyané. Asiling susu wedhus iku mau sawisé diolah bisa digawé:
- karamel
- kaprina
- susu bubuk
- dodol susu
Uga delengen
Cathetan suku
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa perniagaanmalaysia.com(dipunundhuh tanggal 24 Mei 2011)
- ↑ a b etawajaya.com(dipunundhuh tanggal 24 Mei 2011)
- ↑ a b c d e agribdc.gov.my(dipunundhuh tanggal 24 Mei 2011)
- ↑ a b c sabah.gov.my(dipunundhuh tanggal 24 Mei 2011)
- ↑ a b c d e f g h i j k indonesiaboergoat.com(dipunundhuh tanggal 24 Mei 2011)
- ↑ a b c d e f g keséhatan.liputan6.com(dipunundhuh tanggal 24 Mei 2011)
- ↑ resep-masakan.net(dipunundhuh tanggal 24 Mei 2011)
 |
Wikimedia Commons duwé médhia ngenani Capra aegagrus hircus. |
 |
Wikispecies duwé tetélan sing gegayutan: Capra aegagrus hircus |