Wedhus: Béda antara owahan

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
c bentuk -> wujud using AWB
Larik 72: Larik 72:
[[Kategori:Kéwan memamah biak]]
[[Kategori:Kéwan memamah biak]]
[[Kategori:Kéwan ingon-ingon]]
[[Kategori:Kéwan ingon-ingon]]
[[Kategori:Sato kewan]]
[[Kategori:Sato kéwan]]


[[ar:ماعز]]
[[ar:ماعز]]

Révisi kala 12 April 2017 08.03

Wêdhus
Cumbon
Klasifikasi ngèlmiah
Karajan: Animalia
Filum: Chordata
Klas: Mammalia
Ordho: Artiodactyla
Famili: Bovidae
Subfamili: Caprinae
Génus: Capra
Spésies: C. aegagrus
Subspésies: C. a. hircus
Trinomial name
Capra aegagrus hircus
(Linnaeus, 1758)
Wedhus jantan diwasa

Wêdhus|Wèdus (Capra aegagrus hircus) iku subspesies saka wêdhus alasan (liar) ingkang jalaran alami kasêbar ing Asia Kidul-kulon (laladan "Bulan sabit yang subur" lan Turki) lan Éropah.[1] Wêdhus minangka kéwan memamah biak kang ukurané sêdhêng.[1] Wêdhus liar lanang utawa wadon nduwèni sungu sêpasang, nanging sungu ing wèdhus lanang|[[lanang] luwih gêdhé.[1] Umumé, wêdhus nduwèni jénggot, bathuk cêmbung, buntut rada munggah, lan akèh-akèhé nduwèni wulu kasar.[1]

Jinis

Wêdhus kacang

Wêdhus kacang ya iku wêdhus saka ras unggulan kang sêpisanan dikembangaké ing Indonésia.[1] Wêdhus jinis iki awaké cilik.[1] Dhuwuré gumba utawa jenggot ing wêdhus lanang kurang luwih 60 cm nganti 65 cm, ananging yèn wêdhus wédok mung 56 cm.[1] Boboté wêdhus lanang bisa nganti 25 kilogram, ananging wêdhus wédok mung 20 kg.[1] Wêdhus iki kupingé têgak, wuluné lurus lan cêkak.[1] Wêdhus lanang lan wêdhus wédok padha-padha nduwé sungu kang cacahé loro.[1]

Wêdhus Étawa

Wêdhus Étawa kalêbu wêdhus kang asalé saka India kang diarani wêdhus Jamnapari.[1] Awaké gêdhé, dhuwuré gumba nganti 90 cm nganti tekan 127 cm ing wedhus lanang, ananging wedhus wedok mung 92 cm.[1] Boboté wedhus lanang nganti 91 kilogram, lan wedhus wedok 63 kilogram.[1] Wedhus iki nduwèni kuping dawa lan madhep mengisor.[1] Bathuk lan irungé nduwèni wujud cembung.[1] Wedhus lanang apadéné wedhus wédok nduwèni sungu kang cekak.[1] Wedhus jinis iki bisa ngasilaké susu nganti telung liter saben dina.[1] Keturunan silangan utawa hibrida wedhus etawa lan wedhus lokal diarani wedhus peranakan etawa utawa PE. Wedhus PE ukurané méh padha karo wedhus étawa ananging luwih bisa adaptasi ing lingkungan lokal Indonésia.[1] Salah sijiné kunci suksés saka peternakan wedhus étawa ya iku kabisan kanggo ngawinaké wedhus ing wayah kang pas saéngga asilé bakal cepet ntuk anakan utawa kang diarani cempé.[2] Wedhus étawa betina wis bisa dikawinake nalika umure 6 sasi.[2]

Wedhus Jawarandu

Wedhus Jawarandu ya iku wedhus asil persilangan antarané wedhus Étawa karo wedhus kacang.[1] Wedhus iki nduwèni ciri separo mirip wedhus wtawa lan separo mirip wedhus kacang.[1] Wedhus Jawarandu bisa ngasilaké susu kang akéhé 1,5 liter saben dina.[1]

Wedhus Saenen

Wedhus Saenen ya iku wedhus kang asalé saka Saenen, Swiss.[1] Wedhus jantan lan betina saka jinis iki leloroné ora nduwé sungu.[1] Wuluné awerna putih utawa krem pucet.[1] Irung lan kupingé wedhus Saenen nduwèni werna belang ireng.[1] Bathuké amba, nanging kupingé nduwèni ukuran kang ora patiya gedhé lan ora patiya cilik, kupingé nduwèni wujud tegak mendhuwur.[1] Wedhus iki kalebu jinis wedhus kang bisa ngasilaké susu.[1]

Wedhus Kacukan

Wedhus kacukan ya iku wedhus asil saka perkawinan wedhus kacang lan baka-baka saka luar negeri kayata Anglo Nubian, Jamnapari lan uga kacukan karo baka-baka kang bisa ngasilaké susu kayata Saanen,Toggenburg lan British Alpine.[3] Wedhus kang biyasané ana ing kampung-kampung ya iku wedhus kacukan.[3] Rupané wedhus iki mirip kaya induké, lan boboté kurang-luwih 23 nganti 35 kg yèn umuré wis setaun.[3] Wedhus kacukan kang déwasa uga nduwèni bobot kang luwih tinimbang wedhus kacang.[3] Nalika lahir boboté kurang luwih 2 kg nganti 2,5 kg saben wedhus.[3]

Wedhus Boer

Wedhus boer kalebu wedhus pedaging kang paling moncèr ing Indonésia.[4] Wedhus jinis iki cepet banget gedhé lan nduwèni kualitas kang apik.[4] Saliyané iku wedhus Boer uga nduwèni daging kang rendah kolésterol, ora gampang kaserang penyakit, lan gampang anggoné adaptasi ing iklim lan sistem pemeliharaan.[4]

Wedhus Boer asalé saka [Afrika Selatan]].[5] Tembung Boer tegesé petani.[5] Wedhus boer kalebu wedhus pedaging kang cepet banget gedhé.[5] Boboté wedhus bisa nganti 35-45 kg nalika umuré lima nganti enem sasi.[5] Daging wedhus boer luwih akèh tinimbang wedhus lokal.[5] Dagingé kurang luwih nganti 40%-50% saka bobot awaké.[5]

Wedhus boer gampang dikenali, ciriné ya iku awaké dawa, amba, wuluné putih, sikilé cendhak, irungé cembung, kupingé dawa lan nggantung.[5] Sirahé wernané coklat rada abang utawa coklat enom, ana uga kang coklat tuwa.[5] Ana uga wedhus boer kang nduwèni garis putih mengisor ing rainé.[5] Kulité wernané coklat, iki kang bisa njaga saka kanker kulit kang disebabaké saka cahya srengéngé.[5] Wedhus boer senengané ndhédhé ing wayah awan.[5]

Saliyane iku, uga ana jinis kéwan liya kang diarani wedhus gembel kang saemper karo wedhus.

Daging

Saka peternakan wedhus kang dijupuk asilé ya iku daging wedhus, daging wedhus biyasané di dol kiloan ing pasar.[6] Daging wedhus bisa diolah dadi masakan.[6] Masakan kang nganggo bahan dhasar daging wedhus ya iku, semur, satè wedhus, empal, sega pindhang, sega gandhul lan akèh manéh liyané.[7]

Kanggo wong kang lara sroke lan hiperténsi utawa darah tinggi, kudu-ati-ati yèn mangan daging wedhus.[6] Daging wedhus ngandhut kadar lemak kang akéh. Mulané yèn kakèyan mangan daging wedhus bakal nganggu kaséhatan.[6] Yén kepengin mangan daging wedhus ananging tetep bisa njaga kaséhatan carané kudu milih daging wedhus saka wedhus kang wis dewasa.[6] Aja masak olahan saka daging wedhus kanthi rasa kang asin lan kentel.[6] Saliyané iku bisa ngombinaséké olahan daging wedhus karo sayuran, woh-wohan lan banyu putih kang cukup.[6]

Susu

Susu wedhus' iku isa kanggo obat keséhatan. Kayata asma, bronchitis, TBC, lan liya-liyane. Asiling susu wedhus iku mau sawise diolah bisa digawé:

  1. karamel
  2. kaprina
  3. susu bubuk
  4. dodol susu

Delengen uga

wedhus gembel

Cathetan suku

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa (ing basa Indonésia)perniagaanmalaysia.com(dipunundhuh tanggal 24 Mei 2011)
  2. a b (ing basa Indonésia)etawajaya.com(dipunundhuh tanggal 24 Mei 2011)
  3. a b c d e (ing basa Indonésia)agribdc.gov.my(dipunundhuh tanggal 24 Mei 2011)
  4. a b c (ing basa Indonésia)sabah.gov.my(dipunundhuh tanggal 24 Mei 2011)
  5. a b c d e f g h i j k (ing basa Indonésia)indonesiaboergoat.com(dipunundhuh tanggal 24 Mei 2011)
  6. a b c d e f g (ing basa Indonésia)keséhatan.liputan6.com(dipunundhuh tanggal 24 Mei 2011)
  7. (ing basa Indonésia)resep-masakan.net(dipunundhuh tanggal 24 Mei 2011)