Wong Jawa

ꦮꦺꦴꦁꦗꦮ Wong Jawa, Tiyang Jawi

[[File:Famousjavanese.jpg Sawetara wong Jawa sing misuwur;|frameless]]
Gunggung cacah jiwa
(2004: kurang luwih 90 yuta.)
Tlatah mawa cacah jiwa akèh
Indonésia: Jawa Tengah: 33 yuta Yogyakarta: 3 yuta Jawa Wétan: 30 yuta Jawa Kulon: 5,5 yuta Banten: > 500.000 Jakarta: 3 yuta (kira-kira) Lampung: 4,5 yuta Sumatra Kidul: 1,9 yuta Riau: 1,2 yuta Kalimantan Wétan: 0,7 yuta Jambi: 0,7 yuta Acèh: 0,6 yuta Kalimantan Kidul: 0,4 yuta Bengkulu: 0,3 yuta Kalimantan Tengah: 0,3 yuta Papua: 0,3 yuta Malaysia: 1 - 2 yuta Suriname: 75.000. Kaledonia Baru: 5.000. Républik Rakyat Cina: 400. Korea Selatan: 20.
Basa
basa Jawa, basa Indonésia, basa Melayu, basa Madura, basa Walanda, basa Prancis, Basa Cina, basa Mandarin, basa Korea lan liya-liya.
Agama
Islam, Kristen, Hindu, Buddha lan Kajawèn,
Golongan ètnik magepokan
Wong Sundha, Wong Madura, Wong Bali.

Suku Jawa (Jawa ngoko: wong Jawa/ꦮꦺꦴꦁꦗꦮ, krama: tiyang Jawi‌/ꦠꦶꦪꦁꦗꦮꦶ) iku suku bangsa utawa kelompok ètnis sing asalé saka Pulo Jawa bagéyan tengah lan wetan. Nanging ing abad kaping 21 wong Jawa wis sumebar ing saindhenging Nuswantara lan sajabané. Cacahé manawa watara 90 yuta. Asalé saka pulo Jawa lan utamané ing Propinsi Jawa Tengah lan Jawa Wétan. Ananging ing propinsi Jawa Kulon uga akèh tinemu Suku Jawa, utamané ing Kabupatèn Indramayu lan Cirebon sing mayoritas masarakaté minangka wong-wong Jawa sing migunakaké basa lan budaya Jawa, lan ing Banten lan uga ing Jakarta akèh sumebar wong Jawa. Saliyané suku Jawa baku, ana uga subsuku Osing lan Tengger.

Basa

Suku bangsa Jawa sebagéan gedhé migunakaké basa Jawa kanggo wicara sadina-dina. Jroning sawijining polling sing dianakaké majalah Tempo ing wiwitan dasawarsa 1990-an, kurang luwih mung 12% wong Jawa sing migunakaké basa Indonésia kanggo sadina-dina, watara 18% migunakaké basa Jawa lan Indonésia sacara campur lan saluwihé nganggo basa Jawa.

Basa Jawa nduwèni aturan sing mbédakaké cara migunakaké tetembungan miturut tataran adhedhasar hubungan antara pawicara lan sapa sing diajak wicara. Aturan iki dikenal minangka undha-usuk basa. Aspèk bebasan iki nduwèni prabawa sosial sing kuwat jroning budaya Jawa, lan anané kasadaran bab status sosial ing masarakat.

Seni

Wong Jawa misuwur nduwèni budaya seni utamané diprabawai déning agama Hindu-Buddha, ya iku pamentasan wayang. Repertoar carita wayang utawa lakon sebagéan gedhé adhedhasar wiracarita Ramayana lan Mahabharata. Ananging ana uga prabawa saka agama Islam lan Donya Kulon.

Stereotipe wong Jawa

Wong Jawa nduwèni stereotipe minangka sukubangsa sing sopan lan alus. Ananging uga misuwur minangka sukubangsa sing katutup lan ora gelem blaka suta.

Tokoh-tokoh Jawa

Daftar tokoh Jawa:

• RA. Kartini, Pahlawan Nasional.
• Michelle Branch, Penyanyi internasional katurunan Jawa.
• Wage Rudolf Supratman, Pangripta lagu "Indonésia Raya".
• HM. Soeharto, Mantan Presiden Républik Indonésia.
• Soekarno, Proklamator lan mantan Presiden Républik Indonésia.
• Susilo Bambang Yudhoyono, Presiden Républik Indonésia.
• Megawati Soekarno Poetri, Mantan presiden republik indonesia lan sekaligus presiden wanita pisanan ing Indonésia
• Abdurrahman Wahid, Mantan Presiden Républik Indonésia.
• Paul Salam Soemohardjo, Ketua Parlemen Suriname lan Ketua Parté Pertjaja Luhur ing Suriname.
• Khofifah Indar Parawansa, Politikus dan Mantan Menteri Nagara Pemberdayaan Perempuan.
• Ahmad Dahlan, Ulama (Kyai) lan pendiri organisasi Muhammadiyah.
• Saifullah Yusuf, mantan Menteri Nagara Percepatan Pembangunan Laladan Tertinggal.
• Nurcholish Madjid, cendekiawan lan budayawan.
• Purnomo Yusgiantoro, Menteri Energi lan Sumberdaya Mineral.
• Wahid Hasjim, pahlawan nasional Indonésia lan menteri nagara jroning kabinet pisanan Indonésia.
• Hasyim Asyari, Pendhiri Nahdatul Ulama.
• Julius Darmaatmadja, Uskup Agung Jakarta lan Mantan Ketua KWI (Konferensi Waligereja Indonésia)2000-2006.

Delengen uga

• Dhaptar suku ing Indonésia