Srikandhi: Béda antara owahan
éjaan using AWB |
c →Senopati Perang Wanita: yen -> yèn using AWB |
||
| Larik 27: | Larik 27: | ||
==Senopati Perang Wanita== |
==Senopati Perang Wanita== |
||
Srikandhi iku prajurit wanodya kang cukat, trengginas, omongane ladak, kumresek, nanging ngantasi karya, jujur, setya marang garwa, tata kramane genep.<ref name="buku2"/> Polahe Srikandhi ora beda kaya satriya perang.<ref name="buku4">[Marsono, Hendrosaputro, Waridi. 1999. Ensiklopedi Basa Jawa. Yogyakarta: Lembaga Studi Jawa]</ref> Kajaba iku Srikandhi pinter perang lan olah panah.<ref name="buku4"/> Dadi ora kleru |
Srikandhi iku prajurit wanodya kang cukat, trengginas, omongane ladak, kumresek, nanging ngantasi karya, jujur, setya marang garwa, tata kramane genep.<ref name="buku2"/> Polahe Srikandhi ora beda kaya satriya perang.<ref name="buku4">[Marsono, Hendrosaputro, Waridi. 1999. Ensiklopedi Basa Jawa. Yogyakarta: Lembaga Studi Jawa]</ref> Kajaba iku Srikandhi pinter perang lan olah panah.<ref name="buku4"/> Dadi ora kleru yèn para Pandawa ngangkat Srikandhi dadi Senopati perang ndampingi Arjuna nalika perang Bharatayuda ing lapangan Kurusetra.<ref name="buku3"/> |
||
Ing perang [[Bharatayudha]], Dewi Srikandhi diutus dadi senapati perange Pandawa, nggenteni [[Resi Seta]], satriya saka Wirata kang seda nalika perang tandhing lawan Resi [[Bisma]], senapati saka [[Kurawa]].Bhisma kaget nalika wewayangan Dewi Amba|[[Dewi Amba]] nyawiji ing ragane Srikandhi.<ref name="buku2"/> Mesthi wae Srikandhi dudu tandhingane.<ref name="buku2"/> Srikandhi mulat sigra nyekel panah Pasopati|''pasopati''.<ref name="buku2"/> Panah diloloske, banjur disaut déning Dewi Amba ditamakake ing jajane Bhisma.<ref name="buku2"/> Getih muncrat, nyawa pegat.<ref name="buku2"/> |
Ing perang [[Bharatayudha]], Dewi Srikandhi diutus dadi senapati perange Pandawa, nggenteni [[Resi Seta]], satriya saka Wirata kang seda nalika perang tandhing lawan Resi [[Bisma]], senapati saka [[Kurawa]].Bhisma kaget nalika wewayangan Dewi Amba|[[Dewi Amba]] nyawiji ing ragane Srikandhi.<ref name="buku2"/> Mesthi wae Srikandhi dudu tandhingane.<ref name="buku2"/> Srikandhi mulat sigra nyekel panah Pasopati|''pasopati''.<ref name="buku2"/> Panah diloloske, banjur disaut déning Dewi Amba ditamakake ing jajane Bhisma.<ref name="buku2"/> Getih muncrat, nyawa pegat.<ref name="buku2"/> |
||
<ref name="internet1"/> Kadadean iku padha karo kutukane [[Amba|Dewi Amba]], putri Prabu [[Darmahambara]], raja nagara Giyantipura|[[Giyantipura]], kang mati déning Resi Bisma|[[Resi Bisma]].<ref name="internet1">{{id}}[http://ki-demang.com/gambar_wayang/index.php?option=com_content&task=view&id=1062&Itemid=1071 Dewi Srikandhi], situs wèb ki-demang.com (diakses tanggal 5 Maret 2011).</ref> |
<ref name="internet1"/> Kadadean iku padha karo kutukane [[Amba|Dewi Amba]], putri Prabu [[Darmahambara]], raja nagara Giyantipura|[[Giyantipura]], kang mati déning Resi Bisma|[[Resi Bisma]].<ref name="internet1">{{id}}[http://ki-demang.com/gambar_wayang/index.php?option=com_content&task=view&id=1062&Itemid=1071 Dewi Srikandhi], situs wèb ki-demang.com (diakses tanggal 5 Maret 2011).</ref> |
||
Révisi kala 29 Agustus 2016 03.07
| Srikandhi | |
 Srikandi jroning pewayangan Jawa | |
| Déwanagari: | शिकण्ढी |
| Éjaan Sanskerta: | Śikhaṇḍin; Śikhaṇḍinī |
| Jeneng liya: | Sikandin; Sikandini;Bismahanta |
| Asal: | Kerajaan Panchala |
Srikandhi utawa Dèwi Srikandhi, utawa Wara Srikandhi (Sangskreta Śikhaṇḍī) iku paraga ing wiracarita Mahabharata. Srikandhi iku putriné Prabu Drupada (jeneng enomé Sucitra), raja saka nagara Cempalaraja.[1]
Srikandhi kondhang minangka prajurit èstri. Kedadéyan iku nalika Srikandhi mlaku metu saka kraton, banjur nemokaké kalung kembang teraté sing ana ing gapura kraton. Kembang iku arupa kembang sing ditinggal déning Dèwi Amba ana ing nagara Pancala minangka pratandha dendam, sapa waé kan migunakaké kalung iku, wong iku sing bakal merjaya Begawan Bisma.
Lairé Srikandhi
Dewi Srikandhi iku dumadi saka geni kang dipuja déning Prabu Drupada.[2] drupada tumindak mangkono kanggo golèk cara males wirang marang Bambang Kumbayana (Pandita Durna).[2] Prabu Drupada tau diwirang - wirangaké déning para muride Durna ya iku Kurawa.[2] Prabu Drupada dilarak – larak kaya wong sudra.[2] Durna tumindak mangkono kanggo males lara atiné nalika dipulasara Gandamana (patihe Drupada) jalaran nalika semana Durna anggone matur marang prabu Drupada amung njangkar (ora basa).[2] Gandamana nesu lan Bambang Kumbayana|Bambang Kumbayana dipala nganti rusak awaké.[2] Amarga lara atine, Prabu Drupada muja geni.[2] Saka tengahé geni katon bayi loro, lanang lan wadon.[2] Banjur bayi mau pinaringan asma Srikandhi lan Arya Dresthajumena.[2] Sakliyane iku Srikandhi uga duwé sedulur wadon asma Dewi Drupadi, kang ora liya garwane Puntadewa.[2] Yen ing carita wayang, Srikandhi digambaraké minangka prajurit wanita sing peng – pengan.[3] Nalika isih enom dheweke merguru manah marang Raden Arjuna|Raden Arjuna.[1] Banjur dheweke dipek bojo déning Raden Arjuna.[1]
Dèwi Srikandhi tau dilamar déning Prabu Jungku Mardea saka nagara Parangkubarja.[3] Prabu Drupada, bapake Srikadhi seneng karo lamarane Jungku Mardea, nanging Srikandhi ora seneng. Banjur dhèwèké madul marang Arjuna.[3] Arjuna mbela Srikandhi, banjur Srikandhi dhaup karo Arjuna.[3]
Paraga
Dewi Srikandhi mripaté jahitan, irunge mbangir, rainé rada ndhangak, nuduhaké dhèwèkée putri kang nduwèni swara dencing.[1] Dewi Srikandhi nganggo sanggul, arané Sanggul Gedhé.[1] Nduwèni jamang kanthi garudané mengguri.[1] Sebagian rambuté diumbaraké polos.[1] Kalunge awujud bulan sabit.[1] Anggone kain dodot putrèn.[1]
Patemon Klawan Arjuna
Prabu Drupada nganakaké sayembara kanggo ngrebutaké Dèwi Drupadi.[4] Sapa sira sing bisa nglawan Patih Gandamana bakal dadi bojoné Dèwi Drupadi.[4] Ing sawijining dina Werkudara maju tandhing klawan Patih Gandamala|Patih Gandamala dikancani déning Arjuna.[4] Sanadyan Werkudara kang maju tandhing, ananging Dèwi Drupadi mau digarwa déning Puntadewa.[4] Katon semburat abang ning pipiné Srikandhi nalika satriya gantheng saka Astinapura iku katon ngematke polah tingkahé Srikandhi sinambi mèsem.[4] Ésuké Puntadewa karo adhi – adhiné lan ibuné, Dèwi Kunthi mara manèh ing Nagara Pancalaretna kanggo nglamar Dèwi Drupadi. Nalika iku Dèwi Srikandhi golèk cara kanggo cedhak karo Arjuna.[4] Pungkasané Srikandhi meguru manah marang Arjuna. Malah sabanjuré Srikandhi digarwa déning Radèn Arjuna. Srikandhi Suwita ing Pandhawa.[2]
Senopati Perang Wanita
Srikandhi iku prajurit wanodya kang cukat, trengginas, omongane ladak, kumresek, nanging ngantasi karya, jujur, setya marang garwa, tata kramane genep.[2] Polahe Srikandhi ora beda kaya satriya perang.[5] Kajaba iku Srikandhi pinter perang lan olah panah.[5] Dadi ora kleru yèn para Pandawa ngangkat Srikandhi dadi Senopati perang ndampingi Arjuna nalika perang Bharatayuda ing lapangan Kurusetra.[4] Ing perang Bharatayudha, Dewi Srikandhi diutus dadi senapati perange Pandawa, nggenteni Resi Seta, satriya saka Wirata kang seda nalika perang tandhing lawan Resi Bisma, senapati saka Kurawa.Bhisma kaget nalika wewayangan Dewi Amba|Dewi Amba nyawiji ing ragane Srikandhi.[2] Mesthi wae Srikandhi dudu tandhingane.[2] Srikandhi mulat sigra nyekel panah Pasopati|pasopati.[2] Panah diloloske, banjur disaut déning Dewi Amba ditamakake ing jajane Bhisma.[2] Getih muncrat, nyawa pegat.[2] [3] Kadadean iku padha karo kutukane Dewi Amba, putri Prabu Darmahambara, raja nagara Giyantipura|Giyantipura, kang mati déning Resi Bisma|Resi Bisma.[3]
Cathetan Suku
- ↑ a b c d e f g h i (ing basa Indonésia) Hardjowirogo. 1982. Sejarah Wayang Purwa. Jakarta: Balai Pustaka (halaman 199-200)
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Subardi. 2000. Mutyara Rinonce Budi pekerti ing Pewayangan. Jakarta
- ↑ a b c d e f (ing basa Indonésia)Dewi Srikandhi, situs wèb ki-demang.com (diakses tanggal 5 Maret 2011).
- ↑ a b c d e f g [Kresna, Ardian.2011.Panah Srikandhi. Yogyakarta: DIVA Press]
- ↑ a b [Marsono, Hendrosaputro, Waridi. 1999. Ensiklopedi Basa Jawa. Yogyakarta: Lembaga Studi Jawa]