Jeruk: Béda antara owahan

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Konten dihapus Konten ditambahkan
Arupako (parembugan | pasumbang)
c éjaan, replaced: yaiku → ya iku (3) using AWB
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan using AWB
Larik 25: Larik 25:


Salah sijining penelitian kang jenenge Daily Mail njléntréhaké yen woh jeruk keprok utawa ''Citrus reticulata'' uga bisa ncegah penyakit liyané, kayata diabétes, stroke lan kanggo penderita obésitas. Jeruk keprok uga bisa nglunturaké lemak.
Salah sijining penelitian kang jenenge Daily Mail njléntréhaké yen woh jeruk keprok utawa ''Citrus reticulata'' uga bisa ncegah penyakit liyané, kayata diabétes, stroke lan kanggo penderita obésitas. Jeruk keprok uga bisa nglunturaké lemak.
Jeruk keprok ngandhut nobiletin, ya iku pigmén utawa zat warna kang ditemokaké ing kulit jeruk keprok. Jeruk iki uga nduweni tangeritin, ya iku senyawa antikanker.
Jeruk keprok ngandhut nobiletin, ya iku pigmén utawa zat warna kang ditemokaké ing kulit jeruk keprok. Jeruk iki uga nduwèni tangeritin, ya iku senyawa antikanker.
Tangeritin kalebu senyawa methoxyflavone kang nduwé poténsi agén antikanker.
Tangeritin kalebu senyawa methoxyflavone kang nduwé poténsi agén antikanker.
Peneliti saka University of Western Ontario, Kanada, njléntréhaké yèn tikus kang diwénéhi nobiletin bisa njaga awaké saka obesitas.
Peneliti saka University of Western Ontario, Kanada, njléntréhaké yèn tikus kang diwénéhi nobiletin bisa njaga awaké saka obesitas.
Panelitén Dr Huff's nemokaké flavonoid, naringenin, ing jeruk bali kang uga bisa nyegah obesitas lan sindrom metabolik. Ananging flavonoid jeruk keprok luwih akeh tinimbang kang ana ing jeruk bali.
Panelitén Dr Huff's nemokaké flavonoid, naringenin, ing jeruk bali kang uga bisa nyegah obesitas lan sindrom metabolik. Ananging flavonoid jeruk keprok luwih akeh tinimbang kang ana ing jeruk bali.


Jeruk Keprok utawa ''Citrus Nobilis Lour'' urip ing dhaérah tropis lan subtropis. Jeruk iki populer ing masyarakat. Yen wis mateng rasané legi, sak liyané énak dipangan, kulit jeruk keprok uga bisa nyegah kanker.
Jeruk Keprok utawa ''Citrus Nobilis Lour'' urip ing laladan tropis lan subtropis. Jeruk iki populer ing masyarakat. Yen wis mateng rasané legi, sak liyané énak dipangan, kulit jeruk keprok uga bisa nyegah kanker.


Zat Kimia kang ana ing jeruk keprok:
Zat Kimia kang ana ing jeruk keprok:
Larik 51: Larik 51:
=== Jeruk purut ===
=== Jeruk purut ===


[[Jeruk Purut]] nduwéni jeneng latin ''Citrus hystrix D.C.'' utawa ''C. paeda Miq''.<ref name="internet3">{{id}}[http://www.iptek.net.id/ind/pd_tanobat/view.php?id=221 iptek.net.id](dipunundhuh tanggal 11 April 2011)</ref>
[[Jeruk Purut]] nduwèni jeneng latin ''Citrus hystrix D.C.'' utawa ''C. paeda Miq''.<ref name="internet3">{{id}}[http://www.iptek.net.id/ind/pd_tanobat/view.php?id=221 iptek.net.id](dipunundhuh tanggal 11 April 2011)</ref>
Jeruk [[purut]] kalebu familia ''rutaceae''.<ref name="internet3"/>
Jeruk [[purut]] kalebu familia ''rutaceae''.<ref name="internet3"/>
Jeruk purut akeh urip ing pekarangan [[omah]] utawa ing [[kebon]].<ref name="internet3"/> Godhongé kalebu [[godhong]] majemuk kang nyirip lan nduwéni anakan godhong siji.<ref name="internet3"/>
Jeruk purut akeh urip ing pekarangan [[omah]] utawa ing [[kebon]].<ref name="internet3"/> Godhongé kalebu [[godhong]] majemuk kang nyirip lan nduwèni anakan godhong siji.<ref name="internet3"/>


Bentuk godhongé bulat telur nganti lonjong, pangkal godhongé bunder utawa tumpul, pucuk godhongé lincip lan beringgit, dawané [[8]]-[[15]] [[cm]], ambane [[2]]-[[6]] [[cm]], godhongé [[lunyu]] lan ana bintil-bintil cilik kang wernané bening.<ref name="internet3"/> Godhong bagian ndhuwur wernané [[ijo]] tua rada keling-keling, déné godhong bagian ngisor wernané [[ijo]] [[nom]] utawa [[ijo]] rada [[kuning]], burem. Yèn diremes godhongé ambuné [[wangi]].<ref name="internet3"/>
Bentuk godhongé bulat telur nganti lonjong, pangkal godhongé bunder utawa tumpul, pucuk godhongé lincip lan beringgit, dawané [[8]]-[[15]] [[cm]], ambane [[2]]-[[6]] [[cm]], godhongé [[lunyu]] lan ana bintil-bintil cilik kang wernané bening.<ref name="internet3"/> Godhong bagian ndhuwur wernané [[ijo]] tua rada keling-keling, déné godhong bagian ngisor wernané [[ijo]] [[nom]] utawa [[ijo]] rada [[kuning]], burem. Yèn diremes godhongé ambuné [[wangi]].<ref name="internet3"/>


Kembangé nduwéni bentuk kaya [[bintang]], wernané [[putih]] rada [[abang]] utawa [[putih]] rada [[kuning]].<ref name="internet3"/> Jeruk purut bentuké bulat telur, kulité ijo ana kerut-kerutane, lan mrenthel-mrenthel.<ref name="internet3"/> Jeruk purut rasané [[kecut]] rada [[pait]], biyasané kanggo [[masak]], nggawé jajanan utawa [[manisan]].<ref name="internet3"/> [[Cangkok]] lan [[wiji]] dadi cara paling apik kanggo nangkaraké [[jeruk purut]].<ref name="internet3"/>
Kembangé nduwèni bentuk kaya [[bintang]], wernané [[putih]] rada [[abang]] utawa [[putih]] rada [[kuning]].<ref name="internet3"/> Jeruk purut bentuké bulat telur, kulité ijo ana kerut-kerutane, lan mrenthel-mrenthel.<ref name="internet3"/> Jeruk purut rasané [[kecut]] rada [[pait]], biyasané kanggo [[masak]], nggawé jajanan utawa [[manisan]].<ref name="internet3"/> [[Cangkok]] lan [[wiji]] dadi cara paling apik kanggo nangkaraké [[jeruk purut]].<ref name="internet3"/>
==== Dasanama ====
==== Dasanama ====
[[Sumatera]]: unte mukur, u. pangir [[(Batak)]], lemau purut, l. sarakan [[Lampung)]], lemao puruik [[(Minangkabau)]], dema kafalo [[(Nias)]].<ref name="internet3"/> [[Jawa]]: limau purut, jeruk wangi, jeruk purut [[(Sunda, Jawa)]].<ref name="internet3"/> [[Bali]]: jeruk linglang, jeruk purut.<ref name="internet3"/>[[Flores]]: mude matang busur, mude nelu. [[Sulawesi]]: ahusi lepea (Seram), lemo puru (Bragi.s).<ref name="internet3"/> [[Maluku]]: Munte kereng (Alf'uru), usi ela [[(Amhoh)]], lemo jobatai, wama faleela [[(Halmahera)]].<ref name="internet3"/> NAMA ASING Kaffir lime leaf and zest (I), bai magrut (T), Kabuyao, percupin orange, citron combara.<ref name="internet3"/> NAMA SIMPLISIA ''Citri hystricis Folium'' (daun jeruk purut), ''Citri hystricis Pericaipium'' (kulit buah jeruk purut).<ref name="internet3"/>
[[Sumatera]]: unte mukur, u. pangir [[(Batak)]], lemau purut, l. sarakan [[Lampung)]], lemao puruik [[(Minangkabau)]], dema kafalo [[(Nias)]].<ref name="internet3"/> [[Jawa]]: limau purut, jeruk wangi, jeruk purut [[(Sunda, Jawa)]].<ref name="internet3"/> [[Bali]]: jeruk linglang, jeruk purut.<ref name="internet3"/>[[Flores]]: mude matang busur, mude nelu. [[Sulawesi]]: ahusi lepea (Seram), lemo puru (Bragi.s).<ref name="internet3"/> [[Maluku]]: Munte kereng (Alf'uru), usi ela [[(Amhoh)]], lemo jobatai, wama faleela [[(Halmahera)]].<ref name="internet3"/> NAMA ASING Kaffir lime leaf and zest (I), bai magrut (T), Kabuyao, percupin orange, citron combara.<ref name="internet3"/> NAMA SIMPLISIA ''Citri hystricis Folium'' (daun jeruk purut), ''Citri hystricis Pericaipium'' (kulit buah jeruk purut).<ref name="internet3"/>
Larik 66: Larik 66:
Rasane [[kecut]] [[legi]] lan bentuke bunder, ukurané luwih gedhé tinimbang jeruk liyane.<ref name="internet4"/> Kulit jeruk bali biyasané kanggo nggawé [[dolanan]] mobil-mobilan.<ref name="internet4"/> Ananging dolanan iki biyasane mung kanggo bocah sing urip ing desa.<ref name="internet4"/> [[Daging]] jeruk bali ambune [[seger]] Lan ngandhut akeh [[banyu]]. Jeruk iki bisa dipangan langsung sawise dionceki utawa kanggo campuran [[salad]] lan [[rujak]].<ref name="internet4"/>
Rasane [[kecut]] [[legi]] lan bentuke bunder, ukurané luwih gedhé tinimbang jeruk liyane.<ref name="internet4"/> Kulit jeruk bali biyasané kanggo nggawé [[dolanan]] mobil-mobilan.<ref name="internet4"/> Ananging dolanan iki biyasane mung kanggo bocah sing urip ing desa.<ref name="internet4"/> [[Daging]] jeruk bali ambune [[seger]] Lan ngandhut akeh [[banyu]]. Jeruk iki bisa dipangan langsung sawise dionceki utawa kanggo campuran [[salad]] lan [[rujak]].<ref name="internet4"/>


[[Daging]] [[putih]] kang ana ing antarané [[kulit]] njaba lan woh kang ana banyuné, bisa digawé manisan.<ref name="internet4"/> Daging putih iki nduweni [[kelenjar]] minyak.<ref name="internet4"/> Ing [[Vietnam]] [[kembang]] [[jeruk bali]] kang wangi dienggo nggawe [[farfum]].<ref name="internet4"/> Kayu jeruk bali uga kanggo nggawe alat dapur.<ref name="internet4"/>
[[Daging]] [[putih]] kang ana ing antarané [[kulit]] njaba lan woh kang ana banyuné, bisa digawé manisan.<ref name="internet4"/> Daging putih iki nduwèni [[kelenjar]] minyak.<ref name="internet4"/> Ing [[Vietnam]] [[kembang]] [[jeruk bali]] kang wangi dienggo nggawe [[farfum]].<ref name="internet4"/> Kayu jeruk bali uga kanggo nggawe alat dapur.<ref name="internet4"/>
==== Antibaktéri ====
==== Antibaktéri ====
Para panaliti saka [[Universitas Jagiellonian]] [[Polandia]] njléntréhaké yen jeruk bali ngandhut antibaktéri lan [[antioksidan]] kang bisa nenangaké sistem getah [[weteng]].<ref name="internet4"/> [[Dr Thomas Brzozowski]] ketuwa panaliti nyaranaké supaya wong kang nandang penyakit tukak lambung mangan [[jeruk bali]] sajroné diet.<ref name="internet4"/>
Para panaliti saka [[Universitas Jagiellonian]] [[Polandia]] njléntréhaké yen jeruk bali ngandhut antibaktéri lan [[antioksidan]] kang bisa nenangaké sistem getah [[weteng]].<ref name="internet4"/> [[Dr Thomas Brzozowski]] ketuwa panaliti nyaranaké supaya wong kang nandang penyakit tukak lambung mangan [[jeruk bali]] sajroné diet.<ref name="internet4"/>


[[Jeruk bali]] uga bisa kanggo kaséhatan [[jantung]] lan [[lambung]].<ref name="internet4"/> Jeruk bali nduwéni kadar [[vitamin C]] kang akéh. Saéngga apik kanggo kaséhatan [[gusi]].<ref name="internet4"/> Para panaliti ing [[Universitas]] [[Friedrich Schiller]], [[Jerman]] nduwéni panemu yen ana korélasi antarané kaséhatan gusi karo mangan [[jeruk bali]].<ref name="internet4"/>
[[Jeruk bali]] uga bisa kanggo kaséhatan [[jantung]] lan [[lambung]].<ref name="internet4"/> Jeruk bali nduwèni kadar [[vitamin C]] kang akéh. Saéngga apik kanggo kaséhatan [[gusi]].<ref name="internet4"/> Para panaliti ing [[Universitas]] [[Friedrich Schiller]], [[Jerman]] nduwèni panemu yen ana korélasi antarané kaséhatan gusi karo mangan [[jeruk bali]].<ref name="internet4"/>


==== Obat diabétés ====
==== Obat diabétés ====
Larik 77: Larik 77:


=== Hasil olahan jeruk ===
=== Hasil olahan jeruk ===
Jeruk bisa diolah dadi [[sirup]] jeruk, sari buah kang bentuké serbuk, kanggo nggawé sambel kayata jeruk [[limau]] (Citrus amblycarpa)kang akeh dibudidayakake ing daerah Majalengka, Jawa Barat.<ref name="internet6"/>
Jeruk bisa diolah dadi [[sirup]] jeruk, sari buah kang bentuké serbuk, kanggo nggawé sambel kayata jeruk [[limau]] (Citrus amblycarpa)kang akeh dibudidayakake ing laladan Majalengka, Jawa Barat.<ref name="internet6"/>
Jeruk uga bisa digawé [[puding jeruk]], [[jus jeruk]], lan [[kulit]] [[jeruk bali]] bisa digawé [[manisan]] kang [[legi]] rasané.<ref name="internet6">{{id}}[http://www.sinartani.com/pascapanen/aneka-macam-olahan-buah-jeruk-1233551581.htm sinartani.com](dipunundhuh tanggal 11 April 2011)</ref>
Jeruk uga bisa digawé [[puding jeruk]], [[jus jeruk]], lan [[kulit]] [[jeruk bali]] bisa digawé [[manisan]] kang [[legi]] rasané.<ref name="internet6">{{id}}[http://www.sinartani.com/pascapanen/aneka-macam-olahan-buah-jeruk-1233551581.htm sinartani.com](dipunundhuh tanggal 11 April 2011)</ref>



Révisi kala 8 Maret 2016 15.44

Jeruk
Kembang jeruk lan jeruk ning wit
Klasifikasi ngèlmiah
Karajan: Plantae
Dhivisi: Magnoliophyta
Klas: Magnoliopsida
Subklas: Rosidae
Ordho: Sapindales
Famili: Rutaceae
Génus: Citrus
Spésies: C. sinensis
Jeneng binomial
Citrus sinensis
(L.) Osbeck

Jeruk iku tetanduran perdu tropis lan subtropis sing ngasilaké woh sing jenengé padha.[1] Woh jeruk iku bunder.[1] Kulité ana sing ijo, ana sing kuning. Rasané ana sing kecut, ana sing legi.[1] Jeruk iku kalebu pala gumantung, ya iku wit-witan kang gumandhul ana ing dhuwur wit.[1]

Jinisé

Jeruk keprok

Jeruk keprok bisa dadi tonik kanggo jantung. Jeruk keprok nduwé senyawa kang bisa ngurangi tumpukan lemak kang bisa nyebabaké serangan jantung. Jeruk keprok bisa dadi ombénan kang seger banget. Jeruk keprok bisa digawé jus lan wedang jeruk. Ora mung seger, nanging jeruk keprok uga bisa kanggo nyegah serangan jantung kang mbebayani.

Salah sijining penelitian kang jenenge Daily Mail njléntréhaké yen woh jeruk keprok utawa Citrus reticulata uga bisa ncegah penyakit liyané, kayata diabétes, stroke lan kanggo penderita obésitas. Jeruk keprok uga bisa nglunturaké lemak. Jeruk keprok ngandhut nobiletin, ya iku pigmén utawa zat warna kang ditemokaké ing kulit jeruk keprok. Jeruk iki uga nduwèni tangeritin, ya iku senyawa antikanker. Tangeritin kalebu senyawa methoxyflavone kang nduwé poténsi agén antikanker. Peneliti saka University of Western Ontario, Kanada, njléntréhaké yèn tikus kang diwénéhi nobiletin bisa njaga awaké saka obesitas. Panelitén Dr Huff's nemokaké flavonoid, naringenin, ing jeruk bali kang uga bisa nyegah obesitas lan sindrom metabolik. Ananging flavonoid jeruk keprok luwih akeh tinimbang kang ana ing jeruk bali.

Jeruk Keprok utawa Citrus Nobilis Lour urip ing laladan tropis lan subtropis. Jeruk iki populer ing masyarakat. Yen wis mateng rasané legi, sak liyané énak dipangan, kulit jeruk keprok uga bisa nyegah kanker.

Zat Kimia kang ana ing jeruk keprok: - alkoida (godhong lan kulit buah) - polifenol (odhong lan kulit buah) - flavonoida (oyot) - minyak atsiri (godhong lan woh) - saponin akar

Gizi: - vitamin c - mineral zat besi - kalsium - gula - asam setrat

Khasiat: Kanggo njaga daya tahan awak, nyegah kanker, obat infeksi firal, obat kolésterol lan hiperténsi, nguatke lan bisa kanggo gizi paru-paru, njaga limfa, tamba watuk lan ngetokaké riak.

Jeruk purut

Jeruk Purut nduwèni jeneng latin Citrus hystrix D.C. utawa C. paeda Miq.[2] Jeruk purut kalebu familia rutaceae.[2] Jeruk purut akeh urip ing pekarangan omah utawa ing kebon.[2] Godhongé kalebu godhong majemuk kang nyirip lan nduwèni anakan godhong siji.[2]

Bentuk godhongé bulat telur nganti lonjong, pangkal godhongé bunder utawa tumpul, pucuk godhongé lincip lan beringgit, dawané 8-15 cm, ambane 2-6 cm, godhongé lunyu lan ana bintil-bintil cilik kang wernané bening.[2] Godhong bagian ndhuwur wernané ijo tua rada keling-keling, déné godhong bagian ngisor wernané ijo nom utawa ijo rada kuning, burem. Yèn diremes godhongé ambuné wangi.[2]

Kembangé nduwèni bentuk kaya bintang, wernané putih rada abang utawa putih rada kuning.[2] Jeruk purut bentuké bulat telur, kulité ijo ana kerut-kerutane, lan mrenthel-mrenthel.[2] Jeruk purut rasané kecut rada pait, biyasané kanggo masak, nggawé jajanan utawa manisan.[2] Cangkok lan wiji dadi cara paling apik kanggo nangkaraké jeruk purut.[2]

Dasanama

Sumatera: unte mukur, u. pangir (Batak), lemau purut, l. sarakan Lampung), lemao puruik (Minangkabau), dema kafalo (Nias).[2] Jawa: limau purut, jeruk wangi, jeruk purut (Sunda, Jawa).[2] Bali: jeruk linglang, jeruk purut.[2]Flores: mude matang busur, mude nelu. Sulawesi: ahusi lepea (Seram), lemo puru (Bragi.s).[2] Maluku: Munte kereng (Alf'uru), usi ela (Amhoh), lemo jobatai, wama faleela (Halmahera).[2] NAMA ASING Kaffir lime leaf and zest (I), bai magrut (T), Kabuyao, percupin orange, citron combara.[2] NAMA SIMPLISIA Citri hystricis Folium (daun jeruk purut), Citri hystricis Pericaipium (kulit buah jeruk purut).[2]

Jeruk kingkit

Jeruk bali

Jeruk bali akeh manfaate tumprap kasehatan.[3] Jeruk bali ngandhut pektin luwih akeh tinimbang jeruk liyane.[3]Pektin iki bisa ngurangi kolésterol lan uga bisa ngurangi risiko penyakit jantung.[3] Rasane kecut legi lan bentuke bunder, ukurané luwih gedhé tinimbang jeruk liyane.[3] Kulit jeruk bali biyasané kanggo nggawé dolanan mobil-mobilan.[3] Ananging dolanan iki biyasane mung kanggo bocah sing urip ing desa.[3] Daging jeruk bali ambune seger Lan ngandhut akeh banyu. Jeruk iki bisa dipangan langsung sawise dionceki utawa kanggo campuran salad lan rujak.[3]

Daging putih kang ana ing antarané kulit njaba lan woh kang ana banyuné, bisa digawé manisan.[3] Daging putih iki nduwèni kelenjar minyak.[3] Ing Vietnam kembang jeruk bali kang wangi dienggo nggawe farfum.[3] Kayu jeruk bali uga kanggo nggawe alat dapur.[3]

Antibaktéri

Para panaliti saka Universitas Jagiellonian Polandia njléntréhaké yen jeruk bali ngandhut antibaktéri lan antioksidan kang bisa nenangaké sistem getah weteng.[3] Dr Thomas Brzozowski ketuwa panaliti nyaranaké supaya wong kang nandang penyakit tukak lambung mangan jeruk bali sajroné diet.[3]

Jeruk bali uga bisa kanggo kaséhatan jantung lan lambung.[3] Jeruk bali nduwèni kadar vitamin C kang akéh. Saéngga apik kanggo kaséhatan gusi.[3] Para panaliti ing Universitas Friedrich Schiller, Jerman nduwèni panemu yen ana korélasi antarané kaséhatan gusi karo mangan jeruk bali.[3]

Obat diabétés

Jeruk bali bisa ngobati diabétés. Naringenin, antioksidan kang dadi sumber rasa pait ing jeruk bali bisa dadi obat kanggo ngobati diabetes tipe 2.[4] Penyakit diabetes disebabaké amarga awak ora bisa nggawé hormon insulin kang cukup kanggo ngatur gula darah.[4] Naringenin mbiyantu ningkataké produksi insulin ing awak.[4] Saliyane iku, naringenin uga mbiyantu ncegah penyakit obésitas.[4]

Hasil olahan jeruk

Jeruk bisa diolah dadi sirup jeruk, sari buah kang bentuké serbuk, kanggo nggawé sambel kayata jeruk limau (Citrus amblycarpa)kang akeh dibudidayakake ing laladan Majalengka, Jawa Barat.[5] Jeruk uga bisa digawé puding jeruk, jus jeruk, lan kulit jeruk bali bisa digawé manisan kang legi rasané.[5]

Galeri

Cathetan suku

  1. a b c d Masalah sitiran: Tenger <ref> ora trep; ora ana tèks tumrap refs kanthi jeneng internet1
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q (ing basa Indonésia)iptek.net.id(dipunundhuh tanggal 11 April 2011)
  3. a b c d e f g h i j k l m n o p (ing basa Indonésia)health.kompas.com(dipunundhuh tanggal 11 April 2011)
  4. a b c d (ing basa Indonésia)antaranews.com(dipunundhuh tanggal 11 April 2011)
  5. a b (ing basa Indonésia)sinartani.com(dipunundhuh tanggal 11 April 2011)
Delengen Uga Who-wohan