Benthik

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Benthik

Benthik utawa gatrik, yaiku salah sijining dolanan tradhisional kang ana ing masarakat ing sawèneh laladan. Nanging, benthik ing saben laladan siji lan liyané iku béda. Ana sawèneh jenis dolanan benthik. Anggoné dolanan benthik, butuh latar kang amba, lumrahé kebon, lapangan, utawa latar kang ora ana suketé[1]. Dolanan iku kanggo bocah umur 8-15 taunan lan kang mèlu dolanan paling sithik loro, amarga gentènan lan ana kang luwih unggul saka kancané.

Sajarah[besut | besut sumber]

Sajarah benthik ora dingreteni kanthi pasti kapan dolanan iki ana lan saka ngendi asalé. Nanging, kaya dolanan tradhisional liyané, benthik wis ana ing masarakat wiwit jaman biyèn lan kalebu dolanan kang kondhang ing masarakat Jawa, ing Kabupaten Semarang. Benthik iku dolanan tradhisional kang migunakaké bilah kayu kang dawané béda-béda. Kethokan kayu kang dawa arané benthong lan kethokan kayu kang cendhèk arané janak. Miturut kandané masarakat, swara tempukan antarané benthong lan janak iku gawé swara "thik" amarga kuwi, masarakat banjur jenengi dolanan iku dolanan benthik[1].

Piranti[besut | besut sumber]

Piranti kang digunakaké kanggo dolanan iku ora perlu nganggo wragad, amarga bisa nganggo piranti kang wis ana ing sakubengé panggon kang dianggo dolanan benthik. Piranti-pirantiné ya iku kayu utawa pring. Kayu kang dipilih ya iku kayu kang ora gampang tugel. Jaman biyèn, kayu kang asring dianggo ya iku kayu worawari amarga ora gampang tugel lan gampang anggone golèk. Ukuran kayu kang dianggo ana loro, ya iku dawa lan cendhèk. Bocah-bocah ing désa lumrahé ngukur nganggo kilon.

Wayah[besut | besut sumber]

Dolanan benthik biasané dilakokaké ana ing wayah awan utawa soré lan nalika ora udan. Dolanan benthik iki biasané dilakokake déning bocah-bocah lan dolanan iki dilakokaké nalika bocah-bocah ana wektu lodhang, bubar sekolah, lan prèi sekolah. Dolanan benthik iku sipaté musiman, ya iku dilakokaké ana ing mangsa ketiga amarga yèn mangsa rendheng dolanan iki ora bisa dilakokaké.

Laku[besut | besut sumber]

Cara dolanan benthik, ya iku bocah-bocah kang arep dolanan kudu gawé bolongan ing lemah kang dawané 7–10 cm lan ambané 2–3 cm. Gunané bolongan iku kanggo tolakan nalika nguncalaké kayu. Benthik bisa dilakokaké déwé utawa regu. Biasané saregu isiné 3-4 bocah lan nalika saregu kuwi mau dolanan, regu liyané dadi kang jaga. Yèn dilakokaké déwé, ana bocah kang dolanan lan ana kang jaga[2].

Rujukan[besut | besut sumber]

  1. a b Sujarno,. Pemanfaatan permainan tradisional dalam pembentukan karakter anak. Yogyakarta. ISBN 9789798971464. OCLC 905419183.{{cite book}}: CS1 maint: extra punctuation (link)
  2. "Permainan Benthik, Warisan Tradisi Unik Penuh Makna". kumparan (ing basa Indonesia). Dibukak ing 2019-10-13.