Basa Rumania
| Basa Rumeni | ||
|---|---|---|
| limba română | ||
| Dituturaké ing | Rumeni, Moldavia, Serbia , Yunani, Bulgaria, Albania lan akèh nagara-nagara liyané | |
| Wilayah | Éropa Wétan | |
| Gunggung panutur | 28 juta | |
| Ranking | 36 | |
| Rumpun basa | ||
| ||
| Status resmi | ||
| Basa resmi ing | Rumeni, Moldavia lan Serbia (Vojvodina) | |
| Regulated by | Academia Română | |
| Kodhe basa | ||
| ISO 639-1 | ro
| |
| ISO 639-2 | rum (B) / rou (T)Cithakan:Infobox Language/SIL14
| |
| ISO 639-3 | – | |
|
| ||
Basa Rumania utawa Limba Română, iku anak cabang paling wétan basa-basa Roman lan siji-sijiné cabang basa Latin kang diubengi déning basa-basa Slavia lan Honggari.
Basa iki dituturaké d’ening luwih kurang 30 yuta wong kang kasebar ing Rumania, Moldova, Ukraina, Honggari, Bulgaria nganti Serbia.
Basa-basa Rumania iki kap’erang sajeroning sawatara cabang ya iku:
- Rumania baku (wewengkon Rumania lan Moldova
- Istro-Rumania (dituturaké ing ujung Istria, Kroasia)
- Macedo-Rumania (dituturaké ing kawasan Makedonia
- Arumania (dituturaké ing kawasan lor Yunani)
Fonologi
[besut | besut sumber]Basa Rumania duwé pitu vokal mawa swara: a /a/, e /e/, i /i/, o /o/, u /u/, ă /ə/, â, î /ı/ lan siji ora mawa swara ("i" ing posisi pungkasan). Basa Rumania Kuna duwé vokal tanpa swara tambahan manèh ("u" ing posisi pungkasan), nanging saiki wis ora dianggo manèh. Banjur ana uga papat semivokal lan rongpuluh konsonan.
Abjad Rumania
[besut | besut sumber]A, a (a); Ă, ă (ă); â (â din a); B, b (be); C, c (ce); D, d (de); E, e (e); F, f (fe / ef); G, g (ghe / ge); H, h (ha / haş); I, i (i); Î, î (î din i); J, j (je); K, k (ka de la kilogram); L, l (le / el); M, m (me / em); N, n (ne / en); O, o (o); P, p (pe); R, r, (re / er); S, s (se / es); Ş, ş (şe); T, t (te); Ţ, ţ (ţe); U, u (u); V, v (ve); X, x (ics); Z, z (ze / zet).
Gugusan aksara
[besut | besut sumber]Aksara C lan G duwé cara pangucapan mligi yèn dikombinasi karo sawatara aksara liyan’e, mèmper karo basa Italia.
| # | Gugusan | Uni | Conto | |
|---|---|---|---|---|
| 1 | ge, gi | [j] | mèmper karo [Jerman] lan [jinak] | |
| 2 | ghe, ghi | [g] | mèmper karo [gagap] lan [gugup] | |
| 3 | ce, ci | [c] | mèmper karo [catur] | |
| 4 | che, chi | [k] | mèmper karo [kaktus] |
Diftong
[besut | besut sumber]ea, ia, oa, ua ie ai, ăi, âi, ei, ii, oi, ui io au, ău, âu, eu, iu, ou
Triftong
[besut | besut sumber]ioa, eai, iau, eau
Fonem /h/
[besut | besut sumber]Basa Rumania minangka siji-sijiné basa Roman kang ngletarèkaké fonem /h/. Dhialèk Norman basa Prancis uga nglestarèkaké fonem /h/. Sajeroning akèh dhialèk basa Spanyol mligi ing Amérika, /j/ dilafazaké minangka [h], nanging iki dudu kasus "palestarèn": fonem asliné ya iku /x/.
Uga delengen
[besut | besut sumber]Pranala njaba
[besut | besut sumber] |
Èdhisi Romanian saka Wikipédia, bauwarna bébas |