Bèri ireng

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Blackberry
Woh Beri Ireng (Blackberry)
Klasifikasi ngèlmiah
Karajan: Plantae
Unranked: Angiosperms
Unranked: Eudicots
Unranked: Rosids
Ordho: Rosales
Famili: Rosaceae
Génus: Rubus
Subgénus: Rubus (formerly Eubatus)
Species

Kaliyan atusan mikrospesies sanèsipun
(subgenus ugi kalebet dewberi)

Beri Ireng utawa Blackberry utawa Black rasberry inggih punika salah satunggaling woh-wohan ingkang kalebet ing génus Rubus saking kulawarga Rosaceae.[1] Woh punika padatan pinanggih ing Éropah, Inggris, Amérika Lor, saha pasisir Pasifik.[1] Blackberry gadhah wujud ingkang mèmper kados ta anggur, nanging ukuranipun langkung alit kaliyan nggrombol.[1] Blacberry sampun dipundhahar déning manungsa wiwit éwonan taun kepengker, amargi wonten kasil forensik saking jaman wesi ingkang mbuktèkaken bilih tiyang wadon Haraldskaer sampundhahar woh blackberry kinten-kinten 2500 taun kepengker.[1] Kajawi raosipun ingkang sekéca, woh blackberry ngandhut nutrisi ingkang maringi mupangat kanggé kasarasan badan.[1]

Kandhutan Nutrisi[besut | besut sumber]

Woh beri ireng ngandhut kathah serat kaliyan vitamin C ingkang gunggungipun kaping pindho langkung kathah tinimbang kandhutan vitamin C ing woh beri biru.[1] Beri ireng ugi ngandhut senyawa tanin ingkang saged mbiyantu nambani tatu.[1] Wonten ing sawatawis literatur ngandharaken, ekstrak woh beri ireng ngandhut kathah anthrocyanin, flavonoid, kaliyan senyawa fenol ingkang gadhah mupangat nyerep radhikal oksigèn (ORAC), nglawan radhikal perosokil, superoksida, hidrogen peroksida, radhikal hidroksil, kaliyan singlet oksigèn.[2][3] Beri ireng ugi ngandhut asem folat, vitamin K, vitamin B, mineral essensial, kaliyan mangan.[2][3]

Nutrisi ingkang kaandhut ing blackberry mentah
Nutrisi Kandhutan per 100 gram % Aji padintenan
Energi 43 kcal
Total serat 5.3 g 21%
Total gula 4.9 g
Kalsium, Ca 29 mg 3%
Magnesium, Mg 20 mg 5%
Mangan, Mn 0.6 mg 32%
Copper, Cu 0.2 mg 8%
Potassium, K 162 mg 5%
Natrium, Na 1 mg 0%
Vitamin C 21 mg 35%
Vitamin A, IU 214 IU 4%
Vitamin K, µg 20 µg 25%
Asam folat, µg 36 µg 9%
Beta Karotena 128 µg ne
Lutein + zeaxanthin 118 µg ne

Mupangat kanggé Badan[besut | besut sumber]

  • Nguwataken daya tahan badan, vitamin C kang kaandhut woh beri ireng gadhah kagunan ingkang wigati kanggé badan.[4][5] Vitamin C wigati kanggé sistem kekebalan badan kaliyan kanggé kasarasan jantung, sarta mbiyantu ngudhunaken tekanan getih.[4][5] Vitamin C ugi mbiyantu ningkataken nyerep zat besi saking tetedhan sanès ingkang dipundhahar sesarengan, sangga saged ngelongi rèsiko anemia.[4][5]
  • Kasarasan pencernaan, serat ingkang kathah kaandhut ing woh beri ireng migunani sanget kanggé usus supados saged kerja kanthi saé.[4][5] Serat punika ugi saged nyetabilaken bobot badan ingkang séhat kaliyan saged ngudhunaken kolesterol.[4][5]
  • Nambani tatu, kandhutan senyawa tanin ing beri ireng migunani kanggé nambani tatu kanthi cara ngusap-usapaken woh beri ireng ing badan ingkang tatu.[4][5] Senyawa tanin saged ngencengaken jaringan, saéngga mbiyantu nyiutaken pembuluh getih kaliyan nyuda perdarahan.[4][5]
  • Mbiyantu nglawan sèl kanker, kandhutan anthocyanin (saklompok pigmen ing tetuwuhan kang gadhah sipat antioksidan) saged ngalang-alangi tuwuhipun sèl tumor.[4][5] Kajawi punika, beri ireng ugi ngandhut senyawa kimia C3G utawa asring dipunwastani flavonoid ingkang kabukti saged nglawan kanker kulit kaliyan kanker paru-paru.[4][5]
  • Ngayomi mripat, beri ireng ngandhut lutein kang migunani kanggé ngayomi mripat saking kawentukipun pigmen makul ingkang minangka tlatah paling sènsitif tumrap cahya kaliyan dumunung ing wingkingipun retina.[4][5] Lutein mbiyantu nyegah karusakan mripat amarga radiasi ultraviolet.[4][5]
  • Kasarasan balun, sekepel woh beri ireng maringi setengah kabutuhan mangan ing saden dintenipun.[5] Mangan punika sumber mineral ingkang saé piyambak kanggé mbiyantu mbentuk jaringan ikat badan, wigati sanget kanggé yasa struktur balung ingkang kuwat.[4][5]
  • Ningkataken tuwuhipun sèl, kandhutan folat utawa vitamin B9 ing blackberry gadhah kagunan wigati kanggé pembelahan lan tuwuhipun sèl séhat.[4][5] Tiyang sètri ingkang nembé ngandhut saé sanget dhahar woh punika, amargi saged ngelongi rèsiko bayi miyos cacat.[4][5]

Olahan[besut | besut sumber]

Woh beri ireng saged dipundhahar langsung minangka pencuci mulut.[1] Beri ireng saged dipundamel selé, unjukan, jelli, lan uga saged kanggé campuran roti.[1] Sapunika woh beri ireng ugi wonten ingkang dipundadosaken lulur ayu.[1]

Cathetan suku[besut | besut sumber]

  1. a b c d e f g h i j Kandungan dan Manfaat Blackberry Archived 2012-12-31 at the Wayback Machine.(dipunundhuh 12 Januari 2013)
  2. a b 7 Khasiat Si Buah Super Blackberry(dipunundhuh 12 Januari 2013)
  3. a b Manfaat Buah Blackberry untuk Keséhatan[pranala mati permanèn](dipunundhuh 15 Januari 2013)
  4. a b c d e f g h i j k l m n Blackberry, buah mungil yang kaya nutrisi dan manfaat bagi tubuh Archived 2011-11-25 at the Wayback Machine.(dipunundhuh 12 Januari 2013)
  5. a b c d e f g h i j k l m n o Khasiat Blackberry Archived 2011-11-25 at the Wayback Machine.(dipunundhuh 15 Januari 2013)
Jinising Woh-wohan