Kosovo: Béda antara owahan

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Konten dihapus Konten ditambahkan
Arupako (parembugan | pasumbang)
c éjaan, replaced: yaiku → ya iku (6) using AWB
c →‎top: éjaan using AWB
Larik 54: Larik 54:
}}
}}


'''Kosovo''' ([[basa Albania]]: ''Kosova'' utawa ''Kosovë'', [[basa Serbia]]: ''Косово'', alihaksara: Kosovo) iku sawijining wewengkon kang dumunung ing [[Éropah]] sisih kidul-wétan. Kosovo wewatesan karo [[nagara]] [[Serbia]] ing sisih lor, [[Montenegro]] ing sisih kulon, sarta [[Albania]] lan [[Makedonia]] ing sisih kidul. Sadurungé, Kosovo minangka sawijining provinsi otonom ing nagara [[Serbia]], ing sangisoré administrasi [[Perserikatan Bangsa-Bangsa|PBB]], nanging nalika tanggal [[17 Februari]] [[2008]] Kosovo ndhéklarasèkaké kamardikan sacara sapihak.<ref>[http://www.detiknews.com/index.php/detik.read/tahun/2008/bulan/02/tgl/17/time/223530/idnews/895394/idkanal/10 Detik.com Kosovo Deklarasikan Kemerdekaan dari Serbia] url diakses 23 Feb 2008.</ref> Déklarasi iki ora disarujuki déning [[Serbia]], nanging didhukung déning nagara-nagara Kulon. Ibukota Kosovo ya iku kutha [[Priština]]. Kamardikan Kosovo wis diakoni sacara resmi déning sawetara nagara-nagara, ing antarané ya iku [[Albania]], [[Amérika Sarékat]], [[Britania Raya]], [[Prancis]], lan [[Turki]]. Negara kang nulak kamardikan Kosovo antara liya [[Republik Rakyat Cina]], [[Rusia]], lan [[Serbia]]. [[Indonesia]] durung ngakoni kamardikané. ''Departemen Luar Negeri'' Indonesia nyatakaké yèn Indonesia kudu ati-ati ngakoni kamardikan Kosovo.<ref>[http://www.detiknews.com/index.php/detik.read/tahun/2008/bulan/02/tgl/18/time/075322/idnews/895430/idkanal/10 Detik Com: Indonesia Belum Akui Kemerdekaan Kosovo] url diakses 23 Feb 2008.</ref>
'''Kosovo''' ([[basa Albania]]: ''Kosova'' utawa ''Kosovë'', [[basa Serbia]]: ''Косово'', alihaksara: Kosovo) iku sawijining wewengkon kang dumunung ing [[Éropah]] sisih kidul-wétan. Kosovo wewatesan karo [[nagara]] [[Serbia]] ing sisih lor, [[Montenegro]] ing sisih kulon, sarta [[Albania]] lan [[Makedonia]] ing sisih kidul. Sadurungé, Kosovo minangka sawijining provinsi otonom ing nagara [[Serbia]], ing sangisoré administrasi [[Perserikatan Bangsa-Bangsa|PBB]], nanging nalika tanggal [[17 Februari]] [[2008]] Kosovo ndhéklarasèkaké kamardikan sacara sapihak.<ref>[http://www.detiknews.com/index.php/detik.read/tahun/2008/bulan/02/tgl/17/time/223530/idnews/895394/idkanal/10 Detik.com Kosovo Deklarasikan Kemerdekaan dari Serbia] url diakses 23 Feb 2008.</ref> Déklarasi iki ora disarujuki déning [[Serbia]], nanging didhukung déning nagara-nagara Kulon. Kutha krajan Kosovo ya iku kutha [[Priština]]. Kamardikan Kosovo wis diakoni sacara resmi déning sawetara nagara-nagara, ing antarané ya iku [[Albania]], [[Amérika Sarékat]], [[Britania Raya]], [[Prancis]], lan [[Turki]]. Nagara kang nulak kamardikan Kosovo antara liya [[Republik Rakyat Cina]], [[Rusia]], lan [[Serbia]]. [[Indonesia]] durung ngakoni kamardikané. ''Departemen Luar Negeri'' Indonesia nyatakaké yèn Indonesia kudu ati-ati ngakoni kamardikan Kosovo.<ref>[http://www.detiknews.com/index.php/detik.read/tahun/2008/bulan/02/tgl/18/time/075322/idnews/895430/idkanal/10 Detik Com: Indonesia Belum Akui Kemerdekaan Kosovo] url diakses 23 Feb 2008.</ref>


Kosovo dadi papan pasulayan wewengkon kang isih lumaku antara pamaréntah Serbia lan padunungé kang mayoritas dumadi saka etnis [[Albania]]. Wektu madegé nagara [[Yugoslavia]], Kosovo dadi provinsi Serbia kanthi status Daerah Otonomi Khusus. Nanging wiwit [[Perang Kosovo]] wis ana ing sangisoré pangawasan [[PBB]] minangka sawijining tlatah protektorat.
Kosovo dadi papan pasulayan wewengkon kang isih lumaku antara pamaréntah Serbia lan padunungé kang mayoritas dumadi saka etnis [[Albania]]. Wektu madegé nagara [[Yugoslavia]], Kosovo dadi provinsi Serbia kanthi status Daerah Otonomi Khusus. Nanging wiwit [[Perang Kosovo]] wis ana ing sangisoré pangawasan [[PBB]] minangka sawijining tlatah protektorat.

Révisi kala 1 Maret 2016 09.53

Republik Kosovo
Republika e Kosovës
Република Косово
Republika Kosovo
Gendéraning Kosovo
Gendéra
Aditamènging Kosovo
Aditamèng
Kadhudhukan Kosovo ing Éropah
Kadhudhukan Kosovo ing Éropah
KuthagaraPriština
42°40′N 21°10′E / 42.667°N 21.167°E / 42.667; 21.167
JawatbasaBasa Albania, Serbia
Recognised regional languagesBasa Turki, Gorani, Romani, Bosnia
Budayawangsa
(2007)
92% Orang Albania
  5.3% Serb
  2.7% lain-lain [1]
WangsanamaWangsa Kosovar, Kosovan
PapréntahanRepublik Parlemèntèr
• Presidhèn
Atifete Jahjaga (non-party)
Isa Mustafa (PDK)
Jakup Krasniqi
Kamardikan 
saka Serbia
• Dinyatakaké
17 Februari 2008
• Diakoni
(déning 17 nagara)
18 Februari 2008[2][3][4]
• Banyu (%)
n/a
Population
• Pikira-kira 2005
2.2 yuta (-)
ArtacihnaEuro (€)2 (EUR)
Laladan wektuUTC+1 (CET)
• Mangsa ketiga (AKK)
UTC+2 (CEST)
TLD internètdurung ana
  1. Diakoni déning sabagéan masyarakat internasional
  2. Duwit Dinar Serbia kadhangkala isih dianggo ing Ènklaf Serbia lan Kosovo Lor.

Kosovo (basa Albania: Kosova utawa Kosovë, basa Serbia: Косово, alihaksara: Kosovo) iku sawijining wewengkon kang dumunung ing Éropah sisih kidul-wétan. Kosovo wewatesan karo nagara Serbia ing sisih lor, Montenegro ing sisih kulon, sarta Albania lan Makedonia ing sisih kidul. Sadurungé, Kosovo minangka sawijining provinsi otonom ing nagara Serbia, ing sangisoré administrasi PBB, nanging nalika tanggal 17 Februari 2008 Kosovo ndhéklarasèkaké kamardikan sacara sapihak.[5] Déklarasi iki ora disarujuki déning Serbia, nanging didhukung déning nagara-nagara Kulon. Kutha krajan Kosovo ya iku kutha Priština. Kamardikan Kosovo wis diakoni sacara resmi déning sawetara nagara-nagara, ing antarané ya iku Albania, Amérika Sarékat, Britania Raya, Prancis, lan Turki. Nagara kang nulak kamardikan Kosovo antara liya Republik Rakyat Cina, Rusia, lan Serbia. Indonesia durung ngakoni kamardikané. Departemen Luar Negeri Indonesia nyatakaké yèn Indonesia kudu ati-ati ngakoni kamardikan Kosovo.[6]

Kosovo dadi papan pasulayan wewengkon kang isih lumaku antara pamaréntah Serbia lan padunungé kang mayoritas dumadi saka etnis Albania. Wektu madegé nagara Yugoslavia, Kosovo dadi provinsi Serbia kanthi status Daerah Otonomi Khusus. Nanging wiwit Perang Kosovo wis ana ing sangisoré pangawasan PBB minangka sawijining tlatah protektorat.

Sajarah

Jaman kuna

Kosova dikenal ing jaman kuna minangka Dardania[7] (saka tembung basa Albania dardhë = pear; tegesé Lemah Pear) tumraping suku Illyrian Dardani.[8][9][10][11][12][13] Sumber sajarah nyebutaké sawijining Krajaan Dardania ing abad ka- 4 SM, déné sajarawan Yunani lan Romawi mratélakaké yèn wong kana sregeb, ramah lan duwé kabudayan luhur.[14] Raja-raja kang wigati ya iku Longarus, Monunius, lan Bato, kang sering nganakaké paperangan nglawan Macedon lan sering olèh kamenangan.[14] Ana uga cathetan perang karo bangsa Celt. Dardania iku misuwur bab sumber tambang emas, lan tulisan kuna nyebutaké yèn Dardani minangka tlatah kang ngasilaké watu aji (permata). Kutha gedhé ing jaman semana kalebu Damastion, Naissus (Nis), Scupi (Skopje), lan Ulpiana.[15]

Dardania dikuwasani déning Romawi ing abad ka-1 SM. lan nyumbang Kakaisaran Romawi kanthi sawetara kaisar kang misuwur, kalebu Konstantin kang Agung. Agama Kristen wiwit nyebar nalika Niketas Dardani, nyiptakaké buku kidung pujian Kristen kang wiwitan.

Ottoman wiwit nguwasani Kosovo awit sumber mineral kang akèh banget ing Kosovo bisa dadi asèt kang wigati tumrap kakaisaran Ottoman. Kakuwasan Ottoman nggawa jaman anyar. Kanthi werna-werna tekanan kayadéné diskriminasi pajek tumrap panganut agama Katulik Roma, sawetara status Greja Ortodok dilindhungi déning Karajaan Ottoman, banjur nuwuhaké konvèrsi gedhèn-gedhènan déning Kristen Albania pada mlebu Islam.

Perang Balkan

Tapel wates ing Balkan sawisé Prang Balkan kapisan lan kapindho.

Ing taun 1912, jroning Perang Balkan, tlatah Kosovo dikuwasani déning Krajaan Serbia, sawetara iku tlatah Metohija (basa Albania: Lembah Dukagjini) dikuwasani déning Krajaan Montenegro. Banjur kadadéyan èksodhus para padunung Albania. Bab iki dipratélakaké déning Leon Trotsky, sawijining wartawan saka koran Pravda wektu jaman semana. Panguwasa Serbia banjur ngrencanakaké bakal nganakaké rekolonisasi tumrap Kosovo.[16] Akèh kulawarga Serbia kang pindhanh menyang tlatah Kosovo, kanggo nyiptakaké kaseimbangan demografi antara padunung Albania lan Serbia. Akèh padunung Albania ngungsi menyang tkatah pagunungan lan omah-omah wong Albania lan Turki dirusak. Parebutan manèh tlatah Kosovo dianggep dadi panyebab Perang Kosovo taun 1389. Jroning Konperènsi para Duta ing London taun 1912 kang dipimpin déning Sir Edward Grey, mentri jaban rangkah Inggris, Krajaan Serbia lan Montenegro disarujuki duwèni kadhaulatan ing Kosovo.[butuh sitiran]

Proklamasi Kamardikan, 2008

Tanggal 17 Februari 2008 Kosovo nyatakaké kamardikan saka Serbia. Kosovo wis nempuh dalan kang rupak kanggo nggayuh kamardikané. Usaha pisanan ing taun 1990 gagal awit diserbu déning Serbia. Tarung kang ora imbang antara Serbia karo gerilyawan Kosovo utawa KLA iki mujudaké anané tragedi pembantaian lan pangungsèn gedhèn-gedhènan. NATO kang dipimpin déning Amérika Sarékat ngusir Serbia kanthi serangan udhara jroning 78 dina. Kosovo banjur direksa déning PBB lan NATO. Usaha kamardikan Kosovo sing pungkasan iki olèh dhukungan saka mèh saprotelon nagara-nagara Uni Éropah lan Amérika Sarékat. Déné nagara kang nulak ya iku Serbia lan Rusia.[17]

Demografi

Komposisi etnik Kosovo taun 2005 miturut OSCE.

Miturut survé Kosovo in Figures 2005 saka Kantor Statistik Kosovo,[18][19][20] Gunngé padunung Kosovo watara 1.9 lan 2.2 yuta, dumadi saka etnik:

Islam minangka agama kang mayoritas, dianut déning mayoritas padunung ing komunitas etnik Albania, Bosniak, Gorani, lan Turki, lan sawetara wong ing komunitas Roma/Ashkali/Mesir, senajan agama ora pati dadi faktor wigati ing masyarakat. Retorika agama uga ora dadi wacana masyarakat ing komunitas Muslim, mesjid-mesjid ora pati ramé, lan busana lan budaya muslim uga ora pati kawistara. Padunung Serbia, watara 100,000 nganti 120,000 jiwa, umumé nganut agama Kristen Ortodhok Serbia.

Pamérangan administrasi

Sacara administrasi, Kosovo dumadi saka pitung distrik, ya iku: Distrik Đakovica, Distrik Gnjilane, Distrik Kosovska Mitrovica, Distrik Peć, Distrik Priština, Distrik Prizren lan Distrik Uroševac.

Munisipalitas

Kosovo uga dipérang dadi 30 munisipalitas (satingkat Kotamadya):

Kosovo Lor ngukuhi pamaréntahan dhéwé, infrastruktur lan institusi déning etnik Serbia (kang dominan) ing Distrik Mitrovica, ya iku ing Munisipal Leposavic, Zvecan lan Zubin Potok lan pérangan lor saka Kosovska Mitrovica.

Kutha

Priština

Daftar kutha gedhé ing Kosovo (kanthi data populasi tanggal 31-2-2003):[21]

Cathetan lan referensi

  1. Enti i Statistikës së Kosovës
  2. US Secretary of State Condoleezza Rice (2008-02-18). "U.S. Recognizes Kosovo as Independent State". U.S. Department of State. Diarsip saka sing asli ing 2008-02-19. Dibukak ing 2008-02-18. {{cite news}}: Check date values in: |date= (pitulung)
  3. "Britain, France recognise Kosovo". Associated Press. 2008-02-18. Dibukak ing 2008-02-18. {{cite news}}: Check date values in: |date= (pitulung)
  4. Castle, Stephen (2008-02-18). "Kosovo is Recognised by U.S., France and Britain". Dibukak ing 2008-02-18. {{cite news}}: Check date values in: |date= (pitulung)
  5. Detik.com Kosovo Deklarasikan Kemerdekaan dari Serbia url diakses 23 Feb 2008.
  6. Detik Com: Indonesia Belum Akui Kemerdekaan Kosovo url diakses 23 Feb 2008.
  7. Arthur Evans, “Some Observations on the Present State of Dardania,” R. Elsie ed., Albanian History
  8. Noel Malcolm, Kosovo: A Short History (UP: New York, 2003) 31.
  9. Aleksandar Stipcevic, Iliri, p.30
  10. Mirdita, Studime dardane, pp.7-46
  11. Papazoglu, Central Balkan Tribes, pp.210-69
  12. Katicic, Ancient Languages, pp.179-81
  13. Papazogu, "Dardanska onomastika"
  14. a b Bep Jubani et al., Historia e popullit shqiptar: për shkollat e mesme (Libri Shkollor: Prishtinë, 2002) 26-29.
  15. Historia e Shqipërisë, “Mbretëria e Dardanisë: Territori dhe popullsia,” Shqiperia.com
  16. Elsie, R. (ed.) (2002): "Gathering Clouds. The roots of ethnic cleansing in Kosovo. Early twentieth-century documents". Dukagjini Balkan Books, Peja (Kosovo, Serbia). ISBN 9951-05-016-6
  17. Harian Jawa Pos, Bangsa Muslim di Éropah Merdeka, hal.1, ed: 17 Februari 2008
  18. UNMIK. "Kosovo in figures 2005" (PDF). Ministry of Public Services.
  19. BBC News (23/12/05). "Muslims in Europe: Country guide". {{cite web}}: Check date values in: |date= (pitulung)
  20. BBC News (20/11/07). "Regions and territories: Kosovo". {{cite web}}: Check date values in: |date= (pitulung)
  21. City Population. "Kosovo".

Delengen uga

Pranala njaba