Rama: Béda antara owahan
c bot Menambah: ka:რამა |
Tanpa ringkesan besutan |
||
| Larik 1: | Larik 1: | ||
'''Rama''' uga bisa sinebut Prabu Ramawijaya iku ratu ing Pancawati. Balane wujud kethek pirang-pirang. Mula bukane duwe bala kethek iku, merga biyen tau mitulungi kasangsayane Narpati Sugriwa sing kejepit ana wit asem dhampit amarga pancakara mungsuh kadhange tuwa, Subali. Sabanjure Subali klakon dipateni dening Rama, saengga Sugriwa bisa dadi ratu ing Guwa Kiskendha lan nggarwa Dewi Tara. Minangka piwalesing budi, Sugriwa banjur dhawuh marang wadyabalane (para kethek) supaya mbiyantu marang Rama anggone ngupadhi garwane, Dewi Sinta, kang didhustha Dasamuka, ratu buta ing Ngalengka. Ramawijaya dalah para kethek banjur padha yasa pasanggrahan ing gunung Malyawan (sok dikocapake gunung Mangliawan). Pasanggrahan dadi wewangunane ora bedha kaya kedhaton (kraton), mula banjur kathelah Kraton Pancawati. Raden Rama banjur jumenang nata kanthi jejuluk Prabu Ramawijaya. Dasanamane (jeneng liya): Prabu Sri Bathara Rama(titah titising Bathara Wisnu), Prabu Ramawijaya (tansah jaya/unggul ing payudhan), Rama Reghawa (putrane Dewi Reghu/Sukasalya), Ramabadra (sumunar lir purnamasidhi), Ramacandra, lan Ramayana. |
|||
'''Rama''' uga bisa sinebut Prabu Rama awit angratoni para wanara ing negara Pancawati rikala lakon bedhah nagara Ngalengkadiraja. |
|||
Kejaba kuwi, Narpati sugriwa sabalane banjur suwita marang Prabu Rama. |
|||
Prabu Ramawijaya ngono putrane Prabu Dasarata ing Ayodya saka garwa Dewi reghu iya Sukasalya. Prabu Dasarata kuwi garwane ana telu: Dewi Reghu, Dewi kekayi lan dewi Sumitra. Dewi Reghu peputra Raden Rama Reghawa, Dewi Kekayi peputra Raden Barata, lan Dewi Sumitra peputra Raden Laksmana lan Satrugna (Tugena). |
|||
Bisa uga sinebut Bathara Rama awit dianggep sawijining manungsa asarira dewa titising Bathara [[Wisnu]] kang kajibah ambrastha angkara murka reregeding jagad. Prabu Rama duwe piyandel gegaman ampuhe anggegilani wujud gandewa kang aran Guwawijaya paringane [[Ramaparasu]] sakuwise prabu Rama kuwagang nyampurnakake dheweke. |
|||
Sadhurunge kagarwa Prabu Dasarata, Kekayi duwe panuwun, yen samengko kagungan putra kakung, kudhu kalilanana jumeneng nata ing Ayodya. Tanpa menggalih kang wening, Prabu Dasarata nyaguhi, nadyan wis kagungan putra pembarep kakung Raden Rama. |
|||
Kabeh putrane Prabu Dasarata digulawentah dening Begawan Wasistha, saengga bisa dadi satriya utama turta sekti mandraguna. |
|||
Iya awit saka gandewa iku prabu Rama bisa ambrastha reregeding jagad yaiku Prabu [[Rahwana|Dasamuka]] kang wus nyidra garwane, [[Dewi Sinta]]. Amrih cethane para maos kaaturan mirsani ing kitab wiracarita asesirah [[Ramayana]]. |
|||
Sawijining dina Rama ngleboni sayembara ing negara Matilidirja, lan klakon mboyong Dewi Sinta, putrine Prabu Janaka. Satekane ing Ayodya, Rama nedya dijumenengake ratu, nanging Dewi kekayi (garwane Prabu Dasarata) ngucik janjine Prabu dasarata kang nate kawiyon, yaiku bakal njumenengake ratu putrane kang patutan karo Kekayi. Kejaba kuwi, Sang Dewi Kekayi nyuwun supaya Prabu Dasarata nundhung Rama saka praja supaya ora ngregoni Barata anggone mangreh praja Ayodya. |
|||
Rama kelakon ditundhung. Bebarengan karo Dewi Sinta lan didherekake Raden Laksmana, sigra manjing jroning alas. Nalika manjing telenging alas Dhandaka, Dewi Sinta ilang didhustha Prabu Dasamuka, ratu buta saka Ngalengka. Wektu kuwi Rama lagi mbedhag kidang kencana sing dipingini Dewi Sinta. |
|||
==Dasanama== |
|||
Rama kang dibiyantu dening Narpati Sugriwa sawadyabalane lan Raden Wibisana (rayine Prabu Dasamuka kang mbalela ngiloni Prabu Rama) klakon nglurug menyang negara Ngalengka. Gelare ngrebut baline Sinta, nanging ing bathin kang baku mbrastha tumindhak dur angkara budi candala kang sinandhang dening Dasamuka. Prabu rama kang nglungguhi kautaman wusanane bisa unggul yudhane. Dasamuka sirna kataman jemparing pusaka aran "Guhyawijaya" (Guhya kuwi mengku teges "gaib", dene "wijaya" tegese kemenangan. Dadi maknane kemenangan kang sinadhi /gaib). Ragane Dasamuka banjur ditableg gunung Pangungrungan iya Somawana dening Senggana/Anoman. |
|||
Ing [[Wayang|pedhalangan]], ''Rama'' nduwé [[dasanama]]: |
|||
Sawise brubuh Ngalengka, sapatine Dasamuka, Prabu Rama banjur ngangkat Wibisana jumenang nata ing Ngalengka. Nanging ora let suwe, Wibisana banjur lereh keprabon saperlu madheg pandhita. Dhampar Ngalengka banjur dilintirake marang putrane sesilih Raden Denthawilukrama kang sawise jumenang nata jejuluk Prabu Bisawarna. |
|||
* Rama Wijaya |
|||
Ing crita-crita Padhalangan, yuswane Prabu Ramawijaya klebu dhawa banget, yakuwi wiwit jaman Ramayana (perang Giriantara) nganthi bablas tekan jaman Mahabharata (Pandhawa). Ing pungkasan sugenge, Prabu Rama manitis ana ragane Prabu Kresna, nata ing Dwarawati, Raden Laksmana manitis ana ragane Raden Arjuna lan banjur pindhah ana ragane Prabu Baladewa. Dene para wadyabala wanara uga banjur padha ilang musna saragane, kejaba Anoman kang tumeka pati ing jamane Prabu Sri Aji Jayabaya ing Mamenang utawa Kedhiri (mlebu crita Wayang Madya). |
|||
* Sri Rama |
|||
* Rama Regawa |
|||
* Ragawa |
|||
==Lelakoné== |
|||
Rama iku putra tunggalé [[Dasarata|Prabu Dasarata]] (raja negara [[Ayudya]]) lan [[Rago|Dewi Rago]]. Dhèwèké putra kang digadhang-gadhang dadi raja. |
|||
Wiwit mudha, Rama lan adhiné, [[Laksmana]], tansah bebarengan nglawan para durjana. Sawijinin dina, Rama mangkat mèlu sayembara ing [[negara Mantili]] (Mitila). Kanthi panah pusaka seka [[Bathara Wisnu]], Rama bisa mupu sayembara lan mboyong [[Sinta|Dewi Sinta]] (Sita), putriné [[Prabu Janaka]]. |
|||
Révisi kala 10 Oktober 2007 05.17
Rama uga bisa sinebut Prabu Ramawijaya iku ratu ing Pancawati. Balane wujud kethek pirang-pirang. Mula bukane duwe bala kethek iku, merga biyen tau mitulungi kasangsayane Narpati Sugriwa sing kejepit ana wit asem dhampit amarga pancakara mungsuh kadhange tuwa, Subali. Sabanjure Subali klakon dipateni dening Rama, saengga Sugriwa bisa dadi ratu ing Guwa Kiskendha lan nggarwa Dewi Tara. Minangka piwalesing budi, Sugriwa banjur dhawuh marang wadyabalane (para kethek) supaya mbiyantu marang Rama anggone ngupadhi garwane, Dewi Sinta, kang didhustha Dasamuka, ratu buta ing Ngalengka. Ramawijaya dalah para kethek banjur padha yasa pasanggrahan ing gunung Malyawan (sok dikocapake gunung Mangliawan). Pasanggrahan dadi wewangunane ora bedha kaya kedhaton (kraton), mula banjur kathelah Kraton Pancawati. Raden Rama banjur jumenang nata kanthi jejuluk Prabu Ramawijaya. Dasanamane (jeneng liya): Prabu Sri Bathara Rama(titah titising Bathara Wisnu), Prabu Ramawijaya (tansah jaya/unggul ing payudhan), Rama Reghawa (putrane Dewi Reghu/Sukasalya), Ramabadra (sumunar lir purnamasidhi), Ramacandra, lan Ramayana. Kejaba kuwi, Narpati sugriwa sabalane banjur suwita marang Prabu Rama. Prabu Ramawijaya ngono putrane Prabu Dasarata ing Ayodya saka garwa Dewi reghu iya Sukasalya. Prabu Dasarata kuwi garwane ana telu: Dewi Reghu, Dewi kekayi lan dewi Sumitra. Dewi Reghu peputra Raden Rama Reghawa, Dewi Kekayi peputra Raden Barata, lan Dewi Sumitra peputra Raden Laksmana lan Satrugna (Tugena). Sadhurunge kagarwa Prabu Dasarata, Kekayi duwe panuwun, yen samengko kagungan putra kakung, kudhu kalilanana jumeneng nata ing Ayodya. Tanpa menggalih kang wening, Prabu Dasarata nyaguhi, nadyan wis kagungan putra pembarep kakung Raden Rama. Kabeh putrane Prabu Dasarata digulawentah dening Begawan Wasistha, saengga bisa dadi satriya utama turta sekti mandraguna. Sawijining dina Rama ngleboni sayembara ing negara Matilidirja, lan klakon mboyong Dewi Sinta, putrine Prabu Janaka. Satekane ing Ayodya, Rama nedya dijumenengake ratu, nanging Dewi kekayi (garwane Prabu Dasarata) ngucik janjine Prabu dasarata kang nate kawiyon, yaiku bakal njumenengake ratu putrane kang patutan karo Kekayi. Kejaba kuwi, Sang Dewi Kekayi nyuwun supaya Prabu Dasarata nundhung Rama saka praja supaya ora ngregoni Barata anggone mangreh praja Ayodya. Rama kelakon ditundhung. Bebarengan karo Dewi Sinta lan didherekake Raden Laksmana, sigra manjing jroning alas. Nalika manjing telenging alas Dhandaka, Dewi Sinta ilang didhustha Prabu Dasamuka, ratu buta saka Ngalengka. Wektu kuwi Rama lagi mbedhag kidang kencana sing dipingini Dewi Sinta. Rama kang dibiyantu dening Narpati Sugriwa sawadyabalane lan Raden Wibisana (rayine Prabu Dasamuka kang mbalela ngiloni Prabu Rama) klakon nglurug menyang negara Ngalengka. Gelare ngrebut baline Sinta, nanging ing bathin kang baku mbrastha tumindhak dur angkara budi candala kang sinandhang dening Dasamuka. Prabu rama kang nglungguhi kautaman wusanane bisa unggul yudhane. Dasamuka sirna kataman jemparing pusaka aran "Guhyawijaya" (Guhya kuwi mengku teges "gaib", dene "wijaya" tegese kemenangan. Dadi maknane kemenangan kang sinadhi /gaib). Ragane Dasamuka banjur ditableg gunung Pangungrungan iya Somawana dening Senggana/Anoman. Sawise brubuh Ngalengka, sapatine Dasamuka, Prabu Rama banjur ngangkat Wibisana jumenang nata ing Ngalengka. Nanging ora let suwe, Wibisana banjur lereh keprabon saperlu madheg pandhita. Dhampar Ngalengka banjur dilintirake marang putrane sesilih Raden Denthawilukrama kang sawise jumenang nata jejuluk Prabu Bisawarna. Ing crita-crita Padhalangan, yuswane Prabu Ramawijaya klebu dhawa banget, yakuwi wiwit jaman Ramayana (perang Giriantara) nganthi bablas tekan jaman Mahabharata (Pandhawa). Ing pungkasan sugenge, Prabu Rama manitis ana ragane Prabu Kresna, nata ing Dwarawati, Raden Laksmana manitis ana ragane Raden Arjuna lan banjur pindhah ana ragane Prabu Baladewa. Dene para wadyabala wanara uga banjur padha ilang musna saragane, kejaba Anoman kang tumeka pati ing jamane Prabu Sri Aji Jayabaya ing Mamenang utawa Kedhiri (mlebu crita Wayang Madya).