Penjalin
| Rattan | |
|---|---|
| |
| Calamus rotang | |
| Klasifikasi ngèlmiah | |
| Karajan: | Plantae |
| Dhivisi: | Magnoliophyta |
| Klas: | Liliopsida |
| Ordho: | Arecales |
| Famili: | Arecaceae |
| Subfamili: | Lepidocaryoideae |
| Tribe: | Calameae |
| Genera | |
| Rotan: Calamus Daemonorops Oncocalamus Calameae non-rotan: Calospatha Ceratolobus Eremospatha Eugeissonia Korthalsia Laccosperma Metroxylon Myrialepis Pigafetta Plectocomia Plectomiopsis Raphia Salacca | |
Penjalin utawa Rotan iku sakelompok palma saka rumpun (tribus) Calameae sing duwé habitus mrambat, mligi Calamus, Daemonorops, lan Oncocalamus. Rumpun Calameae dumadi saka watara nem atus anggota, kanthi laladan panyebaran ing pérangan tropis Afrika, Asia lan Australasia. Sajeroning rumpun iki kalebu uga marga Salacca (upamané salak), Metroxylon (upamané rumbia/sagu), sarta Pigafetta sing ora mrambat, lan kanthi tradhisional ora digolongaké penjalin.
Wit penjalin racaké dawa kanthi diameter 2–5 cm, mawa ros, ora growong, lan akèh ditutupi eri eri dawa, atos, lan landhep. Eri iki fungsiné minangka piranti pertahanan dhiri saka hèrbivor, sisan mbantu mrambat, amarga penjalin ora duwé sulur. Sawijining wit penjalin bisa nganti atusan mèter dawané. Wit penjalin ngetokaké banyu naika ditebas lan bisa kanggo cara bertahan urip ing alam bébas. Warak jawa diweruhi uga kerep mangan wit penjalin.
Sebagian gedhé penjalin asal saka alas ing Malaysia, Sumatra, Jawa, Borneo, Sulawesi, lan Nusa Tenggara. Indonesia nyadiakaké watara 70% kabutuhan penjalin donya. Sisa pasar diisi saka Malaysia, Filipina, Sri Lanka, lan Bangladesh.
Penjalin rikat tuwuh lan relatif gampang dipanèn sarta ditransprotasi. Bab iki uga dianggep mbantu njaga kalestarèn alas, amarga wong luwih seneng manèn penjalin tinimbang kayu.
Kagunan[besut | besut sumber]
Penjalin sing umum dipigunakaké sajeroning indhustri ora patiya akèh. Sawetara sing paling umum ya iku Manau, Batang, Tohiti, Mandola, Tabu-Tabu, Suti, Sega, Lambang, Blubuk, Jawa, Pahit, Kubu, Lacak, Slimit, Cacing, Semambu, sarta Pulut.
Sawisé diresiki saka pelepah sing mawa eri, penjalin asalan kudu diawètaké lan kalindhung saka jamur Blue Stain. Lumrahé ana loro prosès pangolahan bahan baku penjalin: Pemasakan nganggo lenga kanggo penjalin ukuran sedheng /gedhé lan Pengasapan nganggo weliramg tumrap penjalin ukuran cilik.
Sabanjuré penjalin bisa diolah dadi manéka bahan baku, upamané digawé Peel (kupasan)/Sanded Peel, dipolès /semi-poles, digawé core, fitrit utawa star core. Séentra indhustri kerajinan lan mèbel penjalin gedhé dhéwé ing Indonesia dumunung ing Cirebon.
Pemanfaatan penjalin mligi minangka bahan baku mèbel, kaya kursi, méja tamu, sarta rak buku. Penjalin duwé sawatara kaunggulan tinimnbang kayu, ya iku luwih ènthèng, kuwat, elastis / gampang diwangun, sarta murah. Kelemahan utama penjalin ya iku gampang kena kutu bubuk "Pin Hole".
Masarakat suku Dayak ing Kalimantan Tengah manfaataké wit penjalin anom minangka komponèn janganan.[1]
Cathetan sikil[besut | besut sumber]
- ↑ Menikmati Sayur Batang Rotan Archived 2009-06-12 at the Wayback Machine.. Media Tanah Air daring. Edisi 02-04-2009.