Pemberontakan Menalamba

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Ranavalona, ratu nalika Pemberontakan menalamba

Pemberontakan Menalamba inggih punika obahan perlawanan rakyat ingkang kadadosan wonten ing Madagaskar pérangan tengah minangka tanggepan saking kasuksésan Perancis ngrebut pura karajan Madagaskar ing kutha krajan Antananarivo wonten ing wulan September 1895. Menalamba wonten ing basa Malagasi ateges "selendang abrit".

Latar belakang[besut | besut sumber]

Tindakan diplomatik lan militèr Perancis kanggé ngeklaim kedaulatan saking pulo Madagaskar-ingkang sampun kalangsung sadangu langkung saking sekawan abad-samsaya inténsif wonten ing masa Pamarèntahan Ratu Ranavalona II lan Ratu Ranavalona III, 2 panguwasa pungkasan pulo mau. Sasampuning kampanye militèr ingkang suksès ing ngandhap pimpinan Jenderal Jacques Duchesne, Perancis kanthi resmi nganèksasi Madagaskar wonten ing tanggal 1 Januari 1896. Wonten ing wulan Agustus taun punka, Perancis nyatakaken Madagaskar minangka koloninipun lan ngasingaken Mahamantri Madagaskar Rainilaiarivony dhateng Aljir (ing Aljazair) dumugi piyambakipun séda wonten ing taun candhakipun.[1] Ratu Ranavalona III lan sapérangan ageng pejabat pamarèntahanipun tetep dipuntilaraken nanging boten dipunparingi kakuwasan pulitik ingkang nyata. Satunggaling gubernur sipil, Hippolyte Laroche, dipuntunjuk kanggé nglampahaken papréntahan wewengkon punika nalika wiwitanipun.

Pemberontakan[besut | besut sumber]

Wonten ing wulan Dhésèmber 1895, 2 wulan sasampuning Perancis ngrebut Antananarivo, perlawanan rakyat tumrap kakuwasan Perancis medal wonten ing wujud pemberontakan menalamba ("selendang abrit"). Perang gerilya tumrap tiyang asing, agama Kristen, lan korupsi pulitik punika kanthi rikat sumebar ibg saindhenging panjuru pulo lan ingkang utama dipuntindakaken déning para wong tani biyasa ingkang ngagem selendang ingkang dipunolési kanthi lemah laterit abrit saking dataran tinggi. Gerakan perlawanan punika naté ngrembaka dumugi pungkasanipun dipunkawonaken kanthi efektif déning militèr Perancis wonten ing pungkasaning taun 1897.[2] Kathah anggota papréntahan Ranavalona ingkang dipuntuduh sampun nyengkuyung para pambrontak lan sapérangan tokoh lajeng dipunukum, kalebet ing antawisipun inggih punika pakdhé saking ratu Ratsimamanga (kakang saking penasihat favoritipun, Ramisindrazana) sarta Mantri Perang Rainandriamampandry. Satunggaling bulikratu ingkang nama Ramisindrazana déning Perancis dipunasingaken dhateng Réunion amargi sami boten purun ngeksekusi tiyang wanodya.[3]

Perlawanan punika njalari pamarèntah Perancis nggantos gubernur sipil pulo mau kanthi satunggaling gubernur militèr, inggih punika Jenderal Joseph Gallieni.[3] Bab punika ugi minangka faktor utama ingkang samangké ndorong kaputusan kanggé ngasingaken Ranavalona III dhateng pulo Reunion wonten ing taun ingkang sami.

Cathetan suku[besut | besut sumber]

  1. (ing basa Prancis) Randrianja, Solofo (2001). Société et luttes anticoloniales à Madagascar: de 1896 à 1946. Paris: Karthala Editions. kc. 100–110. ISBN 978-2-84586-136-7.
  2. Campbell, Gwyn (1991). "The Menalamba revolt and brigandry in imperial Madagascar, 1820–1897". International Journal of African Historical Studies. 24 (2): 259–291.
  3. a b (ing basa Prancis) Basset, Charles (1903). Madagascar et l'oeuvre du Général Galliéni. Paris: A. Rousseau. kc. 140–142.