Menyang kontèn

Pamugaran Candhi Barabudur

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Salah sawiji pagawén pamugaran Candhi Barabudhur

Pamugaran Candhi Barabudur ya iku kemémpengan becikan utawa upadi kang gawé kanggo marekne kondisi Candhi Barabudhur padha karo falsafah wiwitan dibangun candhi agung umat Hindhu iki, utawa karo pangarah kanggo pangarah tertentu. kemempengan pemugaran nyat lumrah dilakoke ana ing mayoritas candhi kang ana ing Nusantara. kemempengan pemugaran iki dilakoke guna ngukuhi kaslen, kelestaren, aman, mawa kejagane watu-watu kang nyusun lan ngerangkai dadine kebentuk tangen candhi. padha halne karo Candhi Barabudhur, kemempengan pemugaran iki dadi kemempengan taunan kang kalebu jero upaya panglestaren lan panjagan Candhi Barabudhur. Karena manggon tepat ing laladan lindhu lan wis ping pira-pira ngalami getaran seismik, tangen Candhi Barabudhur iki rawan pisan kena lindhu. dadi contho fenomena lindhu ing Bantul taun 2004 ingkang wis suwé kang nggawe candhi iki kudu direnovasi. kajaba iku, Candhi Borobudur manggon ing waratan cendhek Kedu Jawa tengah kang duwé iklim nganti 20 derajat celcius. lan kanggo mangsa udan, curah udan ing laladan Candhi Barabudhur iki bisa nganti 200 milimeter jero wayah 24 jam. dadine Candhi Barabudhur bener-bener ngalami tantangan cuaca kang njaba blinuwih. lan pemugaran iki dilakoke guna njaga lapisan watu ora terkikis utawa dilapisi lumut amarga kaanan lembab. dadine nyat ana sistem lan konsèp dhéwé saka pemugaran kang terjadwal iki.

Sajarah Pamugaran Candhi Barabudhur

[besut | besut sumber]

Sanajan Candhi Barabudhur iku dadi panggon ngibadah kanggo tiyang Hindhu, miwiti tabuh tengah abad menyang-10, ket puser pamarintahana lan kabudayan maringi owah kanggo panggon saka Jawa Tengah menyang Jawa wétan, Candhi Barabudhur kaya ilang lan dikelalenke. ket wektu iku nganti pirang-pirang abad-abad kapungkur Candhi Barabudhur kang dadi lintang cemerlang dadi dikelalenke. Candhi Barabudhur

Pemugaran saka Thomas Stamford Raffles

[besut | besut sumber]

Pemugaran pisan ana ing taun 1814 dilakoke saka Sir Thomas Stamford Raffles kang nglakoke pangresikan Candhi Barabudhur kang wektu iku wis ngowah dilingkupi alas belantara lan semak belukar. ning upaya pangresikan iki durunga sampurna kabehe, amarga anané kekuwatiran dinding kang ambrol, ngeling sistem pangresikan ana ing saar iku durung nganggo ahli jero babagan watu-waton.

Pemugaran saka Van Erp

[besut | besut sumber]

Pada taun 1900 dibentuka panitia kang duwé tugas ngerencanaaken upadi penyelamatan san panglestaren candhi Barabudhur. Panitia kesebut digawangi saka pamerentah kang banjur nugaske Van Erp kanggo nglakoni rencana kang diusulake panitia pemugaran kang wis digawé sadurungé. ana akèh usul lan saran kang diwenehna saka panitia, pira-pira antarané ya iku njejegake bali dinding-dinding kang miring, pager-pager kang wis ambrol ditangi manèh, stupa-stupa kang wis ora ngaturan disusun bali, gapura-gapurane dipepakake kanggonan-kanggonane manèh. lan isih akèh prakara liya kang dilakoke. mbasi wis ngupadekne akèh prakara, Van Erp kang mangarepi panitia jero pemugaran candhi iki durung uga sampurna merelokasi Candhi Barabudhur.

Pemugaran saiki

[besut | besut sumber]

Pasca Indonésia olèh kemerdekaane, prosès panglestaren kawasan paninggalan budayane kalebu Candhi Barabudhur sakebake dadi tanggung jawab pamerentah Indonésia. wektu iku udakara ana ing taun 1948 pamerentah anyak melirik manèh Candhi Barabudhur kanggo dianakne dhèwèké pemugaran demi nylametake Candhi Barabudhur. Indonésia njaluk bantuan marang UNESCO kang banjur disusul saka tekane professor saka Bèlgi Prof. Dr. C. Coremans kang nglakoke warna-warna riset lan panalitèn ing Candhi Borobudur, wektu iku ditetapkan manawa Candhi Barabudhur lagi ngalami kaanan gawat amarga watu-watone kena lelara kronis lan mbebayani ya iku “kanker watu”. dadine jero wayah kang cukup rikat, pemugaran karo rencana kang mantab anyak diteraske. prakara kang paling akèh mbisa gatekan ya iku kepriye ngurai dalan banyu dadine ora menggenang lan nggawe lembab kondisi bebatuan Candhi Barabudhur. amarga hal iki kang marakake krusakan kronis ana ing watu-watu Candhi Barabudhur. akhire, karo mangan akèh biaya kang dibisa saka bantuan saka nagara-nagara liya karo saka UNESCO, prosès pemugaran Candhi Borobudur iki bisa buyarke ana ing taun 1983.

Pranala buku

[besut | besut sumber]

Asma, Tanpa (1983). Purna Pugar Candi Borobudur. Jakarta: Departemen Penerangan Republik Indonesia. ISBN 978-602-298-280-7.

Pranala njaba

[besut | besut sumber]