Gambir

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Gambir
Uncaria gambir
Klasifikasi ngèlmiah
Karajan: Plantae
Unranked: Angiosperms
Unranked: Eudicots
Unranked: Asterids
Ordho: Gentianales
Famili: Rubiaceae
Subfamili: Cinchonoideae
Tribe: Naucleeae
Génus: Uncaria
Schreber
Spésies tipe
Uncaria guianensis
(Aublet) J.F. Gmelin
Species

~40 species. See text

Gambir ya iku sajenis wit-witan tropis kang digunakaké minangka salah sijiné ramuan kanggo mangan suruh utawa kondhang kanti sebutan nginang.[1] Gambir duwé kagunaan minangka antisepti, bahan campuran kosmetik utawa bahan penyamak kulit.[1] Aji ekonomis saka gambir ana ing èkstrak tlutuh godhong lan pangé kang ngandung rong (2) komponèn kimia utama kang wigati ya iku katekin lan tenin.[1]

Gambaran umum[besut | besut sumber]

Gambir kalebu wit-witan perdu, dhuwur 1-3. Wit lurus, bunder, warna coklat pucet.[2] Godhong tunggal, wujud lonjong, bongkot bulet, ngarep lancip, dawa 4–7 cm, warna ijo. Bagean kang digunakaké ya iku sarine godhong kang digaringaké.[2]

Kagunan lan kandhungan[besut | besut sumber]

Gambir bahan campuran nginang

Gambir ya iku bahan tambahan kang wong kang nginang.[3] Saliyané iku gambir uga duwé manfaat liyané ya iku kanggo nyegah lelara kang ana laladan kerongkongan.[3] Tuwuhan iki duwé dat samak. Sipat gambir iki minangka astrigens.[3] Saliyané iku digunakaké minangka nginang, gambir ug duwé khasiat obat.[3] Antarané ya iku kanggo tatu kang ana ing cangkem lan kerongkongan.[3]

Budidaya[besut | besut sumber]

Gambir dibudidayakaké ing lahan keduwuran 200–800 m ing sak nduwure lumah sagara. Mulai saka topografi radok rata nganti ing pèrèngan gumuk. Biasane ditanadur minangka wit perkebunan ing pekarangan utawa kebon ing pinggir alas. Budidaya racaké semiintensif, jarang diwènèhi pupuk nanging pembersihan lan pemangkasan dilakokaké. Ing Sumatra kagiyatan pananduran iki wis gganggu kawasan lindung.

Panyebaran[besut | besut sumber]

Yèn ditinjau saka anané lahan ing Sumatra mangka bisa dideleng anané keterbatasan. Sekitar 60% saka lahan kang ana wujud gumuk lan lahan miring lan 15% baé kang wis disepakati kanggo lahan pertanian. Sacara sekabèhané amung tersedia sakiwa-tengené 450000 ha lahan kang potensial kanggo perkebunan. Ing Sumatra pérangan kulon tetuwuhan gambir ngrembaka kanti apik ing laladan Limapuluh Kota, Pesisir lor lan laladan tingkat II liyané. Ing Kabupatèn Limapuluh Kota cacahé 11937 Ha kanti produksi 7379 ton pertauné. Ing kabupatèn pasisir lor cacahé 2469 Ha kanti produksi 688 ton pertaun lan Kabupatèn liyané kanti amba 175 Ha gedhén durung diukur.

Amba lahan ing dhuwur potensial lan nyukupi skala ekonoi kanggo dikembangaké. Jumlah unit usaha pangolahan gambir ing Sumatra Kulon kacatet akèhé 3571 kanti tenaga kerja 6908 wong lan investasi Rp. 1029614000. dataproduksi gambir ing Sumatra barat sebeneré durung sumadya kanti lengkap, kususé kanggo kosumsi dalam nagari. Yèn patokan marang angka produksi taun 1997 lan angka èkspor ing taun kang padha mangka 98 % produksi gambir dièkspor lan 2 % dikonsumsi dalam nagari. Ing nagara liya uga ana produk sajenis gambir kang ditawraké kaya ta tannin saka kulit kayu Acacia mearnsii, kayu Schinopsis balansa. Ing taun 1983 diprodhuksi 10000 ton perekat berbasis kayu utawa bahan berlignosellulosa liyané.

Cathetan sikil[besut | besut sumber]

  1. a b c [1] Archived 2013-09-30 at the Wayback Machine., Kaunduh 5/10/12.
  2. a b [2] Archived 2011-08-22 at the Wayback Machine., Kaunduh 5/10/2012.
  3. a b c d e Kasiat Gambir Archived 2012-05-03 at the Wayback Machine., kaunduh tanggal 29/09/2012.

Pranala njaba[besut | besut sumber]

Kasiat Gambir Archived 2012-05-03 at the Wayback Machine. [3] Archived 2011-08-22 at the Wayback Machine. [4] Archived 2013-09-30 at the Wayback Machine.