Beatrix saka Walanda

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa
Beatrix
Putri Beatrix saka Nèderlan
Pamakuthan Ratu Beatrix.
Ratu Nèderlan
Panjenengan30 April 1980 – 30 April 2013
LeluhurJuliana saka Walanda
PanerusWillem-Alexander
Perdhana Mantri
Lair (1938-01-31) 31 Januari 1938 (umur 86)
Baarn, Nèderlan
GariniClaus van Amsberg
Putra
Rincèn
Willem-Alexander saka Nèderlan
Pangéran Friso saka Oranje-Nassau
Pangéran Constantijn saka Nèderlan
Jeneng dawa
Beatrix Wilhemina Armgard
WangsaWangsa Oranje-Nassau
BapaPangéran Bernhard saka Lippe-Biesterfeld
IbuJuliana saka Nèderlan
AgamaProtèstan
Tapak tangan

Beatrix (Beatrix Wilhelmina Armgard, Pocapan ing basa Walanda: [ˈbeːjaˌtrɪks ˌʋɪlɦɛlˈmina ˈɑrmɣɑrt]; lair 31 Januari 1938), iku Ratu saka Karajan Walanda wiwit 1980–2013. Dhèwèké iku putri mbarepé Ratu Juliana saka Walanda lan Pangeran Bernhard saka Lippe-Biesterfeld. Nalika taun 1966, dhèwèké palakrama karo Claus von Amsberg lan duwé anak telu: Pangéran Willem-Alexander (lair 1967), Pangéran Friso (lair 1968), lan Pangéran Constantijn (lair 1969). Nalika Ratu Juliana medhun tahta tanggal 30 April 1980, Beatrix nggantèkaké minangka Ratu Walanda. Tanggal 6 Oktober 2002, sisihané tilar donya. Nalika tanggal 30 April 2013, dhèwèké masrahaké tahta Karajan Walanda marang putrané Pangéran Oranye Willem-Alexander. Upacara panobatan dianakaké ing Nieuwe Kerk, Gréja Anyar, ing sisihé pura[1][2].

Wiwit Panguripan[besut | besut sumber]

Beatrix bareng ibuné, Juliana taun 1938.

Putri Beatrix lair dadi Putri Beatrix Wilhelmina Armgard saka Walanda, Putri saka Oranye-Nassau, Putri saka Lippe-Biesterfeld ing tanggal 31 Januari 1938 ing Pura Soestdijk ing Baarn, Walanda. Beatrix iku putri pambarep saka Putri Makutha Juliana saka Walanda lan Pangéran Bernhard saka Lippe-Biesterfeld.[3] Lima wali baptis Beatrix sakpungkasané Raja Leopold III saka Bèlgi, Putri Alice, Countess Athlone, Putri Elisabeth saka Waldeck lan Pyrmont, Adipati Adolf Friedrich Mecklenburg, lan Countess Allene de Kotzebue.[4] Nalika Beatrix umur setaun ing taun 1939, Putri Irene, adhi pisanané lair.[3]

Barkas:3prinsesjes.jpg
Putri Margriet, Irene lan Beatrix saksuwéné Perang Donya II.

Nalika Perang Donya II diwiwiti ing Walanda sasi Mèi 1940, kulawarga karajan Walanda lumayu menyang London, Britania Raya. Setaun sawisé, Beatrix lunga menyang Ottawa, bareng ibuné Juliana lan adhiné Irene, sauntara bapané Bernhard lan simbahé Ratu Wilhelmina tetep ana ing London.[3] Kulawarga mau urip ing kediaman Stornoway.[5] Kanggo ngaturaké panuwun amarga éntuk pangreksan kanggo awaké lan putriné, Putri Juliana ngirimaké tulip marang pamaréntah Kanada saben mangsa semi, kang dadi punjer saka Fèstival Tulip Kanada. Adhiné sing kapindho, Putri Margriet lair ing taun 1943.[3] Sak suwéné pangasingan ing Kanada, Beatrix anekani sekolah dhasar[6] ing Sekolah Umum Rockcliffe Park.[7]

kulawarga mau mulih menyang Walanda nalika tanggal 2 Agustus 1945. Beatrix nerusaké sekolahé ing De Werkplaats ing Bilthoven. Adhiné kang nomer telu, Putri Christina lair nalika taun 1947.[3] Ing tanggal 6 September 1948, ibuné, Juliana nggantèkaké Wilhelmina, simbahé dadi Ratu Walanda, lan Beatrix dadi ahli waris Monarki Walanda ana ing umur sepuluh taun.

Pendhidhikan[besut | besut sumber]

Putri Beatrix lan Ratu Juliana taun 1960

Ana ing sasi April 1950, Putri Beatrix lumebu Incrementum, péranganing Baarnsch Lyceum, lan ana taun 1956, Beatrix lulus ujian sekolah saka mata wulangan seni lan klasik.[8]

Tanggal 31 Januari 1956, Putri Beatrix ngrayakaké ambal warsa angka 18. Lan ing tanggal mau, saka ngisor Konstitusi Walanda, Beatrix duwé hak kanggo olèh hak prérogatif karajan. Wektu iku, ibuné nglantik ing Déwan Nagara.

Ing taun sing padha, Beatrix wiwit studi univèrsitasé ing Univèrsitas Leiden. Ing taun pisanané ing universitas, Beatrix sinau sosiologi, ukum, ékonomi, sajarah parlemèntèr lan hukum konstitusional.[8] Ing program studiné, Beatrix uga anekani mata kuliah ngenani budaya Suriname lan Antillen Walanda, Piagam Karajan Walanda, gegandhèngan internasional, ukum internasional, sajarah lan ukum Éropah.

Putri Beatrix uga nekani organisasi Éropah lan internasional ing Jenéwa, Strasbourg, Paris, lan Brussel. Beatrix uga kalebu anggota aktif saka VVSL (Persatuan Pawèstri kanggo Siswa ing Leiden), saiki karan L.S.V.Minerva, sawisé gabung karo Korps Leidsch Studenten (sing sadurungé mung wong lanang). Ing mangsa panas 1959, Beatrix ngliwati ujian pamriksan ndhisik ngenani ukum, lan Beatrix olèh sesebutan sarjana ukum ing sasi Juli 1961.[8]

Campur tangan pulitik lan bebrayan[besut | besut sumber]

Kinerjané ing kancah pulitik énggal waé ditengeri déning kontrovèrsi. Nalika taun 1965, Putri Beatrix tunangan karo bangsawan Jerman, Claus von Amsberg, sawijining diplomat sing nyambut gawé kanggo Kantor Manca Nagara Jerman. Palakrama kaloroné njalari protès gedhèn suwéné dina dhaupé ing Amsterdam nalika tanggal 10 Maret 1966. Pangéran Claus naté tugas ing Nom-noman Hitler lan Wehrmacht lan mula saka iku dhèwèké kagandhèng karo péranganing pendhudhuk Walanda lan Nazisme Jerman. Protès mau kalebu slogan sing duwé kesan kaya déné "Claus 'raus!" (Claus metua!) lan "Mijn fiets terug" (Balèkna pitku), nalika bala Jerman nyita pit-pit ing Walanda. Sawijining bom kebul diuncalaké menyang kréta dhaupé déning saklompok Provo sing njalari peperangan ing dalan karo pulisi. Sairing lumakuné wektu, kepiyé waé, Pangéran Claus dadi salah siji anggota paling populèr saka Monarki Walanda lan nalika dhèwèké séda taun 2002, kabèh mèlu béla sungkawa.

Sawijining karusuhan sing luwih parah dumadi nalika tanggal 30 April 1980, suwéné panobatan (panguwasa saka Walanda ora dinobataké kaya déné) Ratu Beatrix. Sapérangan wong, kalebu sing ndunungi alasan sosialis, migunakaké kasempatan iku kanggo mrotès kaanan pomahan sing ala ing Walanda lan nglawan monarki, sarta uga migunakaké slogan "Geen woning; geen Kroning" (ora ana omah; ora ana panobatan). Bentrokan karo pulisi lan wadyabala kaamanan dadi brutal lan kakerasan.

Saliyané iku, Ratu Beatrix iku anggota saka Grup Bilderberg[9] lan anggota kinurmatan saka Klub Roma.[10]

Ratu Walanda[besut | besut sumber]

Ana ing tanggal 30 April 1980, Beatrix diangkat dadi Ratu Walanda sawisé ibuné mudhun tahta. Ana taun 1994, Mantri Manca Nagara ngabaraké ing Parlemèn yèn kedutaan besar Walanda ing Yordania wis dibukak saka panjalukké.

Ratu Beatrix lan Présidhèn Vladimir Putin sak suwéné kunjungan kanagaran ing Walanda ana ing taun 2005

Ana ing tanggal 6 Oktober 2002, bojoné, Pangéran Claus séda sawisé gerah. Siji setengah taun sawisé, ibuné séda sawisé merjuwangké nglawan demensia, sauntara bapakké séda amarga kanker ing sasi Dhésèmber 2004.

Tanggal 8 Fèbruari 2005, Beatrix nampa gelar dhoktor kinurmatan sing arang diwènèhaké saka Univèrsitas Leiden, gelar kinurmatan sing ora biyasa diwènèhaké marang Ratu. Ana ing pidhato panampanané, dhèwèké ngujaraké bab monarki lan 25 tahuné dadi ratu.[11] Pidhato iku disiyaraké langsung.[12]

Ratu Beatrix lan Pangéran Willem-Alexander ing kréta emas taun 2007.

Tanggal 29 April lan 30 April 2005, dhèwèké ngriyayakaké ambal warsa kaping 25 mangsa pamaréntahané. Dhèwèké diwawancarai ing tivi Walanda, ditawani konsèr ing Dam Square ing Amsterdam, lan riyaya dianakaké ing Den Haag, punjer pamaréntahan nagara iki.

Tanggal 30 April 2009, ratu lan kulawarga karajan dadi sasaran serangan montor déning Karst Tates. Tates nabrakaké montoré lumebu menyang paradhe ing Apeldoorn lan mèh waé nabrak bis kang nggawa Ratu. Wong lima mati ana ing papan kadadéan, wong kang loro lan Tates mati dina sesukké. Wong siji liyané kurban kacilakan mau kahanané kritis lan seminggu pungkasané, kurban iku mati. Pihak karajan tanpa tatu lan aman, nanging ratu lan anggota kulawarga sing nyeksèkaké kacilakan saka let cerak ngrasa trauma. Wong lanang iku jebulané ngomong marang pulisi yèn dhèwèké sengaja masang targèt marang kulawarga karajan.[13] Iki dianggep dadi serangan fisik pisanan marang karajan Walanda ing jaman modhèren.

Sesebutan, gaya, lan pakurmatan[besut | besut sumber]

Monogram Karajan Ratu Beatrix

Ratu Beatrix wis nyekel sesebutan sakdawané uripé, minangka putu utawa putri nata, lan akiré minangka panguwasa. Sesebutan resmi Ratu Beatrix yaiku Sing Minulya Beatrix, kanthi Berkahing Gusti, Ratu Walanda, Putri Oranye-Nassau, lsp. lsp. lsp. Kaping telu 'lsp.' ngujuk marang sesebutan Putri Lippe-Biesterfeld lan isih akèh sesebutan formal liyané sing dicekel déning Ratu. Ratu nandhatangani dhokumèn resmi mung kanthi jeneng "Beatrix". Sajeroning basa sadina-dina, dhèwèké diundang Ratu utawa Sing Minulya. Nanging nalika guneman karo Ratu, luwih trep migunakaké "Sing Minulya" utawa sajeroning basa Walanda minangka "Uwe Majesteit"[14] lan sawisé iku minangka "Nyonya"/"Madam" utawa sajeroning basa Walanda minangka "Mevrouw" sing wujud étikèt resmi sanajan dhèwèké luwih seneng diundang "Baginda" saben wektu.

Beatrix wis nampa pakurmatan lan bebungah saka manéka nagara ing saindhenging donya, saksuwéné uripé minangka putri uga minangka nata. Sajeroning kapasitasé minangka panguwasa, dhèwèké iku pamimpin sing hébat saka Ordo Militèr William (Militaire Willemsorde) lan ordho Walanda liyané.

Lambang[besut | besut sumber]

Anak[besut | besut sumber]

Jeneng Lair Bebrayan
Tanggal Pasangan Anak
Pangéran Willem-Alexander 27 April 1967 2 Fèbruari 2002 Máxima Zorreguieta Cerruti Putri Catharina-Amalia
Putri Alexia
Putri Ariane
Pangéran Friso 25 September 1968 24 April 2004 Mabel Wisse Smit Countess Luana
Countess Zaria
Pangéran Constantijn 11 Oktober 1969 19 Mèi 2001 Laurentien Brinkhorst Countess Eloise
Count Claus-Casimir
Countess Leonore

Leluhur[besut | besut sumber]

Réferènsi[besut | besut sumber]

  1. Artikel:"Willem-Alexander Bersiap Jadi Raja" di Kompas.com
  2. Artikel:"Willem-Alexander, Raja Walanda pertama dalam 120 tahun" di www.bbc.co.uk/indonesia.
  3. a b c d e Youth. The Dutch Royal House. Diaksès tanggal 11 Juli 2008.
  4. De vijf peetouders van prinses Beatrix. The Memory of the Netherlands. Diaksès tanggal 11 Juli 2008.
  5. "CBC News". Cbc.ca. 18 January 2008. Diarsip saka asliné ing 2007-07-03. Dibukak ing 2010-03-05.
  6. Education. The Dutch Royal House. Diakses ana 11 Juli 2008.
  7. "National Capital Commission". Canadascapital.gc.ca. Diarsip saka sing asli ing 2009-10-13. Dibukak ing 2010-03-05.
  8. a b c "Het Koninklijk Huis". Koninklijkhuis.nl. Dibukak ing 2010-03-05.
  9. "Bilderberg Meeting of 1997 Assembles". PR Newswire. 13 June 1997.
  10. "Archive copy". Diarsip saka sing asli ing 2006-09-28. Dibukak ing 2013-02-06.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  11. Tèks jangkep pidhato bisa tinemu ing http://www.koninklijkhuis.nl/NL/nieuws/nieuws.html?Toespraken/2223.html
  12. Siyaran jangkep ing http://cgi.omroep.nl/cgi-bin/streams?/nos/nieuws/2005/februari/video/080205/beatrix_toespraak.wmv
  13. NOS. "Koninklijke familie was doelwit (Royal family was the target) (Dutch)". Diarsip saka sing asli ing 2012-03-31. Dibukak ing 2009-05-01.
  14. "The Dutch Royal House; FAQ; "How should I address members of the Royal House?"". Diarsip saka asliné ing 2007-06-10. Dibukak ing 2008-06-29.

Pranala njaba[besut | besut sumber]

Beatrix saka Walanda
Cabang kadet Wangsa Lippe
Lair: 31 Januari 1938
Regnal titles
Kang sadurungé
Juliana
Monarki Nèderlan
30 April 1980–30 April 2013
Isih njabat
Penerus:
Willem-Alexander